Τελικά φέρνουν οι υποδομές ανάπτυξη και για να έχουμε ανάπτυξη θέλουμε υποδομές;

Βλέποντας την Ελλάδα του 2019 και πηγαίνοντας πίσω 20 χρόνια, για κάποιον ο οποίος απουσίαζε από τη χώρα, φαντάζει μία εικόνα μαγική. Νέα αεροδρόμια, δρόμοι, σιδηρόδρομοι (αυτοί οσονούπω), μετρό, τραμ. Για εμάς που ζούμε μέρα-μέρα σε αυτή τη γωνιά της Ευρώπης, αυτό ίσως δεν είναι ορατό.

Ακόμα και σήμερα ίσως δεν έχουμε συνειδητοποιήσει τι έχουμε πλέον στα χέρια μας και ακόμα περισσότερο πως μπορούμε να το αξιοποιήσουμε. Πριν από μερικά χρόνια, άκουγα το περίφημο “οι υποδομές δεν φέρνουν ανάπτυξη”. Φυσικά! Συμφωνώ!, οι υποδομές από μόνες τους δεν φέρνουν ανάπτυξη… ή όχι;

Αυτή η περίφημη φράση με έχει στοιχειώσει από τότε. Οι υποδομές δεν φέρνουν ανάπτυξη… Για να σκεφτούμε λίγο. Η Ιόνια Οδός ας πούμε, μία σπουδαία υποδομή που διαθέτει η Δυτική Ελλάδα και η Ήπειρος ακόμα και αν μηδενίσουμε οτιδήποτε άλλο, προσέφερε ένα μεγάλο δώρο στην περιοχή. Της προσέφερε προσβασιμότητα. Για όλους εκείνους που είχαν κάνει το μαρτυρικό ταξίδι των σχεδόν 6 ωρών (ή 5 αν ήσουν διατεθειμένος να παίξεις τη ζωή σου κορώνα-γράμματα), ο νέος δρόμος έφερε μία νέα εποχή στην περιοχή. Έφερε ανάπτυξη; Όχι ιδιαίτερα θα πω, αλλά δεν θα επιχειρηματολογήσω ακόμα.

Το 2001 ένα νέο αεροδρόμιο στην Αθήνα, αντικατέστησε το γερασμένο αεροδρόμιο στο Ελληνικό. Το νέο καμάρι της πρωτεύουσας πλαισιώθηκε από ένα αυτοκινητόδρομο, την Αττική Οδό. Η πορεία των δύο υποδομών παράλληλη, όχι όμως η ίδια. Το Αεροδρόμιο αναπτύχθηκε μέχρι το 2009 έφτασε στα τάρτατα το 2013 και μετά εκτοξεύθηκε έχοντας από τότε σχεδόν διπλασιάσει την κίνηση της. Η Αττική Οδός, έφτασε στο απώγειο της το 2009, η κρίση της “έκλεψε” ένα 30% της κίνησης της και από το 2015 και μετά αναρρώνει με σχετικά μέτριους ρυθμούς.

Θα μπορούσα να παραθέσω πολλά παραδείγματα αλλά ας πάμε στην ουσία. Κοινός παρονομαστής στις 3 παραπάνω υποδομές είναι η “επανάσταση” που έφεραν όχι η ανάπτυξη. Με την λειτουργία τους άλλαξαν τις περιοχές που βρίσκονται ή διασχίζουν. Το γιατί το αεροδρόμιο από το 2013 και μετά και εν μέσω κρίσης έφτασε να διπλασιάσει την κίνηση του, μπορούμε να την συμπυκνώσουμε σε μία λέξη. Πολιτική.

Η πολιτική που ακολούθησε αποδείχθηκε ελκυστική και σε μία Αθήνα που μαστιζόταν από προβλήματα, άρχισαν να συρρέουν οι αεροπορικές εταιρείες. Δεν είναι παράδοξο; Η ανάπτυξη του αεροδρομίου από τότε είναι τόσο ραγδαία που σύντομα θα ανακοινώσει το πλάνο επέκτασης του. Η πολιτική του εξακολουθεί να είναι ελκυστική και παράγοντες της αγοράς πιστεύουν ότι θα συνεχίσει να αναπτύσσεται προσφέροντας πολύτιμη ανάπτυξη για τη χώρα.

Σοβαρές υποδομές είναι επίσης τα λιμάνια. Το λιμάνι του Πειραιά από το 2009 που εν μέρει ιδιωτικοποιήθηκε αυξήθηκε κατά 400% και ολοκληρώθηκαν 2 προβλήτες που είχαν μείνει ανολοκλήρωτες. Το λιμάνι της Θεσσαλονίκης που μόλις πέρυσι ιδιωτικοποιήθηκε σε σχέση με το 2009 έχει μείνει κολλημένο με τις προοπτικές του όμως τώρα να είναι ξεκάθαρα αναπτυξιακές.

Οι υποδομές από μόνες τους δεν φέρνουν οικονομική ανάπτυξη, σε αυτό τελικά θα συμφωνήσω. Θα φέρουν βελτίωση, καλύτερη εικόνα για τη χώρα, καλύτερη ποιότητα ζωής για τους κατοίκους της, μεγαλύτερη ασφάλεια, θα εκσυγχρονίσουν παλαιότερες υποδομές. Αυτό δεν είναι ανάπτυξη;

Οι υποδομές όμως για να φέρουν οικονομική ανάπτυξη χρειάζονται πολιτικές ανάλογες. Οι υποδομές, είναι το χαλί πάνω στο οποίο θα στήσεις την στρατηγική εκείνη που τελικά θα είναι ελκυστική, αναπτυξιακή, θα έχει αποτέλεσμα. Ας πάρουμε μαθήματα από το αεροδρόμιο της Αθήνας.

Από την άλλη πλευρά, δεν θέλουμε υποδομές για τις υποδομές. Το ζήσαμε αυτό με τις αθλητικές υποδομές της Ολυμπιάδας της Αθήνας το 2004. Οι περισσότερες από αυτές, 15 χρόνια μετά φυτοζωούν, ζημιώνουν, αποσυντίθενται. Για αυτές τις υποδομές δεν υπήρξαν πολιτικές, δεν υπήρξε σχέδιο και το αποτέλεσμα είναι αυτό που βλέπουμε σήμερα.

Σε όλους αυτούς λοιπόν που ακόμα και σήμερα μπορεί να πουν ότι οι υποδομές δεν φέρνουν ανάπτυξη, θα απαντήσουμε, να φέρουν σχέδιο για να φέρουν οι υποδομές ανάπτυξη, να είναι βιώσιμες, να είναι ρεαλιστικές για την χώρα και να μπορούν να είναι ελκυστικές.

Θέλουμε το παράδειγμα των επιτυχημένων υποδομών του αεροδρομίου της Αθήνας ή του λιμανιού του Πειραιά να περάσει και αλλού. Στους υπεραστικούς μας αυτοκινητόδρομους, στον σχεδόν ολοκληρωμένο στον βασικό του άξονα σιδηρόδρομο, στα υπό αναβάθμιση περιφερειακά αεροδρόμια, στην ενέργεια και αλλού και στις υποδομές που έρχονται.

Τέλος, θα ήθελα να υπενθυμίσω σε όσους λένες ότι φτάνει με τους δρόμους και τα έργα, ότι είμαστε πολύ μακριά από το χαρακτηριστούμε πλήρεις σε υποδομές και από την άλλη ανάπτυξη χωρίς υποδομές δεν γίνεται, πόσο μάλλον υποδομές χωρίς ανάπτυξη.

Καλό Σαββατοκύριακο
12.4.2019

Νίκος Καραγιάννης-ypodomes.com