Ποια δέκα μεγάλα μελλοντικά έργα προετοιμάζονται – Τα ώριμα και οι …μακέτες

Δέκα μεγάλα έργα υποδομής, άλλα σε πιο πρώιμο και άλλα σε πιο ώριμο στάδιο έχει το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών με στόχο την περαιτέρω επέκταση των συγκοινωνιακών υποδομών της χώρας. Στα δέκα αυτά έργα περιλαμβάνονται έργα οδικά, σιδηροδρομικά και έργα μετρό τα οποία κατά καιρούς έχουν δει το φως της δημοσιότητας.

Ποια είναι όμως αυτά τα έργα και σε τι στάδιο βρίσκονται; Ποια δείχνουν να είναι κοντά σε υλοποίηση και ποια μόλις τώρα τροχοδρομούνται και θα μας απασχολήσουν μελλοντικά; Η νέα δεκάδα μελλοντικών έργων είναι η παρακάτω:

1.Επεκτάσεις Αττικής Οδού
2.Ιωάννινα-Κακαβιά
3.Επέκταση γραμμής 2 Μετρό Ανθούπολη-Άγιος Νικόλαος
4.Πύργος-Καλό Νερό-Τσακώνα
5.Νέα Σιδηροδρομική γραμμή Καλαμπάκα-Ιωάννινα-Ηγουμενίτσα
6.Υποθαλάσσια Ζεύξη Λευκάδας-Αιτωλοακαρνανίας
7.Τριπλός Κόμβος Σκαραμαγκά
8.Οδικός Άξονας Δράμα-Αμφίπολη
9.Οδικός Άξονας Θεσσαλονίκη-Έδεσσα
10.Νέος Τερματικός ΚΤΕΛ Ελαιώνα

Επεκτάσεις Αττικής Οδού

Έχουν περάσει 18 χρόνια από τότε που ολοκληρώθηκε και λειτουργήσε στο σύνολο της η Αττική Οδός. Έχουν περάσει τόσα πολλά χρόνια που έχουμε φτάσει στο επίπεδο ενός διαγωνισμού για τη νέα περίοδο παραχώρησης του αστικού αυτοκινητόδρομου που διατρέχει την Αττική. Θεωρούνται ως έργο 100% εμπορικό και  αποτελεί θέλγητρο για τις εγχώριες κατασκευαστικές.

Η κουβέντα για τις επεκτάσεις έχει προχωρήσει και ήδη ως δημόσιο έργο δημοπρατήθηκε η επέκταση της Λεωφόρου Κύμης με τον διαγωνισμό να είναι σε προχωρημένο στάδιο. Τώρα ως πακέτο προχωρούν οι επεκτάσεις προς Ραφήνα, Λαύριο και η Αστική Σήραγγα Ηλιούπολης. Ο διαγωνισμός αυτός, ανεξάρτητος από τον υφιστάμενο άξονα λειτουργεί ως μαγνήτης για τις μεγάλες κατασκευαστικές του κλάδου.

Το πότε θα βγει θα εξαρτηθεί εν πολλοίς από τον χρόνο των εκλογών καθώς θα χρειαστεί χρόνος ωρίμανσης, προκήρυξης και ολοκλήρωσης ενός πακέτου που υπολογίζεται σε πάνω από 1 δισ. ευρώ.

Ιωάννινα-Κακαβιά

Ίσως το πιο αδικημένο τμήμα στο δίκτυο των αυτοκινητόδρομων. Παρά του ότι θα μπορούσε να ενταχθεί στην παραχώρηση της Ιόνιας Οδού από το 2007, αυτό δεν συνέβη και φυσικά η σοφή παροιμία που λέει πως “ότι μπορείς να κάνεις σήμερα μην το αφήνεις για αύριο” εδώ λειτούργησε στο ακέραιο.

Χρόνια άκαρπων προσπαθειών έφεραν το έργο μια ανάσα από το να μπει στο χρονοντούλαπο των έργων-μακέτων. Τελικά φαίνεται πως ξεκολλά και πως γίνεται προσπάθεια, έστω με μειωμένα χαρακτηριστικά να πάρει τον δρόμο της υλοποίησης.

Σημαντικό στοιχείο του άξονα είναι η σύνδεση με την γειτονική Αλβανία αλλά και το γεγονός πως αποτελεί τμήμα της Αδριατικής Οδού, άξονα που ξεκινά από την Τεργέστη και διαμέσω Κροατίας, Μαυροβουνίου, Αλβανίας φτάνει στη χώρα μας. Πότε θα γίνει ο διαγωνισμός; όταν το έργο καταφέρει να πάρει το πράσινο φως της Κομισιόν και μπορέσει να εξασφαλίσει χρηματοδότηση από το νέο ΕΣΠΑ 2021-2027.

Επέκταση γραμμής 2 Μετρό Ανθούπολη-Άγιος Νικόλαος

Εδώ φαίνεται πως είμαστε αρκετά προχωρημένοι, ίσως το πιο προχωρημένο όλων των έργων. Σύμφωνα με πρόσφατες δηλώσεις του υπουργού Υποδομών και Μεταφορών, Κώστα Καραμανλή, μιλάμε για προκήρυξη του έργου το Φθινόπωρο. Είναι η πρώτη επέκταση της γραμμής 2 μετά το 2013 όταν είχε επεκταθεί προς Ελληνικό και Ανθούπολη.

Το έργο είναι ύψους 350 εκατ. ευρώ, περιλαμβάνει 4 χιλιόμετρα γραμμής και τους σταθμούς ΠΑΛΑΤΙΑΝΗ, ΙΛΙΟΝ, ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ. Η χρηματοδότηση του έργου θα προέλθει από το ΕΣΠΑ και το νέο Ε.Π. Υποδομές Μεταφορών.

Πύργος-Καλό Νερό-Τσακώνα

Το τμήμα αυτό είχε χαθεί από το ραντάρ των κατασκευων για χρόνια λόγω της εμπλοκής στο ΣτΕ κάποιων χιλιομέτρων στην περιοχή του Καϊάφα. Η ένταξη όμως και αυτού του τμήματος (όπως και το Πάτρα-Πύργος) στην σύμβαση παραχώρησης της Ολυμπίας Οδού, έδωσε νέα πνοή στο έργο.

Επίσης θα πρέπει να αναφέρουμε ότι ψηλά στην ατζέντα της διεκδίκησης το έχουν οι δύο Περιφέρειες Πελοποννήσου και Δυτικής Ελλάδας. Κλείνει το οδικό κύκλωμα στην ευρύτερη περιοχή και βελτιώνει σημαντικά τις οδικές μεταφορές σε όλη την Πελοπόννησο.

Το κόστος του έργου παραμένει άγνωστος χ ο οποίος θα αποκαλυφθεί όταν προχωρήσουν οι μελέτες που ξεκινά το υπουργείο ΥΠΟΜΕ. Δύσκολο έργο, με μικρή ημερήσια κίνηση οχημάτων, θα αποτελέσει πρόκληση για να μπορέσει να μπει στην ουρά προς υλοποίησης. Από τη δεκάδα αυτών των έργων ίσως το πιο μελλοντικό.

Νέα Σιδηροδρομική Γραμμή Καλαμπάκα-Ιωάννινα-Ηγουμενίτσα

Η κατάρα του ελληνικού σιδηροδρόμου είναι πως σχεδόν από την εποχή του Τρικούπη δεν κατάφερε να μεγαλώσει. Όχι μόνο δεν τα κατάφερε αλλά το 2010 με την οικονομική κρίση σημαντικό τμήμα του περιφερειακού δικτύου έπαψε να λειτουργεί.

Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει προσπάθειες για να ανοίξει το δίκτυο αυτό. Ίσως η πιο ενδιαφέρουσα περίπτωση είναι αυτή της νέας σιδηροδρομικής γραμμής Καλαμπάκα-Ιωάννινα-Ηγουμενίτσα. Θα προσθέσει στο ελληνικό δίκτυο 145 χιλιόμετρα και θα βάλει για πρώτη φορά στον σιδηροδρομικό χάρτη την Περιφέρεια Ηπείρου. Τα Ιωάννινα θα μεταβληθούν σε μεγάλο κόμβο ενώ θα μεγαλώσει ακόμα περισσότερο η αξία του λιμανιού της Ηγουμενίτσας.

Αξίζει να σημειώσουμε πως μελετητικά η προσπάθεια υλοποίησης της γραμμής έχει ξεκινήσει από τη δεκαετία του 2000 αλλά δεν προχώρησε περαιτέρω. Οι μελέτες για τη γραμμή χρηματοδοτούνται από το CEF II με 15,5 εκατ. ευρώ και απομένει να προκηρυχθούν από τον ΟΣΕ για να μπει το έργο σε πορεία υλοποίησης. Αρνητικός παράγοντας το αναμενόμενο υψηλό κόστος του έργου και η μικρή του απόδοση εμπορευματικά και επιβατικά.

Υποθαλάσσια Ζεύξη Λευκάδας-Αιτωλοακαρνανίας

Το έργο αυτά μπαίνει και βγαίνει από το κάδρο των κατασκευών για χρόνια. Μόλις χθες ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Κώστας Καραμανλής είπε πως είναι η ώρα να προχωρήσει το έργο αυτό.

Το κόστος του δεν είναι απαγορευτικό μιας και υπολογίζεται γύρω στα 50-70 εκατ.ευρώ και μπορεί να υλοποιηθεί με σύμβαση παραχώρησης. Μεγάλο θετικό πρόσημο το γεγονός πως ολοκληρώνεται ο άξονας Άκτιο-Αμβρακία ενώ βελτιώνεται και η πρόσβαση από Ακτιο και Βόνιτσα. Εδώ πρέπει να τρέξουν μελέτες για να δούμε κάποια στιγμή το έργο να προκηρύσσεται.

Τριπλός Κόμβος Σκαραμαγκά

Το έργο του τριπλού κόμβου Σκαραμαγκά είναι ακόμα ένα παραδειγμα έργου που παίζει κρυφτούλι με την υλοποίηση και έχει χαρακτηριστεί στο παρελθόν ως έργο-μακέτα. Πριν από 10 χρόνια έφτασε πολύ κοντά στο να προκήρυχθεί (τότε μέσω του ΕΣΠΑ 2007-2013). Προβλήματα και δικαστικές εμπλοκές έφτασαν το έργο στην ανυπαρξία μέχρι που το υπουργείο ΥΠΟΜΕ το ανέστησε πριν ένα έτος.

Πλέον μένει να λυθούν κάποια θέματα που έχουν να κάνουν με την τυφλή σήμερα σήραγγα στη στροφή του Σκαραμαγκά, να κλειδώσει η χρηματοδότηση και να μπορέσει το έργο να τρέξει. Το κόστος δεν αναμένετια να ξεπεράσει τα 60 εκατ. ευρώ. Είναι έργο υπέρ-απαραίτητο για να αποφορτίσει το Σχιστό και τη Λ.Αθηνών που σήμερα μπλοκάρουν -και- από την ανεπάρκεια του οδικτού δικτύου της περιοχής.

Οδικός Άξονας Δράμα-Αμφίπολη

Μια ανάσα πριν τη δημοπράτηση με τη μέθοδο της Σύμπραξης Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα. Αφορά στην αναβάθμιση της Εθνικής Οδού Δράμα-Αμφίπολη, είτε με αποκατάσταση και διαπλάτυνση τμημάτων της υπάρχουσας οδού είτε με κατασκευή εντελώς νέων τμημάτων κατά μήκος του τμήματος από Παλιοκώμη σε Μαυρολεύκη, και από Μαυρολεύκη σε Δράμα συνολικού μήκους 43 χλμ.

Η διάρκεια της σύμβασης εκτιμάται πως θα είναι κατά πάσα πιθανότητα για 27 έτη με τα πρώτα 3-4 χρόνια να αποτελούν την κατασκευαστική περίοδο. Το κόστος του έργου φτάνει τα 275 εκατ. ευρώ και εκτιμάται ότι θα κινήσει για άλλη μια φορα το ενδιαφέρον του κατασκευαστικού κλάδου.

Οδικός Άξονας Θεσσαλονίκη-Έδεσσα

Το ίδιο ισχύει και για τον άξονα Θεσσαλονίκη-Έδεσσα. Αναμένεται η προκήρυξη της δημοπράτησης. Ο οδικός άξονας συνολικού μήκους περίπου 80 χλμ, σήμερα περιλαμβάνει τμήματα με ανεπαρκή διαμόρφωση, μεγάλες κατά μήκος κλίσεις, ανεπαρκείς οδικές διατομές, κακή ορατότητα, και πολύ συχνά διέρχεται μέσω πόλεων. Το κόστος εκτιμάται σε περίπου 400 εκατ. ευρώ.

Πρόκειται για δύο έργα που φέρει σε πορεία διεκδίκησης τις BIG 5 των κατασκευών.

Νέος Τερματικός Σταθμός ΚΤΕΛ Ελαιώνα

Πρόκειται σαφέστατα για το έργο-μακέτα της τελευταίας 25ετίας. Υπήρξε στα σχέδια υλοποίησης ως …ολυμπιακό έργο που δεν έγινε τελικά ποτέ. Έκτοτε έχει εξαγγελθεί πολλές φορές αλλά κάθε φορά έκανε και μια βουτιά στην αφάνεια.

Τώρα είμαστα σε μια περίοδο που δείχνει και πάλι να κινείται αλλά δεν φαίνειται να έχει κλειδώσει οριστικά. Εφόσον μπορέσει να φτάσει στην πηγή και να προκηρυχθεί θα προτιμηθεί η μέθοδος της παραχώρησης που θα δώσει στην Αθήνα ένα σύγχρονο τερματικό ΚΤΕΛ στην περιοχή του Ελαιώνα που θα θυμίζει αεροδρόμιο. Το κόστος του εκτιμάται ότι θα ξεπερνά τα 100 εκατ. ευρώ.