Παναγιωτάκης: Θα χρειαστεί μεγάλο χρονικό διάστημα για πλήρη αποτίμηση των ζημιών στο Αμύνταιο

Σε δηλώσεις προχώρησε ο Προέδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της ΔΕΗ, Μ. Παναγιωτάκης, για το θέμα της κατολίσθησης στο Ορυχείο Αμυνταίου, στην έκτακτη Γενική Συνέλευση της Εταιρείας αλλά και στον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΪ. Αναλυτικά:

Επωφελούμενος από την παρουσία των κυρίων μετόχων, θα ήθελα να σας ενημερώσω επίσημα για ορισμένα πράγματα,  με βάση όλα τα μέχρι σήμερα διαθέσιμα στοιχεία, που αφορούν αυτό το σοβαρό γεγονός που προέκυψε με την κατολίσθηση ενός μεγάλου μέρους του μετώπου εξόρυξης του ορυχείου Αμυνταίου.

Καταρχάς, πρέπει να γνωρίζετε ότι η πλήρης αποτίμηση της οικονομικής ζημιάς δεν μπορεί να γίνει. Θα περάσει μεγάλο χρονικό διάστημα, διότι θα πρέπει να δούμε πόσος εξοπλισμός, από αυτόν που έχει καταπλακωθεί, θα διασωθεί. Αυτό θα διαπιστωθεί στους επόμενους δύο μήνες. Πάντως, ένα σημαντικό μέρος θα διασωθεί, όπως και ένα σημαντικό μέρος δε θα διασωθεί. Επίσης, μετά από αρκετό διάστημα και αφού απομακρυνθούν τα χώματα θα φανεί πόσο μέρος του εναπομείναντος κοιτάσματος θα είναι απολήψιμο. Υπενθυμίζω ότι ήταν περίπου 30 εκατ. τόνοι το κοίτασμα, που είχε απομείνει στο ορυχείο Αμυνταίου.

Ένα μεγάλο μέρος κατέρρευσε μαζί με τα άγονα και επομένως έχει ανακατευθεί. Δε γνωρίζουμε πόσο από αυτό το μέρος που έχει αποκολληθεί και καταρρεύσει θα είναι απολήψιμο. Αυτό θα φανεί το επόμενο διάστημα, όπως επίσης και το υπόλοιπο που έχει μείνει στα μέτωπα. Εξαρτάται από το βάθος της αποκόλλησης. Αυτό δεν μπορούμε να το ξέρουμε αυτή τη στιγμή. Εκείνο που πρέπει να ξέρετε είναι ότι υπάρχει ένα κοίτασμα περίπου 4,5 εκατ. τόνοι, το οποίο θα μπορούμε να το παίρνουμε μετά από λίγους μήνες και κυρίως τη χειμερινή περίοδο, εφόσον είναι η κρίσιμη περίοδος που λειτουργούν οι μονάδες του ΑΗΣ Αμυνταίου αλλά και για λόγους ενεργειακού προγραμματισμού, διότι όπως γνωρίζετε έχουν τεθεί σε καθεστώς περιορισμένης λειτουργίας, 17.000 ώρες.

Οπότε τις μονάδες αυτές δεν τις λειτουργούμε το καλοκαίρι ή τις περιόδους που δεν υπάρχει ανάγκη και το συνδυάζουμε βέβαια και με την τηλεθέρμανση της πόλης του Αμυνταίου. Δε θα υπάρξει, λοιπόν τέτοιο πρόβλημα. Αυτό μπορούμε να το διαβεβαιώσουμε, έστω και αν οι Υπηρεσίες μας είπαν στους κατοίκους του Αμυνταίου και στο Δήμαρχο ότι «αυτό θα μπορούμε να σας το πούμε 100% μετά από δέκα ημέρες περίπου. Εν πάση περιπτώσει, όμως, νομίζω ότι μπορούμε να το πούμε.

Θα έλεγα, επίσης ότι τα νούμερα που έχουν δει το φως της δημοσιότητας είναι τουλάχιστον υπερβολικά. Δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Η ζημιά δεν είναι μικρή. Είναι μεγάλη. Είναι σημαντική ζημιά. Θα κάνω μια πρώτη ανακοίνωση με βάση τις μέχρι σήμερα εκτιμήσεις, αλλά οι πλήρεις εκτιμήσεις θα προκύψουν μετά από εξέταση του φαινομένου από επιστημονική επιτροπή, μετά από 15 περίπου ημέρες. Ήδη σήμερα συστήνεται αυτή η επιτροπή, από καθηγητές και εξωυπηρεσιακούς παράγοντες. Παράλληλα, κάνει την εκτίμησή της η Επιθεώρηση Μεταλλείων και όπως ανακοίνωσε και ο Υπουργός θα γίνει και εκτίμηση του θέματος από επιτροπή της Πολιτείας.

Φαίνεται, ότι εκτός από ένα γνωστό ρήγμα, που διαπερνούσε ένα μέρος του ορυχείου και κατέληγε στο παρακείμενο χωριό, ενεργοποιήθηκε και ένα άλλο ρήγμα, το οποίο δεν είχε δώσει καθόλου τέτοια σήματα. Το πρώτο ρήγμα το παρακολουθούσαμε και μάλιστα είχε αρχίσει πλέον να δείχνει ότι θα υπάρξει κατολίσθηση, η οποία αν περιοριζόταν σε αυτό, θα ήταν πολύ περιορισμένη. Οι εργασίες του ορυχείου είχαν σταματήσει, προφανώς για λόγους ασφάλειας του προσωπικού. Ο εξοπλισμός είχε απομακρυνθεί, ο οποίος ήταν δυνατόν να απομακρυνθεί.

Αντιλαμβάνεσθε ότι για να απομακρυνθεί ένας εκσκαφέας χιλιάδων τόνων πρέπει να ξεμονταριστεί και να μονταριστεί σε άλλο σημείο, διότι αυτός ο εξοπλισμός δεν είναι κινούμενος. Έγινε πραγματική σοβαρή δουλειά από τους εκεί τεχνικούς μας και το προσωπικό. Απομακρύνθηκαν σε σημεία, που είχαν θεωρηθεί ασφαλή, εκ των οποίων κάποια επαληθεύτηκαν, αλλά κάποια σημεία, που οφείλονταν στην ενεργοποίηση του δεύτερου ρήγματος, αποδείχθηκαν μη ασφαλή, με αποτέλεσμα να καταπλακωθούν με χώματα, μετατοπίζοντας τον εξοπλισμό κατά 100 και πλέον μέτρα.

 Σε ότι αφορά στο χωριό, θέλω να διευκρινιστούν δυο πράγματα. Υπήρχε, όπως και ένα άλλο χωριό, την Ακρινή, ένας νόμος από το 2011, που έλεγε ότι εντός δεκαετίας θα γίνει μετεγκατάσταση του χωριού. Το εντός δεκαετίας σημαίνει ότι δεν υπήρχε κίνδυνος αλλά υπήρχε όχληση και μάλιστα έτσι είχε τεθεί. Αυτή ήταν και η δική μας αντίληψη.

Σήμερα η Πολιτεία πήρε μια απόφαση υπό το κράτος και του συμβάντος και ανακοινώθηκε στο χωριό ότι θα γίνει αναγκαστική απαλλοτρίωση με τις πλέον ταχύρρυθμες διαδικασίες, ώστε να αποζημιωθούν οι κάτοικοι και να μετεγκατασταθούν σε άλλη τοποθεσία, την οποία ήδη έχουν βρει εδώ και δυο χρόνια. Η ΔΕΗ σε αυτές τις περιπτώσεις επωμίζεται το 50% της σχετικής δαπάνης και φυσικά θα την επωμισθεί. Επίσης, ανακοινώσαμε στους κατοίκους ότι για οποιεσδήποτε ταλαιπωρίες υποστούν αυτό το διάστημα και φυσικά αυτή την προληπτική απομάκρυνσή τους από το χωριό τις δαπάνες θα αναλάβει η Επιχείρηση.

Μένουν σε ξενοδοχεία σε παρακείμενες περιοχές. Θέλω να τονίσω ότι δεν είναι όλες οι κατοικίες ακατοίκητες. Ωστόσο, το φαινόμενο αυτό, όπως και ο σεισμός έχει τους μετασεισμούς, έχει δευτερογενείς δραστηριότητες. Μικρά κομμάτια αποκολλώνται από του χείλος του γκρεμού, που έχει δημιουργηθεί, μέχρις ότου ομαλοποιηθεί η κατάσταση. Αυτό θα διαρκέσει δυο-τρεις ημέρες. Αυτές είναι οι εκτιμήσεις των ειδικών ανθρώπων μας εκεί.

Μέχρι τότε, λοιπόν μπορεί να υπάρξουν και κάποιες δονήσεις. Εν πάση περιπτώσει, μέχρι να σταθεροποιηθεί το φαινόμενο, θα υπάρχει αυτή η ταλαιπωρία των ανθρώπων και για προληπτικούς λόγους απομακρύνονται από τα σπίτια τους τουλάχιστον το βράδυ. Έχουν διάφορες δραστηριότητες του χωριού, που σε συνεργασία με τη διεύθυνση του ορυχείου θα τις αντιμετωπίζουμε.

Για παράδειγμα, ένας θέλει να πάει στα πρόβατά του, αλλά υπάρχει μια γενική απαγόρευση, που αφορά την προσπέλαση προς τα εκεί. Όμως, σε συνεννόηση με τη διεύθυνση του ορυχείου θα πηγαίνει. Δεν υπάρχει κίνδυνος, αλλά είναι ένα γενικό μέτρο ασφάλειας. Τέλος, όσον αφορά τους εργαζομένους, είναι 600 εργαζόμενοι στο ορυχείο.

Ήδη η κατεύθυνση που δώσαμε από το Σάββατο, που επισκέφθηκα την περιοχή, είναι ότι θα παραμείνουν οι απολύτως απαραίτητοι για τις εργασίες, που θα λάβουν χώρα αυτό το διάστημα και οι υπόλοιποι θα μεταφερθούν και θα εργασθούν στα άλλα ορυχεία. Δηλαδή δε θα υπάρχουν εργαζόμενοι, οι οποίοι θα πηγαίνουν στο ορυχείο και δε θα ξέρουν τι να κάνουν. Υπάρχουν πολλές εργασίες και στα άλλα ορυχεία και έτσι θα ενισχύσουν το εκεί δυναμικό μας.

Ερώτηση: Θα μεταφερθούν και οικογένειες;

ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΚΑΙ ΔΙΕΥΘΥΝΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ: Βεβαίως, μεταφέρονται οικογένειες. Το βράδυ κοιμούνται σε ξενοδοχεία. Επίσης, όσοι πηγαίνουν τα παιδάκια τους στο σχολείο του διπλανού χωριού, θα τους μεταφέρουμε.

Ερώτηση: Τα μηχανήματα δεν ήταν ασφαλισμένα;

ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΚΑΙ ΔΙΕΥΘΥΝΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ: Στη ΔΕΗ έχουμε ένα καθεστώς αυτασφάλισης, διότι όπως αντιλαμβάνεσθε η ασφάλιση όλου αυτού του εξοπλισμού κοστίζει τεράστια ποσά. Τα μηχανήματα έχουν αποσβεσθεί, εφόσον το ορυχείο είναι παλιό. Δεν έχουν λογιστική αξία, αλλά έχουν αξία χρήσης και αντικατάστασης. Το λογιστικό μέρος είναι αυτό που γράφεται στα βιβλία. Είναι ένας κλυδωνισμός, τον οποίον νομίζω ότι θα απορροφήσουμε.

Δηλώσεις του κ. Μ. Παναγιωτάκη στον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΪ

H οικονομική επίπτωση στη ΔΕΗ χωρίζεται σε βραχυπρόθεσμη και σε μακροπρόθεσμη. Η βραχυπρόθεσμη έχει να κάνει με την αξία του εξοπλισμού, ο οποίος θα αποδειχθεί στο τέλος ότι  καταστράφηκε, διότι ένα μέρος του μπορεί να επισκευαστεί. Αυτό θα αποδεχθεί μετά από ένα διάστημα ολίγων εβδομάδων όταν θα είναι δυνατή η επανάληψη  εργασιών στα σημεία στα οποία υπήρξε κατολίσθηση. Και πιστεύουμε ότι θα διασωθεί ένα μεγάλο μέρος του εξοπλισμού.

Αυτός ο εξοπλισμός ναι μεν έχει αποσβεστεί, προφανώς όμως έχει αξία, γιατί μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για μεγάλο διάστημα ακόμη.

Ωστόσο, δεν χρειάζεται να πάρουμε καινούργιο εξοπλισμό διότι θα μεταφέρουμε εξοπλισμό από άλλα ορυχεία, όταν χρειαστεί να επαναλάβουμε τις εργασίες.

Οι μακροπρόθεσμες οικονομικές επιπτώσεις έχουν να κάνουν με το κοίτασμα το οποίο χάθηκε μετά την κατολίσθηση, και το οποίο θα το εξορύσσαμε μετά από 10–15 χρόνια. Σε συνάρτηση με την λειτουργία του σταθμού, η ακριβής αποτίμηση της αξίας αυτού του κοιτάσματος δεν μπορεί να γίνει τώρα, μπορεί να είναι σχετικά μικρή αλλά, μπορεί να είναι και μεγαλύτερη. Θα το μάθουμε αφού γίνουν οι εργασίες, η απομάκρυνση των μαζών οι οποίες έχουν καταρρεύσει και δούμε μέσα από αυτές τις μάζες πόσο κοίτασμα μπορούμε να πάρουμε.

Εκείνο όμως που θέλω να πω είναι ότι για την λειτουργία του σταθμού, για τις 17.000 ώρες που μας έχει ορίσει η Ευρωπαϊκή Ένωση ότι πρέπει να λειτουργήσει μέχρι το 2020, για να δίνει και Τηλεθέρμανση στο Αμύνταιο, υπάρχει μέρος του κοιτάσματος το οποίο δεν έχει θιγεί και θα αρχίσουμε να το εξορύσσουμε από τον Οκτώβριο.

Σε ότι αφορά τώρα τις επιτροπές. Επειδή είναι σοβαρή όπως και να το κάνουμε η κατολίσθηση τόσο μεγάλων ποσοτήτων και η ζημιά η οποία έγινε, το θεωρώ πολύ λογικό να κάνει και η Πολιτεία τις δικές της εκτιμήσεις. Εμείς από την πλευρά μας συστήνουμε μια επιτροπή από έγκριτους επιστήμονες του Πολυτεχνείου και υπηρεσιακούς παράγοντες. Επίσης θα κάνει και τις δικές της εκτιμήσεις η Επιθεώρηση Μεταλλείων ώστε τελικά να  εξαχθούν τα συμπεράσματα.

Θα έλεγα ότι δεν πήγε κάτι λάθος, ενδεχομένως για να είμαι απόλυτα πλήρης για να μην αφήνουμε να πέσει τίποτα κάτω ίσως μπορεί να υπήρχαν κάποια επικοινωνιακά θέματα, αυτό το αναγνωρίζω, τεχνικά όμως δεν πήγε κάτι λάθος από τα στοιχεία που έχουμε.

Δηλαδή υπήρχε ένα ρήγμα, το οποίο το παρακολουθούσαμε ήδη. Επειδή είχε αρχίσει να δίνει σήματα  κατάρρευσης ενός μέρους του κοιτάσματος είχαμε σταματήσει το ορυχείο και είχαμε απομακρύνει τα μηχανήματα και βέβαια είχαν δοθεί αυστηρές εντολές και δεν πλησίαζαν άνθρωποι στα σημεία που μπορεί να υπήρχε κατάρρευση. Υπολογίζαμε πως θα είναι γύρω στα 10 εκατομμύρια τόνους.

Ωστόσο όμως ενεργοποιήθηκε και ένα άλλο ρήγμα το οποίο δεν είχε δώσει κανένα σήμα. Ίσως, δεν μπορώ να το πω τώρα, εξ αντανακλάσεως από το πρώτο ρήγμα;;; Αυτό θα το πουν οι επιστήμονες αφού κάνουν και τις αναγκαίες μετρήσεις.  Και έγινε αιτία να κατολισθήσουν πολύ μεγαλύτερες μάζες. Δηλαδή περίπου αυτά τα 80 εκατομμύρια που είπαμε. Με αποτέλεσμα αυτές οι μάζες, απρόβλεπτα εντελώς γιατί δεν είχε δώσει κανένα σήμα, να επηρεάσει τον εξοπλισμό που είχαμε απομακρύνει και τον είχαμε μεταφέρει σε σημεία που εθεωρούντο, από τους ανθρώπους μας εκεί και τους επιστήμονες, ασφαλή.

Για τους κατοίκους: Κατά αρχάς να πούμε ότι υπήρχε νόμος ο οποίος έλεγε ότι θα γίνει η μετεγκατάσταση μέσα στην επόμενη δεκαετία, δηλαδή μέχρι το 2019–2020.  Αυτό σημαίνει ότι όταν πάρθηκε αυτή η απόφαση η αντίληψη ήταν ότι επρόκειτο περί οχλήσεως και όχι περί κινδύνου, γιατί αν φανταζόντουσαν ότι υπάρχει κίνδυνος θα έπρεπε να φύγουν αμέσως. Λόγω των έκτακτων τελευταίων γεγονότων πήρε απόφαση η κυβέρνηση να κάνει άμεσα την μετεγκατάσταση, παρακάμπτοντας και διάφορες άλλες διαδικασίες με αναγκαστική απαλλοτρίωση.

Στις περιπτώσεις αυτές η δαπάνη είναι 50% της ΔΕΗ και 50% η Πολιτεία και πιστεύω θα γίνουν άμεσα οι διαδικασίες.

Μέχρι τότε αφενός η ΔΕΗ θα παράσχει κάθε δυνατή συμπαράσταση για την καθημερινότητα των κατοίκων και για τις οικονομικές τους δραστηριότητες, αφετέρου ζητήσαμε να πάει αρμόδια υπηρεσία της Νομαρχίας το ΤΑΣ, που πηγαίνει σε περιπτώσεις σεισμών να κάνει αποτίμηση, να κάνει εκτίμηση ποια σπίτια είναι ακατοίκητα, πια σπίτια είναι επισκευάσιμα ή κατοικήσιμα. Πιστεύω η πλειοψηφία τους είναι κατοικήσιμα, ένα μικρό μέρος ίσως είναι μη κατοικήσιμα και να παρθούν τα ανάλογα μέτρα.

Θα ήθελα να πω επίσης για το προσωπικό. Υπηρετούν στο Αμύνταιο περίπου 600 άτομα. Μεγάλο μέρος από αυτό το προσωπικό θα πάει σε άλλα ορυχεία ανάλογα με τις ανάγκες. Εχουμε ανάγκες και εκεί. Μέχρι να αποκατασταθούν οι πρώτες βλάβες για επεκταθεί το ορυχείο, σε όποιο βαθμό μπορέσουμε να επεκτείνουμε τη λειτουργία του,  οπότε και θα επαναφέρουμε το προσωπικό.