Τοποθετήσεις του Επιμελητηρίου Ηλείας για τον άξονα Τρίπολη – Βυτίνα – Αρχαία Ολυμπία

άρθρο του Κωνσταντίνου Νικολούτσου, προέδρου του Επιμελητηρίου Ηλείας

Ακολουθώντας τη μοίρα όλων των μεγάλων έργων μεταφορών και υποδομών που αφορούν την Ηλεία (Ολυμπία οδός, σιδηροδρομική σύνδεση, αεροδρόμιο) κι έχοντας περάσει από την στενωπό αδικαιολόγητων καθυστερήσεων, συνεχών αναβολών και συστηματικής απαξίωσης, η κατασκευή του εμβληματικού και εμπνευσμένου έργου «Τρίπολη – Βυτίνα – Αρχαία Ολυμπία», οδηγήθηκε σε μακροχρόνιο τέλμα.

Η υλοποίηση του οδικού άξονα Πύργος – Ολυμπία – Βυτίνα ξεκίνησε το 1936, με απώτερο σκοπό την οδική σύνδεση των Αρχαιολογικών χώρων της Πελοποννήσου (Αρχ. Ολυμπία, Μαντινεία, Μυκήνες, Επίδαυρος). Επρόκειτο αναμφίβολα για ένα σημαντικό έργο υποδομών, το οποίο θα δημιουργούσε πολλαπλασιαστικά οφέλη για την τοπική και εθνική οικονομία.

Παρά τις ξεκάθαρες αναπτυξιακές προοπτικές, αλλά και τις διαβεβαιώσεις των ιθυνόντων περί της άμεσης και γρήγορης ευόδωσης του εγχειρήματος, τίποτα δεν προμήνυε πως η ολοκλήρωση του μεγαλόπνοου αυτού έργου θα εξελισσόταν σε γρίφο για δυνατούς λύτες…

Το ιστορικό

Τη δεκαετία του 1990 και μετά από τρείς διαδοχικές διαπλατύνσεις (Πύργος – Αρχαία Ολυμπία, Λαγκάδια – Τρίπολη, Λαγκάδια – Αρχαία Ολυμπία), σχεδιάστηκε, τελικά, η παράκαμψη της Αρχαίας Ολυμπίας, με τις εργασίες να ξεκινούν το 2002 και να διακόπτονται άδοξα το 2004.

Από τα τμήματα που έχουν απομείνει, δηλαδή από Λιναριά έως έξοδο Λαγκαδίων προς Τρίπολη, οι παρεμβάσεις είναι ελάχιστες ενώ σε κάκιστη κατάσταση είναι τα τμήματα από Λούβρο έως Γέφυρα Ερύμανθου, καθώς και από Σταυροδρόμι έως Λαγκάδια, το δε τμήμα Λιναριά – Λούβρο, αν κι έχει ολοκληρωθεί σε ποσοστό 90% εδώ και πολλά χρόνια, δεν έχει δοθεί ποτέ σε κυκλοφορία και αποτελεί πλέον μνημείο αναποτελεσματικότητας, αδιαφορίας και κατασπατάλησης δημοσίων πόρων.

Παρά τη μεγάλη σημασία που έχει για ολόκληρη τη χώρα ο εν λόγω οδικός άξονας, ο οποίος ανήκει στα Ευρωπαϊκά Δίκτυα και συνδέει τις ηπειρωτικές περιοχές με τα δυτικά παράλια της Πελοποννήσου, η Πολιτεία δεν έχει μεριμνήσει, μέχρι σήμερα, για τη βελτίωση κι αναβάθμιση του υπάρχοντος δικτύου. To ίδιο και για την ολοκλήρωση της κατασκευής των κομματιών του οδικού άξονα που παραμένουν σε εκκρεμότητα, αποστερώντας τη δυνατότητα σε επισκέπτες, από την Ελλάδα και το εξωτερικό, να επισκεφθούν τα μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς της Ηλείας και της Αρκαδίας.

Κομβικά λάθη στον περιφερειακό προγραμματισμό, ελλιπείς και αναχρονιστικές μελέτες, κοντόφθαλμες θεωρήσεις επί τη βάσει ενός αστικοκεντρικού μοντέλου ανάπτυξης της χώρας, δικαστικές εμπλοκές στα οδικά έργα και πρωτίστως πολιτική ατολμία για την ανάγκη προτεραιοποίησης του αναπτυξιακού σχεδιασμού της Ηλείας, αποτελούν μερικούς από τους αποφασιστικούς παράγοντες, που οδήγησαν στην τωρινή θλιβερή εικόνα εγκατάλειψης, που αδικεί κατάφωρα μια περιοχή με απαράμιλλο φυσικό κάλλος και ιστορία αιώνων.

Ο ρόλος του άξονα Άστρος-Τρίπολη-Βυτίνα-Αρχαία Ολυμπία-Πύργος

Η ολοκλήρωση του Οριζόντιου άξονα της Πελοποννήσου (Άστρος-Τρίπολη-Βυτίνα- Αρχαία Ολυμπία-Πύργος) μπορεί να επιτελέσει κομβικό ρόλο στην ανάπτυξη της Ηλείας αλλά και να συνδέσει παραγωγικές περιοχές της Πελοποννήσου με το κέντρο, αναβαθμίζοντας αποφασιστικά και καθοριστικά τις δημόσιες υποδομές και κυρίως το δίκτυο μεταφορών, με άμεση συνεισφορά και στον αγροδιατροφικό τομέα των όμορων περιφερειακών ενοτήτων, αφενός ικανοποιώντας αποτελεσματικά και με ασφάλεια τη μεγάλη ζήτηση για εμπορευματικές μεταφορές και αφετέρου αναδεικνύοντας την πλούσια γαστριμαργική και οινική τους ταυτότητα.

Κρίσιμος πόλος για την τουριστική ανάπτυξης της περιοχής είναι και ο άξονας Πύργος – Ανδρίτσαινα –Επικούρειος Απόλλων, ο οποίος θα καλύψει την αυξημένη ζήτηση των εταιρειών κρουαζιέρας για νέους εναλλακτικούς, οικοτουριστικούς προορισμούς, από το λιμάνι του Κατακόλου, συμβάλλοντας ενεργά στην άνθιση του εμπορίου και της τουριστικής κίνησης.

Μεγαλόπνοο έργο

Το αναπτυξιακό δυναμικό είναι έντονο και σημαντικές προεργασίες έχουν ήδη ολοκληρωθεί, το μόνο που απαιτείται από την πλευρά της Πολιτείας είναι να επιδείξει αποφασιστικότητα και να αναλάβει πρωτοβουλίες για την αναζήτηση πηγών χρηματοδότησης και την εκπόνηση επίκαιρων μελετών για το προβληματικό σκέλος Λιναριά – Λούβρο – Λαγκάδια, προκειμένου να ολοκληρωθεί το μεγαλόπνοο αυτό έργο, που θα οδηγήσει την Ηλεία στην έξοδο από την απομόνωση που βρίσκεται μέχρι σήμερα.

Είναι πραγματικά απορίας άξιο το γεγονός, πως μετά από 30 έτη υλοποίησης επιχειρησιακών προγραμμάτων δεν έχει υπάρξει πρόβλεψη για την κατασκευή έστω των (πολύ) μικρών ή ευκολότερων τμημάτων του δρόμου, καταδεικνύοντας με τον πιο χαρακτηριστικό τρόπο τον ατελέσφορο σχεδιασμό όλων των μέχρις στιγμής προγραμμάτων, από τα Μεσογειακά Ολοκληρωμένα Προγράμματα (ΜΟΠ) έως τα ΕΣΠΑ.

Η πρόσφατη ασφαλτόστρωση τμημάτων της οδού, το πρόγραμμα απολιγνιτοποίησης της Μεγαλόπολης καθώς και οι σχετικές προτάσεις για τον αυτοκινητόδρομο Λεύκτρο – Μεγαλόπολη – Αρχαία Ολυμπία, δεν αναιρούν την σημαντικότητα του έργου ούτε υποκαθιστούν την ανάγκη για την όσο το δυνατόν ταχύτερη επανεκκίνηση και ολοκλήρωσή του…