Παρέμβαση του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για τον ποταμό Λούρο

Άμεση ήταν η παρέμβαση των υπηρεσιών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας ύστερα από καταγγελία του Δημάρχου Δωδώνης, Χρήστου Ντακαλέτση, καθώς και πολιτών, ότι διακόπηκε η ροή στον ποταμό Λούρο και παρατηρήθηκαν μεγάλες ποσότητες νεκρών ψαριών.

Στην περιοχή εκτελούνται εργασίες από εργολάβο της Περιφέρειας Ηπείρου για καθαρισμό της κοίτης του ποταμού Λούρου, κοπή και απομάκρυνση νεκρών δέντρων για προληπτική προστασία από πλημμύρες.

Σε διάστημα πέντε ημερών πραγματοποιήθηκαν δύο αυτοψίες από τη Μονάδα Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Ηπείρου του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής τα πορίσματα των οποίων παρουσιάζονται παρακάτω, και μια αυτοψία από Επιθεωρητές Περιβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, το πόρισμα των οποίων αναμένεται εντός των επόμενων ημερών.

Πρώτη αυτοψία

Την Πέμπτη 10 Νοεμβρίου 2022, κλιμάκιο δύο υπαλλήλων της Μονάδας Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Ηπείρου του ΟΦΥΠΕΚΑ μετέβησαν στο σημείο, όπου διαπιστώθηκαν: 

• διακοπή της ροής σε μήκος 3 χιλιομέτρων 
• στάσιμο νερό με μεγάλη συγκέντρωση ψαριών
• μεγάλες ποσότητες νεκρών ψαριών 
• ζημιές σε ιχθυοτροφείο πέστροφας

Δεύτερη αυτοψία

Το Σάββατο 12 Νοεμβρίου 2022, κλιμάκιο τεσσάρων υπαλλήλων της Μονάδας Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Ηπείρου του ΟΦΥΠΕΚΑ μετέβη αρχικά στη θέση Πλατανάκια, όπου εκτελούνταν εργασίες, και στη συνέχεια στο Κουκλέσι, όπου υπήρχε ροή νερού. 

Κατά την αυτοψία διαπιστώθηκαν:

• διακοπή της ροής σε μήκος 8 χιλιομέτρων
• τοποθέτηση ογκόλιθων στα πλαϊνά της κοίτης
• διάνοιξη της κοίτης κατά τμήματα (το μέγιστο πλάτος έφτανε τα 28-30μ)
• απομάκρυνση νησίδων και φερτών υλικών από την κοίτη, ενώ σε κάποιες εκτάσεις παρατηρήθηκε ισοπέδωση 
• αναμόχλευση και εξομάλυνση του υπάρχοντος επιφανειακού εδάφους της κοίτης απομακρύνοντας το σχετικά αδιαπέρατο υπόστρωμα
• σημαντική αλλοίωση του ποτάμιου οικοσυστήματος με αποτέλεσμα την απώλεια των ενδιαιτημάτων της υδροχαρούς βλάστησης και της πανίδας του ποταμού, όπως έντομα, μαλάκια, αμφίβια και ιχθυοπανίδα
• σε ξερούς νερόλακους και στις άκρες του ξεραμένου ρου του ποταμού παρατηρήθηκαν πολλά νεκρά ψάρια που σε μερικές περιπτώσεις ήταν αρκετά μεγάλα και σε μεγάλες ποσότητες όπως το Cyprinus carpio (Γριβάδι), Luciobarbus albanicus (Στρωσίδι), Squalius pamvoticus (Ποταμοκέφαλος), καθώς και μικρότερα σε μέγεθος ψάρια όπως το Telestes pleurobipunctatus (Λιάρα) και Pelasgus thesproticus (Θεσπρωτικός Πελασγός)
• συσσωματώματα νεκρού γόνου από είδη που ήταν αδύνατον να αναγνωρισθούν 
• δεν παρατηρήθηκαν νεκρά άτομα από το είδος Salmo lourosensis (Ενδημική Πέστροφα του Λούρου), όπως και από άλλα είδη ψαριών που θεωρούνται ενδημικά όπως CobitisHellenica (Λουροβελονίτσα), EconomidichthysPygmaeus (Λουρογωβιός) κ.λπ. 

Σημειώνεται, ότι διανύουμε την περίοδο αναπαραγωγής της Ενδημικής Πέστροφας του Λούρου και επομένως αν υπήρχαν ενδιαιτήματα αναπαραγωγής του συγκεκριμένου είδους στην περιοχή των παρεμβάσεων στην κοίτη του ποταμού, αυτά πλέον δεν υφίστανται, χωρίς προφανώς να είναι γνωστές οι επιπτώσεις στη διατήρηση του ενδημικού είδους.   

Κατά τη διάρκεια της αυτοψίας, στο μέσο περίπου του μέγιστου πλάτους των έργων, όπου είχε διακοπεί η ροή του ποταμού, και εντός της κοίτης, έγινε εκσκαφή σε δύο σημεία, περίπου σε βάθος 80 εκ., προς αναζήτηση νερού. Το υπόστρωμα ήταν υγρό, όμως, δεν διαπιστώθηκε παρουσία νερού.

Συμπερασματικά, το φαινόμενο της εξαφάνισης του νερού σε μήκος αρκετών χιλιομέτρων του ποταμού, αποδίδεται σε συνδυασμό παραγόντων, όπως αύξηση χωρητικότητας κοίτης λόγω των διαπλατύνσεων και της απομάκρυνσης νησίδων και φερτών, αλλοίωσης του αδιαπέρατου σχετικά υποστρώματος του πυθμένα λόγω των εργασιών κ.ά.

Σήμερα στην περιοχή βρίσκεται κλιμάκιο των Επιθεωρητών Περιβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, οι οποίοι διενεργούν αυτοψία και πραγματοποιούν μετρήσεις προκειμένου να συντάξουν σχετικό πόρισμα το οποίο θα σταλεί στην αρμόδια Εισαγγελία μαζί με το υλικό των ελέγχων των υπαλλήλων της Μονάδας Διαχείρισης Προστασίας Προστατευόμενων Περιοχών του ΟΦΥΠΕΚΑ.