Τα αμφισβητούμενα έργα: Τα θέλουμε αλλά δύσκολα θα τα δούμε να υλοποιούνται

Συχνά-πυκνά ακούμε για τα περίφημα έργα-μακέτες. Μάλιστα η έκφραση αυτή χρησιμοποιήθηκε πολύ στις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας ως πολιτικό όπλο στα έργα που η τότε Κυβέρνηση της χώρας προωθούσε. Σήμερα αυτό ακούγεται κάπως ντεμοντέ, όμως στην θα μπορούσαμε να τους δώσουμε μία άλλη ονομασία και να τα πούμε «αμφισβητούμενα έργα». Μιλάμε για έργα τα οποία είναι περισσότερο ευσεβής πόθος καθώς είτε είναι ανώριμα μελετητικά, είτε δεν έχουν την απαραίτητη χρηματοδότηση για να μπορέσουν να οδεύσουν προς υλοποίηση.

Ποια είναι αυτά; Γιατί πιστεύουμε ότι δεν θα μπορέσουν να υλοποιηθούν; Αυτές τις απαντήσεις θα προσπαθήσουμε να δώσουμε σήμερα βγάζοντας στην επιφάνεια μερικά από τα πιο «αμφισβητούμενα έργα». Ας ρίξουμε μία ματιά:

1.ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΠΡΟΑΣΤΙΑΚΟΥ ΠΡΟΣ ΛΑΥΡΙΟ
Είναι το Νο1 αμφισβητούμενο έργο. Οι αιτίες είναι πολλές αλλά ας ξεκινήσουμε από τα βασικά. Από την ώρα που το έργο απεντάχθηκε από τα έργα με χρηματοδότηση ΕΣΠΑ, ήταν δεδομένο ότι ξεκινά μία δύσκολη πορεία. Το δεύτερο σημείο είναι η μελετητική του ανωριμότητα μιας και οι σχετικές μελέτες δεν έχουν καν ολοκληρωθεί. Τρίτο σημείο είναι οι περίφημες απαλλοτριώσεις καθώς το κόστος τους μπορεί να ανέρχεται σε πολλές δεκάδες εκατομμύρια και αυτό να αποτελέσει τροχοπέδη ακόμα και αν κάποιος θελήσει να το προωθήσει προς υλοποίηση. Τέταρτο σημείο είναι η χρηματοδότηση. Τα λεφτά είναι πολλά και η ένταξη του στο Πακέτο Γιουνκέρ μέχρι τώρα δεν είχε αποτέλεσμα. Είναι σαφέστατα έργο που κάποιος μπορεί να το χαρακτηρίσει αμφισβητήσιμο.

2.ΣΙΔ.ΕΡΓΟ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗΣ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΠΑΤΡΑ-ΠΥΡΓΟΣ-ΚΑΛΑΜΑΤΑ
Μιλάμε για την μονή μετρική γραμμή που έχει ως αρχή το λιμάνι της Πάτρας και τέλος το λιμάνι της Καλαμάτας. Ως project εντάχθηκε στο Πακέτο Γιουνκέρ μαζί με τοπικά λιμάνια με στόχο την αναβάθμιση της γραμμής από μετρική σε κανονική με ηλεκτροκίνηση-σηματοδότηση. Το κόστος του που φτάνει τα 600εκατ.ευρώ είναι ο πρώτος ανασταλτικός παράγοντας. Τόσα χρήματα είναι σχεδόν αδύνατον να βρεθούν καθώς το τμήμα αυτό δεν περιλαμβάνει ούτε μεγάλα αστικά κέντρα εκτός από την Πάτρα (η Καλαμάτα μετά βίας ξεπερνά τους 100.000 κατοίκους) αλλά και σε όρους εμπορευματικών μεταφορών δεν υπάρχει κάποιο ικανό αντικείμενο. Ακόμα και τον τουριστικό παράγοντα της Αρχαίας Ολυμπίας να βάλουμε, πάλι δεν αρκεί για να δημιουργηθεί μία σχέση κόστους-οφέλους που να επιτρέπει τόσο μεγάλη χρηματοδότηση. Επίσης δεν είναι σε όλη τη γραμμή ώριμο μελετητικά. Σύμφωνα με τελευταία έρευνα από το Code Patras θα ήταν ίσως πιο βιώσιμη η γραμμή ως ελαφρα τουριστική με τη διατήρηση της μετρικής γραμμής και κατά τόπους αναβαθμίσεις. Με τους όρους που προωθείται σήμερα μιλάμε για ένα αμφισβητούμενο έργο.

3.ΕΠΕΚΤΑΣΕΙΣ ΜΕΤΡΟ ΣΕ ΑΘΗΝΑ ΚΑΙ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Εδώ έχουμε μία δύσκολη υπόθεση. Με κάποιο τρόπο η χώρα πρέπει να βρει κεφάλαια για να συνεχίσει να αναπτύσσει τα δίκτυα Μετρό σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Με τους σημερινούς υπολογισμούς η Αθήνα αναζητά περισσότερα από 3δις.ευρώ για νέα έργα Μετρό, ενώ περίπου 1δις.ευρώ ψάχνει η Θεσσαλονίκη. Η ένταξη των έργων αυτών στο Πακέτο Γιουνκέρ ήταν ένα πείραμα που όμως μέχρι σήμερα δεν φαίνεται να έχει αποτέλεσμα. Αυτό που προφανώς πρέπει να γίνει, είναι να ωριμάσουν όλα αυτά τα project μελετητικά και μετά βάσει μιας οικονομοτεχνικής μελέτης να επιδιωχθεί η εξεύρεση κεφαλαίων, προκειμένου να υπάρχει κατασκευαστικό αντικείμενο σε αυτά την επόμενη δεκαετία. Για την παρούσα δεκαετία είναι αμφισβητούμενα έργα.

4.ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΗ ΕΓΝΑΤΙΑ
Είναι το νέο οραματικό έργο για την Ελλάδα. Είναι ότι ήταν την δεκαετία του 1980 η υπόθεση ανάπτυξης αυτοκινητόδρομων στη χώρα. Όμως η έκταση της, η περιπλοκότητα των έργων, η ανωριμότητα τους μελετητικά και η αμφισβήτηση από πολλούς ότι μιλάμε για ένα πιθανό πλάνο, κάνει την υπόθεση της Σιδηροδρομικής Εγνατίας να τρίζει. Ίσως η εκκίνηση των έργων ανατολικά της Θεσσαλονίκης όπου υπάρχει δίκτυο, μαζί με την νέα χάραξη από Θεσσαλονίκη μέχρι Ξάνθη να έκανε πολλούς να ξανασκεφτούν για την ιδιαίτερη αξία αυτού του έργου. Σήμερα τα 10 δις.ευρώ που έχει αρχικά εκτιμηθεί το έργο το προβιβάζουν σε ένα αμφισβητούμενο project με αόριστη εξέλιξη καθώς δεν έχει ακόμα ιεραρχηθεί τι ξεκινά που και σε τι βάθος χρόνου, με τι κεφάλαια, από που, με τι αντάλλαγμα και πολλά ακόμα (απαλλοτριώσεις). Είναι μία καλή αρχή, αλλά αρχή. Για τα επόμενα χρόνια είναι ένα αμφισβητούμενο έργο.

Σε αυτή τη λίστα μπορούν να ενταχθούν πολλά έργα, όπως για παράδειγμα το βόρειο τμήμα του Ιωάννινα-Κακαβιά που έχει μηδενική μελετητική ωριμότητα αλλά τελικά αν ξεκινήσουμε να προσθέτουμε, η λίστα θα γεμίσει με εξαγγελίες έργων.

Νίκος Καραγιάννης-ypodomes.com
Ακολουθήστε τον Νίκο Καραγιάννη στο twitter