Πόσο πράσινες είναι τελικά οι Συγκοινωνίες της Αθήνας;

Πολλές φορές η Αθήνα έχει κατηγορηθεί ως μία πόλη εχθρική προς τους κατοίκους και τους επισκέπτες της. Στο ίδιο πλαίσιο, έχει κατηγορηθεί και για τις ρυπογόνες συγκοινωνίες που έχει. Αυτό το στοιχείο ήταν μια πραγματικότητα για πολλές δεκαετίες όμως φαίνεται ότι η Αθήνα κάνει το δικό της άλμα και περνά σε πιο πράσινες μεταφορές και μάλιστα περιορίζοντας δραστικά τις μετακινήσεις των μέσων μαζικής μεταφοράς που κινούνται με πετρέλαιο.

Σε αυτό έχει συντελέσει τα μέγιστα η ανάπτυξη του δικτύου Μετρό της πόλης. Αν πάμε 20 χρόνια πριν θα βλέπαμε μόλις μία γραμμή με 23 σταθμούς Μετρό και αρκετές χιλιάδες ρυπογόνα, παλιάς τεχνολογίας λεωφορεία. Σήμερα η Αθήνα έχει φτάσει αισίως τους 65 (μαζί με το κοινό δίκτυο του Προαστιακού). Τρεις γραμμές που διακλαδώνονται προς πολλές περιοχές του Μητροπολιτικού Συγκροτήματος της πρωτεύουσας.

Αυτή η αλλαγή δεν οφείλεται όμως μόνο στο Μετρό. Το δίκτυο Τραμ είναι μεν μικρό για τα δεδομένα της πόλης (μόλις 24χλμ) αλλά βοηθά στην μετακίνηση με μέσα σταθερής τροχιάς στην πόλη. Το νέο όπλο στις συγκοινωνίες της πόλης είναι ο Προαστιακός. Εδώ και λίγες μέρες είναι πλήρως ηλεκτροκίνητος με αποτέλεσμα να θεωρείται ένα δευτερεύων σύστημα Μετρό που στο αστικό του τμήμα εκτείνεται από τον Πειραιά μέχρι τον Άγιο Στέφανο και από τη Μαγούλα μέχρι το Κορωπί.

Συνολικά τα μέσα σταθερής τροχιάς εν έτει 2018 καλύπτουν σημαντικό τμήμα της πόλης, με κίνηση που βασίζεται στην ηλεκτροδότηση, παρέχοντας στην Αθήνα, καθαρές-πράσινες μαζικές μεταφορές. Αν δούμε όμως και τον στόλο λεωφορείων της πόλης, παρότι είναι πλέον σε μεγάλο βαθμό γηρασμένος και σε κάποιες περιπτώσεις ξεπερασμένος, τα στοιχεία δείχνουν ότι από τα 2.031 οχήματα τα 614 χρησιμοποιούν φυσικό αέριο δηλαδή ένα ποσοστό που καλύπτει το 30%.

ΘΑ ΠΡΑΣΙΝΙΣΟΥΝ ΚΑΙ ΑΛΛΟ ΟΙ ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ
Τα παραπάνω ενθαρρυντικά στοιχεία, καταδεικνύουν ότι η Αθήνα, κινείται στο Ευρωπαϊκό πνεύμα της ενδυνάμωσης των πράσινων μεταφορών και μάλιστα τα επόμενα χρόνια αυτό το στοιχείο όχι απλά θα αυξηθεί αλλά θα κυριαρχήσει πλήρως στις μετακινήσεις της πόλης. Οι επεκτάσεις των μέσων σταθερής τροχιάς, η μείωση του στόλου των λεωφορείων και η ταυτόχρονη αντικατάσταση τους θα αυξήσει κατά πολύ το ποσοστό της πράσινης μετακίνησης εντός της πρωτεύουσας. Τα στοιχεία είναι διαφωτιστικά:

Το δίκτυο Μετρό μέχρι το 2021 θα επεκταθεί στον Πειραιά με 7,5χλμ μήκος και 6 νέους σταθμούς που θα αντικαταστήσουν δεκάδες λεωφορειακές γραμμές. Μέχρι το 2027 η Αθήνα θα αποκτήσει μία 4η γραμμή Μετρό με 13χλμ και 15 νέους σταθμούς που θα διασχίζει πυκνοκατοικημένες περιοχές, κάνοντας τη χρήση του λεωφορείου ακόμα μικρότερη.

Το δίκτυο Τραμ θα επεκταθεί φέτος στον Πειραιά με 5,4χλμ, ενώ μέχρι το 2022-2023 θα φτάσει στο Κερατσίνι, ενδεχομένως και μέχρι το Πέραμα προσθέτοντας 11χλμ. Με αυτά τα 16,4χλμ αναμένεται να καταργηθούν αντίστοιχα λεωφορειακές γραμμές στην πόλη. Οι προοπτικές περαιτέρω επέκτασης του μέσου υπάρχουν αλλά προς το παρόν δεν είναι προγραμματισμένες.

Το δίκτυο του Προαστιακού επίσης προβλέπεται να επεκταθεί μέχρι τα μέσα της ερχόμενης δεκαετίας τόσο προς τη Λαυρεωτική καθώς θα φτάσει μέχρι το λιμάνι του Λαυρίου, στα Μεσόγεια φτάνοντας στο λιμάνι της Ραφήνας και στη Δυτική Αττική εκσυγχρονίζοντας την παλιά μετρική γραμμή του τρένου και φτάνοντας από το Μενίδι μέχρι την Ελευσίνα. Όλες αυτές οι επεκτάσεις είναι κυρίως εκτός του αστικού ιστού της πρωτεύουσας είναι όμως γύρω από αυτόν, προσφέροντας συνολικά στην Αττική πράσινες μετακινήσεις με τα ηλεκτροκίνητα τρένα του Προαστιακού που θα αποκτήσουν πρόσβαση σε όλα τα μεγάλα λιμάνια της Αττικής.

Στο πεδίο των λεωφορείων θα έχουμε δύο εξελίξεις: από τη μία θα δούμε να συρρικνώνεται και άλλο το δίκτυο μέσα στην πόλη, να επεκτείνεται περισσότερο στα προάστια και σε διαδημοτικές γραμμές αποκτώντας ακόμα περισσότερο το ρόλο του τροφοδότη στα μέσα σταθερής τροχιάς. Από την άλλη θα πάψει η φήμη του «βρώμικου λεωφορείου». Το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών έχει στα σκαριά την αγορά 92 λεωφορείων αντιρρυπαντικής τεχνολογίας εκ των οποίων τα 12 θα είναι ηλεκτρικά ενώ, προετοιμάζεται μία μεγάλη παραγγελία λεωφορείων, τα οποία θα είναι κυρίως ηλεκτρικά και φυσικού αερίου.

Η εξέλιξη της Αθήνας σε μία πόλη με βιώσιμες, πράσινες μεταφορές είναι ένα από τα πλέον ενθαρρυντικά μηνύματα για την ίδια την πόλη που η φήμη της κυρίως εκτός Ελλάδας την φέρνει ως ουραγό σε αυτή την κατηγορία. Το σημαντικότερο όμως είναι η φιλοσοφία που έχει περάσει πλέον και στις πολιτικές της μαζικής μετακίνησης καθώς έχει γίνει πλέον κατανοητό ότι το μοντέλο των προηγούμενων δεκαετιών με βασιλιά το ι.χ. και τα λεωφορεία τελικά δεν ήταν ούτε βιώσιμο ούτε επαρκές για την Αθήνα.

Νίκος Καραγιάννης-ypodomes.com
Ακολουθήστε τον Νίκο Καραγιάννη στο twitter