Στασινός: Να γίνουν γρήγορα και σωστά τα αναγκαία έργα υποδομής σε όλη τη χώρα

Με επιτυχία διοργανώθηκε η ενδιαφέρουσα και επίκαιρη ημερίδα με θέμα: «Φυσικές Καταστροφές: Πρόληψη, Πολιτική Προστασία και Έργα Υποδομής» από το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, παρουσία κορυφαίων ομιλητών από τους χώρους της επιστήμης, της πολιτικής και του επαγγέλματος του μηχανικού. Η ημερίδα είχε ως στόχο να αναζητηθούν τρόποι θωράκισης της χώρας έναντι φαινομένων φυσικών καταστροφών, ιδιαιτέρως ενόψει των νέων δεδομένων που επιφέρει η κλιματική αλλαγή.

Ο κος Γ. Στασινός, Πρόεδρος του ΤΕΕ, παρέθεσε ομιλία σχετικά με την αύξηση των φυσικών καταστροφών, ως απόρροια της κλιματικής αλλαγής, ένα μείζον θέμα που άπτεται του επιστημονικού ρόλου του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας, ως θεσμοθετημένου Τεχνικού Συμβούλου της Κυβέρνησης. Αναλυτικά η ομιλία του κου Στασινού:

Αξιότιμοι προσκεκλημένοι,

Αγαπητοί συνάδελφοι,

Φίλες και φίλοι,

Σας καλωσορίζω στον φιλόξενο χώρο του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας, στο σπίτι του Έλληνα Μηχανικού, αν μου επιτρέπετε.Του μαχόμενου μηχανικού, του ενεργού επαγγελματία, επιστήμονα, ερευνητή, πανεπιστημιακού.

Που η δουλειά του, στο τέλος της ημέρας, είναι να λύνει τα προβλήματα των ανθρώπων. Αυτό ακριβώς είναι το νόημα της σημερινής εκδήλωσης. Και θέλω να τονίσω ότι στο βάθος, στο θεμέλιο, της επιστημονικής εργασίας όλων μας, μηχανικών και μη, στα θέματα φυσικών καταστροφών, είναι και πρέπει πάντα να είναι, η προστασία της ανθρώπινης ζωής. Και αυτός είναι ο βαθιά ουμανιστικός ρόλος της επιστήμης. Και παράλληλα είναι πρωταρχική υποχρέωση της Πολιτείας.

Δυστυχώς, η χώρα μας θρήνησε τα τελευταία χρόνια, ιδίως στο Μάτι και στη Μάνδρα, αλλά όχι μόνο, πολλές ανθρώπινες ζωές. Είναι καθήκον μας να συνδράμουμε με επιστημονικά άρτιο τρόπο ώστε τέτοια φαινόμενα να μην επαναληφθούν. Και σημειώνω ότι παράλληλη υποχρέωση όλων μας, Πολιτείας και επιστημόνων, είναι οι λύσεις που προτείνονται να προστατεύουν ταυτόχρονα και την περιουσία, ιδιωτική και δημόσια. Και στην περιουσία δεν εντάσσονται, μόνο, τα δομημένα ακίνητα αλλά και ο φυσικός πλούτος και τα μνημεία.

Θέλω όμως να είμαι σαφής: οι επιστήμονες και οι επαγγελματίες κάνουν τη δουλειά τους, αλλά το πλαίσιο και η ευθύνη για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και των φυσικών καταστροφών ανήκει στην Πολιτεία, που κάνει τις επιλογές. Και σε αυτό πρέπει να τη βοηθήσουμε: να κάνει τις καλύτερες δυνατές επιλογές. Αυτός είναι ο στόχος της σημερινής ημερίδας.

Που δεν θα είναι η μοναδική του ΤΕΕ για αυτά τα θέματα. Άλλωστε γνωρίζετε ότι το Επιμελητήριο, στην μακρόχρονη ιστορία του, έχει προτείνει και έχει τεκμηριώσει τα αναγκαία έργα υποδομής που χρειάζεται η χώρα. Θα συνεχίσουμε σε αυτόν τον δρόμο. Και η σημερινή ημερίδα συμβάλει ουσιαστικά σε αυτό. Αλλά δεν είναι μόνο το ποια έργα θα γίνουν το μόνο ερώτημα. Δεν είναι μάλλον ούτε το πρώτο ερώτημα.

Νομίζω ότι έχουμε να απαντήσουμε σε τρία βασικά ερωτήματα:

– Ποια έργα σχεδιάζουμε και με ποιους στόχους

– Πως σχεδιάζουμε και πως υλοποιούμε τα έργα

– Πως χρηματοδοτούμε τα έργα αλλά και τη συντήρησή τους.

Κατά την άποψή μου, οφείλουμε πριν απαντήσουμε σε αυτά τα ερωτήματα να συμφωνήσουμε σε βασικές παραδοχές που έχουν σχέση με τους πόρους που χρειαζόμαστε και με τις προτεραιότητες που βάζουμε.

Η πιο βασική παραδοχή:

Στους σεισμούς, δεν υπάρχει χρόνος αντίδρασης.

Στις πλημμύρες, υπάρχει ελάχιστος χρόνος.

Στις δασικές πυρκαγιές, υπάρχει λίγο περισσότερος χρόνος, που συνήθως όμως δεν αρκεί για τα πυροσβεστικά μέσα, όπως είναι σήμερα οργανωμένα.

Επομένως, η πρόληψη και ο σχεδιασμός είναι τα μόνα μέσα που έχουμε για αποτελεσματική προστασία. Νομίζω ότι αυτό θα αναδειχθεί από όλες τις ομιλίες.

Παραδοχή 2η:

Η χώρα μας και το ελληνικό επιστημονικό δυναμικό έχουμε κάνει θαύματα στον τομέα της ασφάλειας των κατασκευών και της αντοχής των υλικών.
Αυτό νομίζω αποδεικνύεται από τις σύγχρονες αντισεισμικές κατασκευές.

Δεν πρέπει όμως να εφησυχάζουμε. Χρειάζονται πολλά ακόμη να γίνουν και συνεχώς να προσαρμοζόμαστε στις εξελίξεις της επιστήμης και να επενδύουμε σε αυτές. Και η Πολιτεία έχει πολύ δουλειά, και χρειάζονται κίνητρα, για τους ελέγχους και τις αποκαταστάσεις.

Και θέλω ιδιαίτερα να τονίσω τη σημασία της συντήρησης των υποδομών, των δημοσίων κτιρίων αλλά και των ιδιωτικών, ιδιαίτερα των παλαιότερων. Δυστυχώς, δεν έχουμε να επιδείξουμε την ίδια αποτελεσματικότητα στις άλλες δύο ενότητες φυσικών καταστροφών που συζητούμε σήμερα. Στις πλημμύρες και στις δασικές πυρκαγιές.

Παρά τους πόρους και τα έργα που έχουμε αφιερώσει, τα αποτελέσματα δεν είναι πλέον ικανοποιητικά. Κυρίως διότι για παλαιά έργα, ιδίως αντιπλημμυρικά, αλλάζουν οι παραδοχές, κυρίως οι κλιματικές. Ενώ παράλληλα υστερούμε σε ζητήματα συντήρησης, όπως έδειξαν και τα πρόσφατα ευρήματα στο έργο του Ιλισού. Πιστεύω ότι πάσχουμε στην οργάνωση και στο θεσμικό πλαίσιο. Και αυτά πρέπει να αλλάξουμε. Θα σας δώσω ένα παράδειγμα από την κορυφή.

Αν είχατε τη δυνατότητα, π.χ. είστε ένας βουλευτής, να ζητήσετε από την εκάστοτε κυβέρνηση έναν αναλυτικό, τεκμηριωμένο και με χρονικό προγραμματισμό κατάλογο των αναγκαίων έργων υποδομής της χώρας, δεν θα μπορούσατε να πάρετε ποτέ συνολική απάντηση. Διότι τέτοιος κατάλογος έργων δεν υπάρχει. Η χώρα μας δεν διαθέτει Εθνικό Σχεδιασμό Έργων Υποδομής.

Διαθέτει όμως δεκάδες επιμέρους, τομεακά, σχέδια, που όλα περιλαμβάνουν έργα υποδομής – συχνότερα ανάλογα με τις αρμοδιότητες των Υπουργείων. Αναφέρω ενδεικτικά ότι υπάρχουν πολλά ξεχωριστά κείμενα στρατηγικής για διάφορες εθνικές αλλά και περιφερειακές και τοπικές πολιτικές:

– Διαχείρισης αποβλήτων,

– Πρόληψης αποβλήτων,

– Επικίνδυνων αποβλήτων,

– Αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής,

– Εναλλακτικών καυσίμων,

– Σιδηροδρόμων

– Οδικών μεταφορών,

– Logistics,

– Σχέδια διαχείρισης λεκανών απορροής ποταμών,

– Κινδύνων πλημμύρας και άλλα.

Όλα αυτά προβλέπουν, αποσπασματικά, πληθώρα έργων, για τα οποία δεν υπάρχει κανένας συνεκτικός και συνολικός στρατηγικός σχεδιασμός, ούτε για την ωρίμαση ούτε για τη χρηματοδότησή τους. Κάποιοι από αυτούς τους σχεδιασμούς είναι πρόσφατοι και άλλοι αρκετά παλιότεροι και χρήζουν επικαιροποίησης.

Επείγει λοιπόν τουλάχιστον να ενοποιηθούν οι προβλέψεις των ξεχωριστών κειμένων σε έναν ενιαίο κατάλογο, με όρους ωριμότητας. Και έχω εξηγήσει τον τρόπο που προτείνω ως πρόεδρος του ΤΕΕ να προχωρήσει αυτή η διαδικασία μέσα στους επόμενους λίγους μήνες.

Στην πραγματικότητα λοιπόν ξέρουμε, έχει μελετηθεί, τι, πως και πότε χρειάζεται η χώρα. Κανείς δεν κάθεται όμως να τα συγκεντρώσει, να βγάλει χρονοδιάγραμμα, να φροντίσει για τη χρηματοδότηση, να ωριμάσει τα έργα, να βρει τους πόρους, ακόμη και αν τα έργα ξεκινήσουν σε 4-5 χρόνια.

Σας ρωτώ: μπορεί ένας σε αυτή τη αίθουσα ή στα παρακείμενα κεντρικά οικονομικά και παραγωγικά Υπουργεία να μας πει σήμερα, εν έτει 2018, ποια – για παράδειγμα – οδικά έργα θα γίνουν στα μέσα της δεκαετίας του 2020;

Δεν ρωτώ κάτι αφηρημένο, μιλάω για το μέσο σχεδόν του επόμενου ΕΣΠΑ ή ΣΕΣ ή όπως αλλιώς το ονομάσουμε. Εδώ δεν ξέρουμε ακόμη ποια έργα θα ενταχθούν τελικά στο τρέχον ΕΣΠΑ, που υποτίθεται, βάσει τίτλου ότι τελειώνει το 2020 και πρακτικά το 2023…

Και μπορεί να πει κάποιος αν, για παράδειγμα, τα οδικά έργα που θα ενταχθούν έχουν σχεδιαστεί ώστε να έχουν και αντιπλημμυρικό χαρακτήρα, όπως είδαμε τελευταία ότι αποτελεί ζητούμενο για τα έργα παραχωρήσεων που έχουν ήδη ολοκληρωθεί;

Όχι είναι η απάντηση σε όλες τις ερωτήσεις. Και αυτό αντικατοπτρίζει την παθογένεια του συστήματος σχεδιασμού των δημοσίων υποδομών στη χώρα. Και δεν είναι η μόνο παθογένεια.

Δεν ξέρω καν αν είναι η πιο σημαντική. Σίγουρα σε επιτελικό επίπεδο είναι. Έχω προτείνει δημοσίως τον τρόπο που μπορεί να γίνει ένα τέτοιο Εθνικό Σχέδιο Υποδομών με ορίζοντα 10ετίας και 20ετίας, με τα απαραίτητα εργαλεία αναπροσαρμογής. Δεν θα επεκταθώ εδώ.

Διότι θέλω να αναδείξω μια ακόμη μεγαλύτερη παθογένεια. Η οποία χρειάζεται λύση τώρα. Και πολύ αργήσαμε. Όσο και αν ξεβολεύονται κάποιοι, όσο και αν οι πολιτικοί ίσως φοβούνται πιθανές κατηγορίες, πρέπει να παραδεχθούμε ότι με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο για τα δημόσια έργα και τις δημόσιες αναθέσεις δεν πρόκειται ποτέ να κάνουμε γρήγορα τα απαραίτητα και επείγοντα έργα.

Γνωρίζουμε όλοι ότι είναι παράλογο, πέρα από κάθε έννοια λογικής και αποτελεσματικότητας, να έχουμε παραδείγματα όπου οι προσφυγές για μια διαγωνιστική διαδικασία δημόσιας υποδομής να διαρκούν περισσότερο όχι μόνο από το διαγωνισμό αλλά και από το ίδιο το έργο. Να δώσω ένα άλλο παράδειγμα, πρακτικό, από τα κάτω:

Πριν έναν ακριβώς χρόνο πνίγηκε η Μάνδρα. Θα σας εξηγήσουν τι και πως ακριβώς οι συνάδελφοι αργότερα. Και όλοι συμφωνήσαμε δημοσίως, κόμματα, φορείς, επιστήμονες, πολιτικοί, ότι επείγει η αντιμετώπιση των προβλημάτων στην περιοχή. Χρειάστηκε όμως ένας ολόκληρος χρόνος, με εξαιρετικές μάλιστα διαδικασίες, για να καταλήξουμε να γίνουν αναθέσεις έργων αντιπλημμυρικών έργων στην Μάνδρα. Όπως και αν έγιναν.

Ένας ολόκληρος χρόνος. Και θα χρειαστεί άλλος τόσος χρόνος, πιθανότατα, για να ολοκληρωθούν τα έργα. Δεν γίνεται έτσι δουλειά.  Και ξαναλέω ότι αυτό έγινε με εξαιρετικές διαδικασίες. Με αυτές τις διαδικασίες που η ελληνική έννομη τάξη και οι ευρωπαϊκές οδηγίες έχουν επιβάλλει, υποτίθεται για να διασφαλίσουν τη διαφάνεια, το μόνο που επιτυγχάνεται είναι η καθυστέρηση των έργων.

Στη σημερινή εποχή της ηλεκτρονικής διακίνησης εγγράφων και πληροφοριών, έχουμε σχεδιάσει ένα σύστημα που βασίζεται σε ρυθμούς δημόσιας διοίκησης προ 20ετίας τουλάχιστον. Με αυτές τις διαδικασίες θα κάνουμε για κάθε αναγκαίο έργο πολλά χρόνια.

Δεν έχουμε αυτήν την πολυτέλεια. Προτείνω ευθέως μια ριζική θεσμική αλλαγή. Να χαρακτηριστούν και να καταταγούν όλα αυτά με επίσημο θεσμικό κείμενο ως έργα άμεσης προτεραιότητας για την προστασία της ζωής και της περιουσίας των πολιτών, κατ’ εφαρμογή των βασικών προβλέψεων του Συντάγματος και της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, για να υπάρχει η αναγκαία νομιμοποιητική βάση.

Και για αυτά τα έργα να καθιερωθεί ειδική διαδικασία fast-track για την έγκριση, ωρίμανση, δημοπράτηση και εκτέλεσή τους. Και όταν λέω fast-trackδεν αναφέρομαι σε αποτυχημένα παραδείγματα. Μιλώ, συγκεκριμένα, για διαστήματα 2-3 μηνών. Δεν είναι δυνατόν, δεν μπορεί να αντιληφθεί οποιοσδήποτε καλόπιστος πολίτης, πως η χώρα μας κατάφερε να τελειώσει σε χρόνους ρεκόρ τα Ολυμπιακά έργα αλλά αδυνατεί, για παράδειγμα, να διευθετήσει τα ρέματα της Αττικής που γνωρίζουμε ότι θα φέρουν πλημμύρες.

Δεν γίνεται να μπορούμε όταν χρειάζονταν θέαμα και να μην μπορούμε όταν κινδυνεύουν ανθρώπινες ζωές. Όπως σας είπα, έχουμε τις μελέτες για το ποια έργα και που χρειάζονται. Πολιτικό θάρρος χρειάζεται και αποφασιστικότητα, για να υπογραφούν οι προτεραιότητες και να γίνει ειδικό θεσμικό πλαίσιο επίσπευσης, όπως περιέγραψα.

Επιπλέον, σημειώνω ότι ως Πρόεδρος του ΤΕΕ προσπαθώ συνεχώς τα τελευταία χρόνια σε κάθε θεσμική συνάντηση, επίσημη ή ανεπίσημη, να εξηγήσω και να πείσω τους πολιτικούς κάθε κόμματος για την ανάγκη αλλαγών στο θεσμικό πλαίσιο των προσφυγών, προδικαστικών ή δικαστικών.

Για κάθε δημόσιο έργο. Με βασικό στόχο την ταχύτητα. Υπάρχουν νομικές και τεχνικές προσεγγίσεις που συμβάλλουν στη μείωση του χρόνου. Με πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα. Αλλά σε κάθε περίπτωση πιστεύω ότι θα είναι προς το συμφέρον όλων και κυρίως της κοινωνίας να τελειώνουμε με την κατάσταση που επικρατεί σήμερα. Θα επιμείνουμε σε αυτό.

Αγαπητοί συνάδελφοι,

Όσοι από εσάς προέρχεστε από τον ιδιωτικό τομέα αλλά και οι υπόλοιποι που υπηρετείτε σον δημόσιο τομέα και στην εκπαίδευση, θα σκεφθείτε, καλά όλα αυτά, αλλά με τα λεφτά τι θα γίνει;

Έχω τοποθετηθεί δημοσίως, ως Πρόεδρος του ΤΕΕ και το Επιμελητήριο έχει κάνει πολλές εκδηλώσεις για τα θέματα χρηματοδότησης. Και συνεχίζουμε. Λεφτά ΔΕΝ υπάρχουν από το δημόσιο ταμείο, όπως είναι η κατάσταση σήμερα, οι σύγχρονες εθνικές και ευρωπαίκές εξελίξεις σε δημοσιονομικό και θεσμικό επίπεδο. ΔΕΝ υπάρχουν για τα κλασσικά δημόσια έργα, από το γνωστό ΠΔΕ.

Αντίθετα, χρήματα υπάρχουν για συνδυασμό δημόσιων και ιδιωτικών πόρων. Και ταυτόχρονα υπάρχει ρευστότητα στο διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα που ψάχνει ευκαιρίες τοποθέτησης. Έχω προτείνω στην Κυβέρνηση τέσσερις συγκεκριμένες προτάσεις για τη δημιουργία νέων χρηματοδοτικών εργαλείων, με υβριδική χρήση δημόσιων και ιδιωρτικών πόρων, ιδιαίτερα για χρήση σε περιβαλλοντικά έργα και έργα υποδομής

1ον: Ένα νέο χρηματοδοτικό εργαλείο για Πράσινα έργα με βάση χρηματοοικονομικής μόχλευσης, με όρους προεξόφλησης και εγγυήσης, τους υπάρχοντες και προγραμματισμένους, σίγουρους, πόρους του Πράσινου Ταμείου από τια αυθαίρετα.

2ον: την εκτεταμένη αλλά σοβαρή χρήση του value engineering, ώστε να μπορεί η Πολιτεία να προσφέρει ένα ενδιαφέρον «πακέτο» επενδύσεων ή έργων για χρηματοδότηση που θα περιλαμβάνει και όσα έργα δεν μπορούν από μόνα τους να προσελκύσουν επενδυτές

3ον: την ηλεκτρονική λειτουργία της Τράπεζα Γης, όχι μόνο ως εργαλείου σχεδιασμού αλλά κυρίως ως αγοράς δικαιωμάτων που θα χρηματοδοτούν έργα

4ον: Την συνεπένδυση και συγχρηματόδοτηση εθνικών και κοινοτικών πόρων με ιδιωτικούς πόρους από νέες «έξυπνες» πηγές εσόδων στην επόμενη προγραμματική περίοδο για υβριδική χρηματοδότηση έργων υποδομής και περιβαλλοντικών έργων, για παράδειγμα με πράσινα ομόλογα υβριδικής εγγύησης.

Δεν θα σας κουράσω, αναφέροντας λεπτομέρειες. Μπορείτε να βρείτε αναλυτικά τις προτάσεις. Και σας καλώ να δουλέψουμε μαζί πάνω σε αυτές για να «ξεκλειδώσουμε» τα μυαλά στα συναρμόδια Υπουργεία και να κάνουμε δημιουργική χρήση των περιορισμένων πόρων που υπάρχουν ώστε αυτοί να αυγατίσουν τα επόμενα χρόνια, όπως ακριβώς μας λένε και οι Ευρωπαίοι ότι πρέπει να κάνουμε και όπως ακριβώς κάνουν και εκείνοι με το σχέδιο Γιούνκερ.

Φίλες και φίλοι,

Θέλω να σημειώσω κάτι ακόμη, πολύ ουσιαστικό, το οποίο θα αναδειχθεί, πιστεύω, ιδιαίτερα στις παρουσιάσεις των θεματικών ενοτήτων. Το ρόλο του χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού στην αντιμετώπιση τέτοιων φαινομένων.

Γνωρίζετε όλοι την παθογένεια της χώρας, η οποία δεν έχει καταφέρει, επί δεκαετίες, παρά τις συνεχείς πιέσεις και προτάσεις του τεχνικού κόσμου, να ολοκληρώσει τον πολεοδομικό σχεδιασμό. Ακόμη και σε επίπεδο χωροταξίας υστερούμε.

Αυτή τη φορά όμως, τώρα όχι μελλοντικά, έχουμε μια μεγάλη ευκαιρία που δεν πρέπει να πάει χαμένη. Έχουμε δεκάδες έργα σχεδιασμού που τρέχουν και πολλά από αυτά ολοκληρώνονται. Και ταυτόχρονα έχουμε μπροστά μας μια μεγάλη πρόκληση: τη δημιουργία Τοπικών Χωρικών Σχεδίων για ολόκληρη τη χώρα μέσα στα επόμενα 3-4 χρόνια.

Αυτή η ευκαιρία δεν πρέπει να χαθεί. Και η δουλειά πρέπει να γίνει σωστά σε ολόκληρη τη χώρα. Και έγκαιρα. Έχουμε μια τεράστια ευκαιρία, για πρώτη ίσως φορά μετά την Επιχείρηση Πολεοδομικής Ανασυγκρότησης στις αρχές της δεκαετίας του 1980, κατ΄εφαρμογή του Συντάγματος, να ολοκληρώσουμε τον σχεδιασμό σε όλη τη χώρα.

Έστω και σε επίπεδο ΤΧΣ που δεν «κατεβαίνει» σε επίπεδο εφαρμογής. Αυτό το σημαντικό βήμα, μαζί με τα έργα που ολοκληρώνονται, θα δώσει ένα πραγματικό ρυθμιστικό πλαίσιο όχι μόνο για την αγορά γης αλλά και για τις χρήσεις γης και για τα έργα υποδομής.

Και για να το συνδέσω με τη θεματολογία της σημερινής εκδήλωσης ξεκάθαρα: είναι μοναδική ευκαιρία να συνδέσουμε ουσιαστικά και πραγματικά τον χωροταξικό και πολεοδομικό σχεδιασμό σε επίπεδο κάθε Δήμου, με τις ανάγκες της ανθεκτικής πόλης και της βιώσιμης κινητικότητας – ιδίως μπροστά στις προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής.
Άλλη τέτοια ευκαιρία πολύ δύσκολα θα ξανα-υπάρξει. Δεν πρέπει να χαθεί.

Πρέπει στον σημερινό σχεδιασμό που ετοιμάζουμε να ενταχθούν οι αυριανές ανάγκες. Για να μη χρειαστεί να ξανακάνουμε από την αρχή όλα τα σχέδια σε λίγα χρόνια, σε ένα διαρκές ράβε – ξήλωνε που όλοι γνωρίζουμε ότι έχουμε συχνά στα θέματα χωρικού σχεδιασμού.

Και κάτι ακόμη: αυτός ο σχεδιασμός δεν πρέπει αυτή τη φορά, όπως συνέβαινε στο παρελθόν, να αφορά μόνο τους μελετητές και τους μηχανικούς. Σαφώς, εμείς οι επιστήμονες έχουμε τον ρόλο να εκπονήσουμε τις μελέτες. Ήρθε όμως η ώρα η Πολιτεία να κάνει κτήμα κάθε πολίτη, κάθε ενδιαφερόμενου, τον σχεδιασμό του χώρου.

Ο εκδημοκρατισμός της διαδικασίας και η συμμετοχή του πολίτη είναι εχέγγυο επιτυχίας των ρυθμίσεων του χώρου. Για αυτόν τον λόγο, μεταξύ άλλων, το ΤΕΕ προτείνει σταθερά μία ολοκληρωμένη, θεσμικά θωρακισμένη και σύγχρονη λύση για τη δημιουργία ενός και μόνο ψηφιακού χάρτη, κοινού για όλη την δημόσια διοίκηση αλλά και τους πολίτες, με όλες τις «θεσμικές γραμμές», δηλαδή με όλα τα απαραίτητα γεωχωρικά δεδομένα για την αδειοδότηση κάθε είδους επένδυσης. Αλλά και έργου εντέλει.

Στόχος είναι να μπορεί ο οποιοσδήποτε πολίτης, μηχανικός ή επενδυτής, από το σπίτι του ή το γραφείο του, με το πάτημα ενός κουμπιού στον υπολογιστή του, να πάρει ολοκληρωμένη, έγκυρη και θεσμικά ασφαλή πληροφορία, με ισχύ διοικητικής πράξης, για το τί επιτρέπεται, τί απαγορεύεται, με ποιους όρους και προϋποθέσεις, για να φτιάξει αυτό που τον ενδιαφέρει.

Αυτό που σας περιγράφω είναι η πρακτική χρήση από τον πολίτη του χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού. Πάνω σε αυτόν τον χάρτη μπορούμε να «περάσουμε» και το Εθνικό Σχέδιο Υποδομών που σας ανέφερα. Και να επιταχύνουμε με αυτόν την έγκρισή των έργων. Και να γνωρίζουν όλοι και να ελέγχουν την εξουσία για το ποια έργα προχωρούν και ποια όχι.

Και αν προσθέσουμε σε αυτά την Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου, που ετοιμάζεται, και την δημιουργία ηλεκτρονικής ταυτότητας, ενιαίας και διαλειτουργικής, για κάθε έργο υποδομής στη χώρα, θα μπορέσουμε να έχουμε επιτέλους ένα ολοκληρωμένο εργαλείο σχεδιαμσού και ελέγχου του ανθρωπογενούς περιβάλλοντος.

Οι ευκολίες και οι χρήσεις που μπορεί να έχει αυτός ο ενιαίος χάρτης είναι πραγματικά πολύτιμες για όλους. Και αναγκαίες αν θέλουμε πραγματικά να αλλάξουμε τη χώρα. Και είναι εφικτό να γίνει, σύντομα, με μικρό κόστος.

Φίλες και φίλοι,

Πραγματικά μπορούμε να αλλάξουμε τις παθογένειες του παρελθόντος. Να πάρουμε όλοι, ο καθένας στο μερίδιο που του αναλογεί, την ευθύνη για να γίνουν γρήγορα και σωστά στη χώρα τα αναγκαία έργα υποδομής. Έργα που θα σώσουν ζωές. Για να μη θρηνούμε κάθε χρονιά νέες ανθρώπινες απώλειες.

Αλλά και για να βελτιώσουμε την ποιότητα της ζωής μας και να κάνουμε τη χώρα μας καλύτερη. Μπορούμε, αρκεί να θέλουμε και να δουλέψουμε. Είμαι σίγουρος ότι όσοι είμαστε εδώ, μοιραζόμαστε αυτόν τον στόχο. Και νομίζω ότι θα φανεί και στις πολύ ενδιαφέρουσες επιστημονικές παρουσιάσεις που θα παρακολουθήσουμε σήμερα. Και ελπίζω να το καταλάβουμε και από τις πολιτικές τοποθετήσεις.

Το ΤΕΕ θα συνεχίσει σε αυτόν τον δρόμο τον επιστημονικών εκδηλώσεων για τις πρακτικές αλλαγές που χρειάζονται στον τόπο, ώστε να δημιουργηθεί η κρίσιμη επιστημονική συναντίληψη και να «μπολιάσουμε», αν μου επιτρέπετε, την πολιτική και θεσμική συζήτηση. Αλλά και να πιέσουμε για πράξεις. Γρήγορα και αποτελεσματικά.

Σας ευχαριστώ πολύ.