Μεγάλα Έργα: Με ποιες προσδοκίες ξεκίνησε το 2019 και με ποιες κλείνει

Λίγες ημέρες απέμειναν για να γίνει παρελθόν το 2019. Η χρονιά που σε γενικές γραμμές αφήνει μία γλυκόπικρη γεύση στον κατασκευαστικό κλάδο και πολλές υποσχέσεις στον μεταφορικό. Το 2019, όπως όλες οι εκλογικές χρονιές, έφερε ένα φρενάρισμα στην παραγωγή μεγάλων έργων. Το χρονικό σημείο δε που πραγματοποιήθηκαν, τον Ιούλιο, ουσιαστικά επέφερε ένα μεγάλο πάγωμα στις κατασκευές. Οι τελευταίοι μήνες της προηγούμενης κυβέρνησης ήταν χαμηλών ταχυτήτων και οι πρώτοι μήνες της νέας, προετοιμασίας και αλλαγής στόχων και προτεραιοτήτων.

Το 2019 θα μείνει στην ιστορία ως το έτος που αναγεννήθηκε ο σιδηρόδρομος. Η ολοκλήρωση των έργων στο τμήμα Τιθορέα-Δομοκός, επέτρεψε για πρώτη φορά τη διεξαγωγή δρομολογίων με ηλεκτροκίνητα τρένα μεταξύ Αθήνας-Θεσσαλονίκης. Η αύξηση που καταγράφεται στην επιβατική κίνηση είναι ήδη εντυπωσιακή και έπεται και συνέχεια. Έρχεται να συμπληρώσει τη δυναμική των μεταφορών που ξεκίνησε το 2017 με την ολοκλήρωση του δικτύου αυτοκινητόδρομων.

Ας δούμε όμως με τι προσδοκίες ξεκίνησε το 2019:

με τον διπλό διαγωνισμό του ΒΟΑΚ και την εκδήλωση ενδιαφέροντος να είναι σε εξέλιξη. Με τον διαγωνισμό για την Γραμμή 4 του Μετρό να είναι μπλοκαρισμένος. Τα έργα στον Ε65 είναι έτοιμα να ξεκινήσουν, σε θέση εκκίνησης το Καστέλι.Το ίδιο και ο διαγωνισμός για την ολοκλήρωση του Άκτιο-Αμβρακία. Τον διαγωνισμό για τα ηλεκτρονικά διόδια σε προχωρημένο στάδιο και με μειοδότη και την προετοιμασία για τον διαγωνισμό προμήθειας αστικών λεωφορείων σε Αθήνα-Θεσσαλονίκη.

Τα έργα Μετρό στη Θεσσαλονίκη λέγονταν ότι θα ολοκληρωθούν στο τέλος του 2020. Τα αντίστοιχα για την επέκταση του μέσου προς τον Πειραιά υπόσχονταν λειτουργία των 3 πρώτων σταθμών (μέχρι Νίκαια) το καλοκαίρι του 2019. Για το Φθινόπωρο περιμέναμε τη λειτουργία της επέκτασης του Τραμ και της διπλής σιδηροδρομικής γραμμής από το Κιάτο μέχρι το Αίγιο. Υπήρχε η εκτίμηση ότι στο Ελληνικό θα “έμπαιναν οι μπουλντόζες”.  Αναμέναμε την έναρξη 8 εργολαβιών στο Πάτρα-Πύργος.

Με τι κλείνουμε το 2019;

Περιμένουμε ένα νέο διαγωνισμό για τον ΒΟΑΚ, ο διπλός διαγωνισμός εκτιμήθηκε ότι είναι σχέδιο στο χάρτη. Ο διαγωνισμός για τη Γραμμή 4 ξεμπλόκαρε και υπάρχει η εκτίμηση ότι το 2020 θα ολοκληρωθεί ο διαγωνισμός. Τα έργα στον Ε65 είναι σε πλήρη εξέλιξη, σε θέση εκκίνησης το Καστέλι. Η τύχη του διαγωνισμού για το Άκτιο-Αμβρακία είναι επισφαλής. Ακυρώθηκαν οι διαγωνισμοί για τα ηλεκτρονικά διόδια και τα αστικά λεωφορεία. Και για τους 2 διαγωνισμούς απεφάνθησαν ανεξάρτητες αρχές.

Τα έργα του Μετρό στη Θεσσαλονίκη εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθούν τον Απρίλιο του 2023, ενώ υπήρξε και αλλαγή στο σχεδιασμό για τον σταθμό ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ. Για το καλοκαίρι του 2020 μεταφέρθηκε η λειτουργία του πρώτου μισού της επέκτασης προς Πειραιά και στις αρχές του 2022 μέχρι το Δημοτικό Θέατρο. Σχεδόν έτοιμο να λειτουργήσει το Τραμ μέχρι τον Πειραιά, όμως λόγω ..Φαλήρου πιθανότατα θα λειτουργήσει το καλοκαίρι. Μέχρι την Άνοιξη θα λειτουργήσει η σιδηροδρομική γραμμή Κιάτο-Αίγιο. Για το δεύτερο εξάμηνο του 2020 μεταφέρεται η έναρξη των έργων στο Ελληνικό. Παράλληλα τρέχει η διαδικασία για τον επενδυτή του Καζίνο. Στο Πάτρα-Πύργος άλλαξε ο σχεδιασμός, αναμένεται έγκριση από την ΕΕ για να κολλήσει το έργο στην Ολυμπία Οδό προκαλώντας αντιδράσεις.

Κοιτάζοντας τις διαφορές ανάμεσα στις δύο περιόδους, δημιουργείται αναμφισβήτητα η απορία για το τι υπήρξε λάθος. Ο σχεδιασμός; η υπεραισιοδοξία; είναι εξαιρετικά δύσκολο να απαντήσει κανείς τεχνοκρατικά σε πολιτικά ζητήματα. Για το αν θα μπορούσε για παράδειγμα να λειτουργήσει το Μετρό στη Θεσσαλονίκη το 2020, φάνηκε πως μάλλον ήταν χείμερρα παρά εκτίμηση. Για το αν τελικά θα το δούμε να λειτουργεί τον Απρίλιο του 2023; δεν νομίζω ότι υπάρχουν πολλοί που να πιστεύουν ότι είμαστε σε ένα τελικό χρονικό όριο. Θυμάμαι πριν από 4 χρόνια ένα σημαίνων πρόσωπο των κατασκευών μου είχε εκμυστηρευθεί πως αν δεν ολοκληρωθεί η κατασκευή του σταθμού ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ, κανένας δεν θα μπορεί να πει με σιγουριά το χρονοδιάγραμμα. Με δεδομένη μάλιστα την προσφυγή στο ΣτΕ, ο χρόνος φαντάζει λίγος.

ΧΡΟΝΙΑ ΠΡΟΣΔΟΚΙΩΝ;

Τελικά το 2019 ειναι χρονιά προσδοκιών ή χρονιά νέων στόχων; Θα έλεγα ότι είναι μία χρονιά επαναπροσδιορισμού του πως βλέπουμε “πολιτικά” τα έργα. Περάσαμε σε μία εποχή με πιο “τεχνοκρατική” ματιά στα πλαίσια μίας άλλης πολιτικής. Ακούστηκαν νέα χρονοδιαγράμματα, νέες προσεγγίσεις, αλλαγή στόχων. Όλα αυτά επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο και εμείς καλούμαστε να δούμε τα έργα.

Δυστυχώς, στη χώρα μας τα έργα είναι “κινούμενη άμμος”, χωρίς σταθερά, γεμάτα δομικά, τεχνικά και νομικά προβλήματα. Αν δεν θωρακιστούν νομοθετικά απέναντι στις επιδιώξεις της αγοράς που πολλές φορές αμυνόμενη πυροβολεί τα πόδια της, πολύ φοβάμαι ότι αυτές οι αναθεωρήσεις που είδαμε μέσα στο 2020 δεν θα είναι οι τελευταίες.

Αν αλλιώς προσδοκούσαμε τις κατασκευές στις αρχές του 2019 και αλλιώς στο κλείσιμο του έτους, πραγματικά δεν θα ήθελα να σκεφτώ πως θα έχουν αλλάξει αυτές οι προσδοκίες σε ένα ή δύο έτη.

Για να κλείσουμε εορταστικά και στο πνεύμα των ημερών, ας είμαστε αισιόδοξοι. Ας πιστέψουμε πως του χρόνου τέτοιες μέρες όταν θα κοιτάμε πίσω στο 2020, οι στόχοι και τα χρονοδιαγράμματα θα είναι στη θέση τους, θα έχουν “αβγατίσει” τα έργα, θα έχουμε πιστέψει πως τελικά τα έργα είναι και πάλι στη ζωή μας και η πολιτική γύρω από αυτά.

Καλά Χριστούγεννα σε όλους