Πώς προχωρούν τα 5 μεγάλα έργα του ΑΔΜΗΕ στην Ελλάδα

Ο ΑΔΜΗΕ μέσα από το επενδυτικό του πρόγραμμα ύψους Ευρώ 5 δις έως το 2030, δημιουργεί σύγχρονες, ανθεκτικές και πράσινες ηλεκτρικές υποδομές που στηρίζουν την ενεργειακή μετάβαση της χώρας και ενισχύουν την ασφαλή ηλεκτροδότηση των καταναλωτών στην ηπειρωτική και τη νησιωτική Ελλάδα.

Η πορεία των σημαντικότερων έργων που υλοποιεί o Διαχειριστής, έχει ως εξής:

Ηλεκτρική Διασύνδεση Κρήτης – Αττικής

Μετά την πόντιση του συνόλου των υποβρυχίων ηλεκτρικών (500kV) και οπτικών καλωδίων της διασύνδεσης Κρήτης – Αττικής, η «ΑΡΙΑΔΝΗ INTERCONNECTION Μ.Α.Ε.Ε.Σ.» προχωρά με εντατικό ρυθμό και το χερσαίο τμήμα της διασύνδεσης, με τις σχετικές εργασίες μελέτης – κατασκευής από τους αναδόχους να βρίσκονται στην τελική ευθεία.

Όσον αφορά στους σταθμούς μετατροπής, στην Αττική έχει ολοκληρωθεί η κατασκευή των κτιρίων, η εγκατάσταση των μετασχηματιστών και των βαλβίδων μετατροπής καθώς και ο τερματισμός των HVDC καλωδίων και βρίσκονται σε εξέλιξη οι δοκιμές του εξοπλισμού (pre-commissioning). Στην Κρήτη, έχει ολοκληρωθεί η κατασκευή των κτιρίων Σταθμού Μετατροπής, η εγκατάσταση των μετασχηματιστών και των βαλβίδων μετατροπής στον πόλο 1 καθώς και ο τερματισμός των HVDC καλωδίων και βρίσκεται σε εξέλιξη η ολοκλήρωση της εγκατάστασης των μετασχηματιστών και βαλβίδων του πόλου 2 και του λοιπού εξοπλισμού. Παράλληλα, η κατασκευή του κτιρίου του GIS στην Κρήτη έχει σχεδόν ολοκληρωθεί και βρίσκεται σε εξέλιξη η εγκατάσταση του εξοπλισμού του.

Αναφορικά με την πρόοδο του χερσαίου καλωδιακού τμήματος, στην Αττική προχωρά η κατασκευή της υπόγειας όδευσης από το ΚΥΤ Κουμουνδούρου προς το σημείο προσαιγιάλωσης στην Πάχη, και οδεύει προς ολοκλήρωση. Στην Κρήτη, οι εργασίες είναι σε πλήρη εξέλιξη.

Σύμφωνα με την απόφαση ένταξης του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων (Α.Π.: ΕΥΔ ΠΕΚΑ & ΠΟΛΠΡΟ 6673/21.6.2023) η διασύνδεση της Κρήτης με το ΕΣΜΗΕ Φάση ΙΙ θα χρηματοδοτηθεί με ποσό έως 313,2 εκατ. ευρώ από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα του ΕΣΠΑ «Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη 2014-2020» για τις εργασίες του 1ου σταδίου του έργου (μέχρι 31/12/2023), αντλώντας έτσι σημαντικούς πόρους και μειώνοντας, κατά ένα πολύ μεγάλο βαθμό, το κόστος του έργου μείζονος σημασίας για τον Έλληνα καταναλωτή. Το 2ο στάδιο του έργου εντάχθηκε στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα του ΕΣΠΑ 2021 – 2027 «Περιβάλλον και Κλιματική Αλλαγή» σύμφωνα με την απόφαση του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών (Α.Π.: 103448/17.07.2024) και θα χρηματοδοτηθεί με ποσό έως 222,3 εκατ. ευρώ.

Ηλεκτρική Διασύνδεση Κυκλάδων

Η τέταρτη και τελευταία φάση της ηλεκτρικής διασύνδεσης των Κυκλάδων αφορά στη διασύνδεση της Σαντορίνης, της Φολεγάνδρου, της Μήλου και της Σερίφου.

Το πρώτο σκέλος της διασύνδεσης (Σαντορίνη-Νάξος) είναι σε φάση κατασκευής με ορίζοντα ολοκλήρωσης εντός του πρώτου εξαμήνου του 2025. Το καλοκαίρι του 2022 ολοκληρώθηκε η πόντιση του καλωδίου υψηλής τάσης μεταξύ των δύο νησιών ενώ προχωρούν οι εργασίες για την ανέγερση του Υποσταθμού Υψηλής Τάσης στην υπό διασύνδεση Σαντορίνη.
Τον Νοέμβριο του 2022 ολοκληρώθηκε η διαγωνιστική διαδικασία και τον Φεβρουάριο του 2023 υπογράφηκαν οι συμβάσεις των καλωδιακών τμημάτων και για τα υπόλοιπα τρία νησιά των νοτιοδυτικών Κυκλάδων (Φολέγανδρος, Μήλος, Σέριφος) που θα ενσωματώσουν το σύνολο του νησιωτικού συμπλέγματος στο Σύστημα Υψηλής Τάσης έως το τέλος του πρώτου εξαμήνου του 2026.

Τον Σεπτέμβριο του 2023 υπογράφηκαν οι συμβάσεις και για τους Υποσταθμούς Υψηλής Τάσης που θα κατασκευαστούν στη Φολέγανδρο, τη Μήλο και τη Σέριφο, θέτοντας το σύνολο του έργου σε φάση κατασκευής.

Τον Φεβρουάριο του 2024 ολοκληρώθηκε η πόντιση του υποβρυχίου καλωδίου υψηλής τάσης της διασύνδεσης Λαύριο- Σέριφος ενώ τον Μάιο του 2024 ολοκληρώθηκε η πόντιση και της διασύνδεσης Σέριφος – Μήλος. Η προστασία και των δύο υποβρυχίων διασυνδέσεων ολοκληρώθηκε τον Ιούλιο του 2024.

Η ολοκλήρωση της διασύνδεσης των Κυκλάδων θα δώσει τη δυνατότητα ανάπτυξης μονάδων ΑΠΕ συνολικής ισχύος 332 MW στα νησιά, επιτυγχάνοντας ένα πιο σταθερό, πράσινο και οικονομικό ενεργειακό μείγμα για το νησιωτικό σύμπλεγμα. Το έργο συγχρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» με τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης Next Generation EU και με το ΦΕΚ τ΄Δ 494 4/8/2022 χαρακτηρίστηκε ως έργο γενικότερης σημασίας για την οικονομία της χώρας.

Ανατολικός Διάδρομος Πελοποννήσου

Το υποέργο της Γραμμής Μεταφοράς 400 kV που συνδέει το υφιστάμενο ΚΥΤ Μεγαλόπολης με το νέο ΚΥΤ Κορίνθου ολοκληρώθηκε και τέθηκε σε λειτουργία τον Δεκέμβριο του 2022. Τον Δεκέμβριο 2023 υπογράφτηκε η σύμβαση για το υποέργο της νέας Γραμμής μεταφοράς που θα συνδέσει το ΚΥΤ Κορίνθου με το ΚΥΤ Κουμουνδούρου, θέτοντας το δεύτερο τμήμα του έργου σε φάση κατασκευής.

Η ολοκλήρωση του υπόψη υποέργου αναμένεται το πρώτο εξάμηνο του 2026. Το έργο της Γραμμής Μεταφοράς «ΚΥΤ Κουμουνδούρου-ΚΥΤ Κορίνθου» συγχρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» με τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης Next Generation EU και με το ΦΕΚ Δ 494 4/8/2022 χαρακτηρίστηκε ως έργο γενικότερης σημασίας για την οικονομία της χώρας.

Αναβάθμιση του ΚΥΤ Κουμουνδούρου

Οι εργασίες κατασκευής του νέου ΚΥΤ Κουμουνδούρου, τεχνολογίας κλειστού τύπου (GIS), που θα αντικαταστήσει το υφιστάμενο ΚΥΤ υπαίθριου τύπου, βρίσκονται σε εξέλιξη. Η υλοποίηση του νέου ΚΥΤ Κουμουνδούρου θα εξυπηρετήσει τη σύνδεση του Ανατολικού Διαδρόμου 400 kV Πελοποννήσου, θα αποτελέσει το τερματικό της διασύνδεσης Αττικής-Κρήτης με το ηπειρωτικό Σύστημα και θα ενισχύσει την αξιοπιστία τροφοδότησης των φορτίων στην (Δυτική κυρίως) Αττική. Το έργο συγχρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας ως τμήμα της Γραμμής Μεταφοράς Μεγαλόπολη – Κόρινθος – ΚΥΤ Κουμουνδούρου. Η πλευρά των 400KV (Φάση Α) ολοκληρώθηκε τον Φεβρουάριο του 2024 και η δοκιμαστική ηλέκτριση επιτεύχθηκε τον Αύγουστο του 2024. Η πλήρης ολοκλήρωση του αναβαθμισμένου ΚΥΤ Κουμουνδούρου αναμένεται το πρώτο εξάμηνο του 2026.

Το έργο συγχρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» με τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης Next Generation EU.

Ηλεκτρικές διασυνδέσεις Δωδεκανήσων και ΒΑ Αιγαίου

Το καλοκαίρι του 2023 ο ΑΔΜΗΕ προχώρησε στην ανάθεση των μελετών και των αναγνωριστικών ωκεανογραφικών – βυθομετρικών ερευνών για τις ηλεκτρικές διασυνδέσεις των Δωδεκανήσων και τον Νοέμβριο του 2023 για τις ηλεκτρικές διασυνδέσεις των νησιών του ΒΑ Αιγαίου, οι οποίες βρίσκονται σε εξέλιξη. Συγκεκριμένα, έχει ολοκληρωθεί η έρευνα βυθού για τις διασυνδέσεις Κόρινθος – Κως και Κως – Ρόδος και έχει εκκινήσει η έρευνα βυθού για την διασύνδεση Ρόδος – Κάρπαθος με ορίζοντα ολοκλήρωσης τον Νοέμβριο του 2024. Για το ΒΑ Αιγαίο έχει ολοκληρωθεί η έρευνα βυθού για την όδευση Σκύρος – Εύβοια και έχει εκκινήσει η έρευνα βυθού για τις οδεύσεις Λέσβος – Σκύρος, Λήμνος – Λέσβος, Λήμνος – Θράκη, Λέσβος – Χίος, Χίος – Σάμος, Σάμος – Κως οι οποίες αναμένεται να ολοκληρωθούν τον Νοέμβριο του 2024. Οι μελέτες αυτές είναι ιδιαίτερα σημαντικές για την ωρίμανση των ηλεκτρικών διασυνδέσεων που δρομολογεί ο Διαχειριστής μέχρι το τέλος της δεκαετίας, στο πλαίσιο του επενδυτικού του προγράμματος.

Σύμφωνα με τον τρέχοντα σχεδιασμό, με την ηλεκτρική διασύνδεση των Δωδεκανήσων η Κως, η Ρόδος και η Κάρπαθος θα διασυνδεθούν με το ηπειρωτικό σύστημα, μέσω Κορίνθου, σε δύο φάσεις. Αντίστοιχα, η διασύνδεση του βορειανατολικού Αιγαίου θα περιλαμβάνει τα νησιά Λήμνο, Λέσβο, Σκύρο, Χίο και Σάμο, και θα υλοποιηθεί σε τρεις φάσεις. Η διασύνδεση των Δωδεκανήσων συμπεριλαμβάνεται στην πρόταση του αρμόδιου Υπουργείου για συγχρηματοδότηση από το Ταμείο Απανθρακοποίησης Νησιών.

Επιπρόσθετα τον Απρίλιο του 2024 αναρτήθηκε η Πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος της Α’ Φάσης της Συμφωνίας Πλαίσιο, που αφορά την υποβολή αιτήσεων συμμετοχής για τις καλωδιακές Διασυνδέσεις των δύο έργων. Η υποβολή των αιτήσεων ολοκληρώθηκε τον Ιούλιο του 2024 και αναμένεται τον Σεπτέμβριο του 2024 η ανάρτηση της Β’ Φάσης, που αφορά την υποβολή τεχνικοοικονομικών προσφορών για τις καλωδιακές Διασυνδέσεις των δύο έργων από τους αναδόχους που εκδήλωσαν ενδιαφέρον και εγκρίθηκαν κατά την Α’ Φάση της Συμφωνίας Πλαίσιο.