Γιατί το ESG ήρθε για να μείνει και πως επηρεάζει και τις κατασκευές – Η περίπτωση της Μυτιληναίος

Με μονόδρομο δείχνει η υιοθέτηση των κριτηρίων ESG από τις εταιρείες που ασχολούνται με τον κατασκευαστικό κλάδο. Ο δείκτης ESG έχει τρία σκέλη κριτηρίων: Περιβαλλοντικών (Environmental), Κοινωνικών (Social) και Εταιρικής Διακυβέρνησης (Governance). Είναι πλέον εμφανές ότι εν πολλοίς η χρηματοδότηση των εταιρειών θα περνά από αυτά τα κριτήρια, τα οποία αλλάζουν τα πάντα στο επιχειρείν.

Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι και σε επίπεδο εισηγμένων έχουμε την εκκίνηση του νέου Δείκτη Athex ESG (σήμερα θα γίνουν γνωστά η σύνθεση και η έναρξη λειτουργίας σε Διαδικτυακή Συνέντευξη Τύπου που διοργανώνει το Χρηματιστήριο Αθηνών).

Η ενσωμάτωση των κριτηρίων ESG ήδη λειτουργεί καταλυτικά. Ήδη στην αγορά υπάρχουν funds τα οποία εξετάζουν αν επιχειρηματικές οντότητες πληρούν είτε για να χρηματοδοτήσουν, είτε για να συμμετάσχουν, να επενδύσουν. Επίσης και σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης ο δείκτης ESG είναι όλο και πιο σημαντικός στον τομέα των χρηματοδοτήσεων.  Αυτό σημαίνει πως στο πεδίο των κατασκευών όπου διακινούνται δισεκατομμύρια επενδύσεων για υποδομές και κτίρια, η υλοποίηση τους θα εξαρτάται σε σημαντικό βαθμό από την κάλυψη των κριτηρίων αυτών.

Είναι δε ένα πρώτο βήμα στο πως θα κατασκευάζουμε στο μέλλον,  λαμβάνοντας υπόψη όχι μόνο τον παράγοντα κέρδους ή επικράτησης στην αρένα της αγοράς, αλλά και βλέποντας τον κοινωνικό  αντίκτυπο και τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος κ.α. Μία γεύση πήραμε πριν 10 ημέρες από τον ουρανοξύστη Marina Tower στο Ελληνικό που θεωρείται ως ο πρώτος “πράσινος ουρανοξύστης” με έμφαση -πέρα από το προφανές επιχειρηματικό στόχο για το κέρδος- στο χώρο, το περιβάλλον και τελικά τον άνθρωπο.

H Μυτιληναίος ως πρωτοπόρος στο ESG

Πολύ καλές επιδόσεις ESG στον κατασκευαστικό κλάδο έχουν οι Μυτιληναίος και η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ. Ειδικότερα η Μυτιληναίος έκανε ένα βήμα μπρος και προχώρησε όχι μόνο στην υιοθέτηση των κριτηρίων ESG αλλά μετονόμασε την ΜΕΤΚΑ σε EPC Business Unit. Το αντικείμενο της εταιρείας είναι 100% προσανατολισμένο στα κριτήρια ESG. Ασχολείται με έργα βιωσιμης αναπτυξης, με πρωτοποριακά projects όπως το έργο διαχείρισης απορριμάτων στην Αγγλία, με έργα ΑΠΕ, με έργα περιβαλλοντικά φιλικού ηλεκτροφωτισμού αλλά και με παραδοσιακά έργα υποδομών.

Η ίδια η Μυτιληναίος όμως ενστερνιζόμενη τα κριτήρια ESG, άλλαξε τη φιλοσοφία με την οποία λειτουργεί και δραστηριοποιείται. Άλλαξε τη δομή της, τον τρόπο λειτουργίας, τον τρόπο εργασίας, προσλήψεων, προμηθειών, επενδύσεων, δηλαδή στην εταιρική της διακυβέρνηση. Σήμερα η κορυφαία ελληνική εταιρεία πρωτοπορεί συμμετέχοντας όχι μόνο στον δείκτη ESG αλλά σε περίπου 10 παγκόσμιους οργανισμούς αξιολογήσεων δείχνοντας το μέλλον των ελληνικών εταιρειών που ακολουθούν όχι μόνο ένα παγκόσμιο trend αλλά και εφαρμόζοντας το, χωρίς να “πρέπει” να το πράξουν.

Γενικότερα το ESG θεωρείται σήμερα ως το βασικό εργαλείο πέρα από την χρηματοδότηση αλλά και για να προσελκύεις επενδύσεις. Για παράδειγμα όταν μία εταιρεία θελήσει να εκδώσει ένα “πράσινο ομόλογο” τα κριτήρια ESG είναι ενσωματωμένα μέσα σε αυτό και λειτουργεί ως μαγνήτης για την παγκόσμια επενδυτική κοινότητα.

Αυτό που λειτουργεί ως μαγνήτης για τις επιχειρήσεις είναι πως εφαρμόζοντας τις βέλτιστες πρακτικές βιώσιμης ανάπτυξης, βοηθούν τις ίδιες στο να κάνουν το πέρασμα σε μία νέα εποχή όπως επιτάσσει το Green Deal, να ευαισθητοποιηθούν και να λειτουργήσουν ως παράδειγμα για άλλες επιχειρηματικές οντότητες.

Και οι τράπεζες υιοθετούν το ESG

Στα τραπεζικά δρώμενα το ESG είναι ήδη “βίβλος”. Πρόσφατα από το βήμα του ITC 2021, ο πρόεδρος της Attica Bank, κ.Κωνσταντίνος Μακέδος, τόνισε πως υπάρχει η βεβαιότητα πως η ουσιαστική υιοθέτηση των κριτηρίων ESG αποτελεί το πλέον αξιόπιστο μέσο όχι μόνο για την αντιμετώπιση ενός διευρυμένου πεδίου προκλήσεων, αλλά και για τη δημιουργία βιώσιμης αξίας τόσο για τους μετόχους όσο και για τους πελάτες της τράπεζας.

Εξήγησε δηλαδή πως οι οικονομικοί πόροι δεν δίδονται απλά για να απορροφηθούν σε έργα υποδομών αλλά θα πρέπει να κατευθύνονται σε επενδύσεις με ισχυρό αναπτυξιακό και πράσινο αποτύπωμα αλλά και μέγιστη κοινωνική διάχυση και όχι απλώς να απορροφηθούν.

Εν ολίγοις τα κριτήρια ESG σχετίζονται με τις περιβαλλοντικές και κοινωνικές επιδόσεις των εταιρειών, με μία νέα φιλοσοφία στην εταιρική διακυβέρνηση και την λήψη αποφάσεων. Οι επιχειρήσεις που ενσωματώνουν το ESG ως αντίληψη εταιρικής βιώσιμης ανάπτυξης, σήμερα θεωρείται από πολλούς πως βοηθούν στο να γίνονται πιο ελκυστικές και διαφανείς, άρα να προσελκύουν ευκολότερα και με καλύτερους όρους χρηματοδότηση.

Βέβαια πρόκειται για μία σχετικά νέα τάση και η Ελλάδα έχει ακόμα να κάνει πολλά βήματα, αλλά η αρχή έχει γίνει και μεγάλοι όμιλοι όπως η Μυτιληναίος ή η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, δείχνουν τον δρόμο στην βιώσιμη εταιρική ανάπτυξη και την αλλαγή φιλοσοφίας που δημιουργεί νέες σχέσεις με την αγορά και την κοινωνία.