Νέα μέτρα για την επιτάχυνση της έκδοσης αδειών για έργα ΑΠΕ – Πώς θα φιλτράρει η ΡΑΕ τις αιτήσεις

Όντας έτοιμοι να υποδεχθούμε το δεύτερο εξάμηνο του 2021, παρατηρείται μία σημαντική άνοδος στις αιτήσεις για έργα ΑΠΕ με επίκεντρο τα φωτοβολταϊκά και τα αιολικά πάρκα. Μάλιστα, η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργεια (ΡΑΕ) καλείται να επεξεργαστεί έναν τεράστιο αριθμό αιτήσεων για ΑΠΕ, καθώς κατά τους 3 τελευταίους διαδοχικούς κύκλους αιτήσεων (Δεκέμβριος 2020, και Φεβρουάριος και Ιούνιος του 2021) υποβλήθηκαν προτάσεις για έργα συνολικής εγκατεστημένης ισχύος άνω των 60 GW.

Ταυτόχρονα, η ελληνική και διεθνής αγορά ενεργειακών υποδομών ναι μεν επιδιώκει να επενδύσει σε έργα ΑΠΕ στη χώρα μας, αλλά οι γραφειοκρατικές διαδικασίες παραμένουν ακόμα ένα “αγκάθι” στο πλευρό τους. Το Υπουργείο Ενέργειας και Περιβάλλοντος (ΥΠΕΝ) αναλογιζόμενο την κατάσταση αυτή αλλά και τον ορίζοντα του masterplan απολιγνιτοποίησης (περί το 2028) προχωράει σε 2 φάσεις για την απλοποίηση και την επιτάχυνση της έκδοσης των αδειών.

Ακόμα μία ανησυχία εκ μέρους των εταιριών που προκαλείται από το μεγάλο όγκο αιτήσεων για έργα ΑΠΕ είναι η “ποιότητα” των προτάσεων που έχουν υποβληθεί, καθώς, όπως αναφέρουν, παρατηρείται η “δέσμευση” χώρου χωρίς ωστόσο οι σχετικές άδειες να “μεταφράζονται” σε έργα.

Για αυτό το λόγο τόσο το ΥΠΕΝ όσο και η ΡΑΕ εξετάζουν ένα νέο σύστημα αξιολόγησης των αιτήσεων μέσω του οποίου θα υπάρξει “φιλτράρισμα”. Εν ολίγοις πρόκειται για “κόφτες”, οι οποίοι κατά κύριο λόγο θα βασίζονται σε οικονομικά κριτήρια (εγγυητική επιστολή εκ μέρους της αιτούμενης εταιρίας) και το διάστημα μεταξύ της έκδοσης Βεβαίωσης Παραγωγού από τη ΡΑΕ, που αποτελεί το πρώτο αδειοδοτικό στάδιο, και των Οριστικών Σύνδεσης από τον ΑΔΜΗΕ, με τους οποίους και ολοκληρώνεται η σχετική διαδικασία.

Οι δύο φάσεις της απλοποίησης

Πρόκειται για ένα ζήτημα που απασχολεί το ΥΠΕΝ από το 2020 και από τα μέσα του ίδιου έτους το Υπουργείο προχώρησε στην α’ φάση της διαδικασίας απλοποίησης των διαδικασιών για την έκδοση αδειών για τα έργα ΑΠΕ με το νόμο 4685/2020, ο οποίος “συμπύκνωσε” ένα μεγάλο αριθμό αδειών στη Βεβαίωση Παραγωγού Ηλεκτρικής Ενέργειας που εκδίδεται από τη ΡΑΕ.

Η εν λόγω άδεια αφορά στο πρώτο βήμα του “στίβου” για τις άδειες με τελικό σημείο την Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (ΑΕΠΟ) από το ΥΠΕΝ και τους οριστικούς όρους προσφοράς σύνδεσης που εκδίδονται από τον ΑΔΜΗΕ.

Πλέον το ΥΠΕΝ προχωράει ολοταχώς στη Β φάση για την απλοποίηση της διαδικασίας για την έκδοση αδειών για έργα ΑΠΕ. Στόχος του Υπουργείου είναι η μείωση της αναμονής για την έκδοση της άδειας των εν λόγω έργων τουλάχιστον κατά 50%, καθώς εκτιμάται πως με το υφιστάμενο καθεστώς για να αδειοδοτηθεί πλήρως ένα έργο ΑΠΕ χρειάζονται από 5 έως 7 έτη.

Για αυτό το λόγο και το ΥΠΕΝ προχωράει στη θέσπιση μίας σειράς μέτρων που θα μειώσουν το χρόνο αναμονής στα 2 έως 3 έτη, όπως αναφέρουν πηγές πολύ κοντά στο ζήτημα κάνοντας έτσι τη χώρα μας πιο “φιλική” για επενδύσεις σε έργα ΑΠΕ.Επίσης, ένας ακόμα στόχος είναι να μην υπάρχει ο φόβος των γραφειοκρατικών κωλυμάτων εκ μέρους των εταιριών.

Τα βήματα για την επιτάχυνση έκδοσης αδειών

Το πρώτο βήμα αφορά στην ανάπτυξη ενός πληροφοριακού συστήματος για όλα τα στάδια της διαδικασίας αδειοδότησης. ‘Όπως αναφέρουν, οι ίδιες πηγές, μέσω του συστήματος αυτού οι επενδυτές θα μπορούν να παρακολουθήσουν και να διαχειριστούν ψηφιακά την αίτηση τους.

Το δεύτερο βήμα έχει να κάνει με τον περιορισμό της προσκόμισης των απαραίτητων δικαιολογητικών για την απόκτηση άδειας εγκατάστασης και λειτουργίας των έργων ΑΠΕ. Σε αυτό το πνεύμα κινείται ήδη η έκδοση της Βεβαίωσης Παραγωγού της ΡΑΕ.

Ένα επιπλέον σημαντικό βήμα αφορά στον έλεγχο της ποιότητας της πρότασης για τα έργα ΑΠΕ εκ μέρους των εταιριών καθώς και του ελέγχου αυτών. Για αυτό το λόγο, εξετάζεται από το ΥΠΕΝ, το ενδεχόμενο της καταβολής εγγυητικής επιστολής, ενώ θα πραγματοποιείται και έλεγχος ιδιοκτησιακού καθεστώτος από ανεξάρτητους δικηγόρους, όταν πρόκειται για ιδιωτικές εκτάσεις.

Παράλληλα αναμένεται να υπάρξει και σύνδεση του πλαισίου της αδειοδότησης για τους σταθμούς ΑΠΕ με το ειδικό πλαίσιο που θα θεσπιστεί για τις μονάδες αποθήκευσης ενέργειας και, το οποίο αναμένεται έως τα τέλη του έτους.

Οι “κόφτες” στις αιτήσεις

Η ΡΑΕ έχε βρεθεί αντιμέτωπη με έναν πρωτοφανή αριθμό αιτήσεων για έργα ΑΠΕ, τα οποία όπως προκύπτει από τους κύκλους του Δεκεμβρίου του 2020 και του φετινού Φεβρουαρίου ανέρχονται συνολικά στα 43 GW, ενώ από το πρόσφατο κύκλο του Ιουνίου, ο οποίος ολοκληρώθηκε πρόσφατα, αναμένεται να προστεθούν επιπλέον 17 GW σύμφωνα με πηγές του ypodomes.com.

Για το λόγο αυτό είναι απαραίτητη η εύρεση ενός τρόπου φιλτραρίσματος των αιτήσεων που έχουν υποβληθεί στη ΡΑΕ. Ήδη η ΡΑΕ έχει “κόψει” το 20% των αιτήσεων λόγω του ύψους των αιτήσεων αλλά και του σημαντικού αριθμού ισχύος των έργων ΑΠΕ μέσω της πληρωμής του ειδικού τέλους έκδοσης των Βεβαιώσεων Παραγωγής (Α71) κατά τη διάρκεια των 2 προηγούμενων κύκλων αιτήσεων για έργα ΑΠΕ (Δεκέμβριος 2020 και Φεβρουάριος 2021).

Επιπλέον, μία άλλη λύση έχει να κάνει με το διάστημα που θα περάσει από την έκδοση της Βεβαίωσης Παραγωγού και την οριστική αποδοχή των όρων σύνδεσης του έργου από τον ΑΔΜΗΕ. Σύμφωνα με την πρόταση που έχει κατατεθεί από τη Γενική Γραμματεία Ορυκτών και Πρώτων Υλών θα ορίζεται μία προθεσμία σχετικά με το παραπάνω χρονικό περιθώριο.

Για τα φωτοβολταϊκά, τα χερσαία αιολικά πάρκα και τους υβριδικούς σταθμούς η προθεσμία αυτή θα ανέρχεται στους 12 μήνες, ενώ για τα υπόλοιπα έργα ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ θα ανέρχεται στους 18 μήνες. Επιπλέον, υπάρχει και ένα “παραθυράκι” για 24 μήνες εφόσον πρόκειται για ειδικά έργα και υβριδικούς σταθμούς που συμπεριλαμβάνονται στα έργα για την κατασκευή υποθαλάσσιων διασυνδέσεων σε 2 ή περισσότερα Μη Συνδεδεμένα Νησιά.

Οι επενδυτές θα έχουν τη δυνατότητα να παίρνουν μία επιπλέον παράταση διάρκειας 12 μηνών εφόσον έχουν προβεί έγκαιρα σε έγγραφη σχετική αίτηση, αλλά θα καλούνται να πληρώνουν ένα ειδικό τέλος που θα υπολογίζεται στα 150 ευρώ ανά MW ισχύος και ανά μήνα.