Κορυδαλλός-Δημοτικό Θέατρο σε 6′: Πως μεταμορφώνει το Μετρό τον Πειραιά, το Τραμ και η “παλιά” γραμμή 1

Πριν από ακριβώς μια εβδομάδα ξεκίνησε η λειτουργία της επέκτασης της γραμμής 3 μέχρι το κέντρο του Πειραιά στο Δημοτικό Θέατρο. Οι τρεις νέοι σταθμοί που ανήκουν διοικητικά στον Δήμο Πειραιά, αμέσως πλημμύρισαν από κόσμο που ήθελε αρχικά να δει τα νέα αποκτήματα της πόλης, να κάνει τις πρώτες διαδρομές του στο δίκτυο του Μετρό μέσα από τους σταθμούς “κοσμήματα”.

Είχα την τύχη να μπω με τους πρώτους επιβάτες στις 2 το μεσημέρι της Δευτέρας στον σταθμό ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ. Ο ενθουσιασμός, η υπερηφάνεια και η αδημονία ήταν φανερή και μόλις ήρθε ο πρώτος συρμός το κλίμα έγινε πανηγυρικό. Χειροκροτήματα, σφυρίγματα, φωτογραφίες και βίντεο  ήταν μερικές από τις αντιδράσεις του κοινού στον νεοαποκτηθέντα σταθμό.

Συνέχισα και επισκέφθηκα τους επίσης εν λειτουργία σταθμούς ΠΕΙΡΑΙΑΣ και ΜΑΝΙΑΤΙΚΑ. Ο κάθε σταθμός έχει τον δικό του χαρακτήρα, τα δικά του μοναδικά γνωρίσματα και έρχονται να δώσουν ένα άλλο αέρα σε μια πόλη που είχε γίνει συγκοινωνιακά εσωστρεφής.

Στον Πειραιά συμβαίνει το εξής παράδοξο. Ο υφιστάμενος σταθμός στο λιμάνι της γραμμής 1 ενώνει ούτως η άλλως τον Πειραιά με την Αθήνα και δυνητικά με μετεπιβίβαση το λιμάνι με το αεροδρόμιο.

Ο σταθμός αυτός είναι στον Πειραιά αλλά βρίσκεται σε μια ζώνη της πόλης που είναι εμπορική και συνδέεται με την ακτοπλοΐα. Όμως ο Πειραιάς έχει ένα διαφορετικό χαρακτηριστικό από αυτό του κέντρου της Αθήνας. Κατοικείται. Ένα στενό πίσω από την πλατεία του Δημοτικού Θεάτρου κατοικούν χιλιάδες Πειραιώτες και σε ακτίνα 500 μέτρων ακόμα περισσότερες χιλιάδες.

Με λίγα λόγια ο Πειραιάς διέθετε ένα σταθμό Μετρό που κατ` ουσίαν εξυπηρετούσε λιγότερο την καθημερινότητα του Πειραιώτη και περισσότερο του εργαζόμενου στην πόλη και του χρήστη του λιμανιού. Αυτή η παραδοξότητα λύθηκε την περασμένη εβδομάδα με την λειτουργία των νέων σταθμών τόσο στο Δημοτικό Θέατρο όσο και στα Μανιάτικα.

Ουσιαστικά το Μετρό τοποθετήθηκε στην καρδιά της πόλης, που πέρα από το διοικητικό και εμπορικό κέντρο είναι και κέντρο κατοικίας. Αυτό σημαίνει δύο πράγματα. Ότι ο σταθμός θα εξυπηρετεί ακόμα περισσότερες χιλιάδες επιβατών που μπορούν απευθείας να πάνε για εργασία ή κάποια δουλειά στο κέντρο αλλά και τους κατοίκους του κέντρου που πλέον μπορούν να μεταφερθούν με το Μετρό γρήγορα στο δίκτυο των τριών γραμμών.

Η αξία της σύνδεσης με τον ευρύτερο Πειραιά

Επιπρόσθετα για τον Πειραιά έχει εξαιρετική σημασία η σύνδεση με τους “Πειραιώτικους” Δήμους. Η διαδρομή Κορυδαλλός-Δημοτικό Θέατρο διαρκεί περίπου 6 λεπτά όταν με ένα λεωφορείο ήθελες 30-40 λεπτά ή με το ί.χ. περίπου 20-25 λεπτά στην καλύτερη περίπτωση. Αν ρωτήσετε έναν οποιοδήποτε εργαζόμενο ή κάποιον που θέλει να πάει στο κέντρο της πόλης πιο είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα, η απάντηση θα ήταν “το πάρκινγκ, είναι αδύνατον να βρεις να παρκάρεις στον Πειραιά”.

Το Μετρό λοιπόν λύνει αυτό το πρόβλημα και ταυτόχρονα, σταδιακά μπορεί να συμβάλλει στην δραστική μείωση της κίνησης στο οδικό δίκτυο της πόλης, τόσο σε ι.χ. όσο και σε λεωφορειακές γραμμές. Αυτή την αλλαγή θα την δούμε να γίνεται σε ένα βάθος χρόνου που εξαρτάται από το πόσο γρήγορα θα μάθουν και θα εκπαιδευτούν όσοι θέλουν να χρησιμοποιήσουν το κέντρο της πόλης του Πειραιά.

Σημαντική είναι και η λειτουργία του σταθμού ΜΑΝΙΑΤΙΚΑ. Ο σταθμός Μετρό σε αυτή την περιοχή είναι κυριολεκτικά μια ρηξικέλευθη αλλαγή. Σε αυτή τη γειτονιά του Πειραιά που είναι τόσο πυκνά δομημένη, χρειάστηκε να απαλλοτριωθεί ένα τετράγωνο (καθώς δεν υπήρχε πράσινος ή αδόμητος χώρος στην πορεία της γραμμής) για να μπορέσει να κατασκευαστεί ο σταθμός και για αυτό το επίπεδο έκδοσης εισιτηρίων είναι ίσως το μικρότερο από όλους τους σταθμούς των γραμμών 2 και 3.

Εδώ, δίνεται μια μεγάλη ευκαιρία να αναβαθμιστεί σημαντικά η περιοχή που βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής από το λιμάνι, έχοντας χαρακτηριστικά μιας παλιάς γειτονιάς στον αστικό ιστό της πόλης. Εξυπηρετεί επίσης -κυρίως για διαδρομές προς Αθήνα- και το Κερατσίνι που είναι δυτικότερα αλλά όχι και τόσο μακριά.

Ο Πειραιάς αυτές τις μέρες ζεις ημέρες του 2000, όταν άνοιξε το Μετρό στο κέντρο της Αθήνας. Αυτή η ευχάριστη αίσθηση της κάλυψης μιας από τις σημαντικότερες περιοχές της πρωτεύουσας είναι μια εξαιρετική αρχή για το νέο αυτό τμήμα της γραμμής 3.

Ο Πειραιάς θα μεταμορφωθεί μέσα από αυτή τη γραμμή και θα επωφεληθεί, όπως επωφελήθηκαν και άλλες περιοχές με την επέκταση του δικτύου. Πιστεύω όμως πολύ στην δυναμική του Πειραιά γιατί είναι ένας από τους δυνατούς οικονομικούς και κοινωνικούς πόλους του πολεοδομικού συγκροτήματος της πρωτεύουσας.

Η ανάγκη αναβάθμισης της γραμμής 1

Υπάρχει όμως και ένα σημείο που χρήζει της προσοχής όσων ασχολούνται με τις αστικές συγκοινωνίες. Η γραμμή 1 του Μετρό που ιστορικά ενώνει την πόλη με την Αθήνα εδώ και 150 χρόνια χρειάζεται απεγνωσμένα αναβάθμιση στην ευρύτερη περιοχή. Μετά τη λειτουργία της επέκτασης η επίσκεψη στο σταθμό και το κτίριο-κόσμημα της γραμμής 1 στον Πειραιά είναι σαν να σε μεταφέρει πολλά επίπεδα χαμηλότερα.

Το πρόβλημα εντοπίζεται σε συρμούς και τις γραμμές. Οι συρμοί είναι καλυμμένοι με γκράφιτι εσωτερικά και εξωτερικά και διαλύουν την όποια καλή εντύπωση δημιουργείται από το κτίριο ενώ η εμπειρία του επιβάτη είναι απογοητευτική. Υπάρχει ένα πρόγραμμα αναβάθμισης 14 συρμών από τον υφιστάμενο στόλο, αλλά και πάλι καθημερινά χρειάζονται οι διπλάσιοι συρμοί. Οι επιβάτες επίσης δικαιούνται να έχουν το ίδιο επίπεδο εμπειρίας και εξυπηρέτησης με τους επιβάτες των γραμμών 2 και 3.

Επιπλέον το τμήμα μέχρι το Φάληρο παραμένει χωρίς αναβάθμιση. Η υπογειοποίηση του θα έλυνε το πρόβλημα διχοτόμησης της πόλης που εξελίχθηκε σταδιακά με την ανάπτυξη του αστικού ιστού. Ακόμα όμως και χωρίς το θέμα της υπογειοποίησης, η επιδομή (οι γραμμές δηλαδή) ακριβώς λόγω της υπόθεσης υπογειοποίησης δεν αναβαθμίστηκε το 2009-2011 όπως συνέβη με το υπόλοιπό της γραμμής από το Φάληρο μέχρι την Κηφισιά.

Αυτό προκαλεί εξαιρετικά χαμηλές ταχύτητες στους συρμούς καθώς δεν μπορούν να κινηθούν με ταχύτητες πάνω από 25-30χλμ/ώρα και βέβαια ακόμα ένα στοιχείο που δεν βοηθά στην εμπειρία του επιβάτη στη χρήση του μέσου. Το ΕΒΕΠ σε ανακοίνωση του προηγούμενη εβδομάδα πολύ χαρακτηριστικά σημείωσε πως ο Πειραιάς θα αλλάξει τελικά όταν τρέξει και η αναβάθμιση του τμήματος μέχρι το Φάληρο.

Η προσθήκη του Τραμ

Τέλος δεν γίνεται να μην αναφερθούμε στην είσοδο και του Τραμ στην πόλη. Η νέα αυτή επέκταση του δικτύου της Αττικό Μετρό που ξεκίνησε πριν από περίπου 10 μήνες από την ΣΤΑΣΥ, ομόρφυνε την πόλη, της έδωσε μια αστική, ευρωπαϊκή διάσταση και ολοκλήρωσε μια γραμμή που ήταν τυφλή από το 2004.

Τα Τραμ συνδέουν πλέον την παραλιακή λεωφόρο με το κέντρο και το λιμάνι και συνδέονται με το Μετρό στο Δημοτικό Θέατρο. Αυτή η σύνδεση βοηθά στην μετακίνηση μεταξύ των δύο μέσων μεταξύ διαφορετικών περιοχών.

Το Τραμ όπως και το Μετρό, διευκολύνει την πρόσβαση προς/από την πόλη κυρίως από τα νότια προάστια ενώ δείχνει πως γρήγορα έγινε μέρος της καθημερινότητας. Τα δύο μέσα θα μεταμορφώσουν τον Πειραιά που πλέον διαθέτει ένα πιο επαρκές δίκτυο μέσων σταθερής τροχιάς και τα αποτελέσματα θα φανούν σε βάθος χρόνου.

Αυτή η αναβάθμιση αντανακλά και την χρησιμότητα των μέσων αυτών που αλλάζουν γειτονιές και πόλεις και μαζί την καθημερινή μας μετακίνηση μέσα στην “δύσκολη” κυκλοφοριακά Αθήνα αλλά και στον μέχρι πρότινος “αδικημένο” Πειραιά.