Ξεκλειδώνει ο διαγωνισμός για την ΥΑΦΑ Καβάλας – “Λευκός καπνός” από ΡΑΕ και ΥΠΕΝ

Σε “ελώδες έδαφος” έδειχνε να βαδίζει ένα μεγάλο ενεργειακό πρότζεκτ στην Ελλάδα. Ο λόγος για την Υπόγεια Αποθήκη Φυσικού Αερίου (ΥΑΦΑ) Καβάλας.

Το συγκεκριμένο έργο έχει προϋπολογισμό σχεδεόν 400 εκατομμύρια ευρώ και έχει χαρακτηριστεί ως υποδομή με κομβική σημασία, τόσο για την Ελλάδα όσο και για την περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.

Ωστόσο μέχρι στιγμής οι τελικές αποφάσεις για την υλοποίηση του φαίνεται να μην έχουν ληφθεί.
Αιτία του θολού περιβάλλοντος που υπάρχει γύρω από το έργο είναι η διελκυστίνδα ανάμεσα στον Διαχειριστή Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου και τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας.

Αιτίες διαφωνίας

Τα δεδομένα μέχρι στιγμής αναφέρουν πως οι εμπλεκόμενοι φορείς διαφωνούν για τα συμπληρωματικά έργα της υποδομής.
Η ΡΑΕ από την πλευρά της έχει εκφράσει ανοιχτά την αντίθεση της στην ανάγκη να υλοποιηθούν τα συνοδά έργα και συγκεκριμένα ο δεύτερος αγωγός .

Στην άλλη πλευρά, ο ΔΕΣΦΑ τα έργα αυτά, τα έχει συμπεριλάβει στη μελέτη κόστους-οφέλους του έργου. Επιπλέον εκτιμά πως εάν δεν κατασκευαστούν τα συμπληρωματικά έργα η αποθήκη δεν θα μπορεί να αξιοποιηθεί στον μέγιστο βαθμό. Κι αυτό γιατί με την δομή του συστήματος δεν θα είναι εύκολη ή μάλλον θα είναι αδύνατη η άντληση και η μεταφορά του αερίου που θα βρίσκεται μέσα στην αποθήκη.

Αυτό που επισημαίνει ο ΔΕΣΦΑ , είναι πως τα συμπληρωματικά έργα κρίνονται απαραίτητα όχι τόσο για την λειτουργία της ίδιας της αποθήκης αλλά για την ανταπόκριση της δομής στη αυξημένη ζήτηση τόσο εντός τόσο και εκτός συνόρων.

Ο Διαχειριστής προβλέπει πως η ζήτηση από την ΥΑΦΑ Καβάλας αναμένεται να είναι πολύ μεγάλη. Σε αυτό θα συμβάλουν αφενός οι ελληνικές μονάδες ηλεκτροπαραγωγής που θα λειτουργούν με φυσικό αέριο και αφετέρου η ζήτηση φυσικού αερίου από τις Βαλκανικές χώρες.

Αξίζει να αναφέρουμε πως η χώρα μας στοχεύει στους βαλκάνιους γείτονες, καθώς οι υποδομές φυσικού αερίου που βρίσκονται υπο κατασκευή στη Βόρεια Ελλάδα θα της επιστρέψουν να αναδειχθεί σε ενεργειακό κόμβο της περιοχής.

“Αγκάθι” και το κόστος

Ένα ακόμα πεδίο διαμάχης ανάμεσα στους δύο φαίνεται να είναι και το ποσοστό της κοινωνικοποίησης του έργου. Με απλά λόγια, τι ποσοστό της επένδυσης θα καλυφθεί από τις ρυθμιστικές χρεώσεις στους καταναλωτές, τι ποσοστό θα καλύψουν οι επιδοτήσεις και τι ποσοστό ο επενδυτής. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ ο ΔΕΣΦΑ εκτιμάει πως το ποσοστό για τις ρυθμιστικές χρεώσεις πρέπει να είναι μεγαλύτερο από το 50% που αναφέρει η αρχική εκτίμηση.

Η Αρχή δεν θέλει ούτε να ακούει το σενάριο για μεγαλύτερη συμμετοχή από την κατανάλωση , ειδικά φέτος με τα βάρη που έχουν σηκώσει επιχειρήσεις και  νοικοκυριά σε επίπεδο ενέργειας και χωρίς κανείς να γνωρίζει αν θα υπάρξει σύντομα αποκλιμάκωση των τιμών.

Αυτό το σημείο μοιάζει ιδιαίτερα καυτό καθώς φαίνεται πως και οι δύο πλευρές είναι αμετακίνητες από τη θέση τους. Η ολομέλεια της ΡΑΕ μάλιστα έχει πάρει τις αποφάσεις της, οι οποίες δείχνουν να είναι τελεσίδικες.

Για να απεμπλακεί το έργο από τα ελώδη σημεία που βρίσκεται δεν αποκλείεται και παρέμβαση ακόμα και από το Μαξίμου. Με πράξη νομοθετικού περιεχομένου και δεδομένης της σημασίας του έργου , να καθοριστούν όλες οι παράμετροι που εκκρεμούν και να αρχίσει να εξελίσσεται η διαδικασία κατασκευής.

Με όλα αυτά να βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη το ΤΑΙΠΕΔ παραμένει σε στάση αναμονής.  Το Ταμείο Αξιοποίησης αναμένει την έκδοση του Κανονισμού Τιμολόγησης  για να προχωρήσει στη δεύτερη φάση του διαγωνισμού ιδιωτικοποίησης.

Βρήκε σύμμαχο η ΡΑΕ

Την Παρασκευή 11/02/2022 πραγματοποιήθηκε συνάντηση ανάμεσα στον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστα Σκρέκα και στον πρόεδρος της ΡΑΕ Αθανάσιο Δαγούμα. Σύμφωνα με τα όσα έγιναν γνωστά μετά τη συνάντηση, ο υπουργός συντάχθηκε με τη θέση της ΡΑΕ, κρίνοντας πως οι υπολογισμοί της είναι επαρκείς και το έργο για την ΥΑΦΑ Καβάλας μπορεί να προχωρήσει.

Με αυτά τα δεδομένα εντός της εβδομάδας ανεμένεται να τεθεί προς διαβούλευση ο βαθμός κοινωνικοποίησης του έργου και ο κανονισμός τιμολόγησης. Τα δύο έγγραφα αποτελούν προϋποθέσεις ώστε να προχωρήσει η διαδικασία  παραχώρησης της υποδομής.
Μάλιστα σύμφωνα με το ρεπορτάζ, δεν αποκλείεται το δημόσιο να χρηματοδοτήσει μέρος της επένδυσης , στα πλαίσια της τήρησης αποθεμάτων ασφαλείας φυσικού αερίου .

Κλείνοτας, να αναφέρουμε πως οσον αφορά την παραχώρηση της υπόγειας αποθήκης η διαδικασία βρίσκεται στη φάση των δεσμευτικών προσφορών με τους  δύο φιναλίστ, Energean και ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ -ΔΕΣΦΑ να βρίσκονται σε φάση αναμονής εξελίξεων.