“Στα σκαριά” το νέο υδατοδρόμιο στην Κάσο

Προχωρά νέο λιμενικό έργο με προσθήκη υδατοδρομίου στα Δωδεκάνησα.

Συγκεκριμένα, τροποποιείται η Απόφαση (Α.Ε.Π.Ο.) του Συντονιστή Α.Δ. Αιγαίου η οποία αφορούσε στο έργο «ΛΙΜΕΝΑΣ ΦΡΥ ΚΑΣΟΥ» στην νήσο Κάσο στον Δήμο Κάσου Π.Ε. Καρπάθου Π.Ν.Α.» ως προς την δημιουργία υδατοδρομίου εντός της ΧΖΛ λιμένα Φρυ Κάσου συμπεριλαμβανομένου και του απαραίτητου θαλάσσιου χώρου.

Φορέας του έργου είναι το Δημοτικό Λιμενικό Ταμείο Νότιας Δωδεκανήσου.

Περιγραφή του έργου

Η τροποποίηση της ΑΕΠΟ αφορά στην δημιουργία υδατοδρομίου εντός χερσαίας ζώνης του λιμένα Κάσου, συμπεριλαμβανομένου και του απαραίτητου θαλασσίου χώρου.

Υδατοδρόμιο

Χερσαία υποδομή

Οι χερσαίες εγκαταστάσεις του υδατοδρομίου προτείνεται να χωροθετηθούν στη βάση της μικρής προβλήτας στο δυτικό τμήμα του λιμένα. Πρόκειται για προκατασκευασμένο οικίσκο, ο οποίος δύναται να είναι μετακινούμενος, που θα έχει ενδεικτική επιφάνεια περίπου 60,0 – 65,0 τ.μ. και θα φέρει τον απαιτούμενο εξοπλισμό. Σύμφωνα με τον εν ισχύ νόμο για τα υδατοδρόμια (Ν.4663/2020), δεν τίθενται συγκεκριμένες απαιτήσεις επιφανείας των κτιρίων εξυπηρέτησης των επιβατών των υδροπλάνων. Σύμφωνα όμως με τον προηγούμενο νόμο για τα υδατοδρόμια (Ν.4568/2018, άρθρο 3), απαιτείται διαθεσιμότητα 1,2 τ.μ. ανά επιβάτη καθώς και χώρος για τα μηχανήματα ελέγχου επιβατών και αποσκευών (ακτινοσκοπική συσκευή-xray, μαγνητική πύλη), το check-in counter, το γραφείο προσωπικού και τους χώρους υγιεινής (τουαλέτες δύο φύλων και ΑΜΕΑ). Έτσι, υπολογίζεται ότι ένας λυόμενος οικίσκος επιφάνειας 60,0 – 65,0 τ.μ. περίπου θα είναι επαρκής.

Αναλυτικότερα, ο οικίσκος θα περιλαμβάνει χώρους για έκδοση και έλεγχο των εισιτηρίων, την αναμονή των επιβατών και τη φύλαξη των αποσκευών τους καθώς και χώρους υγιεινής. Ο οικίσκος ουσιαστικά θα συναρμολογηθεί επί τόπου και θα καταλάβει τη θέση του στην προβλήτα του λιμένα Φρυ Κάσου. Δεν πρόκειται δηλαδή να λάβουν χώρα εργασίες εκσκαφής θεμελιώσεως ούτε οικοδόμηση με την έννοια της χρήσης σκυροδεμάτων

Πλωτή υποδομή

Η πλωτή προβλήτα στην οποία θα προσδένεται το υδροπλάνο έχει σχήμα ορθογώνιου παραλληλογράμμου, ενδεικτικών διαστάσεων 15,0 Χ 3,0 μ. περίπου. Συνδυάζεται με γέφυρα (ράμπα) πρόσβασης, λόγω της υψομετρικής διαφοράς της στάθμης της θάλασσας και της σταθερής προβλήτας του λιμένα. Η πλωτή προβλήτα φέρει πλωτήρες (για να είναι ελαφρώς ανυψωμένη από τη στάθμη της θάλασσας) ενώ αγκυρώνεται στον πυθμένα της θάλασσας (τοπικό βάθος 4,0 m περίπου) με αλυσίδες και άγκυρες βαρύτητας, αποτελούμενες από τεχνητούς ογκολίθους (Τ.Ο.) σκυροδέματος, οι οποίες ποντίζονται σε κατάλληλα σημεία του πυθμένα, προκειμένου να διατηρείται σταθερή σε περίπτωση ανέμου, κυματισμού κλπ. Στην προβλήτα θα πλευρίζει και θα προσδένεται (ελλιμενίζεται) το υδροπλάνο για την επιβίβαση – αποβίβαση επιβατών και τη φόρτωση – εκφόρτωση αποσκευών – φορτίων. Η γέφυρα πρόσβασης αποτελείται από το μεταλλικό σκελετό, το κατάστρωμα, το προστατευτικό κιγκλίδωμα και το σύστημα έδρασης στο κρηπίδωμα. Οι τυποποιημένες ονομαστικές διαστάσεις της γέφυρας είναι 3,5m X 1,5m. Το κατάστρωμα της γέφυρας είναι από σανίδες με ξυλεία ίδια με αυτήν της πλωτής προβλήτας και οι σανίδες του καταστρώματος είναι αφαιρετές, έτσι ώστε, ο κάτω χώρος από αυτές να είναι εύκολα προσβάσιμος.

Πλωτή προβλήτα

Η πλωτή προβλήτα προβλέπεται να εγκατασταθεί στην απόληξη της μικρής προβλήτας του λιμένα, προς δυσμάς, και αποτελείται από το μεταλλικό πλαίσιο, το σύστημα άνωσης (πλωτήρες), το σύστημα αγκύρωσης, το κατάστρωμα και τον εξοπλισμό της. Το μεταλλικό πλαίσιο κατασκευάζεται από χαλύβδινους μορφοδοκούς και είναι συγκολλητικό. Η φιλοσοφία της κατασκευής επιτρέπει την ομαλή μεταφορά των φορτίσεων επί της προβλήτας στους κρίκους αγκυροβολίας και, μέσων αυτών, στις γραμμές αγκύρωσης και, τελικά, στις άγκυρες. Το μεταλλικό πλαίσιο είναι γαλβανισμένο ώστε να προστατεύεται από την επίδραση του θαλάσσιου περιβάλλοντος. Το σύστημα άνωσης αποτελείται από διακριτούς πλωτήρες, που προσαρμόζονται στο σκελετό της προβλήτας. Οι σύνδεσμοι επιτρέπουν τη σύνδεση των μοναδιαίων προβλητών μεταξύ τους και είναι κατασκευασμένοι για μεγάλη αντοχή τόσο στη διάβρωση όσα και στα φορτία. Το σύστημα αγκύρωσης βρίσκεται σε κάθε προβλήτα για την πρόσδεση των γραμμών αγκυροβολίας, διαστασιολογημένο για την ασφαλή παραλαβή των φορτίων. Τέλος, το κατάστρωμα της προβλήτας κατασκευάζεται από ξύλινες σανίδες διαφόρων τύπων (Μπαγκιράι, Αζόμπε, Ιρόκο κλπ.). Το πάχος κάθε σανίδας είναι 20-30 mm και το πλάτος της περίπου 100-150 mm, αναλόγως του είδους της χρησιμοποιούμενης ξυλείας. Οι σανίδες φέρουν στην άνω επιφάνεια τους αντιολισθητικές αύλακες. Κάτω από το δάπεδο της προβλήτας δημιουργείται χώρος για τη διέλευση καλωδίων και σωληνώσεων της ηλεκτροϋδραυλικής εγκατάστασης. Το κατάστρωμα είναι αφαιρετό έτσι ώστε να εξασφαλίζεται η επισκεψιμότητα του χώρου αυτού.

Γέφυρα πρόσβασης

Η προβλήτα θα συνδυάζεται με γέφυρα (ράμπα) για τη γεφύρωση του υψομετρικού χάσματος της επιφάνειας του νερού της θάλασσας με την επιφάνεια του σταθερού κρηπιδώματος του λιμένα. Η γέφυρα πρόσβασης θα αποτελείται από μεταλλικό σκελετό, το κατάστρωμα, το προστατευτικό κιγκλίδωμα και το σύστημα έδρασης στο κρηπίδωμα. Οι τυποποιημένες ονομαστικές διαστάσεις της γέφυρας είναι 3,5m X 1,5m. Το κατάστρωμα της γέφυρας είναι από σανίδες με ξυλεία ίδια με αυτήν της πλωτής προβλήτας και οι σανίδες του καταστρώματος είναι αφαιρετές, έτσι ώστε, ο κάτω χώρος από αυτές να είναι εύκολα προσβάσιμος.

Ακόμα, όσον αφορά την υδάτινη επιφάνεια, έχουν καθορισθεί / οριοθετηθεί οι εξής περιοχές:

• Περιοχή ελιγμών υδατοδρομίου: υδάτινη περιοχή του υδατοδρομίου, εντός της οποίας μπορεί να ορίζεται, σε συνάρτηση με τη μορφολογία της ευρύτερης χερσαίας και υδάτινης περιοχής και των επιχειρησιακών επιδόσεων του αεροσκάφους αναφοράς, ένα τουλάχιστον ορθογώνιο κατάλληλων διαστάσεων, ώστε να επιτρέπεται η ασφαλής προσθαλάσσωση, αποθαλάσσωση και υδατοδρόμηση των αεροσκαφών. Η περιοχή ελιγμών ορίζεται είτε από τις συντεταγμένες του κέντρου του κύκλου είτε από τις γεωγραφικές συντεταγμένες του σχήματος της περιοχής ελιγμών και δεν περιλαμβάνει τους χώρους ελλιμενισμού των αεροσκαφών. Στην περιοχή ελιγμών μπορεί να συμπεριλαμβάνεται περιοχή εντός λιμένος ή και τουριστικού λιμένα.
• Περιοχή ελλιμενισμού αεροσκαφών: υδάτινη περιοχή του υδατοδρομίου σε επαφή με προβλήτα, στην οποία παρέχονται σταθερά σημεία που προσδένεται το αεροσκάφος ώστε να επιβιβαστούν και αποβιβαστούν επιβάτες, να φορτωθούν και να εκφορτωθούν εμπορεύματα, να γίνει ανεφοδιασμός καυσίμων και να παραμένει το αεροσκάφος μεταξύ των πτήσεων.
• Περιοχή κίνησης υδατοδρομίου: η περιοχή του υδατοδρομίου που χρησιμοποιείται για την αποθαλάσσωση, την προσθαλάσσωση και την υδατοδρόμηση αεροσκαφών και η οποία αποτελείται από τις περιοχές ελιγμών του υδατοδρομίου και ελλιμενισμού αεροσκαφών.

Οι περιοχές αυτές είναι νοητές, δεν οριοθετούνται και δε φέρουν ειδική σήμανση.

Τα υδροπλάνα που θ’ αναλάβουν το πτητικό έργο είναι τα Viking Twin Otter Series 400, τα οποία μπορούν να μεταφέρουν 19 επιβάτες και ν’ αναπτύσσουν ταχύτητα από 80 έως 180 κόμβους (300 χιλιόμετρα) την ώρα. Δεν επηρεάζονται από την κατάσταση της θάλασσας, αφού μπορούν ανά πάσα στιγμή να προσθαλασσώνονται στο υπήνεμο – το προστατευόμενο – μέρος των προορισμών τους. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός πως οι πτήσεις τους δεν εξαρτώνται από τους δυνατούς ανέμους και μπορούν να προσθαλασσώνονται με κύμα έως και 1,5 μέτρο. Τέλος, έχουν τη δυνατότητα, εξ ου και τ’ όνομά τους, να προσγειώνονται (και ν’ απογειώνονται) επί εδάφους.

Τονίζεται ότι στο υδατοδρόμιο του λιμένα Φρυ Κάσου δε θα γίνεται ανεφοδιασμός με καύσιμα των υδροπλάνων ούτε και τεχνική υποστήριξη (συντήρηση, επισκευή κλπ.). Οι διαδικασίες αυτές θα λαμβάνουν χώρα σε χερσαία αεροδρόμια ανά την επικράτεια

Το πτητικό έργο θα περιλαμβάνει έως πέντε (5) ζεύγη πτήσεων (αφίξεις – αναχωρήσεις) ημερησίως για το 2023 (έτος προβλεπόμενης έναρξης λειτουργίας) που θα φτάσουν έως δώδεκα (12) ζεύγη σε βάθος πενταετίας (εκτιμώμενο μέγιστο πτητικής δραστηριότητας). Πιθανοί προορισμοί των υδροπλάνων από το υδατοδρόμιο του λιμένα Φρυ Κάσου θα είναι η Ρόδος και άλλα νησιά των Δωδεκανήσων, η Κρήτη, η Σάμος, η Χίος, η Λέσβος, τα νησιά των Κυκλάδων κ.ά.