Ιωάννινα-Κακαβιά: Πως μπορεί να ζωντανέψει το έργο που έμεινε “ορφανό”

Σε τέλμα έχει βρεθεί το έργο-φάντασμα για τον οδικό άξονα Ιωάννινα-Κακαβιά. Ίσως μιλάμε για την περίπτωση ενός από τα πιο ταλαιπωρημένα project που δεν μπορεί να βρει δρόμο προς υλοποίηση. Δεν τα κατάφερε να ενταχθεί στον αρχικό σχεδιασμό της Ιόνιας Οδού, στη συνέχεια απεντάχθηκε από το ΕΣΠΑ 2007-2013 και το ΕΣΠΑ 2014-2020, δεν κατάφερε να μπει στα έργα του Ταμείου Ανάκαμψης.

Οι φορείς της Ηπείρου παραπονιούνται σήμερα ότι η Περιφέρεια τους είναι ίσως η μοναδική χωρίς μεγάλα έργα, μένοντας πίσω αναπτυξιακά σε σχέση με άλλες που γεμίζουν με έργα. Σημειώνουν επίσης ότι το Ιωάννινα-Κακαβιά είναι τμήμα Διευρωπαϊκού άξονα και πως είναι ένα έργο κρίσιμο για τη σύνδεση της Ηπείρου και της χώρας με τα Δυτικά Βαλκάνια και τον περίφημο άξονα της Αδριατικής Οδού.

Το πρόβλημα που μπλοκάρει εδώ και χρόνια το δρόμο της υλοποίησης αυτού του μεγάλου έργου είναι οι ροές. Από το 2014-2015 και μετά οι κανόνες χρηματοδότησης οδικών έργων από το ΕΣΠΑ άλλαξαν επί τω χείρω για τη χώρα και δεν είναι τυχαίο ότι όσα έργα πέρασαν, χρειάστηκε εξαντλητική διαπραγμάτευση με την Κομισιόν.

Να θυμίσουμε την περίπτωση της Πατρών-Πύργου, του νότιου και βόρειου τμήματος του Ε65 κ.α. Το ίδιο πρόβλημα αντιμετωπίζει και το Ιωάννινα-Κακαβιά. Οι ροές του δρόμου που οδηγεί στην Αλβανία δεν είναι ικανές για να χρηματοδοτηθεί η κατασκευή ενός αυτοκινητόδρομου, αντίστοιχου με αυτού που υπάρχει από το Αντίρριο μέχρι τα Ιωάννινα.

Λύση η επιστροφή του έργου στο ΥΠΟΜΕ;

Πηγές με γνώση στο θέμα σημειώνουν ότι ένα τόσο μεγάλο έργο θα πρέπει να κινηθεί σε επίπεδο κεντρικής κυβέρνησης για να μπορέσει να βρει τον δρόμο της υλοποίησης. Η επιστροφή του έργου στο υπουργείο Υποδομών με ταυτόχρονη προσπάθεια εύρεσης μίας βιώσιμης λύσης θα μπορούσε να στείλει το έργο που διακαώς ζητούν οι Ηπειρώτες σε μία τροχιά υλοποίησης.

Θα πρέπει επίσης να εξεταστούν οι επιλογές που υπάρχουν το έργο. Το Ιωάννινα-Κακαβιά έχει σήμερα κόστος άνω των 400 εκατ. ευρώ και αυτό δημιουργεί τεράστιες ανάγκες χρηματοδότησης. Για να πραγματοποιηθεί ως έργο παραχώρησης, απαιτούνται μεγάλα ιδιωτικά κεφάλαια που επίσης προσκρούουν στην βιωσιμότητα του. Για να χρηματοδοτηθεί από το ΕΣΠΑ 2021-2027 είναι σαφές ότι θα πρέπει να μικρύνουν τα χαρακτηριστικά του.

Όπως σημειώνουν πηγές που γνωρίζουν καλά το θέμα μία λύση θα ήταν να γίνει express-way άξονας, δηλαδή δρόμος ταχείας κυκλοφορίας που θα του έδινε πιθανότητες υλοποίησης. Αντίστοιχος δρόμος είναι το Καλαμάτα-Πύλος-Μεθώνη που βρίσκεται σε διαγωνισμό ΣΔΙΤ. Εδώ περνάμε στο επόμενο option το οποίο είναι εφόσον τα χαρακτηριστικά του δρόμου μικρύνουν. Μία επιλογή ενός έργου-ΣΔΙΤ θα μπορούσε να δώσει λύση στον άξονα και να τον στείλει για κατασκευή.

Ένα ορφανό έργο

Το πρόβλημα με το Ιωάννινα-Κακαβιά είναι ότι “ξέμεινε”. Δεν κατασκευάστηκε την εποχή που έπρεπε και τώρα είναι ένα “ορφανό έργο” που προσπαθεί να βρει βηματισμό. Σίγουρα αυτό που θα πρέπει να εξεταστεί είναι μία μακροπρόθεσμη βιώσιμη λύση που θα μεγαλώσει τις πιθανότητες του έργου θα προχωρήσει.

Αξιοσημείωτο είναι επίσης το γεγονός πως υπάρχει πλέον απάντηση από την Κομισιόν σε ερώτηση της Ευρωβουλευτή της Ν.Δ. κας Βόζενμπεργκ, η οποία αναφέρει πως το τμήμα Ιωάννινα-Κακαβιά είναι τμήμα Διευρωπαϊκού άξονα και πως πρέπει να ολοκληρωθεί μέχρι το 2030. Φυσικά αυτό δεν δεσμεύει σε μία κατασκευή κλειστού αυτοκινητόδρομου αλλά δίνει ένα έναυσμα για να εξεταστούν όλες οι πιθανότητες πραγματοποίησης του έργου.

Για την λύση του ΕΣΠΑ και την κατασκευή ως δημόσιο έργο είναι μία ακόμα επιλογή αλλά ίσως και η πιο δύσκολη γιατί θα πρέπει να εγκριθεί η χρηματοδότηση από τις Βρυξέλλες και εκεί ίσως έχουμε ακόμα μία επανάληψη των διαπραγματεύσεων που διάρκεσαν δύο ή και τρία χρόνια. Σε κάθε περίπτωση το Ιωάννινα-Κακαβιά έχει ακόμα δρόμο μπροστά του μέχρι να δούμε να παίρνει τελικά το πράσινο φως και να υλοποιείται.