Στο Ταμείο Ανάκαμψης η αναβάθμιση των υποδομών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών

Στο Ταμείο Ανάκαμψης εντάχθηκε η αναβάθμιση των υποδομών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών. Πρόκειται για σειρά έργων ύψους 45,67 εκατ. ευρώ (με τον ΦΠΑ). Το έργο εντάσσεται στον άξονα προώθησης της έρευνας και της καινοτομίας, με δράση την αναβάθμιση των υποδομών ερευνητικών κέντρων εποπτείας.

Το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων έχει την ευθύνη του έργου ενώ ο Φορέας Υλοποίησης του είναι ο Ειδικός Λογαριασμός Κονδυλίων Έρευνας του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών. Η ολοκλήρωση των έργων θα πρέπει να έχει επιτευχθεί μέχρι το τέλος του 2025.

Το έργο αναβάθμισης του Αστεροσκοπείου Αθηνών εντάσσεται μαζί με πολλά άλλα παρόμοια έργα που είναι ενταγμένα στο Ταμείο Ανάκαμψης όπως: Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας Ερευνητικό Κέντρο «Αθηνά», Ερευνητικό Κέντρο Βιοϊατρικών Επιστημών «Αλέξανδρος Φλέμινγκ», Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, Ίδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών, Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών, Ελληνικό Ινστιτούτο Παστέρ, Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών, Κέντρο Διάδοσης Επιστημών και Μουσείο Τεχνολογίας ΝΟΗΣΙΣ, Θεσσαλονίκη, Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας, Επιστημονικό Πάρκο Πατρών, Πάρκο Υψηλής Τεχνολογίας και Έρευνας στην Περιφέρεια Ηπείρου.

Το αντικείμενο των έργων

Το Έργο του ΕΘΝΙΚΟΥ ΑΣΤΕΡΟΣΚΟΠΕΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ αφορά στην ανάπτυξη νέων ερευνητικών και κτηριακών υποδομών και δικτύων πανελλαδικής εμβέλειας, σχετικών με τη μελέτη, το μετριασμό και την προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή και την αντιμετώπιση φυσικών και ανθρωπογενών καταστροφών.

Το Έργο αποτελείται από δύο συναρτώμενα Υποέργα

Το υποέργο με ακρωνύμιο NOA-AEGIS αφορά στην ανάπτυξη της «Υποδομής για την ασφάλεια, την προστασία και την ανθεκτικότητα σε
κινδύνους καταστροφών», μια ολοκληρωμένη νέα κεντρική υποδομή του ΕΑΑ που θα διασυνδέει και τα 3 Ινστιτούτα του για εφαρμοσμένη
έρευνα, ανάπτυξη υπηρεσιών και καινοτόμων εργαλείων σχετικών με την Ασφάλεια, την Προστασία και την Κοινωνική Ανθεκτικότητα σε
Φυσικές, Ανθρωπογενείς και Τεχνολογικές καταστροφές, δράσεις που ήδη αναπτύσσονται από ερευνητικές ομάδες του ΕΑΑ – και
χρησιμοποιούνται από φορείς της Πολιτείας – αλλά είναι απαραίτητη η ενίσχυση των υποδομών τους με υψηλής τεχνολογίας επιστημονικά
όργανα, αναβαθμισμένες παρατηρησιακές δυνατότητες και δυνατότητες επεξεργασίας τεράστιου όγκου δεδομένων μέσω της απόκτησης
υπερ-υπολογιστή, κτηριακών εγκαταστάσεων, την ενίσχυση των συνεργειών (διεθνών, περιφερειακών και εθνικών) αλλά και η στελέχωση με νέους επιστήμονες.

Το υποέργο με ακρωνύμιο PANGEA αφορά στη νέα, Εθνικής σημασίας και Πανευρωπαϊκής εμβέλειας, υποδομή του ΕΑΑ το «Παρατηρητήριο
Γεωεπιστημών και Κλιματικής Αλλαγής – ΠΑΓΓΑΙΑ» στα Αντικύθηρα (The Pan-hellenic Geophysical observatory of Antikythera – PANGEA).

Tο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών (ΕΑΑ), ως ο πλέον αρμόδιος Εθνικός φορέας για την παρακολούθηση και καταγραφή των κλιματικών,
ατμοσφαιρικών, περιβαλλοντικών και γεωδυναμικών παραμέτρων στη χώρα μας, έχει ξεκινήσει ήδη από το 2017, με απόφαση του
Διοικητικού του Συμβουλίου, τη διαδικασία σύστασης στα Αντικύθηρα του PANGEA, σύμφωνα με τις διεθνείς προδιαγραφές του Συστήματος
Παρακολούθησης του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού (GAW/WMO) και σε συντονισμό με την Εθνική Ερευνητική Υποδομή
PANACEA (PANhellenic infrastructure for Atmospheric Composition and climatΕ chAnge), που εντάσσεται στον Εθνικό Οδικό Χάρτη
Ερευνητικών Υποδομών, με ιδιαίτερη περιφερειακή διάσταση και σημαντική διασύνδεση με ευρωπαϊκές και παγκόσμιες υποδομές για έρευνα και καινοτομία.

Το Έργο αποτελείται από 17 Υποέργα ως εξής:

Υποέργο 1. Προμήθεια Εξειδικευμένου Επιστημονικού Εξοπλισμού για την παρακολούθηση μετεωρολογικών, πυρομετρικών, ακτινομετρικών
και υδρολογικών παραμέτρων

Υποέργο 2. Προμήθεια Εξειδικευμένου Επιστημονικού Εξοπλισμού επίγειας παρατήρησης παραμέτρων ατμοσφαιρικής σύστασης και
ποιότητας της ατμόσφαιρας

Υποέργο 3. Προμήθεια Εξειδικευμένου Επιστημονικού Εξοπλισμού εργαστηρίου ατμοσφαιρικης χημείας

Υποέργο 4. Προμήθεια Εξειδικευμένου Επιστημονικού Εξοπλισμού Γεωδυναμικού Ινστιτούτου για την υποδομή NOA-AEGIS

Υποέργο 5. Προμήθεια Εξειδικευμένου Επιστημονικού Εξοπλισμού Γεωδυναμικού Ινστιτούτου για το Παρατηρητήριο PANGEA

Υποέργο 6. Προμήθεια νέου τηλεσκοπίου για το Πρόγραμμα Space Surveillance and Tracking (SST) και σταθμοί δικτύου του ΙΑΑΔΕΤ

Υποέργο 7. Συστήματα Κεραιών Συλλογής Δορυφορικών Δεδομένων Παρατήρησης της Γης και Αναβάθμιση Κάμερας Baker-Nunn

Υποέργο 8. Προμήθεια Εξειδικευμένου Επιστημονικού Εξοπλισμού Τηλεπισκόπησης για το Παρατηρητήριο Γεωεπιστημών και Κλιματικής
Αλλαγής Αντικυθήρων PANGEA

Υποέργο 9: Προμήθεια Εξειδικευμένου Επιστημονικού Εξοπλισμού SST/SSA/EARTH OBSERVATION

Υποέργο 10. Παροχή υπηρεσίας τεχνικού συμβούλου για την προμήθεια Εξειδικευμένου Επιστημονικού Εξοπλισμού SST/SSA/EARTH
OBSERVATION

Υποέργο 11. Απόκτηση Υπερ-υπολογιστικού συγκροτήματος NOA-AEGIS

Υποέργο 12. Κτηριακές εγκαταστάσεις PANGEA

Υποέργο 13. Απόκτηση και αποπεράτωση κτηριακών εγκαταστάσεων NOA-AEGIS

Υποέργο 14. Ενοικίαση χώρων αποθήκευσης και εργασίας

Υποέργο 15. Προγραμματική Σύμβαση για την επίβλεψη κατασκευής του κτηριακού έργου PANGEA και της κτηριακής ανακατασκευής του
NOA-AEGIS

Υποέργο 16. ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ ΕΑΑ

Υποέργο 17: Έμμεσες δαπάνες ΕΑΑ

Η νέα κεντρική υποδομή NOA-AEGIS

Η νέα κεντρική υποδομή NOA -AEGIS του ΕΑΑ στοχεύει στην πραγματοποίηση πρωτοποριακών ερευνών και στην παροχή καινοτόμων
υπηρεσιών και εργαλείων σχετικά με την Ασφάλεια της Γης, και την Προστασία και την Ανθεκτικότητα απέναντι σε κινδύνους.

Αναμένονται σημαντικά οφέλη στην βελτίωση των δεξιοτήτων, την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του υφιστάμενου ερευνητικού
προσωπικού αλλά και στην προσέλκυση νέων εξειδικευμένων επιστημόνων από την αλλοδαπή και την ημεδαπή.

Η απόκτηση προηγμένων οργάνων και η αξιοποίηση των συνεργειών μεταξύ των ερευνητικών ομάδων θα τοποθετήσει το ΕΑΑ ως βασικό πάροχο σχετικών υπηρεσιών σε παγκόσμια κλίμακα.

Μέσα από το NOA -AEGIS θα ενισχυθεί η επιστημονική αριστεία και η πρωτοποριακή έρευνα καθιστώντας το ΕΑΑ και το ερευνητικό προσωπικό ανταγωνιστικό σε παγκόσμιο επίπεδο, όχι μόνο στο τομέα της πρωτογενούς έρευνας αλλά και στο τομέα της τεχνολογικής ανάπτυξης και καινοτομίας στην παραγωγή εργαλείων και υπηρεσιών που σχετίζονται με την Ασφάλεια, την Εκτίμηση Κινδύνου και την Προστασία Υποδομών και Πολιτών από Φυσικές και Ανθρωπογενείς Καταστροφές.

Η κεντρική υποδομή NOA -AEGIS του ΕΑΑ θα παρέχει πρόσβαση στις ερευνητικές εγκαταστάσεις σε ερευνητές από τη διεθνή κοινότητα μέσω μιας ανταγωνιστικής διαδικασίας επιλογής. Η υιοθέτηση μιας αντίληψης ανοιχτής καινοτομίας θα παράγει σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο σημαντικά οφέλη και θα ενισχύσει τόσο την επιστημονική όσο και την οικονομική ανάπτυξη.