Ποιά μεγάλα έργα για μονάδες απορριμμάτων επηρεάζει η πανδημία

Καθώς έχουμε λιγότερο από δύο μήνες για το κλείσιμο του 2020, μίας χρονιάς ομολογουμένως άνευ προηγουμένου σε όλους τους τομείς (επενδυτικούς και μη), σημαντικό είναι να αποκωδικοποιήσουμε τις εξελίξεις σε επίπεδο υποδομών και πιο συγκεκριμένα όσον αφορά το περιβάλλον και τη διαχείριση απορριμμάτων.

Πρόκειται για μία χρονιά που χαρακτηρίστηκε από τις ανακοινώσεις για δημοπράτηση 17 μονάδων απορριμμάτων (ΜΕΑ), όπως προέκυψε κατά την ανακοίνωση του Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Απορριμμάτων (ΕΣΔΑ) το Σεπτέμβριο, την ολοκλήρωση των εργασιών για την μονάδα στην Ηλεία καθώς και τις εξελίξεις στην Πελοπόννησο, η οποία «χωλαίνει» στο ζήτημα της ευρωπαϊκής χρηματοδότησης ενώ αναμένεται και η υπογραφή της έναρξης ισχύος της σύμβασης με την ανάδοχο του έργου, η οποία δεν είναι άλλη παρά από τον ενεργειακό βραχίονα της ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ, ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ (ΤΕΝΕΡΓ).

Θετική τελευταία εξέλιξη στο μπαράζ εξελίξεων για τη διαχείριση των απορριμμάτων στη χώρα μας αποτελεί η προχθεσινή ανακοίνωση της Περιφέρειας Αττικής για την υποβολή φακέλων στη Γενική Γραμματεία ΣΔΙΤ για δύο νέες μονάδες στην Περιφέρεια Αττικής και πιο συγκεκριμένα στον Κεντρικό Τομέα Αθήνας και τον Πειραιά.

Σύντομα εξελίξεις για τις δημοπρατούμενες ΜΕΑ βάσει του ΕΣΔΑ

Στο πεδίο των 17 ΜΕΑ που αναμένεται να έχουν δημοπρατηθεί έως τα τέλη του 2020, ήδη έχουμε αναφέρει στο ypodomes.com τις 10 ΜΕΑ και τις 4 Μονάδες Επεξεργασίας Βιοαποβλήτων (ΜΕΒΑ) που είναι πιο ώριμες για δημοπράτηση. Σύμφωνα με πηγές αναμένεται μάλιστα να έχουμε  σύντομα νέες εξελίξεις και μία πιο σαφή εικόνα των υπό δημοπράτηση ΜΕΑ ύστερα από το πρώτο δεκαήμερο του Νοεμβρίου.

Επομένως αναμένονται εξελίξεις για τις ΜΕΑ,  οι οποίες βρίσκονται στις εξής περιοχές: Ανατολική Θεσσαλονίκη, Χίος, Νάξος, Αγρίνιο, Ηράκλειο Κρήτης, Καβάλα, Κεφαλλονιά, Σητεία, Ρόδος και Δυτική Κεφαλλονιά. Όσον αφορά τις ΜΕΒΑ, οι πιο έτοιμες να δουν το φως της δημοπράτησης βρίσκονται στη Μήλο, την Τήνο, την Λέρο και την Κάρπαθο.

Μάλιστα το ενδιαφέρον για τη δημοπράτηση και την κατασκευή μονάδων απορριμμάτων είναι ιδιαιτέρως αυξημένο καθώς σε βάθος τριετίας εκτός από τη δημοπράτηση των παραπάνω μονάδων έχουν τεθεί και οι εξής στόχοι:

• Εντός του 2021 αναμένεται να δημοπρατηθούν 11 ΜΕΑ 3 εκ των οποίων βρίσκονται εντός Αττικής.
• Έως το 2023 θα έχουν κατασκευαστεί 27 ΜΕΑ και θα έχουν δημοπρατηθεί 31 ΜΕΒΑ.

Σχετικά με τα ήδη πεπραγμένα έχουμε να καταγράψουμε τη δημοπράτηση 3 ΜΕΑ (αυτές της Ζακύνθου, της Λευκάδας και της Ναυπάκτου), ενώ 4 έχουν ήδη λειτουργούν (Χανιά, Ιωάννινα, Κοζάνη και Σέρρες) και στο στάδιο της κατασκευής βρίσκονται 7 (Αλεξανδρούπολη, Λακωνία, Θήβα, Αμάρι, Αρκαδία, Μεσσηνία και Ηλεία).

Η τελευταία μάλιστα βαίνει ταχέως προς την ολοκλήρωσή της με μία μικρή καθυστέρηση λόγω του lockdown που επιβλήθηκε τον Μάρτιο και υπολογίζεται πως μέχρι τις αρχές του επόμενου έτους θα έχει μπει σε δοκιμαστική λειτουργία, ενώ η εμπορική της λειτουργία αναμένεται περί το καλοκαίρι ή το φθινόπωρο του 2021.

Οι εξελίξεις για τη ΜΕΑ Πελοποννήσου

Προχωρώντας σε ένα μεγάλο περιβαλλοντικό έργο, αλλά και ένα «αγκάθι» από πλευράς χρηματοδότησης τουλάχιστον, έχουμε τις 3 ΜΕΑ (Παλαιοχούνη Αρκαδίας, Σκάλα Λακωνίας και Καλλιρρόη Μεσσηνίας) και τους Σταθμούς Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων (ΣΜΑ) στην Πελοπόννησο, όπου ανάδοχος έχει οριστεί η ΤΕΝΕΡΓ, η οποί και είναι έτοιμη να ξεκινήσει τις εργασίες.

Μάλιστα, όπως έχουμε ήδη αναφέρει, ο φάκελος για τη χρηματοδότηση, ο οποίος δεν επηρεάζει τις όποιες αρχικές εργασίες της ΤΕΝΕΡΓ, επανυποβάλλεται εκ νέου στην επιτροπή DG REGIO με στόχο την επίτευξη  μεγαλύτερου ποσού από τους κοινοτικούς πόρους καθώς το σημαντικό αυτό έργο ΣΔΙΤ, το οποίο ανέρχεται στα 168 εκατ. ευρώ, εκ των οποίω τα 66 θα προέλθουν από το ΕΣΠΑ 2007-2013. Προς τούτο υπάρχει σημαντική κινητικότητα από πλευράς της Περιφέρειας Πελοποννήσου, καθώς και των Υπουργείων Ανάπτυξης και Επενδύσεων, και Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Πιο συγκεκριμένα, η Περιφέρεια Πελοποννήσου, τα αρμόδια Υπουργεία καθώς και μέλη της ομάδας JASPERS έχουν πραγματοποιήσει 2 τηλεδιασκέψεις (στις 8 και τις 16 Οκτωβρίου) όπου έχει συζητηθεί το θέμα της υπογραφής της σύμβασης έναρξης ισχύος, καθώς και το ζήτημα της πορείας του φακέλου, όπου και πρόσφατα μάθαμε πως η εταιρία Enviroplan έχει οριστεί ως σύμβουλος μέσω του ΥΠΕΝ.

Πηγές του ypodomes.com αναφέρουν, επίσης, πως όλα είναι έτοιμα για την υπογραφή, η οποία θα πραγματοποιηθεί παρουσία εκπροσώπων του ΥΠΑΝ και του ΥΠΕΝ, αλλά όπως είναι λογικό έχουμε μπει σε «παύση» λόγω των νέων μέτρων για την αντιμετώπιση του δεύτερου κύματος του κορονοϊού.

Σχετικά με το ζήτημα των απαλλοτριώσεων, αυτό θεωρείται λήξαν, καθώς στις 9 Οκτωβρίου έληγε η προθεσμία που είχε δοθεί για την παράδοση των γαιών στην περιφέρεια.

Πως επηρέασε και επηρεάζει ακόμα η πανδημία τις δημοπρατήσεις και τις εργασίες ολοκλήρωσης των ΜΕΑ

Το δεύτερο κύμα της πανδημίας και τα μέτρα που ανακοινώθηκαν στις 31 Οκτωβρίου για τον περιορισμό του, αναμένεται να επηρεάσουν την πορεία της δημοπράτησης και της ολοκλήρωσης των παραπάνω ΜΕΑ. Ευελπιστούμε να υπάρξουν μικρές αναβολές, όπως συνέβη στην περίπτωση της Ηλείας.

Πιο συγκεκριμένα, όσον αφορά την Ηλεία η δοκιμαστική της λειτουργία πήρε μία μικρή παράταση και από το Σεπτέμβρη του 2020, όπως και υπολογιζόταν αρχικά, μετατέθηκε στις αρχές του 2021. Η καθυστέρηση αυτή δεν οφειλόταν μόνο στα τότε μέτρα που ελήφθησαν και την ερήμωση των εργοταξίων, αλλά και στην εισαγωγή των απαραίτητων υλικών από την Ισπανία και την Ιταλία, οι οποίες τότε ήρθαν αντιμέτωπες με σημαντικό αριθμό κρουσμάτων και lockdowns.

Όσον αφορά τη ΣΔΙΤ Πελοποννήσου είναι ήδη φανερός ο τρόπος με τον οποίο το δεύτερο κύμα της πανδημίας καθυστερεί την έναρξη του έργου και ενδεχομένως τις εργασίες εκ μέρους της ΤΕΝΕΡΓ. Θετικό γεγονός αποτελεί η απρόσκοπτη μετακίνηση προϊόντων και ανθρώπων εν μέσω του νέου lockdown που θα βοηθήσει στο να μην παγώσουν οι εργασίες και να μπορεί να γίνεται κανονικά η παραλαβή προμηθειών στα εργοτάξια.

Η υποβολή των φακέλων για τις δύο νέες μονάδες στην Αττική, αποτελεί ένα σημαντικό βήμα στην αντιμετώπιση του πολύ σοβαρού προβλήματος στη διαχείριση απορριμμάτων στην πιο πυκνοκατοικημένη περιοχή της χώρας (περίπου το 40% του πληθυσμού συγκεντρώνεται στην Αττική). Το επόμενο διάστημα αναμένουμε νέες εξελίξεις στην περιοχή με την προσθήκη και των υπόλοιπων μονάδων αλλά και την ωρίμανση των διαδικασιών που θα μας οδηγήσουν σε δημοπρατήσεις με τη μέθοδος της Σύμπραξης Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα.