ΤΕΕ/ΤΚΜ: Περιθώρια βελτίωσης στο κανονιστικό πλαίσιο για παρεμβάσεις στα κτίρια

Τα σημαντικά περιθώρια βελτίωσης και εμπλουτισμού των προδιαγραφών και των κανόνων επεμβάσεων σε υφιστάμενα κτίρια, ώστε να καλυφθούν όλες οι προκλήσεις που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι μηχανικοί, αναδείχθηκαν στη διάρκεια ημερίδας που οργάνωσαν το ΤΕΕ/ΤΚΜ και ο ΣΜΕΔΕΚΕΜ με θέμα: «Μελέτες στατικής επάρκειας και ενίσχυσης κτιρίων» στο αμφιθέατρο του Τμήματος, παρουσία πλήθους μηχανικών ιδιωτών και στελεχών δημοσίων υπηρεσιών.

Στην ημερίδα παρουσιάστηκαν οι νεότερες εξελίξεις στο πεδίο, σε τεχνικό και θεσμικό επίπεδο. Οι ομιλητές αναφέρθηκαν σε υφιστάμενα κτίρια και στις μελέτες στατικής επάρκειας που χρειάζονται συχνά, ακόμα και στο πλαίσιο της διαδικασίας τακτοποίησης αυθαιρεσιών, ή για την έκδοση πιστοποιητικού πυροπροστασίας.

Χαιρετίζοντας την εκδήλωση ο Πρόεδρος του ΤΕΕ/ΤΚΜ κ. Γιώργος Τσακούμης, εξέφρασε την ικανοποίησή του για την μεγάλη απήχηση που είχε η συγκεκριμένη, πρώτη εκδήλωση της θητείας της νέας Διοικούσας Επιτροπής και υπογράμμισε ότι το Επιμελητήριο θα είναι πάντα ανοιχτό στις συνεργασίες με όλους τους φορείς εκπροσώπησης του τεχνικού κόσμου, ώστε οι εκδηλώσεις του ΤΕΕ/ΤΚΜ να βρίσκονται πάντα σε αντιστοιχία με τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι μηχανικοί στην καθημερινότητά τους.

Η πρόεδρος του ΣΜΕΔΕΚΕΜ κ. Μαρία Γρηγοριάδου, παρουσίασε τις διαδικασίες ανάθεσης των μελετών στατικής επάρκειας, υπογραμμίζοντας την ανάγκη, να παραμένουν ενημερωμένα πρωτίστως τα στελέχη δημοσίων υπηρεσιών. Ως προς τα θέματα που τίθενται κατά τη διαδικασία, η κ. Γρηγοριάδου ανέπτυξε την ανάθεση σε μία ή δύο φάσεις, με ανοικτή ή κλειστή διαδικασία, καθώς και στις απαιτούμενες κατηγορίες μελετών.

Αναφερόμενη στη χρήση της διαδικασίας με διαπραγμάτευση χωρίς δημοσίευση, υπογράμμισε ότι πρέπει να ακολουθείται μόνο όταν συντρέχει κατεπείγουσα περίπτωση, οι περιστάσεις για αιτιολόγηση της οποίας δεν πρέπει να απορρέουν από ευθύνη της Υπηρεσίας. Τέλος, μίλησε για τις δυνατότητες χρήσης των απροβλέπτων.

Στην στατική αποτίμηση, στον ανασχεδιασμό υφιστάμενων κτιρίων Ο/Σ, αλλά και στην πρόκληση του Κανονισμού Επεμβάσεων (ΚΑΝ.ΕΠΕ.) που έχει ιστορικό μόλις λίγων ετών (πρώτη έκδοση 2012), αναφέρθηκε ο κ. Κοσμάς Στυλιανίδης, Πολιτικός Μηχανικός, Ομότιμος Καθηγητής ΑΠΘ. Μεταξύ άλλων, εξήγησε ότι τυπικώς είναι δυνατόν να προκηρυχθεί μια μελέτη αποτίμησης και ανασχεδιασμού με την επίκληση του ΚΑΝ.ΕΠΕ. ή του ΕΚ 8-3.

Η παραπάνω πρακτική, συνήθης για τον σχεδιασμό ενός νέου έργου, δεν είναι αποτελεσματική και εύκολα διαχειρίσιμη για μια μελέτη αποτίμησης και ανασχεδιασμού, διότι οι επιλογές του μελετητή για τον σχεδιασμό ενός νέου έργου είναι κανονιστικά μονοσήμαντες ενώ για την αποτίμηση και τον ανασχεδιασμό υφισταμένου οι επιλογές είναι πολλές.

Σε γενικές γραμμές, όσο χαμηλότερο επίπεδο τεκμηρίωσης υφισταμένου επιλέγεται, τόσο μειώνεται το κόστος της μελέτης και αυξάνεται το αντικείμενο και το κόστος επέμβασης. Οι παράμετροι «κόστος μελέτης» και «κόστος κατασκευής» είναι γενικά ανταγωνιστικές. Για την οικονομία του έργου (κόστος μελέτης και κόστος κατασκευής), αλλά και την τήρηση ίσων όρων ανταγωνισμού των προσφορών, θα πρέπει να ορίζονται στη Διακήρυξη οι βασικές παράμετροι εκτέλεσης της μελέτης, που αποτελούν δυνητικές επιλογές για τον μελετητή.

Τέτοιες παράμετροι είναι: η ζώνη σεισμικής επικινδυνότητας (κατά τον αντισεισμικό κανονισμό), η κατηγορία σπουδαιότητας, η στάθμη επιτελεστικότητας, η στάθμη αξιοπιστίας δεδομένων, η μέθοδος ανάλυσης, η διάκριση των φερόντων στοιχείων σε κύρια και δευτερεύοντα και η συνεκτίμηση των τοιχοποιιών πλήρωσης.

Κατά την ομιλία του ο κ. Παύλος Κοσμίδης, Πολιτικός Μηχανικός, αναφέρθηκε στις μεθόδους ενίσχυσης κτιρίων αλλά και στο κόστος των έργων. Εξήγησε ότι στην Ελλάδα πλέον τα περισσότερα έργα ενισχύσεων (Δημόσια ή Ιδιωτικά) εκτελούνται από εξειδικευμένες ιδιωτικές εταιρείες ενισχύσεων λόγω της ιδιαίτερης δυσκολίας.

Οι εταιρείες όμως αυτές δεν είναι πιστοποιημένες και γι’ αυτό απαιτείται να θεσμοθετηθεί Μητρώο Πιστοποιημένων Μελετητών και Κατασκευαστών ειδικά για τα έργα ενισχύσεων. Για την ποιοτική εκτέλεση έργου επεμβάσεων, θα πρέπει να συμμετέχει και ο μελετητής κατά τη φάση κατασκευής. Τα έργα επεμβάσεων και ενισχύσεων έχουν αυξημένο κόστος λόγω της απαιτούμενης ειδίκευσης του προσωπικού, του εξειδικευμένου εξοπλισμού και των ιδιαίτερων συνθηκών εκτέλεσης του έργου.

Για την προσέγγιση των υφιστάμενων κτιρίων μίλησε ο κ. Δημήτρης Αγγέλου, Πολιτικός Μηχανικός, Μελετητής ΔΕ.

Σημείωσε αρχικώς ότι η μελέτη στατικής επάρκειας έχει 2 διακριτά σκέλη:

Τη Μελέτη Αποτίμησης του υπάρχοντος κτηρίου ως έχει, με βάση συγκεκριμένο στόχο (επιτελεστικότητα – επίπεδο ασφαλείας) και τη Μελέτη Επεμβάσεων, εφόσον η Μελέτη Αποτίμησης δείξει ανεπάρκεια. Όπως είπε, η διαδικασία που απαιτείται για την εκπόνηση της Μελέτης Στατικής Επάρκειας χωρίζεται σε τρεις φάσεις.

Τη διαδικασία αναγνώρισης του κτηρίου και του φέροντα οργανισμού, την Αποτίμηση της Φέρουσας Ικανότητας του κτηρίου και τη μελέτη ενισχύσεων. Ο κ. Αγγέλου, στα συμπεράσματα της παρουσίασής του κατέληξε πως: μας ενδιαφέρει το πόσο καλά γνωρίζουμε το κτήριο και στο ότι ο στόχος της διακήρυξης για την ανάθεση της μελέτης πρέπει είναι η οικονομική πρόταση επεμβάσεων και όχι η φθηνή μελέτη.

Τα όργανα και την απαιτούμενη διαδικασία εργαστηριακού ελέγχου αναγνώρισης υφιστάμενου κτηρίου παρουσίασε η κ. Μαρία Θεοχάρη, Πολιτικός Μηχανικός, Μελετήτρια ΔΕ. Ανέφερε, ότι απαιτείται η λήψη 3 πυρήνων σκυροδέματος ανά 2 ορόφους, για τη βαθμονόμηση των οργάνων έμμεσων ημικαταστροφικών μετρήσεων που είναι η κρουσιμέτρηση, η εξόλκευση ήλου, και οι υπέρηχοι.

Στο πλαίσιο της έρευνας γίνεται μέτρηση της ενανθράκωσης του σκυροδέματος, μέτρηση pH (αλκαλικότητα), μαγνητογραφία αποτύπωσης των οπλισμών, μέτρηση νιτρικών, θειικών και χλωριούχων αλάτων και μέτρηση του ρυθμού οξείδωσης του οπλισμού.