Υπογράφηκε η συμφωνία-ορόσημο για την κατασκευή του αγωγού EastMed

Δυναμικό ποδαρικό επεφύλαξε η αρχή της νέας δεκαετίας για τον κλάδο της Ενέργειας, όχι μόνο σε εγχώριο αλλά και σε περιφερειακό επίπεδο καθότι προ ολίγου υπεγράφη στο Ζάππειο, με κάθε επισημότητα, η συμφωνία-σταθμός μεταξύ Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ για την κατασκευή του αγωγού EastMed, που υπόσχεται να ανατρέψει τα δεδομένα στον γεωπολιτικό χάρτη της ευρύτερης περιοχής της ΝΑ Μεσογείου.

Οι τελετή της υπογραφής έγινε παρουσία του Έλληνα Πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκου Αναστασιάδη, του Ισραηλινού Πρωθυπουργού, Μπενιαμίν Νετανιάχου καθώς και των Υπουργών Ενέργειας των 3 κρατών.

Επιστέγασμα «στρατηγικής σύμπλευσης»

Ο Έλληνας Πρωθυπουργός υπογράμμισε κατά την ομιλία του την ιστορική σημασία της σημερινής ημέρας, αναφερόμενος στην ειδική βαρύτητα της υπογραφείσας συμφωνίας. Τόνισε επίσης ότι ο EastMed αποτελεί κρίσιμο βήμα για την ενίσχυση της Ενεργειακής Ένωσης, προσθέτοντας ότι παράλληλα θα σημάνει ενδυνάμωση της ενεργειακής ασφάλειας της ηπειρωτικής Ευρώπης και της Κύπρου.

Όπως σχολίασε χαρακτηριστικά, η Ενέργεια θα πρέπει να αποτελεί κρίκο συνεργασίας μεταξύ των κρατών και όχι αφορμή συγκρούσεων προσθέτοντας με νόημα -όπως και οι ομόλογοί του άλλωστε- ότι ο αγωγός που θα κατασκευαστεί δεν αποτελεί απειλή για κανέναν.

Αποτιμώντας τις σημερινές υπογραφές, ο Πρωθυπουργός είπε ότι σήμερα δεν υπεγράφη απλά μία συμφέρουσα συμφωνία αλλά επιστεγάστηκε μία στρατηγική σύμπλευση σε θέματα ασφάλειας και ανάπτυξης που τόσο έχει ανάγκη η περιοχή.

Πρόσθεσε επίσης ότι η σημερινή συμφωνία προσδίδει «στρατηγικό βάθος» σε ό,τι αφορά  την πολυεπίπεδη συνεργασία της χώρας και με το Ισραήλ ενώ τόνισε ότι ο αγωγός θα αποτελέσει κομβικό παράγοντα στην προσπάθεια απολιγνιτοποίησης της Ελλάδας, καθότι στη διάρκεια της ενεργειακής μετάβασης, η χώρα θα έχει ανάγκη από πρόσβαση σε φθηνό φυσικό αέριο.

Ο Νίκος Αναστασιάδης, σχολιάζοντας τη σημερινή εξέλιξη, μίλησε για μία τριμερή συνεργασία η οποία εδράζεται σε ένα σχήμα αυτονόητης γεωπολιτικής αξίας. Ο Κύπριος Πρόεδρος έκανε -και από μεριάς του- λόγο για μία ιστορική ημέρα κατά την οποία επιβεβαιώνεται με απτό τρόπο ότι η συνεργασία των κρατών δεν περιορίζεται απλά σε θεωρητικό επίπεδο.

Δεν παρέλειψε να αναφερθεί στο τεράστιο οικονομικό και γεωπολιτικό όφελος που προσδοκάται από τη νέα ενεργειακή υποδομή, τονίζοντας ότι η συνεργασία που έχει αναπτυχθεί γίνεται με απόλυτο σεβασμό στις αρχές του διεθνούς δικαίου.

Τέλος, ο Ισραηλινός Πρωθυπουργός, Μπένιαμιν Νετανιάχου μίλησε για μεγάλες οικονομικές απολαβές και για το καλό του Ισραήλ μέσα από ένα έργο που έρχεται για να ενισχύσει την ειρήνη, την ευημερία, χαιρετίζοντας, σε αυτή τη βάση, τη συνεργασία με Κύπρο και Ελλάδα.

Η σημερινή συμφωνία έρχεται να διατρανώσει τη σαφή στόχευση των τριών κρατών να θέσουν σε τροχιά υλοποίησης τον στρατηγικό αγωγό φυσικού αερίου και συνακόλουθα να συσφίξουν ουσιαστικά τη συνεργασία τους στα ενεργειακά θέματα.

Εξίσου σημαντικό όμως είναι ότι με τις σημερινές υπογραφές τίθενται ρεαλιστικές βάσεις για τη διαφοροποίηση των πηγών εφοδιασμού, με παραγωγή ενέργειας -για πρώτη φορά- από την περιοχή της ΝΑ Μεσογείου, γεγονός που αφενός θα ανακόψει την τουρκική προκλητικότητα και αφετέρου θα ενισχύσει το ρόλο της Ελλάδας ως ενός ισχυρού διαμετακομιστικού κόμβου σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.

Ενδεικτική του χαρακτήρα των σημερινών υπογραφών ήταν η δήλωση στην οποία προχώρησε νωρίτερα και ο Ελληνας Υπουργός ΠΕΝ, Κωστής Χατζηδάκης: «O EastMed είναι ένα σχέδιο ειρήνης και συνεργασίας στη ΝΑ Μεσόγειο, σε μια περιοχή δυστυχώς διαχρονικά γνωστή για μια σειρά εντάσεων και συγκρούσεων. Είναι ένα σχέδιο που φέρνει πιο κοντά την Ελλάδα με την Κύπρο και το Ισραήλ.»

Το μεσημέρι πραγματοποιήθηκε ένα ακόμη σημαντικό βήμα για τον μελλοντικό αγωγό EastMed, με την υπογραφή στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας του Προσυμφώνου Συνεργασίας (Letter of Intent) μεταξύ της ΔΕΠΑ και της Energean Oil & Gas, για την προμήθεια ποσοσοτήτων της τάξης των 2 δισ. κ.μ. φυσικού αερίου μέσω του αγωγού.

Η κινητικότητα για τον αγωγό είχε ξεκινήσει ήδη από τη θερινή περίοδο του 2019 με τη σύγκλιση της πρώτης τετραμερούς Ενεργειακής Υπουργικής Διάσκεψης, με τη συμμετοχή των Υπουργών που χειρίζονται το ενεργειακό χαρτοφυλάκιο από την Ελλάδα, την Κύπρο, το Ισραήλ και τις ΗΠΑ, αναδεικνύοντας την αποφασιστικότητα και την πολιτική βούληση που έχει πλέον διαμορφωθεί στο να «τρέξουν» τα σημαντικά διακρατικά ενεργειακά έργα στην ΝΑ Μεσόγειο, με αιχμή του δόρατος, τον αγωγό φυσικού αερίου EastMed.

Τα τεχνικά χαρακτηριστικά του αγωγού

Ο αγωγός εκτός από στρατηγικής σημασίας θα είναι ένα ιδιαίτερα απαιτητικό έργο και από κατασκευαστικής άποψης.

Με συνολικό μήκος 1.900 χλμ., εκ των οποίων τα 1.300 υποθαλάσσια, ο EastMed θα έχει ως σημείο εκκίνησης το κοίτασμα φυσικού αερίου στη Λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου. Με εκτιμώμενη δυναμικότητα 320-350 GWh/d, που θα μπορούσε να αγγίξει και τις 510 GWh/d, αναλόγως και των ευρημάτων ανοιχτά της Κρήτης από όπου και θα διέρχεται, ο EastMed αποτελεί ένα τεράστιο ενεργειακό project με κόστος που θα αγγίξει τα 5,2 δισ. ευρώ ενώ αναμένεται να είναι ο βαθύτερος και μακρύτερος υποθαλάσσιος αγωγός στον κόσμο. Σε επίπεδο ετήσιας δυναμικότητας, η αρχική χωρητικότητα του αγωγού θα ανέρχεται σε 10 δισ. κ.μ. με πρόβλεψη για επέκταση σε έως και 20 δισ. κ.μ.

Ο EastMed σε αδρές γραμμές, θα ακολουθήσει την εξής όδευση: Κοίτασμα Ανατολικής Μεσογείου-Κύπρος-Κρήτη-Πελοπόννησος-Δυτική Ελλάδα, όπου και θα συνδέεται με τον αγωγό Poseidon με κατεύθυνση τις Ιταλικές ακτές.