Στασινός: Σημαντική καθυστέρηση στο πρόγραμμα Εξοικονομώ κατ`οίκων

Σημαντική καθυστέρηση στο πρόγραμμα εξοικονομώ κατ οίκον, επισημαίνει ο πρόεδρος του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας Γιώργος Στασινός σε ημερίδα για την κτιριακή κατανάλωση στην Ελλάδα.
Ο πρόεδρος του ΤΕΕ κάλεσε κυβέρνηση και υπουργούς, να προχωρήσουν στην χρηματοδότηση προγραμμάτων και στην απορρόφηση πόρων, ώστε να κινηθεί η οικονομία και να πετύχει η χώρα τους νέους υψηλούς στόχους ενεργειακής εξοικονόμησης της ΕΕ.

Υπολογίζεται ότι το 60 με 70% των δημοσίων κτιρίων στη χώρα μας έχουν κατανάλωση ενέργειας πάνω από τα επιτρεπτά όρια. Από την άλλη, οι οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης επισημαίνουν ότι θα πρέπει να γίνουν προγράμματα εξοικονόμισης έως να μειωθεί η κατανάλωση ενέργειας κατά 40% έως το 2030. 

Την ανάγκη να ξεκινήσει άμεσα, η χρηματοδότηση και εφαρμογή του προγράμματος «εξοικονομώ κατ οίκον» και άλλων προγραμμάτων στον τομέα της εξοικονόμησης ενέργειας, τόνισε ο πρόεδρος του ΤΕΕ Γιώργος Στασινός κηρύσσοντας την έναρξη των εργασιών της διημερίδας του ΤΕΕ για την ενέργεια. Ο πρόεδρος του ΤΕΕ κάλεσε την κυβέρνηση και τα συναρμόδια υπουργεία να λάβουν άμεσες αποφάσεις, χρηματοδότησης των προγραμμάτων και απορρόφησης των διατιθέμενων ευρωπαϊκών κονδυλίων, ώστε να κινηθεί η οικονομία και η αγορά αλλά και για να πετύχει η χώρα τους υψηλούς στόχους ενεργειακής εξοικονόμησης, που θέτουν οι Οδηγίες της ΕΕ.

Ταυτοχρόνως ο Γ. Στασινός έστειλε προειδοποίηση, πως εάν συνεχιστούν οι καθυστερήσεις, το ΤΕΕ είναι έτοιμο να υψώσει τους τόνους και να αντιδράσει:
-«Σιγά -σιγά θα αρχίσουμε να φωνάζουμε», είπε χαρακτηριστικά ο Γ. Στασινός, σημειώνοντας παράλληλα ότι: «προφανώς μας ενδιαφέρει να είμαστε δίπλα στην κυβέρνηση και στα υπουργεία προκειμένου να βοηθήσουμε να ξεκινήσουν τα προγράμματα εξοικονόμησης ενέργειας αλλά κάποια στιγμή θα πρέπει να ξεκινήσουν. Κουραστήκαμε να ακούμε για απορροφήσεις, οι οποίες δεν γίνονται. Η απορρόφηση γίνεται στην αγορά. Όταν δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή τίποτα που να γίνεται ή τίποτα που να χρηματοδοτεί τέτοια έργα, υπάρχει πρόβλημα. Θα κάνουμε υπομονή μέχρι το τέλος του καλοκαιριού αλλά από εκεί και πέρα θα αρχίσουμε να φωνάζουμε. Συμβάλλαμε όσο μπορούσαμε με τις Τεχνικές Οδηγίες, συμβάλλαμε όσο μπορούσαμε με τη συμμετοχή σε επιτροπές του υπουργείου αλλά χρόνος πλέον δεν υπάρχει».

Ο πρόεδρος του ΤΕΕ, αφού είπε ότι είναι πολύ σημαντικός ο τομέας τόσο της ενέργειας όσο και της εξοικονόμησης ενέργειας και το επόμενο διάστημα θα είναι στο κέντρο του ενδιαφέροντος και των πρωτοβουλιών του ΤΕΕ σημείωσε ότι με τους ρυθμούς που πηγαίνει η κυβέρνηση εγκυμονούν αρνητικές εξελίξεις. Ειδικότερα:
-Για την απορρόφηση των κονδυλίων: «Και πάλι θα φτάσουμε στο τέλος του ΕΣΠΑ και θα προσπαθούμε απλά να απορροφήσουμε τα κονδύλια, κάπου που δεν χρειάζεται. Να απορροφήσουμε απλά για να πούμε ότι τα απορροφήσαμε», είπε χαρακτηριστικά ο Γ. Στασινός.
Όσον αφορά τα νέα όρια στον κτιριακό τομέα, στις εργασίες της διημερίδας επισημάνθηκε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση με πρόσφατες αποφάσεις τόσο σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Επιτροπής όσο και Συμβουλίου Υπουργών θέτει υψηλούς στόχους ενεργειακής εξοικονόμησης κατά 40% έως το 2030 και κατά 80% έως 95% έως το 2050. Ο πρόεδρος του ΤΕΕ σημείωσε ότι «πάντα υπάρχει μία χρονονοκαθυστέρηση σε σχέση με τις αποφάσεις που λαμβάνονται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το πώς εφαρμόζονται στις χώρες» αλλά ταυτοχρόνως υπογράμμισε χαρακτηριστικά ότι: «οι στόχοι είναι πολύ μεγάλοι και αν συνεχίσουμε με αυτό το ρυθμό δεν θα πετύχουμε ούτε το ένα τέταρτο των στόχων. Άρα θα πρέπει να προσπαθήσουν πολύ οι κυβερνήσεις και τα υπουργεία στο κομμάτι των χρηματοδοτήσεων για να μπορέσουμε να πάρουμε μπρός».

Στις εργασίες της διημερίδας κυριαρχούν οι ειδικές επιστημονικές παρουσιάσεις νέων τεχνικών οδηγιών και κανονισμών, πολλές από τις οποίες υλοποιούνται με θεσμική και επιστημονική επιμέλεια, ευθύνη και πρωτοβουλία του ΤΕΕ. Ο πρόεδρος του ΤΕΕ αναφέρθηκε με έμφαση στο θέμα των προδιαγραφών.
-«Είναι πολύ σημαντικά το κομμάτια των προδιαγραφών και θα δώσουμε μεγάλη σημασία ως Τεχνικό Επιμελητήριο, ώστε να υπάρχουν ενιαίοι κανόνες και να μπορέσουμε να είμαστε αξιόπιστοι σαν χώρα, είπε ο Γ. Στασινός και συμπλήρωσε ότι: «ως ΤΕΕ θα είμαστε πολύ αυστηροί διότι στη χώρα μας συχνά εκμεταλλευόμενοι ότι δεν υπάρχουν σαφείς κανόνες, ο καθένας κάνει ότι θέλει και πουλάει ένα προϊόν για κάτι που δεν είναι». O πρόεδρος του ΤΕΕ ανακοίνωσε ότι σε συνέχεια της πρωτοβουλίας να εκδώσει την Τεχνική Οδηγία για τον Οδοφωτισμό, το ΤΕΕ προχωρά στην έκδοση νέων Τεχνικών Οδηγιών για τα Υαλοπετάσματα και τους Υαλοπινακες. «Εμείς σαν ΤΕΕ θα είμαστε συνεπείς» είπε ο Γ. Στασινός, προαναγγέλλοντας ότι το ΤΕΕ θα συνεχίσει την προσπάθεια διαρκούς ενημέρωσης του τεχνικού κόσμου, προγραμματίζοντας νέες εκδηλώσεις από το φθινόπωρο. Παράλληλα ο Γ. Στασινός ευχαρίστησε τόσο τους συμμετέχοντες στην εκδήλωση, στην αίθουσα κεντρικών εκδηλώσεων του ΤΕΕ, όσο και το πλήθος των μηχανικών, που παρακολούθησαν τις εργασίες της εκδήλωσης σε ζωντανή μετάδοση μέσω του διαδικτύου. Ιδιαιτέρως όμως ευχαρίστησε τους ειδικούς επιστήμονες, μέλη του ΤΕΕ, που πήραν μέρος στην κατάρτιση των νέων τεχνικών οδηγιών και κανονισμών.

Καλωσόρισμα κατά την έναρξη των εργασιών της διημερίδας απηύθυνε η γενική διευθύντρια του ΤΕΕ Δήμητρα Κανέλλου, η οποία σημείωσε την δραστηριότητα που αναπτύσσει το ΤΕΕ, ιδιαίτερα στον τομέα της εξοικονόμησης ενέργειας, προωθώντας ταυτοχρόνως προτάσεις και πρωτοβουλίες για την χρηματοδότηση υλοποίησης αντίστοιχων έργων, με έμφαση στους τομείς υποδομών και κτιρίων. Επίσης μίλησε ο Κώστας Λάσκος, από το «Γραφείο Υποστήριξης του Συμφώνου των Δημάρχων» του ΤΕΕ, ο οποίος σημείωσε ότι έρχονται σημαντικές αποφάσεις από την ΕΕ στον τομέα της ενεργειακής εξοικονόμησης κτιρίων. Οι νέες αποφάσεις είπε ο ίδιος ότι οδηγούν σε μεγάλης κλίμακας ανακαινίσεις κτιρίων. Πιο συγκεκριμένα είπε ότι οι πρόσφατες αποφάσεις της ΕΕ, σε επίπεδο Κομισιόν και Συμβουλίου Υπουργών συνδέουν τα υψηλά όρια ενεργειακής εξοικονόμησης (40% έως το 2030 και 80 έως 95% έως το 2050), με νέα χρηματοδοτικά προγράμματα και εργαλεία. Ταυτοχρόνως για πρώτη φορά, οι συγκεκριμένες ευρωπαϊκές αποφάσεις συνδέουν τις ανακαινίσεις για ενεργειακή αναβάθμιση με δράσεις αντισεισμικής ενίσχυσης και θωράκισης των κτιρίων, πράγμα που δημιουργεί νέα δεδομένα στον κατασκευαστικό τομέα.

Τι είπαν οι εισηγητές
Στις εργασίες της πρώτης ημέρας της διημερίδας, οι ομιλητές ανέπτυξαν τα παρακάτω θέματα:
-O Απόστολος Ευθυμιάδης, Δρ. Μηχανολόγος Μηχανικός, Μέλος της Επιτροπής Συντονισμού για την Επικαιροποίηση της Εθνικής Νομοθεσίας για την Ενεργειακή Απόδοση των Κτιρίων, ανέπτυξε εισήγηση με θέμα: «Αναθεώρηση Κανονισμού Ενεργειακής Απόδοσης Κτηρίων (ΚΕΝΑΚ)». O κ. Ευθυμιάδης παρουσίασε αναλυτικά την πληθώρα των Οδηγιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που έχουν εκδοθεί και αφορούν στον τομέα της ενεργειακής εξοικονόμησης. Επίσης παρουσίασε ολοκληρωμένη μελέτη συγκριτικής αξιολόγησης όλων των αλλαγών που επέρχονται μεταξύ του νόμου 4122/2013 και του νέου ΚΕΝΑΚ 2017. Ο κ Ευθυμιάδης σημείωσε, ως γενική εικόνα, ότι στον υφιστάμενο και το νέο ΚΕΝΑΚ οι κλιματικές ζώνες παραμένουν οι ίδιες. Είπε ακόμη ότι υπάρχουν πολλές διαφορές, συμπληρώσεις, βελτιώσεις και προσθήκες στο νέο ΚΕΝΑΚ, χωρίς να είναι πολύ μεγάλες οι μεταβολές , όσον αφορά τις προδιαγραφές υλικών και εγκαταστάσεων, στο κόστος των τεχνικών παρεμβάσεων, τόσο σε ανακαινίσεις υφιστάμενων κτιρίων όσο και στην υλοποίηση νέων κατασκευών.

-Ο Δημήτρης Σαραφιανός, Διπλ. Μηχανολόγος & Αεροναυπηγός Μηχανικός Πολυτεχνικής Σχολής Παν/μίου Πατρών ανέπτυξε εισήγηση με θέμα: «Αναθεώρηση ΤΟΤΕΕ 20701-1: Αναλυτικές Εθνικές Προδιαγραφές Παραμέτρων για τον υπολογισμό της Ενεργειακής Απόδοσης Κτηρίων και την έκδοση του Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης» και παρουσίασε τις βασικές αλλαγές στο σχέδιο αναθεώρησης της Τεχνικής Οδηγίας ΤΕΕ του 2010. Επισήμανε ότι ο κύριος λόγος της αναθεώρησης ήταν η ενσωμάτωση όλων των τροποποιήσεων που προέκυψαν από τα αποτελέσματα της έκθεσης των οικονομικά αποδοτικών ελάχιστων απαιτήσεων και από την έκθεση για τα σχεδόν μηδενικής κατανάλωσης ενέργειας κτίρια. Παράλληλα όμως και με την ευκαιρία της αναθεώρησης δόθηκαν διευκρινήσεις και ενημερώθηκαν εδάφια στα παρακάτω θέματα επιγραμματικά: το κέλυφος, τις σκιάσεις, την αεροπερατότητα κουφωμάτων, στα φυτεμένα δώματα και όψεις, τον εποχιακού βαθμού απόδοσης σε θέρμανση και ψύξη, την υπερδιαστασιολόγηση μονάδων παραγωγής θέρμανσης και ψύξης, τους αυτοματισμούς, τα θεωρητικά συστήματα θέρμανσης, ψύξης και ΖΝΧ, και τον φωτισμό.

Ο Δημήτρης Αραβαντινός, Καθηγητής Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών Α.Π.Θ. ανέπτυξε εισήγηση με θέμα: «Αναθεώρηση ΤΟΤΕΕ 20701-2: Θερμοφυσικές Ιδιότητες Δομικών Υλικών και Έλεγχος της Θερμομονωτικής Επάρκειας των Κτηρίων». Ο κ Αραβαντινός σημείωσε ότι η δεύτερη τεχνική οδηγία (Τ.Ο.Τ.Ε.Ε. 20701-2) συνοδεύει τον Κανονισμό Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων (Κ.Εν.Α.Κ.) και έχει ως στόχο τον προσδιορισμό των θερμοφυσικών ιδιοτήτων των υλικών και των δομικών στοιχείων, καθώς και τον καθορισμό της μεθοδολογίας για τον έλεγχο της θερμικής επάρκειας του κτιριακού κελύφους τόσο ως προς τα επί μέρους διαφανή και αδιαφανή στοιχεία του, όσο και στο σύνολό του. Ο ίδιος επισήμανε ότι οι αλλαγές που έχουν επέλθει στην οδηγία μετά την αναθεώρηση του Κ.Εν.Α.Κ. δεν είναι μεγάλες και οι ενεργειακοί μελετητές και επιθεωρητές θα μπορούν εύκολα να τις παρακολουθήσουν. Σε γενικές γραμμές:
• Γίνεται πλέον διάκριση μεταξύ υφιστάμενων κτιρίων που ανακαινίζονται ριζικώς και νεόδμητων κτιρίων. Τα υφιστάμενα συνεχίζουν να ελέγχονται ως προς την επάρκειά τους με βάση τις μέγιστες αποδεκτές τιμές των συντελεστών θερμοπερατότητας των επί μέρους δομικών στοιχείων του ισχύοντος σήμερα κανονισμού, ενώ τα νεόδμητα υποχρεώνονται να τηρούν ελαφρώς αυστηρότερες προδιαγραφές, που δίνουν μειωμένες τιμές περίπου κατά 5%-15%.
• Εμπλουτίστηκε το αρχείο των διαφόρων τύπων θερμογεφυρών υπό μορφή σκαριφημάτων που δίνουν την τιμή του αντίστοιχου συντελεστή γραμμικής θερμοπερατότητας Ψ και καταργήθηκε η διαδικασία υπολογισμού τους με την απλοποιητική μέθοδο της πινακοποιημένης μορφής.
• Προσδιορίζεται με μεγάλη λεπτομέρεια ο τρόπος της εμβαδομέτρησης των διαφόρων επιφανειών του εξωτερικού κελύφους και η ογκομέτρηση του θερμικά προστατευόμενου χώρου.
• Προυσιάζεται αναλυτικός υπολογισμός του συντελεστή θερμοπερατότητας των κουφωμάτων με επικαθήμενο ρολό και λαμβάνεται υπόψη η νυκτερινή μόνωση με εξωτερικά προστατευτικά φύλλα.
• Απλοποιείται ο προσδιορισμός της τιμής του ισοδύναμου συντελεστή θερμοπερατότητας (U’) με επιλογή της πλησιέστερης τιμής από τους πίνακες και όχι με γραμμική παρεμβολή στις τιμές τους.
• Γίνεται διάκριση του αεριζόμενου διακένου σε ένα δομικό στοιχείο σε μερικώς ή πλήρως αεριζόμενο & ορίζεται ο τρόπος υπολογισμού του αντίστοιχου συντελεστή θερμοπερατότητας.
Ο εισηγητής επισήμανε ακόμη ότι στην οδηγία έγιναν επίσης αρκετές μικρές προσθήκες και διορθώσεις που βοηθούν καλύτερα στον τρόπο εφαρμογής της. Η τεχνική οδηγία θα συνοδεύει τον αναθεωρημένο Κ.Εν.Α.Κ. μέχρι την αντικατάστασή του με το νέο κανονισμό για τα σχεδόν μηδενικής κατανάλωσης κτίρια, που βάσει των κοινοτικών οδηγιών για εναρμόνιση του νομοθετικού πλαισίου της χώρας μας με τις απαιτήσεις για περιορισμό της ενεργειακής κατανάλωσης και των παραγόμενων ρύπων αναμένεται να τεθεί σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2021.

Η Μαργαρίτα Πετρολιάγκη, Προϊσταμένη Τμήματος Επιθεώρησης Ενέργειας, Σώμα Επιθεώρησης Περιβάλλοντος, Ενέργειας, Δόμησης και Μεταλλείων Νοτίου Ελλάδος, ανέπτυξε εισήγηση με θέμα: «Αναθεώρηση ΤΟΤΕΕ 20701-4: Οδηγίες και Έντυπα Εκθέσεων Ενεργειακών Επιθεωρήσεων Κτηρίων, Συστημάτων Θέρμανσης και Συστημάτων Κλιματισμού». Η κ. Πετρολιάγκη, υπογράμμισε ότι για να είναι η ενεργειακή επιθεώρηση μια ουσιαστική επιθεώρηση αναβάθμισης του κτηριακού αποθέματος και όχι μια γραφειοκρατική, τυπική διαδικασία, χρειάζονται η σύνταξη οδηγού ριζικής ανακαίνισης, οδηγού για τον έλεγχο της τεχνικής, λειτουργικής, οικονομικής εφικτότητας, ενεργειακής επιθεώρησης κτηρίων, επιθεώρησης συστημάτων κλιματισμού και επιθεώρησης συστημάτων θέρμανσης

Ο Δημήτρης Τσαλέμης, Επιτελική Δομή ΕΣΠΑ Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ανέλυσε εισήγηση με θέμα: «Εξοικονόμηση Κατ’ Οίκον». Όπως τόνισε, αρχές φθινοπώρου θα είναι όλα έτοιμα για να ξεκινήσει το νέο πρόγραμμα Εξοικονόμησης Κατ’ Οίκον. Σε ό,τι αφορά το 1ο πρόγραμμα, η συνολική ετήσια εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας (βάσει 51.659 υλοποιημένων έργων) ανήλθε στα 853,61 (GWh) και η συνολική επιφάνεια ανακαινισμένων κατοικιών στα 5.160.000 m2.

Η Βασιλική Σίτα, Προϊσταμένη Διεύθυνσης Ενεργειακών Πολιτικών και Ενεργειακής Αποδοτικότητας Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, τέλος, ανέπτυξε εισήγηση με θέμα: «Ενεργειακοί Έλεγχοι». Όπως χαρακτηριστικά είπε η κ. Σίτα, μέσα στις αμέσως επόμενες ημέρες θα εκδοθεί ο Οδηγός για τους ενεργειακούς ελέγχους, που ενδιαφέρει τον τεχνικό κόσμο της χώρας μας. «Ενεργειακός έλεγχος», τόνισε, είναι η συστηµατική διαδικασία µε σκοπό την απόκτηση επαρκούς γνώσης του υφιστάμενου συνόλου χαρακτηριστικών ενεργειακής κατανάλωσης ενός κτιρίου ή μιας οµάδας κτιρίων, μιας βιομηχανικής ή εµπορικής δραστηριότητας ή εγκατάστασης, καθώς και ιδιωτικών ή δηµόσιων υπηρεσιών, µε την οποία εντοπίζονται και προσδιορίζονται ποσοτικά οι οικονοµικώς αποδοτικές δυνατότητες εξοικονόµησης ενέργειας και µε την οποία συντάσσεται έκθεση αποτελεσµάτων.

Η διημερίδα του ΤΕΕ με θέμα: “Τελευταίες εξελίξεις στον τομέα Εξοικονόμησης Ενέργειας” ξεκίνησε την Δευτέρα 10 Ιουλίου 2017 και συνεχίζεται την Τρίτη 11 Ιουλίου 2017, στην Αίθουσα Εκδηλώσεων του ΤΕΕ στον 1ο όροφο, Νίκης 4, Σύνταγμα, Αθήνα, με έναρξη στις 9.30 πμ. Η είσοδος είναι ελεύθερη. Το πλήρες πρόγραμμα της διημερίδας, όπως επίσης για την παρακολούθηση σε ζωντανή μετάδοση των εργασιών της διημερίδας περισσότερα στην ιστοσελίδα του ΤΕΕ www.tee.gr