Βούρδας: Το πιο σύγχρονο Εμπορευματικό Κέντρο στην Ευρώπη το Θριάσιο

Ομιλία παρέθεσε ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, κ. Θάνος Βούρδας στη Διημερίδα της Ρυθμιστικής Αρχής Σιδηροδρόμων με θέμα: «4ο Σιδηροδρομικό Πακέτο: Νέα εποχή – Προκλήσεις – Προοπτικές». 

Αναλυτικά η ομιλία του κου Βούρδα:

Κυρίες και Κύριοι,

Σας ευχαριστώ θερμά για την πρόσκληση στη σημερινή Διημερίδα  με θέμα: 4ο Σιδηροδρομικό Πακέτο: Νέα εποχή – Προκλήσεις – Προοπτικές. Εύχομαι καλή επιτυχία στις εργασίες της.

Με μεγάλη μου χαρά βρίσκομαι σήμερα εδώ, λίγες μόνο μέρες μετά και από την κύρωση της Σύμβασης για το Θριάσιο Εμπορευματικό Κέντρο το οποίο αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα Εμπορευματικά Κέντρα και σίγουρα το πιο σύγχρονο της Ευρώπης. Σύντομα θα προκηρυχθεί  και η επόμενη φάση για το Φορέα Διαχείρισης του έργου σε τμήμα του οποίου βρισκόμαστε σήμερα και πρόσφατα παραδόθηκε στον ΟΣΕ.

Πρόκειται για ένα από τα πιο σημαντικά έργα για τον τόπο μας. Η συνολική επένδυση θα δημιουργήσει, σε βάθος δεκαετίας, χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας, θα δώσει μεγάλη προστιθέμενη αξία στον τομέα των συνδυασμένων μεταφορών και θα κάνει την Ελλάδα έναν από τους σημαντικότερους κόμβους συνδυασμένων μεταφορών. Το συνολικό έργο θα δημιουργήσει ένα ολοκληρωμένο συγκρότημα σύγχρονου διαμετακομιστικού και εμπορευματικού σιδηροδρομικού κέντρου, το οποίο θα συμβάλλει και στην ανάπτυξη  περιφερειακών υποστηρικτικών συμπληρωματικών δραστηριοτήτων από βιομηχανίες στην περιοχή.Δηλαδή θα ενισχύσει και την μικρομεσαία επιχειρηματικότητα.

Ήδη από τον Μάιο του 2017 η Κυβέρνηση εκπονεί το Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο Μεταφορών. Στόχος η προώθηση των συνδυασμένων μεταφορών, ο εκσυγχρονισμός των συνδέσεων των λιμανιών με τα σιδηροδρομικά και οδικά δίκτυα και τα κέντρα μεταφοράς εμπορευμάτων, η ολοκλήρωση των οδικών, σιδηροδρομικών και ευρωπαϊκών δικτύων, ιδίως προς τα Βαλκάνια και η ανάπτυξη του τομέα των Logistics.

Η γεωγραφική θέση της Ελλάδας παρέχει ένα μοναδικό συγκριτικό πλεονέκτημα για την ανάπτυξη τόσο του τομέα διαμετακόμισης εμπορευμάτων όσο και της λειτουργίας ως εμπορευματική πύλη τόσο προς την κεντρική Ευρώπη όσο και στις ταχύτατα αναπτυσσόμενες αγορές της νοτιοανατολικής Ευρώπης. Είναι ιδιαιτέρως ευτυχής συγκυρία ότι χρονικά συνέπεσε η κύρωση της Σύμβασης για το Θριάσιο Εμπορευματικό Κέντρο μαζί με τη σημερινή Ημερίδα.

Με πρόσφατη νομοθετική ρύθμιση ο ΟΣΕ καθίσταται οριστικά δικαιούχος διαχείρισης και εκμετάλλευσης του σιδηροδρομικού εμπορευματικού κέντρου στο Θριάσιο Πεδίο. Την τελευταία δεκαπενταετία, η αγορά σιδηροδρομικών μεταφορών της Ε.Ε μεταρρυθμίζεται με νομοθετικά «σιδηροδρομικά πακέτα» που συνιστούν ένα νέο θεσμικό πλαίσιο. Ένα πλαίσιο προσανατολισμένο στην αγορά, με στόχο, να καταστούν οι σιδηρόδρομοι ανταγωνιστικότεροι, διαλειτουργικοί σε ευρωπαϊκό επίπεδο, και ταυτόχρονα να διατηρηθεί υψηλό το επίπεδο ποιότητας και ασφάλειας. Στο πλαίσιο αυτό η Ε.Επιτροπή υπέβαλλε το 4ο σιδηροδρομικό πακέτο. Μια δέσμη ενιαίων κανόνων, με πρωταρχικό στόχο την άρση των εμποδίων που απομένουν στην αγορά για την ολοκλήρωση του Ενιαίου Ευρωπαϊκού Σιδηροδρομικού Χώρου.

Θα ήθελα να ξεκινήσω με μία αναφορά αρχικά στον πυλώνα αγοράς.

Το λεγόμενο «πολιτικό πακέτο ή πυλώνας αγοράς»,  περιλαμβάνει ρυθμίσεις για:

– το άνοιγμα της αγοράς εσωτερικών σιδηροδρομικών επιβατικών μεταφορών

– τη διακυβέρνηση της σιδηροδρομικής υποδομής

– τις Υπηρεσίες Γενικού Οικονομικού Συμφέροντος στον τομέα των σιδηροδρόμων

 Κύριοι στόχοι του πυλώνα αγοράς είναι:

– αποτελεσματική ολοκλήρωση της εσωτερικής αγοράς στο σιδηρόδρομο

– ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των ευρωπαϊκών σιδηροδρόμων

– παροχή ασφαλών και ποιοτικών υπηρεσιών προς τους πολίτες

1. Η Οδηγία 2370/16 εισάγει:

– σαφείς κανόνες ανεξαρτησίας και διαφάνειας των βασικών καθηκόντων  του Διαχειριστή υποδομής

– συντονιστικούς μηχανισμούς για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας της συνεργασίας μεταξύ φορέων

– πλαίσιο ενίσχυσης του ρόλου που έχουν οι εθνικοί ρυθμιστικοί φορείς για την προστασία του ανταγωνισμού και των δικαιωμάτων των χρηστών.

Στη χώρα μας, ήδη έχουν  εφαρμοστεί  οι αρχές της διακυβέρνησης της υποδομής και υπάρχουν οι εγγυήσεις ανεξαρτησίας μεταξύ των σιδηροδρομικών επιχειρήσεων και του Διαχειριστή Υποδομής. Επιπλέον η Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων συμβάλλει ουσιαστικά στην καλή λειτουργία του συστήματος. Η νέα Οδηγία θα διευρύνει και θα εμβαθύνει τις δυνατότητες που παρέχει σε όλους τους παίκτες μιας ορθολογικά οργανωμένης αγοράς.

2. Ο Κανονισμός 2338/16 εισάγει:

– το άνοιγμα της αγοράς εγχώριων επιβατικών σιδηροδρομικών μεταφορών με τη χορήγηση δικαιωμάτων ανοικτής πρόσβασης στις σιδηροδρομικές επιχειρήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης από το 2019

– τη διαγωνιστική διαδικασία για την ανάθεση συμβάσεων παροχής δημόσιων υπηρεσιών στον τομέα των σιδηροδρομικών μεταφορών

Το Μάιο του 2016 υιοθετήθηκε από τη χώρα μας ο τεχνικός πυλώνας του 4ου σιδηροδρομικού πακέτου ο οποίος περιλαμβάνει την Οδηγία 2016/797 για τη διαλειτουργικότητα του σιδηροδρομικού συστήματος, την Οδηγία 2016/798 για την ασφάλεια των σιδηροδρόμων καθώς και τον Κανονισμό 2016/796 για τον Οργανισμό Σιδηροδρόμων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ERA).

Η διαλειτουργικότητα και η τεχνική εναρμόνιση στο σιδηροδρομικό σύστημα της Ένωσης καθιστά δυνατή την ανάπτυξη διεθνών σιδηροδρομικών δρομολογίων εντός της Ένωσης αλλά και με τρίτες χώρες.Συμβάλλει στη σταδιακή δημιουργία της εσωτερικής αγοράς εξοπλισμού και υπηρεσιών για την κατασκευή, την ανακαίνιση, την αναβάθμιση και τη λειτουργία του ενωσιακού σιδηροδρομικού συστήματος.

Οι κοινοί κανόνες για την ασφάλεια των σιδηροδρόμων,  η πιστοποίηση ασφάλειας των σιδηροδρομικών επιχειρήσεων, η σύσταση εθνικών αρχών για την ασφάλεια και τη διερεύνηση ατυχημάτων, είναι απαραίτητες προϋποθέσεις για τη δημιουργία μιας ενιαίας ασφαλούς αγοράς υπηρεσιών σιδηροδρομικών μεταφορών.

Για τη διασφάλιση της ενιαίας εφαρμογής των κανόνων αυτών ο ERA, με το νέο Κανονισμό του, αποκτά βασικά καθήκοντα τόσο στον τομέα της διαλειτουργικότητας (έγκριση οχημάτων, προ-έγκριση συστημάτων ERTMS) όσο και της ασφάλειας (έκδοση πιστοποιητικών ασφάλειας).Καθήκοντα που ανήκαν στις Αρχές Ασφαλείας των κρατών μελών (ΡΑΣ για την Ελλάδα).

Με την νομοθετική πρωτοβουλία του τεχνικού πυλώνα του 4ου σιδηροδρομικού πακέτου καθιερώνεται μια κοινή προσέγγιση όσον αφορά τους κανόνες διαλειτουργικότητας και ασφάλειας. Στόχος η ενίσχυση των οικονομιών κλίμακας για τις σιδηροδρομικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην Ένωση και ταυτόχρονα η απλούστευση και η αναμόρφωσητων διαδικασιών για την έκδοση εγκρίσεων οχημάτωνκαι πιστοποιητικών ασφάλειας.

Για τις δύο οδηγίες που αφορούν την ασφάλεια  και τη διαλειτουργικότηταυπάρχει προθεσμία ολοκλήρωσης της ενσωμάτωσης στην ελληνική νομοθεσία έως τον Ιούνιο του 2019. Για την οδηγία 2370/2016 ημερομηνία ολοκλήρωσης της ενσωμάτωσης έχει τεθεί το τέλος του 2018.

Η στόχευση του Υπουργείου Υποδομών & Μεταφορών είναι η εναρμόνιση όλων τωνανωτέρω οδηγιών από ένα ενιαίο σχέδιο ΝΟΜΟΥ για τον σιδηρόδρόμο. Ήδη οι εμπλεκόμενοι σιδηροδρομικοί φορείς (ΡΑΣ, ΕΔΙΣΑΣ, ΟΣΕ, ΕΡΓΟΣΕ, ΓΑΙΑΟΣΕ, ΕΕΣΣΤΥ, ΤΡΑΙΝΟΣΕ, ΣΤΑΣΥ και ΑΜΕΤΡΟ) συμμετέχουν σε διαβούλευση με το Υπουργείο για την κατάρτιση του νομοσχεδίου από το 2017.

Για το σκοπό της εναρμόνισης του εθνικού δικαίου με τις προαναφερθείσες οδηγίες ήδη βρίσκεται σε στάδιο ολοκλήρωσηςεπεξεργασίας το σχετικό σχέδιο νόμου.

Κλείνοντας, θα ήθελα να αναφερθώ και στον Κανονισμό Κίνησης του ΟΣΕ ο οποίος μετά από 40 χρόνια επιτέλους αναμορφώνεται. Και αυτή η εξέλιξη είναι αναγκαία καθώς μετά από 30 χρόνια αναμορφώνεται και εκσυγχρονίζεται και με το σιδηροδρομικό μας δίκτυο. Με απόφαση του Υπουργού Υποδομών & Μεταφορών συγκροτήθηκε ομάδα εργασίας για την επικαιροποίηση του Κανονισμού. Η ομάδα παρέδωσε σχέδιο αναμόρφωσης το Σεπτέμβριο του 2018. Πρόσφατα εγκρίθηκε το προσχέδιο και από το Δ.Σ του ΟΣΕ και τις επόμενες ημέρες αναμένεται η υπογραφή του τελικού σχεδίου του Κανονισμού Κίνησης του ΟΣΕ.

Κινούμαστε σε εντατικούς ρυθμούς ώστε να επιτύχουμε τους στόχους που έχουμε θέσει και στα χρονικά πλαίσια που έχουν τεθεί.

Κινούμαστε για να καλύψουμε 3 δεκαετίες υστέρησης επιχειρώντας ταυτόχρονα να κάνουμε την υστέρηση αυτή πλεονέκτημα για μεγαλύτερα βήματα μπροστά.

Θέλουμε και μπορούμε να έχουμε ποιότητα και ασφάλεια στο σιδηροδρομικό δίκτυο, και προς αυτή την κατεύθυνση κινούμαστε με όλες μας τις δυνάμεις!

Σας ευχαριστώ.