“Κληρώνει” σύντομα για τη χρηματοδότηση των έργων φυσικού αερίου από την ΕΕ-Ποια έργα μπορεί να επιλεχθούν

Προ των πυλών βρίσκεται η απόφαση για τη χρηματοδότηση έργων φυσικού αερίου από την Ευρωπαϊκή Ένωση και ιδιαίτερα στις βαλκανικές χώρες. Όπως έχετε ήδη διαβάσει στο ypodomes.com μαίνεται η μάχη μεταξύ των δύο στρατοπέδων σχετικά με τη χρηματοδότηση ή μη σημαντικών έργων φυσικού αερίου.

Από αυτή την αρένα δε θα μπορούσε φυσικά να λείπει και η Ελλάδα, η οποία έχει ένα ταχύ πρόγραμμα απολιγνιτοποίησης με ορόσημο το 2028. Για να υλοποιηθεί αυτό είναι απαραίτητη η συμβολή των ευρωπαϊκών κονδυλίων (ΕΣΠΑ και Ταμείο Ανάκαμψης) σε σημαντικά έργα φυσικού αερίου τα οποία θα υλοποιηθούν από το ΔΕΣΦΑ.

Τα έργα αυτά είναι hydrogen ready, το οποίο σημαίνει πως θα κατασκευαστούν ή θα τροποποιηθούν με τέτοιο τρόπο, ώστε να μπορούν να μεταφέρουν κλάσμα φυσικού αερίου με πράσινο υδρογόνο ή βιομεθάνιο.

Επίσης, στο μέλλον και εφόσον δημοσιοποιηθούν τα απαραίτητα εθνικά πλαίσια, οι αγωγοί και τα δίκτυα θα μπορούν να χρησιμοποιούν τα δύο πράσινα καύσιμα στην καθαρή τους μορφή, γεγονός και το οποίο χαροποιεί τους Ευρωπαίους εταίρους και ανοίγει ένα παράθυρο για τη χρηματοδότηση των έργων, παρά τη μη ένταξή τους στο Ταμείο Ανάκαμψης.

Μέσω των έργων αυτών η χώρα μας θα στραφεί στο φυσικό αέριο, το οποίο είναι μία πιο πράσινη επιλογή σε σύγκριση με τον ασύμφορο περιβαλλοντικά -και οικονομικά πλέον- λιγνίτη. Και αν μας δίδαξε κάτι η αύξηση της ενεργειακής ζήτησης κατά τον καύσωνα του περασμένου Αυγούστου, ήταν η ανάγκη για περισσότερες υποδομές φυσικού αερίου καθώς η χρήση του λιγνίτη στο ενεργειακό μείγμα ανέβηκε κατακόρυφα με τη θέση σε λειτουργία 5 λιγνιτικών μονάδων.

Ο αγωγός στη Δυτική Μακεδονία

Το πρώτο σημαντικό έργο που θα μπορούσε να ενταχθεί σε ευρωπαϊκά κονδύλια είναι αυτό του αγωγού που δρομολογεί να κατασκευάσει ο ΔΕΣΦΑ στη Δυτική Μακεδονία. Πρόκειται για έναν αγωγό μήκους 155 χιλιομέτρων με το ύψος της επένδυσης να αγγίζει τα 110 εκατομμύρια ευρώ.

Ο αγωγός έχει ενταχθεί στο υφιστάμενο Δεκαετές Πλάνο Ανάπτυξης του ΔΕΣΦΑ, ενώ έχει ήδη υποβληθεί στο Υπουργείο Ενέργειας και Περιβάλλοντος η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων προκειμένου να εκδοθεί η Απόφαση Έγκρισης των Περιβαλλοντικών Όρων.

Μάλιστα στελέχη του ΔΕΣΦΑ έχουν προχωρήσει σε επισκέψεις στη Δυτική Μακεδονία, όπου και έχουν πραγματοποιήσει συναντήσεις με την Περιφερειακή Αρχή καθώς και με τις τοπικές κοινωνίες.

Στόχος του ΔΕΣΦΑ είναι ο διαγωνισμός να τρέξει στα τέλη του 2021 ή τις αρχές του 2022, καθώς το παράθυρο ολοκλήρωσής του είναι το 2023, ενώ ήδη τρέχει ο διαγωνισμός για τον εξοπλισμό.

Το έργο αφορά στην προμήθεια σωλήνων από χάλυβα και κοστολογείται στα 51,3 εκατομμύρια ευρώ με τη διάρκεια του έργου να ανέρχεται στους 24 μήνες και την αναθέτουσα αρχή (ΔΕΣΦΑ) να έχει το δικαίωμα επέκτασης της σύμβασης, όπου και το κόστος του έργου θα αυξηθεί στα 57,4 εκατ. Ευρώ.

Ο αγωγός στην Πάτρα

Ο δεύτερος αγωγός που δρομολογεί ο ΔΕΣΦΑ είναι αυτός που θα κατασκευαστεί στην Πάτρα και εντάσσεται στο ΔΠΑ του Διαχειριστή. Πρόκειται για έναν αγωγό που ανέρχεται σε μήκος 130 χιλιομέτρων και κοστολογείται στα 85 εκατ. Ευρώ. Ο αγωγός αυτό θα συνδέει την πόλη της Πάτρας και τη Βιομηχανική της Περιοχή (ΒΙΠΕ), ενώ υπάρχει και πρόβλεψη για επέκταση στον Πύργο και το Αγρίνιο.

Το έργο αυτό έχει συναντήσει την αποδοχή της τοπικής κοινωνίας καθώς θα δώσει ακόμα μία μορφή ενεργειακής τροφοδότησης στην τρίτη μεγαλύτερη πόλη της χώρας. Ο διαγωνισμός για τον αγωγό στην Πάτρα αναμένεται να ακολουθήσει χρονολογικά αυτό της Δυτικής Μακεδονίας και τοποθετείται εντός του 2022, ενώ προς το παρόν γίνεται η προετοιμασία της ΜΠΕ.

Ο νέος αγωγός στα Ιωάννινα

Το επόμενο hydrogen ready έργο του ΔΕΣΦΑ θα υλοποιηθεί στα Ιωάννινα και είναι ακόμα υπό διαμόρφωση, χωρίς να έχει ενταχθεί στο ΔΠΑ του Διαχειριστή και προς το παρόν βρίσκεται στο στάδιο της ανάλυσης κόστους-οφέλους, η οποία έχει ζητηθεί από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας.

Το έργο είναι σε πολύ πρώιμο στάδιο, καθώς στην παραπάνω ανάλυση εξετάζονται ζητήματα όπως το όφελος του διαχειριστή και η όδευση του έργου. Μάλιστα σύμφωνα με δημοσιεύματα, εκτός από τον αγωγό για την τροφοδοσία της Ηπείρου που θα ξεκινάει από την Πτολεμαΐδα εξετάζεται και η εναλλακτική της κατασκευής υποδομών Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου στο λιμάνι της Ηγουμενίτσας και η κατασκευή αγωγού από εκεί προς τα Ιωάννινα.

Το κόστος της επένδυσης εκτιμάται στο ίδιο μήκος κύματος με τους αγωγούς στη Δυτική Μακεδονία και την Πάτρα, δηλαδή περί τα 100 εκατομμύρια ευρώ, και θα προτιμηθεί η οικονομικότερη όδευση.

Η μάχη στην Ευρωπαϊκή Ένωση

Η μάχη που μαίνεται στην ΕΕ για τη χρηματοδότηση των υποδομών φυσικού αερίου έχει δύο στρατόπεδα. Από τη μία είναι οι χώρες της Κεντρικής και της Βόρειας Ευρώπης, οι οποίες έχουν εδώ και χρόνια τις απαραίτητες υποδομές φυσικού αερίου και στρέφονται πλέον προς τις ΑΠΕ και αντίκεινται στην χρηματοδότηση έργων φυσικού αερίου. Αυτές κατά κύριο λόγο είναι οι εξής: Γερμανία, Ολλανδία, Βέλγιο και Αυστρία.

Το άλλο στρατόπεδο με τις χώρες που είναι πιο θετικά προσκείμενες προς τη χρηματοδότηση αποτελείται από χώρες με ταχεία εθνικά προγράμματα απολιγνιτοποίησης. Σε αυτές ανήκουν φυσικά η Ελλάδα, καθώς και η Τσεχία, η Πολωνία, η Βουλγαρία, η Ρουμανία, η Σλοβακία, η Λιθουανία και η Ουγγαρία.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρατηρώντας τις εξελίξεις αυτές αποφάσισε να υποβάλλει εντός του τελευταίου τετραμήνου του 2021, το οποίο και διανύουμε, τη νομοθετική πρόταση για τη χρηματοδότηση των έργων φυσικού αερίου, η απόφαση για την οποία θα ληφθεί από το Ευρωκοινοβούλιο.

Γιατί τα έργα φυσικού αερίου στην Ελλάδα

Να υπενθυμίσουμε πως η τροποποίηση του κανονισμού 347/2013 της ΕΕ εκ μέρους της πορτογαλικής προεδρίας αποτελεί ένα σημαντικό παράγοντα game changer, ο οποίος μπορεί να βάλει ξανά στην κούρσα των χρηματοδοτήσεων το φυσικό αέριο.

Αυτό συμβαίνει καθώς μέσω της σχετικής πρότασης υπάρχει πρόβλεψη για παροχή κονδυλίων σε χώρες που κατασκευάζουν αγωγούς φυσικού αερίου με ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2029.

Επίσης, είναι απαραίτητο να υπάρχει η δυνατότητα να μπορούν να μπορούν να χρησιμοποιηθούν οι αγωγοί αυτοί και για την μεταφορά πιο “πράσινων καυσίμων”, όπως το υδρογόνο και το βιομεθάνιο.

Τα παραπάνω φυσικά φωτογραφίζουν τα έργα φυσικού αερίου που πρόκειται να κατασκευάσει ο ΔΕΣΦΑ στην χώρα μας γεγονός και το οποίο ανοίγει ένα “παραθυράκι” για τη χρηματοδότησή τους.