“Πράσινο φως” από το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων για τα κτίρια-μνημεία στο Τατόι

Για τις χρήσεις των κτηρίων, που έχουν χαρακτηριστεί μνημεία εντός του ιστορικού πυρήνα του π. βασιλικού κτήματος Τατοΐου, ενέκρινε ομόφωνα το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων, βάσει του ισχύοντας θεσμικού πλαισίου, ως μέρος των διαδικασιών για τη συνολική προστασία, ανάδειξη και αξιοποίηση του π. βασιλικού κτήματος Τατοΐου.

Μετά την ομόφωνη θετική γνωμοδότηση του Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων, επί των προτεινόμενων χρήσεων σε χαρακτηρισμένα μνημεία, η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη, δήλωσε: «Προχωρούμε στις διαδικασίες του σχεδίου ανάπτυξης του π. βασιλικού κτήματος στο Τατόι με συνέπεια στα χρονοδιαγράμματα που έχουμε θέσει. Με τη δημοπράτηση, προ ημερών, του έργου για την αποκατάσταση και ανάδειξη του Ανακτόρου, συνολικού προϋπολογισμού 14,3 εκατ. ευρώ, που χρηματοδοτεί το Ταμείο Ανάκαμψης, μπαίνουμε στην τελική ευθεία για την έναρξη των εργασιών με ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2025.

Με δεδομένο ότι οι διαδικασίες για την εκπόνηση των απαιτούμενων εξειδικευμένων μελετών για την ωρίμανση των έργων και εργασιών, που περιλαμβάνει η μελέτη βιωσιμότητας ολοκληρώθηκαν, σήμερα, με την θετική γνωμοδότηση επί των χρήσεων στα κτήρια, τα χαρακτηρισμένα μνημεία του ιστορικού πυρήνα του κτήματος, οι ρυθμοί επιταχύνονται. Με τη στενή συνεργασία και τον συντονισμό των συναρμοδίων Υπουργείων, και παρά τα προβλήματα που δημιούργησαν στο φυσικό περιβάλλον οι μεγάλες πυρκαγιές του περασμένου καλοκαιριού, καταβάλλεται κάθε δυνατή προσπάθεια, ώστε το Κτήμα, μέσα στους χρόνους που έχουν τεθεί, να αποκατασταθεί, όπως του αρμόζει, προκειμένου να αποτελέσει έναν πόλο εθνικού και διεθνούς ενδιαφέροντος».

Το τμήμα του π. βασιλικού κτήματος Τατοΐου, χαρακτηρισμένο από το 2003 ως ιστορικός τόπος, περιλαμβάνει τις εξής ενότητες: 1. Την Ανακτορική με το ανακτορικό συγκρότημα και τα κτήρια με τις υποστηρικτικές λειτουργίες (Μαγειρεία, Υπασπιστήριο, Κτήριο Προσωπικού Οικία Sturm, Κτήριο Τηλεπικοινωνιών, Οικία Φροντιστή, Χώρος Στάθμευσης), 2. Τη Διοικητική με κτήρια που σχετίζονται με τη διεύθυνση και τη φύλαξη του Κτήματος (Διευθυντήριο, Δασονομείο, Φυλάκιο εσωτερικής πύλης, Οικία Αξιωματικών, Σταθμός Χωροφυλακής, Ξενοδοχείο Εργατικές Κατοικίες-Εργαστήριο Εργατών, Πρατήριο Καυσίμων), 3. Την ενότητα της Αγροτικής Παραγωγής με κτήρια με χρήσεις σχετικές με την παραγωγή προϊόντων α) Κτηνοτροφία (Παλαιό Βουστάσιο-Παλαιός Στάβλος, Ιπποστάσιο, Νέο Βουστάσιο, Χοιροστάσιο) και β) Παραγωγής Προϊόντων (Γαλακτοκομείο, Βουτυροκομείο, Οινοποιείο, Ελαιοτριβείο), 4. Την Ταφική ενότητα, που περιλαμβάνει τους βασιλικούς τάφους, το Μαυσωλείο, τον Ι. Ναό Αναστάσεως και το κτήριο της Φρουράς των Τάφων. Τα ανωτέρω κτήρια έχουν χαρακτηριστεί ως νεώτερα μνημεία. Εκτός από τα κτήρια που ανήκουν στις παραπάνω ενότητες υπάρχουν και περιφερειακά κτήρια, όπως τα Φυλάκια.

Ακολουθούν οι εγκριθείσες χρήσεις των κτηρίων ανά ενότητα:

1. Ανακτορική Ενότητα: Το Ανάκτορο, μετατρέπεται σε Μουσείο, ενώ στα Μαγειρεία θα λειτουργήσει το εκδοτήριο εισιτηρίων του Ανακτόρου, πωλητήριο και αναψυκτήριο. Τα υποστηρικτικά κτήρια του Ανακτόρου προορίζονται να λειτουργήσουν ως υποστηρικτικές λειτουργίες του Κτήματος αλλά και ως χώροι φιλοξενίας. Συγκεκριμένα, προβλέπεται: Στο Υπασπιστήριο φιλοξενούνται τα Γραφεία Διοίκησης του Κτήματος, το Κτήριο του Προσωπικού μετατρέπεται σε Ξενώνα Υψηλών Προσώπων, η Οικία Sturm και το Κτήριο Τηλεπικοινωνιών χρησιμοποιούνται ως εκθεσιακοί χώροι επιμέρους θεματικών συλλογών, η Οικία Φροντιστή θα φιλοξενήσει το Αστυνομικό Τμήμα, η Αποθήκη διατηρείται ως αποθηκευτικός χώρο, οι Χώροι Στάθμευσης μετατρέπονται σε εργαστήρια συντήρησης, η Οικία Οδηγών θα στεγάσει τον Πυροσβεστικό Σταθμό και τους προσκόπους από το Κατσιμίδι, το Συγκρότημα των Στρατώνων μετατρέπεται σε εστιατόριο και χώρο κοινωνικών εκδηλώσεων, η Οικία Αρχικηπουρού θα στεγάσει το Κέντρο Ελέγχου του Κτήματος (τηλεπικοινωνίες, ασφάλεια, διοίκηση Κτήματος), η Οικία Δασοφύλακα θα φιλοξενήσει το Κέντρο Πληροφόρησης, η Γεννήτρια Ηλεκτρικού Ρεύματος θα στεγάσει αποδυτήρια και τους χώρους υγιεινής.
2. Διοικητική Ενότητα: Το Διευθυντήριο, το Δασονομείο, η Οικία Αξιωματικών, ο Σταθμός Χωροφυλακής, το Ξενοδοχείο, τα Κτήρια Α, Β και Γ των Εργατικών Κατοικίων, η Αποθήκη και το Εργαστήριο Εργατών διαμορφώνονται σε ξενώνες για παροχή υπηρεσιών φιλοξενίας, το Φυλάκιο εσωτερικής πύλης θα λειτουργήσει ως Κέντρο Πληροφόρησης Τατοΐου, το Θερμοκήπιο και το Πρατήριο Καυσίμων διατηρούν την ίδια χρήση.

3. Παραγωγική Ενότητα: Το Παλιό Βουστάσιο μετατρέπεται σε έκθεση Αμαξών, το Ιπποστάσιο θα υποστηρίξει τη λειτουργία καφέ, πωλητηρίου, χώρου δημιουργικής απασχόλησης παιδιών, ψηφιακού κέντρου ενημέρωσης για άλογα, στο Νέο Βουστάσιο δημιουργείται σε ένα μέρος του έκθεση αγροτικής παραγωγής και στο υπόλοιπο έκθεση των Αυτοκινήτων-Μνημείων, συνεδριακό κέντρο, και αναψυκτήριο, στο Χοιροστάσιο θα λειτουργήσει το κύριο πωλητήριο αναμνηστικών ειδών, το Οινοποιείο, το Εμφιαλωτήριο, ο Χώρος Στάθμευσης Οινοποιείου αξιοποιούνται για τη λειτουργία Οινοποιείου, το Σιδηρουργείο, το Ξυλουργείο, το Πεταλωτήριο, οι Κατοικίες Εργατών και η Πλάστιγγα στο συγκρότημα της «Μάνδρας», θα φιλοξενήσουν χρήσεις για τη διάθεση αγροτικών προϊόντων και για αναψυκτήρια, το Βουτυροκομείο θα φιλοξενήσει το Μουσείο Βουτυροκομείου και το ιατρείο, ο Χώρος Στάθμευσης θα χρησιμοποιηθεί για τη στάθμευση Ασθενοφόρου, το Κτήριο Εποχικών Εργατών προορίζεται για χρήσεις εκπαίδευσης μικρής κλίμακας και για χρήσεις εκπαιδευτικές σε συνεργασία με Πανεπιστήμια, το Γαλακτοκομείο θα φιλοξενήσει αναψυκτήριο–καφέ, το Ελαιοτριβείο και το Βοηθητικό Κτίσμα του Ελαιοτριβείου θα λειτουργήσουν ως Ελαιουργείο.
4. Ταφική Ενότητα: Περιλαμβάνει το Μαυσωλείο και τον Ιερό Ναό της Αναστάσεως, για τα οποία διατηρείται η αρχική χρήση τους, ενώ στο Φυλάκιο Φρουράς των Τάφων, δημιουργείται έκθεση αρχαιοτήτων Δεκέλειας και ιστορίας του βασιλικού κοιμητηρίου.
Για τα περιφερειακά κτήρια προβλέπεται: Τα Φυλάκια Βαρυμπόμπης και Κρυονερίου να λειτουργήσουν ως εγκαταστάσεις υποδοχής στο Κτήμα, ελέγχου στάθμευσης και πώλησης προϊόντων του Κτήματος, ο Στάβλος Κρυονερίου να λειτουργήσει ως Κέντρο Ιππασίας, ο Αστυνομικός Σταθμός Βαρυμπόμπης να διαμορφωθεί σε κεντρικό πωλητήριο προϊόντων του Κτήματος, το Φυλάκιο της Κιθάρας να φιλοξενήσει υπαίθριες δραστηριότητες (πεζοπορία/trekking/παρατήρηση/ιππασία) και αναψυκτήριο, ο Στάβλος Πλατάνου να λειτουργήσει ως αναψυκτήριο, καφέ και εστιατόριο, ενώ το Κτήριο Κατσιμιδίου προορίζεται για τη μεταστέγαση των Φίλων του Δάσους Τατοΐου από το κτήριο των Στρατώνων.