Ο πόλεμος των έργων, οι εκλογές και η ανάγκη για μεταρρύθμιση

Η προεκλογική περίοδος ξεκίνησε και ήδη τα κόμματα επικοινωνούν τις επικοινωνιακές τους καμπάνιες. Την εβδομάδα που πέρασε, ζήσαμε την εξαγγελία του προγράμματος Υποδομών της Νέας Δημοκρατίας που έδωσε μεγάλη έμφαση, έχοντας παρόντα και ομιλητή τον πρόεδρο του κόμματος Κυριάκο Μητσοτάκη.

Από την επόμενη ημέρα το κυβερνών κόμμα του ΣΥΡΙΖΑ, με επικεφαλής τον Υπουργό Υποδομών και Μεταφορών Χρήστο Σπίρτζη άρχισε την αποδόμηση αυτών των εξαγγελιών μιλώντας για επιστροφή στο παρελθόν με την κόντρα να συνεχίζεται τις επόμενες ημέρες με ανακοινώσεις και δηλώσεις εκατέρωθεν.

Αν επιχειρήσουμε να δούμε την μεγαλύτερη εικόνα θα δούμε ότι οι υποδομές της χώρας είναι κεντρικό θέμα των προεκλογικών προσπαθειών των πολιτικών κομμάτων και θα αποτελέσει ένα από τα βασικά σημεία αντιπαλότητας με παροχές και αντιπαροχές, αμφισβήτηση και κόντρα.

Την ίδια ώρα στον στίβο των έργων διεξάγεται ένας επιχειρηματικός “πόλεμος” ο οποίος αν δεν προσεχθεί από τις πολιτικές δυνάμεις της χώρας, μπορεί να λειτουργήσει ανασταλτικά αντί για αναπτυξιακά φέρνοντας πλείστα προβλήματα σε εκείνον που θα κληθεί να αναλάβει τις τύχες του χώρου την επομένη των εκλογών.

Εδώ και μήνες οι προσφυγές στην Αρχή προδικαστικών προσφυγών και στο ΣτΕ έχουν μπλοκάρει μεγάλα έργα όπως την εργολαβία-σκούπα της Αμβρακίας και τον προβλήτα κρουαζιέρας του ΟΛΠ τα οποία έργα είναι και προβεβλημένα, όμως ο εργολαβικός πόλεμος εξελίσσεται και σε πολλά μικρότερα έργα έχοντας δημιουργήσει το ίδιο πρόβλημα που τείνει να γίνει μάστιγα.

Ακριβώς την ίδια ώρα κεντρικοί σύνδεσμοι του κλάδου όπως ο ΣΑΤΕ, ο ΣΤΕΑΤ και ο ΣΕΓΜ έχουν ενώσει τις δυνάμεις τους για να καταπολεμήσουν μία άλλη μάστιγα στον τεχνικό κλάδο που δεν είναι άλλος από τις υπερβολικές εκπτώσεις. Οι εκπτώσεις στα έργα έχουν ξεφύγει κάθε λογική και τα δύο τελευταία χρόνια ο μέσος όρος αναδοχής ενός έργου έχει ξεπεράσει το 50% πράγμα που μπορεί να μεταφραστεί ποικιλλοτρόπως από την έλλειψη έργων και την αργή παραγωγή νέων, μέχρι την άμεση ανάγκη για ανεκτέλεστο με αποτέλεσμα να δίνονται εκπτώσεις χωρίς όριο. Στο μελετητικό κλάδο δε, οι διαγωνισμοί έχουν χάσει την σημασία τους με τις εκπτώσεις να φτάνουν στο 90% δημιουργώντας προβλήματα άμεσης επιβίωσης.

Οι τρεις σύνδεσμοι έχουν κάνει σοβαρές προσπάθειες για την εκλογίκευση αυτών των προσφορών και με καίριες παρεμβάσεις τους επιχειρούν να αναστρέψουν αυτή την -μίζερη για πολλούς- κατάσταση πιστεύοντας ότι το πρόβλημα είναι κατά βάση ρυθμιστικό και με νομοθετική παρέμβαση πως θα λυθεί.

Αυτή η περιδήνηση όπως περιγράφηκε παραπάνω όμως φαίνεται μάλλον πως είναι πιο περίπλοκη και δείχνει να έχουμε μία κλασσική εμφυλιακή πρακτική η οποία οδηγεί σε κρίση και εσωστρέφεια τον μεγάλο αυτό κλάδο της ελληνικής οικονομίας. Το πρόβλημα αυτό αν δεν διαγνωστεί επαρκώς τότε υπάρχει ο κίνδυνος, ενώ έχουμε ξεπεράσει την κρίση που ταλανίσε τη χώρα για σχεδόν μία δεκαετία, να συνεχίσει στα δημόσια έργα (γιατί αυτά αφορά).

Η ελπίδα που υπάρχει σε αυτή τη φάση και με δεδομένη την επερχόμενη εκλογική αναμέτρηση είναι από τα πολιτικά κόμματα να μας πουν, πέρα από τις εξαγγελίες των έργων, πως θα καταφέρουν αυτά τα έργα τελικά να κατασκευαστούν, ξεπερνώντας τη λερναία ύδρα των προσφυγών, των εκπτώσεων και του λαβύρινθου της γραφειοκρατίας που τα διέπει για να μπορέσουν να εφαρμόσουν το πρόγραμμα που το κάθε ένα έχει εξαγγείλει ως το καλύτερο. Πως θα καταφέρουν δηλαδή να κάνουν μία επιτυχημένη βιώσιμη μεταρρύθμιση που θα είναι αποδεκτή από τον κλάδο.

Σε αυτή τη φάση λοιπόν, χρειαζόμαστε και την ξεκάθαρη πολιτική θέση επίλυσης των δομικών προβλημάτων στα έργα γιατί ελοχεύει ο κίνδυνος, ακόμα και το πιο φιλόδοξο πρόγραμμα έργων να μην μπορέσει να προχωρήσει από τα παραπάνω προβλήματα, καθώς είναι φανερό πως ο χώρος δυσκολεύεται να αυτορυθμιστεί.

Όπως θα διαβάσετε σε άλλο σημερινό άρθρο, πενήντα μεγάλα έργα είναι υπό δημοπράτηση (με κόστος άνω των 10εκατ.ευρώ) από διάφορους φορείς σε όλη την Ελλάδα. Αυτός ο αριθμός είναι πολύ μεγάλος και ακόμα περισσότερα έργα μικρότερου προϋπολογισμού είναι επίσης στην ίδια φάση. Σε μία άλλη κατάσταση θα λέγαμε ότι αυτό είναι από τα πλέον ελπιδοφόρα νέα για το αύριο του κλάδου, όχι όμως κάτω από αυτές τις συνθήκες, που δεν γνωρίζουμε πόσα από αυτά τα έργα θα καταφέρουν να ξεπεράσουν τις εμπλοκές που έχουν και αν οι εκπτώσεις που έχουν δοθεί μπορούν να φέρουν σε ολοκλήρωση αυτή τη γενιά έργων.

Καλή εβδομάδα σε όλους
1.4.2019

Νίκος Καραγιάννης-ypodomes.com