Ποιο είναι το μέλλον του κέντρου της Αθήνας;

Μία κουβέντα που δεν λέει να ανοίξει είναι για το μέλλον του κέντρου της Αθήνας. Τα τελευταία 2 χρόνια βλέπουμε η πόλη να βιώνει μία ισχυρή τουριστική άνοδο κυρίως λόγω της τάση για το λεγόμενο “city break” όμως αυτό δεν συνοδεύεται από κινήσεις για τον σχεδιασμό της πόλης και την περαιτέρω αύξηση που θα έχει στο μέλλον.

Ένας άλλος παράγοντας που αναμένεται να “ταρακουνήσει” την πρωτεύουσα είναι και η κατασκευή της Γραμμής 4 του Μετρό, που θα φέρει αλλαγές τόσο σε κοντινές συνοικίες της (Κυψέλη, Γκύζη, Αλεξάνδρας) αλλά και στο κέντρο της πόλης μιας και προβλέπονται σταθμοί σε Εξάρχεια, Ακαδημίας, Κολωνάκι και Ευαγγελισμό.

Τρίτος παράγοντας είναι το μόνιμο πρόβλημα που έχει το κέντρο, καθώς εξακολουθεί να αποτελεί διαμπερή προορισμό οδικών μετακινήσεων από τη μία περιοχή στην άλλη. Το πρόβλημα αυτό δεν είναι πρωτόγνωρο, πολλές Ευρωπαϊκές πόλεις έχουν κληθεί να το αντιμετωπίσουν και οι περισσότερες το έχουν κάνει με επιτυχία.

Με βάση τα τρία παραπάνω είναι κάτι παραπάνω από βέβαιο ότι η Αθήνα τα επόμενα χρόνια θα αλλάξει. Μαζί της θα αλλάξει και το κέντρο, όμως το ζητούμενο είναι να γίνει συντεταγμένα και όχι γιατί θα γίνει μία γραμμή Μετρό ή γιατί έχει τουριστική άνοδο.

Με μία τέτοια λογική θα μπορούσαμε όντως να πετύχουμε μία μεταμόρφωση της Αθήνας που ναι μεν είναι μια πολύ όμορφη πόλη, βρίσκεται όμως κάτω από ένα σεντόνι βρωμιάς, κακής διαχείρισης και έλλειψης σχεδιασμού.

Το κέντρο της πόλης της Αθήνας έχει διαμάντια που η σημερινή τους εικόνα δεν τα αφήνει τα αναδειχθούν. Το εμπορικό τρίγωνο χρειάζεται επειγόντως ένα lifting σε επίπεδο πεζοδρόμησης και εικόνας. Οι οδικοί άξονες Β.Όλγας, Αμαλίας, Β.Σοφίας, Σταδίου, Πανεπιστημίου, Ακαδημίας, Σόλωνος, Αθηνάς, Πατησίων, Αγίου Κωνσταντίνου, Πειραιώς, πρέπει επίσης να ανασχεδιαστούν κυκλοφοριακά και αν είναι δυνατόν να γίνει ένας νοητός κύκλος με απόλυτα περιορισμένη κυκλοφορία στα ι.χ. και άνοιγμα στο Τραμ που θα λειτουργεί ως τροφοδότης των 3+1 γραμμών Μετρό, με πλήρη προτεραιότητα στα ποδήλατα και τους πεζούς για να δοθεί ώθηση στην Βιώσιμη Αστική Κινητικότητα, ένας όρος που στην Ευρώπη είναι πλέον το απόλυτο συστατικό για όλα τα αστικά έργα . Πρέπει κάποια στιγμή να αποφασίσουμε αν θέλουμε μία πόλη για τα αυτοκίνητα ή για τους κατοίκους.

Το κέντρο επίσης έχει ανάγκη από χώρους, από ανοίγματα καθώς είναι “στριμωγμένη”. Απαλλοτριώσεις και Αναπλάσεις χώρων στο κέντρο και πέριξ αυτού πρέπει να μπουν στην ατζέντα και να αρχίσουμε σοβαρά να σκεφτόμαστε πως θέλουμε να είναι το κέντρο της πόλης τα επόμενα 30 χρόνια. Η πόλη που ασφυκτικά χτίστηκε από το 1950 μέχρι το 2000 πρέπει κάπως να “απελευθερωθεί” και πάρει ανάσες για τους κατοίκους και τους επισκέπτες της.

Εξίσου σημαντικό είναι να δούμε την χρήση των κτιρίων. Στο κέντρο υπάρχουν εξαιρετικά κτίρια που σήμερα λόγω κρίσης είναι άδεια. Εδώ υπάρχει πεδίο δόξης λαμπρό για να μπορέσει να ζωντανέψει η πόλη που σήμερα υπάρχει μόνο τις εργάσιμες ώρες και στους δρόμους που υπάρχει κίνηση λόγω εστιατορίων-μπαρ κλπ. Με την αλλαγή χρήσης τέτοιων κτιρίων κάτι τέτοιο θα μπορούσε να είναι δυνατό.

Έχω επίσης αναφέρει πολλές φορές ότι η σημερινή εικόνα και η λειτουργία της Αγοράς στην Αθηνάς είναι προσβλητική για την πόλη. Ας κάνουν οι υπεύθυνοι ένα ταξίδι σε διάφορες Ευρωπαϊκές πόλεις να δουν υπέροχες, πεντακάθαρες κλειστές αγορές σε μεγάλες πόλεις της Ευρώπης και ας προχωρήσουν ένα βήμα παραπέρα. Το σημερινό καθεστώς λειτουργίας αυτής της αγοράς δυσφημεί την εικόνα της σύγχρονης Ευρωπαϊκής Αθήνας και φέρνει περισσότερο σε επαρχιακή αγορά στη Μέση Ανατολή. Ο Πειραιάς που έχει ακόμα χειρότερη και μάλιστα ανοιχτή αγορά, ετοιμάζει να κάνει τη μεγάλη στροφή και να δημιουργήσει μία σύγχρονη κλειστή Αγορά. Στην Αθήνα;

Ένα κατά την άποψη μου κρυμμένο διαμάντι για το κέντρο της Αθήνας είναι και ο άξονας Β.Κωνσταντίνου-Πλατεία Καραϊσκάκη-Κεντρικός Σιδηροδρομικός Σταθμός (Σ.Λαρίσης). Σε κάθε Πρωτεύουσα η περιοχή γύρω από τον Κεντρικό της Σταθμό είναι ζωντανή σχεδόν όλο το 24ωρο. Στην Αθήνα αυτό όχι μόνο δεν συμβαίνει αλλά η περιοχή είναι υποβαθμισμένη και μετά από κάποια ώρα ακόμα είναι και επικίνδυνη.

Εδώ, λόγω της αναβάθμισης των σιδηροδρομικών μεταφορών που είναι σε προχωρημένο στάδιο, μπορεί να γίνει ένα σχέδιο ανάπλασης της περιοχής, δημιουργίας ξενοδοχείων, ανοιχτών χώρων, ώστε και το κέντρο να επεκταθεί μέχρι τον Σιδ.Σταθμό αλλά και να δοθούν κίνητρα ώστε να αναγεννηθεί η περιοχή και να αποτελέσει σημείο δημιουργίας εμπορικών δραστηριοτήτων και να γίνει πνεύμονας ανάπτυξης.

Βέβαια, το μεγάλο στοίχημα που καλείται να κερδίσει η Αθήνα δεν είναι μόνο να αναπλάσει και να επαναφέρει την πόλη σε μία καλύτερη κατάσταση αλλά να δημιουργήσει και βάσεις για τις μελλοντικές γενιές. Το πλέον πρόσφορο σημείο για το μέλλον της πόλης δεν είναι άλλο από την περιοχή του Βοτανικού, στον Ελαιώνα που σήμερα μόλις 2χλμ από το κέντρο δεν μοιάζει καν με αστικό σημείο, έχει όμως τεράστια άξια για την επέκταση του κέντρου και μπορεί να είναι ένα σημείο που θα αναπτυχθεί η πόλη, συντεταγμένα όμως, με σχέδιο, με υποδομές. Εκεί θα μπορούσε να γίνει το city της Αθήνας καθώς είναι μία έκταση σχεδόν “παρθένα” που με ένα συγκροτημένο, φιλόδοξο πολυετές πλάνο θα μεταμόρφωνε την πόλη κατά πολύ.

Η σημερινή πραγματικότητα της πόλης είναι όντως γκρίζα και δύσκολη. Όμως η Αθήνα έχει όλα εκείνα τα στοιχεία που μπορούν να την κάνουν μία φιλική, όμορφη, Μεσογειακή και Ευρωπαϊκή Μητρόπολη, που θα θέλει κάποιος να ζήσει και να εργαστεί, όχι να φύγει μακριά της. Για να γίνει όμως αυτό χρειάζεται σχέδιο, τόλμη και βούληση. Την έχουμε;

Καλή Εβδομάδα σε όλους
6.2.2017

Νίκος Καραγιάννης-ypodomes.com
Ακολουθήστε τον Νίκο Καραγιάννη στο twitter