Ξεπέρασαν τα τρία δισεκατομμύρια ευρώ τα έργα-ΣΔΙΤ στην Ελλάδα

Το φράγμα των τριών δισεκατομμυρίων ευρώ ξεπέρασαν τα έργα-ΣΔΙΤ στην Ελλάδα. Η μέθοδος της σύμπραξης Δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, εισήχθη στη χώρα πριν από περίπου 12 χρόνια και η αλήθεια είναι ότι τα πρώτα βήματα ήταν ιδιαίτερα προσεκτικά. Σε μία χώρα όπου οι κατασκευές έως εκείνη την εποχή πραγματοποιούνταν σε συντριπτικό ποσοστό ως κλασικά δημόσια έργα, με διακριτούς τους ρόλους της αναθέτουσας αρχής και του αναδόχου, τα ΣΔΙΤ ξένιζαν.

Συστάθηκε η Ειδική Γραμματεία ΣΔΙΤ, υπό τον Νίκο Μαντζούφα και το πρώτο έργο (επτά πυροσβεστικοί σταθμοί) θα συμβασιοποιηθεί το 2009. Θα χρειαστούν κάποια χρόνια μέχρι η μέθοδος αυτή να αρχίσει να έχει τους πρώτους “οπαδούς”, και πάλι όμως με περιορισμένη ισχύ. Αυτό που έγειρε σιγά-σιγά τη ζυγαριά προς τα ΣΔΙΤ, ήταν το αποτέλεσμα. Ενώ ως μέθοδος ασκούσε -μέχρι τότε- περιορισμένη “γοητεία”, αυτό που έβλεπες ως αποτέλεσμα, το έργο στην εμφάνιση και λειτουργία του, ήταν η μεγάλη διαφορά σε σχέση με ένα άλλο ολοκληρωμένο δημόσιο έργο.

ΤΟ ΕΡΓΟ-ΚΛΕΙΔΙ

Τα 24 σχολεία στην Αττική, αποτέλεσαν το έργο-κλειδί για να αρχίσουν τα ΣΔΙΤ να απλώνονται σε όλο και νέους τομείς. Ήταν τόσο εντυπωσιακό το αποτέλεσμα, που έδειξε ότι αυτή η μέθοδος μπορεί να υποσχεθεί ένα διαφορετικό, πιο βιώσιμο τρόπο υλοποίησης έργων. Έκτοτε πέρασαν στις αστικές συγκοινωνίες, στις μονάδες διαχείρισης απορριμμάτων, σε αυτοκινητόδρομους, σε κτιριακά έργα πανεπιστημίων, σε φράγματα, οδοφωτισμό, υποδομές ευρυωζωνικότητας κ.α.

Η χώρα μας έχει διακριθεί για τις επιδόσεις της στα έργα-ΣΔΙΤ, παίρνοντας την τρίτη θέση παγκοσμίως από την World Bank, καθώς σχεδόν σε όλα τα έργα υπάρχει ισχυρή συμμετοχή και διαφανείς διαδικασίες. Τα ελληνικά έργα-ΣΔΙΤ συνεχίζουν να αποσπούν σημαντικές διακρίσεις σε θέματα διαφάνειας και καλών πρακτικών στις διαγωνιστικές διαδικασίες. Μία από αυτές ήταν το 2019, όταν βραβεύθηκε στο 3ο Συνέδριο Υποδομών-Μεταφορών, ως έργο της χρονιάς, η Μονάδα Απορριμμάτων Ηπείρου. “Τα έργα-ΣΔΙΤ είναι μία νησίδα που μπορεί υπό προϋποθέσεις να αλλάξουν ευρύτερα νοοτροπίες αλλά και την ποιότητα των έργων” αναφέρει στο ypodomes παράγοντας της αγοράς με γνώση στο θέμα.

Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι και όλοι οι σημαντικοί όμιλοι της χώρας, “ψηφίζουν ναι” στα έργα-ΣΔΙΤ, αναφέροντας τα σε κάθε πεδίο συζήτησης ως διέξοδο στην έλλειψη ώριμων έργων αλλά και συμμετέχοντας μαζικά στους σχετικούς διαγωνισμούς, ειδικά τα τελευταία χρόνια.

Ο Νίκος Μαντζούφας, όντας ένα από τα πλέον μακροχρόνια στελέχη σε κυβερνητικό πόστο, στη θέση πλέον του Γενικού Γραμματέα Στρατηγικών Επενδύσεων και ΣΔΙΤ, δέχεται βροχή αιτημάτων για έργα, δημιουργώντας ένα σημαντικό πυρήνα για την επιχειρηματικότητα και τις κατασκευές. Τα εργα-ΣΔΙΤ αποτελούν όμως και μία στρατηγική επιλογή τόσο του υπουργείου Υποδομών, όσο και του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων. Κώστας Καραμανλής και Άδωνις Γεωργιάδης έχουν αναφερθεί επανηλλειμένα σε αυτά.

26 ΕΡΓΑ

Συνολικά μπορούμε να μετρήσουμε 26 έργα-ΣΔΙΤ από το 2009 μέχρι και σήμερα. Τα 14 από αυτά έχουν υπογραφεί και είτε έχουν ολοκληρωθεί, είτε η κατασκευή τους είναι σε εξέλιξη και άλλα 12 τρέχουν αυτή την εποχή, δηλαδή είτε είναι σε φάση δημοπράτησης είτε εξέλιξης της διαγωνιστικής τους διαδικασίας. Στο σύνολο τους έχουν προϋπολογισμό 3,01δισ.ευρώ, ποσό εξαιρετικά μεγάλο αν σκεφτούμε ότι και μέχρι πριν 3 χρόνια υπήρχε μία συγκρατημένη αποδοχή της μεθόδο.

Τα 14 έργα αφορούν τα παρθενικά έργα για τους 7 πυροσβεστικούς σταθμούς και τα δύο έργα για τις σχολικές μονάδες στην Αττική (10+14), η τηλεματική και το ηλεκτρονικό εισιτήριο στον ΟΑΣΑ, τα τρία έργα για ευρυζωνικές υποδομές σε αγροτικές περιοχές (LOT 1, LOT 2, LOT 3), τα ψηφιακά πρακτικά δικαστηρίων, και οι μονάδες απορριμμάτων σε Δυτική Μακεδονία, Ήπειρο, Σέρρες, Πελοπόννησο και Ηλεία. Τα έργα αυτά έχουν συνολικό προϋπολογισμό 822,2εκατ.ευρώ.

Τα 12 έργα βρίσκονται σε προσυμβατικές διαδικασίες, από έγκριση της διυπουργικής μέχρι και τη δεύτερη φάση των διαγωνισμών έχουν εξίσου μεγάλο ενδιαφέρον και είναι επίσης πολυποίκιλλα. Στο σύνολο τους οι διαγωνισμοί έχουν πολλές και σημαντικές συμμετοχές από Ελλάδα και εξωτερικό. Συνολικά τα 12 έργα έχουν προϋπολογισμό 2,18δισ.ευρώ.

Το μεγαλύτερο αυτής της ομάδας έργων είναι οι υποδομές υπερυψηλής ευρυζωνικότητας (το ultrafast broadband) με 868εκατ.ευρώ και ακολουθούν το τμήμα του ΒΟΑΚ, Χερσόνησος-Νεάπολη με 295εκατ.ευρώ και το Καλαμάτα-Πύλος-Μεθώνη με 245,5εκατ.ευρώ. Στη λίστα έχουμε τρία μεγάλα έργα σε πανεπιστήμια της χώρας: οι φοιτητικές εστίες στην Κρήτη με 206,6εκατ.ευρώ, στη Θράκη με 105,4εκατ.ευρώ και στη Θεσσαλία με 91,5εκατ.ευρώ. Έχουμε επίσης και το ΙΙΒΕΑΑ (Ιατροβιολογικό Ίδρυμα Ακαδημίας Αθηνών) με 58,5εκατ.ευρώ.

ΟΙ ΝΕΕΣ ΕΙΣΟΔΟΙ

Στα έργα έχουν προσμετρηθεί και αυτά που έχουν πάρει την σημαντική έγκριση από τη διυπουργική επιτροπή ΣΔΙΤ, γιατί τους δίνει την απαραίτητη οντότητα για να προκηρυχθεί ο διαγωνισμός. Τα έργα αυτά είναι το Φράγμα Χαβρία στη Χαλκιδική με 110εκατ.ευρώ, οι οδοφωτισμοί στις Περιφέρειες Κεντρικής Μακεδονίας (12,4εκατ.ευρώ) και Ηπείρου (6,6εκατ.ευρώ), οι μονάδες απορριμμάτων στο δυτικό τομέα της Κεντρικής Μακεδονίας με 130εκατ.ευρώ και το Κέντρο Καινοτομίας με 58,5εκατ.ευρώ.

Σε αναμονή όμως είναι και άλλα έργα που αναμένουν στην “ουρά” την έγκριση για να ξεκινήσει η υλοποίηση του και αυτά αφορούν κυρίως μονάδες απορριμμάτων, σχολικά κτίρια αλλά και νέα πεδία έργων που συνεχώς έρχονται να προστεθούν στην μακρά λίστα των έργων Σύμπραξης Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα.