Υπεράκτια αιολικά με ορίζοντα το 2030 – Συστάθηκε επιτροπή για να προωθήσει τις διαδικασίες

Ωριμάζουν οι συνθήκες  για την υλοποίηση των πρώτων υπεράκτιων αιολικών πάρκων (ΥΑΠ ) στην Ελλάδα. Το ΥΠΕΝ προχώρησε στη σύσταση επταμελούς επιτροπής με στόχο να συνδράμει τους αρμόδιους φορείς που διαμορφώνουν το πλαίσιο των έργων.

Το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα προβλέπει ότι μέχρι το 2030 θα υπάρξει προσθήκη 2 GW πράσινης ενέργειας προερχόμενη από τα υπεράκτια αιολικά. Για καταστεί εφικτός ο στόχος χρειάζεται άρτιος συντονισμός των φορέων και γρήγορα αντανακλαστικά.

Είναι κοινή αποδοχή πλέον πως τα χερσαία έργα ΑΠΕ δεν φτάνουν για να επιτευχθούν οι στόχοι. Η επέκταση στα νερά είναι μονόδρομος, τόσο με πλωτά φωτοβολταϊκά όσο και με υπεράκτια αιολικά.

Ωστόσο στη χώρα μας κρίνεται δύσκολο να υπάρξουν εργασίες κατασκευής για κάποιο υπεράκτιο αιολικό μέσα στην επόμενη πενταετία. Παρόλα αυτά, τη δεδομένη στιγμή ολοκληρώνεται το θεσμικό πλαίσιο που θα οδηγήσει στο σημείο εκκίνησης των έργων.

Με δεδομένα τα παραπάνω, πραγματοποιήθηκε ακόμα ένα βήμα προς αυτή την κατεύθυνση με τη σύσταση της Επιτροπής Συντονισμού Σύνδεσης και Ανάπτυξης Έργων Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων, η οποία θα συνδράμει την ΕΔΕΥΠ με ποικίλους τρόπους ώστε να διαμορφωθεί το κατάλληλο περιβάλλον για την ωρίμανση των έργων.

Ακόμα, στόχος είναι ο καλύτερος συντονισμός και η διευκόλυνση της συνεργασίας μεταξύ των εμπλεκόμενων φορέων όπως οι Διαχειριστές του δικτύου, η ΡΑΕ κ.α.

Επιπλέον, η Επιτροπή θα συνδράμει για να προσδιοριστεί η μέγιστη δυνατότητα απορρόφησης αιολικής ισχύος από κάθε θαλάσσια περιοχή που περιγράφεται στο Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης ΥΑΠ. Να προσδιοριστεί έστω και ενδεικτικά, το κόστος και το χρονοδιάγραμμα της διασύνδεσης των περιοχών αυτών με το Ελληνικό Σύστημα Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΕΣΜΗΕ). Ακόμα, να προσδιοριστούν διασυνδετικές λύσεις για την ισχύ των ΥΑΠ, κατά τον τεχνικά και οικονομικά καλύτερο τρόπο. Στο κάδρο μπαίνουν και οι διασυνοριακές διασυνδέσεις, καθώς θα εξεταστεί η συμβατότητα να διασυνδεθούν τα αιολικά με μεγάλης κλίμακας διασυνδετικά έργα.

Επιπλέον θα γίνει την εκτίμηση της αναγκαίας δέσμευσης ηλεκτρικού χώρου στο δίκτυο, ώστε να είναι δυνατή η ανάπτυξη και λειτουργία των έργων ΥΑΠ.

Τέλος, η νεοσυσταθείσα επιτροπή θα μπορεί να διατυπώνει προτάσεις και εισηγήσεις προς τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας και κάθε αρμόδιο φορέα για τον καλύτερο τρόπο ανάπτυξης των Περιοχών Οργανωμένης Ανάπτυξης υπεράκτιων αιολικών.

Τα επόμενα βήματα

Μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2023 αναμένεται να ολοκληρωθεί και το Εθνικό Σχέδιο Ανάπτυξης Αιολικών Πάρκων, που θα οριοθετήσει τις θαλάσσιες ζώνες ανάπτυξης τους. Στην ουσία θα αποτελέσει τον χάρτη που θα οδηγήσει στα πρώτα υπεράκτια αιολικά έργα, καθώς θα θέσει τους βασικούς άξονες σε εθνικό επίπεδο για τον σχεδιασμό, την ανάπτυξη, χωροθέτηση, εγκατάσταση και εκμετάλλευση των έργων.

Οι πρώτες θαλάσσιες περιοχές που θα παραχωρηθούν για έργα αναμένεται να είναι στην Κρήτη και στη Θράκη. Αυτό άλλωστε είχε προκύψει και από μία ημερίδα που διοργάνωσε η ΕΔΕΥΕΠ, στα τέλη του χρόνου. Ωστόσο, εκτός από τα δύο παραπάνω σημεία, αξίζει να σημειώσουμε πως υπάρχει και η πρόβλεψη για πιλοτική παραχώρηση οικοπέδου, ανοικτά της Αλεξανδρούπολης. Για την συγκεκριμένη περιοχή κατέχει άδεια για υπεράκτιο ο όμιλος Κοπελούζου, από το 2012

Για τον προσδιορισμό μιας θαλάσσιας περιοχής θα ληφθούν υπόψη το αιολικό δυναμικό, οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις, ο κίνδυνος για κάποιο προστατευόμενο αντικείμενο, η πιθανή παρεμπόδιση των θαλάσσιων μεταφορών και φυσικά να μην τίθεται ζήτημα εθνικής άμυνας και ασφάλειας.

Στόχος είναι, κατά το δυνατό, να υποδειχθούν θαλάσσια οικόπεδα για τα οποία δεν θα συντρέχουν λόγοι ακύρωσης μιας επένδυσης από περιβαλλοντικούς όρους. Αυτό θα προσδώσει ασφάλεια και σιγουριά στους υποψήφιους επενδυτές πως το έργο δεν θα σταματήσει λόγω επιβάρυνσης του περιβάλλοντος.

Έπειτα θα ακολουθήσει η Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων και το Προεδρικό Διάταγμα που θα ορίζει τις περιοχές, εντός των οποίων θα αναπτυχθούν ΥΑΠ. Θ ακολουθήσουν οι έρευνες των επενδυτών στις περιοχές, μετά από σχετική άδεια που θα τους χορηγηθεί. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να υποβάλλουν αίτηση για άδεια έρευνας σε περισσότερες από μια περιοχές, ενώ θα χρειαστεί να προσκομίσουν και αντίστοιχη εγγυητική επιστολή για την άδεια έρευνας η οποία  ορίζεται σε 10.000 ευρώ./MW, βάσει της μέγιστης ισχύος ανά περιοχή.

Έπειτα θα ακολουθήσει η δημόσια διαβούλευση από την ΕΔΕΥΕΠ, για τις περιοχές εγκατάστασης των πάρκων.  Μετά η ΡΑΕ θα προκηρύξει ανταγωνιστική διαδικασία για τις αποζημιώσεις των ηλεκτροπαραγωγών.  Aπό τους υποψήφιους ενδιαφερόμενους ​​ο πιο φτηνός, ο πιο ανταγωνιστικός, αυτός που θα ζητάει την μικρότερη τιμή πώλησης ηλεκτρικής μεγαβατώρας, είναι αυτός ο οποίος τελικά θα είναι και ο δικαιούχος ώστε να μπορέσει τελικά να προχωρήσει στην επένδυση των υπεράκτιων αιολικών πάρκων.

Παράλληλα με τις διεργασίες για τα υπεράκτια αιολικά, οι πλέον ισχυροί παίκτες του κλάδου βρίσκονται σε στάση αναμονής ενώ έχουν συναφθεί και οι συμμαχίες με εταιρείες του εξωτερικού για την από κοινού ανάπτυξη των έργων. Ισχυρούς γάμου έχουν συνάψει η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή με την Ocean Winds. Η Mytilineos με την Copenhagen Infrastructure Partners από τη Δανία. Της Helleniq Energy (ΕΛΠΕ) με την RWE.

Τα μέλη της επιτροπής

Η νεοσυσταθείσα επιτροπή αποτελείται από τα παρακάτω μέλη:

1. Σταύρος Παπαθανασίου, Καθηγητής του Τομέα Ηλεκτρικής Ισχύος της Σχολής Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του ΕΜΠ, ως Πρόεδρος και ειδικός εμπειρογνώμονας, με αναπληρωτή τον Γεώργιο Μάρκου, Ηλεκτρολόγο Μηχανικό, ως ειδικό εμπειρογνώμονα.

2. Δημήτριος Τσαλέμης, Προϊστάμενος της Γενικής Διεύθυνσης Ενέργειας του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ως εκπρόσωπος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με αναπληρωματικό μέλος τον Δημήτριο Αλεξόπουλο, Προϊστάμενο του Τμήματος ΑΠΕ Ηλεκτρικής και Θερμικής/Ψυκτικής Ενέργειας της Διεύθυνσης Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) και Εναλλακτικών Καυσίμων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

3. Γεώργιος Λοϊζος, Προϊστάμενος του Τμήματος Ηλεκτρικών Δικτύων και Νέων Τεχνολογιών Ηλεκτρισμού, της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (Ρ.Α.Ε.), ως εκπρόσωπος της ΡΑΕ, με αναπληρωματικό μέλος τον Κωνσταντίνο Περράκη, Ειδικό Επιστήμονα.

4. Κωνσταντίνος Τσιρέκης, Διευθυντής Στρατηγικής & Σχεδιασμού Ανάπτυξης του Συστήματος, του Ανεξάρτητου Διαχειριστή Ηλεκτρικής Ενέργειας (Α.Δ.Μ.Η.Ε. Α.Ε.) ως εκπρόσωπος του ΑΔΜΗΕ, με αναπληρωματικό μέλος τον Μιχαήλ Καρυστιανό, Διευθυντή Κλάδου Μελετών & Ανάπτυξης Συστήματος του ΑΔΜΗΕ.

5. Φλώρα Καραθανάση, Ανώτερη Σύμβουλος Ανάπτυξης Υπεράκτιων Αιολικών της Ελληνικής Διαχειριστικής Εταιρείας Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων Α.Ε. (Ε.Δ.Ε.Υ.Ε.Π. Α.Ε.), ως εκπρόσωπος του φορέα Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων (ΥΑΠ) με αναπληρωματικό μέλος τον Ευθύμιο Ταρτάρα, Σύμβουλο Διοίκησης και Διευθυντή Ομάδας Γεωεπιστημόνων.

6. Βασίλειος Τριαντάφυλλος, Δικηγόρος, ως ειδικός εμπειρογνώμονας, με αναπληρωματικό μέλος την Ευτυχία Αποστολίδου, Δικηγόρο, ως ειδική εμπειρογνώμονα.

7. Νικόλαος Φρυδάς, Ηλεκτρολόγος Μηχανικός, ως ειδικός εμπειρογνώμονας, με αναπληρωματικό μέλος τον Παναγιώτη Λαγγουράνη, Ηλεκτρολόγο Μηχανικό, ως ειδικό εμπειρογνώμονα. Γραμματειακή υποστήριξη στην επιτροπή θα παρέχει ο Απόστολος Παπακωνσταντίνου, Ηλεκτρολόγος Μηχανικός, υποψήφιος διδάκτορας στον Τομέα Ηλεκτρικής Ισχύος της Σχολής Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του ΕΜΠ .

Γραμματειακή υποστήριξη στην επιτροπή θα παρέχει ο Απόστολος Παπακωνσταντίνου, Ηλεκτρολόγος Μηχανικός, υποψήφιος διδάκτορας στον Τομέα Ηλεκτρικής Ισχύος της Σχολής Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του ΕΜΠ.