Δεν είναι από τις επετείους που “βγάζουν μάτι”, αλλά αυτόν τον καιρό συμπληρώθηκαν δύο δεκαετίες από τότε που μπήκε το νερό στο αυλάκι. Ακριβέστερα, το ανάποδο έγινε: Διαμορφώθηκαν οι προϋποθέσεις ώστε “να μπει αυλάκι” στο νερό.
Ενεργοποιήθηκε η σύμβαση παραχώρησης και άρχισε να τρέχει η υλοποίηση της χιλιοτραγουδισμένης Ζεύξης.
Από τότε πέρασαν 20 χρόνια, μια πανηγυρική τελετή εγκαινίων, μια χρεοκοπία κράτους και κάποια μνημόνια. Η Γέφυρα στέκεται στα πόδια της αγέρωχη και φαντασμαγορική, αλλά δέχεται πιέσεις για πιο ευέλικτο τιμολόγιο. Αυτον τον καιρό χτύπησε την πόρτα της η Ναυπακτία.
Με αυτές κι αυτές τις αφορμές, η “Π” ζήτησε από έναν τεχνοκράτη “παντρεμένο” πλέον με τις υποδομές της περιοχής μας, Γέφυρα και Ολυμπία, τον πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο της Γέφυρα ΑΕ Παναγιώτη Παπανικόλα απαντήσεις σε επίκαιρα ερωτήματα. Και τις είχε.
Κύριε Παπανικόλα,
Με αφορμή τη συμπλήρωση φέτος 20 χρόνων από τότε που η Σύμβαση Παραχώρησης τέθηκε σε ισχύ, μπορείτε να κάνετε έναν γενικότερο απολογισμό του Έργου;
Πράγματι πέρασαν 20 χρόνια από τότε που εξασφαλίσαμε την χρηματοδότηση του Έργου και τέθηκε σε ισχύ η Σύμβαση Παραχώρησης για την μελέτη και κατασκευή της Γέφυρας που παραδόθηκε στην κυκλοφορία, την παραμονή της έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων. Για να συμβεί αυτό, πετύχαμε έναν «ολυμπιακό άθλο», παραδίδοντας το έργο 4 μήνες νωρίτερα από το συμβατικό χρονικό όριο, χωρίς καμία υπέρβαση του προϋπολογισμού και χωρίς κανένα σοβαρό εργατικό ατύχημα στο μεγαλύτερο ελληνικό τεχνικό έργο όλων των εποχών.
Η λειτουργία της Γέφυρας άλλαξε αμέσως τα δεδομένα αυξάνοντας κατά 50% την κυκλοφορία στο στενό Ρίου – Αντιρρίου .
Καθιερώθηκε δε γρήγορα στην κοινωνική συνείδηση ως ένα έργο διεθνούς εμβέλειας και εθνικό σύμβολο της σύγχρονης Ελλάδας, ένα έργο που βελτίωσε την καθημερινότητα των κατοίκων της ευρύτερης περιοχής συντελώντας στην οικονομική ανάπτυξη. Οι περισσότεροι από εμάς έχουμε ακόμα αναμνήσεις της περιόδου εκείνης που λόγω των καιρικών συνθηκών περιμέναμε να μάθουμε εάν το πορθμείο λειτουργούσε ή πόσα χιλιόμετρα ήταν οι ουρές των αυτοκινήτων τις περιόδους των μεγάλων εξόδων. Το επόμενο βήμα που έμενε να γίνει ήταν αυτό της σύνδεσης της Γέφυρας με τους αυτοκινητόδρομους της Ολυμπίας Οδού και Ιόνιας Οδού, η οποία λόγω της οικονομικής κρίσης ολοκληρώνεται φέτος.
Στο μεταξύ όμως, η ταχεία πρόσβαση των πολιτών σε νοσοκομειακές υπηρεσίες πρώτης ανάγκης, καθώς και σε διοικητικές ή εμπορικές συναλλαγές, εξασφαλίστηκε από την ύπαρξη της Γέφυρας. Επίσης το ταξίδι από βορρά προς το εθνικό κέντρο γίνεται σε χρόνο μειωμένο κατά 45 λεπτά.
Μελέτες του Πανεπιστημίου Πατρών μετά την έναρξη λειτουργίας σχετικά με τον κοινωνικό και οικονομικό αντίκτυπο της Γέφυρας στην περιοχή, έδειχναν ξεκάθαρα ότι η Γέφυρα ένωνε όλο και περισσότερο τις δυο πλευρές του στενού, με αμοιβαίο όφελος γι’ αυτές και τους κατοίκους τους.
Η πιο πρόσφατη, που ολοκληρώθηκε πριν λίγες εβδομάδες από το ανεξάρτητο Παρατηρητήριο Οδικών Αξόνων Δυτικής Ελλάδας & Πελοποννήσου (ΠΟΑΔΕΠ), επαναβεβαιώνει το γεγονός ότι Η ΓΕΦΥΡΑ ΕΝΩΝΕΙ, αναφέροντας μεταξύ των θετικών επιδράσεων από την λειτουργία της Γέφυρας τη θετική συμβολή στο ΑΕΠ, την αύξηση στις τιμές των ακίνητων, το όφελος από την μείωση του χρόνου διέλευσης, τη μείωση στο κόστος διέλευσης λόγω της άρσης του μονοπωλίου καθώς και την άρση των κοινωνικών αποκλεισμών.
Πράγματι, όσοι έχουμε ζήσει το «πριν» και το «μετά» θυμόμαστε πολύ καθαρά όσα περιγράφετε. ‘Ύστερα όμως ήρθε η κρίση. Ποια ήταν η επίδρασή της στην αποτελεσματική λειτουργία της Γέφυρας; Λάβετε υπόψη σας ότι με την πίεση που υπέστησαν οι απολαβές όλων μας το κόστος 13,30€ + 13,30€, δεν παύει να αποτελεί μια δοκιμασία για τα πορτοφόλια μας. Τι λέτε;
Σε ό,τι αφορά το πρώτο σκέλος της ερώτησης, προσπαθούμε η κρίση να μην επηρεάσει την αποτελεσματική λειτουργία και συντήρηση της Γέφυρας. Η πρόκληση στην οποία καλούμαστε καθημερινά να απαντήσουμε είναι να ισορροπήσουμε ανάμεσα στα σημαντικά μειωμένα έσοδα και στην κάλυψη ανελαστικών δαπανών, όπως η αποπληρωμή των δανείων, μέσω της χρηστής διοίκησης, του εξορθολογισμού των δαπανών και της δημιουργίας καινοτόμων εμπορικών προϊόντων προσαρμοσμένων στις σημερινές ανάγκες των χρηστών, με έμφαση στους τοπικούς και συχνούς χρήστες.
Θα ήθελα με την ευκαιρία αυτή να επισημάνω ότι η παραχωρησιούχος εταιρεία μαζί με την εταιρεία Λειτουργίας είναι από τους μεγαλύτερους εργοδότες στην περιοχή της Δυτ. Ελλάδας δίνοντας εργασία σε περίπου 120 εργαζόμενους, ενώ ένας σημαντικός αριθμός τοπικών προμηθευτών και υπεργολάβων απασχολούνται άμεσα ή έμμεσα στο έργο. Να τονίσω ότι η εταιρεία ως υπεύθυνος εργοδότης κατά την περίοδο της κρίσης και παρά την μείωση της κυκλοφορίας στο στενό δεν προχώρησε σε περικοπές θέσεων εργασίας ή μισθών.
Ας υπενθυμίσουμε σε αυτό το σημείο, ότι από την εκδήλωση της κρίσης και μέχρι σήμερα, οι μέσες τιμές διέλευσης που πληρώνει κάποιος για να διέλθει από τη Γέφυρα έχουν μειωθεί, και αυτό παρά την σημαντική αύξηση μεταξύ άλλων του ΦΠΑ. Αυτό συνέβη γιατί βελτιστοποιήσαμε και μεγαλώσαμε την γκάμα των εκπτωτικών μας προϊόντων, ούτως ώστε να ανταποκριθούμε στις δυνατότητες και ανάγκες των χρηστών. Πιο συγκεκριμένα:
Παρέχουμε έξυπνα εκπτωτικά προϊόντα, συνδρομητικά ή μη, τα οποία καλύπτουν τις ανάγκες των τοπικών και συχνών χρηστών της Γέφυρας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, εργαζόμενος που χρησιμοποιεί το συνδρομητικό πρόγραμμα ΓΕΦΥΡΑ epass για την μετακίνηση προς και από την εργασία του, έχει μέσο κόστος διέλευσης 5,51€, δηλαδή πληρώνει δύο Ευρώ λιγότερα (2,00€) σε σχέση με το πορθμείο το 2004!!! Η τάση των πελατών μας είναι ξεκάθαρα η επιλογή του ηλεκτρονικού διοδίου. Αν έχεις επιβατηγό αυτοκίνητο, αντί για 13,30€, κάνεις την πρώτη διέλευση με 10,60€, από την 6η ως τη 10η έχεις τιμή φέρρυ και από την 11η είσαι ενάμισι ευρώ χαμηλότερα από την τιμή του φέρρυ. Αν περάσεις ακόμη περισσότερες φορές, η τιμή διέλευσης πέφτει ακόμη χαμηλότερα.
Επίσης, για τις καθημερινής μετακινήσεις μικρής διάρκειας αυξήσαμε την διάρκεια της κάρτας Aller – Retour από 2 σε 3 ώρες με μέσο κόστος ανά διέλευση 6,80€.
Ενισχύουμε τον τοπικό τουρισμό, μέσω διαφόρων δράσεων και ενεργειών, καθώς και μειώνοντας το κόστος των μετακινήσεων για αναψυχή τα Σαββατοκύριακα του καλοκαιριού (από Ιούνιο μέχρι μέσα Σεπτεμβρίου) με την 10ωρη θερινή εκπτωτική κάρτα Aller – Retour «ΜΑΖΙ», η οποία επιτρέπει την πραγματοποίηση δύο διελεύσεων με μέσο κόστος ανά διέλευση τα 6,80€.
Αυτή λοιπόν η «ανασύνθεση» τιμολογιακής πολιτικής, όπως την ονομάζετε, προκάλεσε ενθάρρυνση στη χρήση της Γέφυρας; Δεν ισχύει ότι η κρίση σε συνδυασμό με το τιμολόγιο της Γέφυρας αναβίωσε τον κλάδο των φέρρυ, που όλοι υποθέταμε το 2004 ότι θα εξαφανιζόταν;
Λόγω της κρίσης χάθηκαν περίπου 1,5εκ. διελεύσεις από το στενό, στο μεγαλύτερο ποσοστό τους από την Γέφυρα. Είναι όμως ενθαρρυντικό ότι τα τελευταία 2 χρόνια παρατηρείται μία ανάκαμψη. Με βάση τις έρευνες που διενεργούμε, τα μερίδια αγοράς της Γέφυρας εξακολουθούν να είναι πολύ υψηλά σε όλες τις κατηγορίες οχημάτων. Επομένως η ανασύνθεση της τιμολογιακής πολιτικής φέρνει καρπούς.
Τα δε φέρρυ, καλώς συνεχίζουν να λειτουργούν, καθώς είναι σημαντικό να υπάρχει εναλλακτικός τρόπος διέλευσης του στενού και υγιής ανταγωνισμός που αποτρέπει την δημιουργία μονοπωλιακών καταστάσεων.
Πολύς κόσμος πιστεύει ότι αν ρίχνατε και άλλο τις τιμές στη Γέφυρα, η κίνησή της θα αυξανόταν και πιθανώς θα είχατε κέρδος. Αν κατεβάζαμε δραστικά τις τιμές μας, θα πυροδοτούσαμε δύο σενάρια καταστροφής: Θα διακινδυνεύαμε την οικονομική ισορροπία του Έργου με μετακύλιση τελικά του κόστους στις πλάτες των Ελλήνων φορολογουμένων και μεσοπρόθεσμα θα οδηγούμασταν σε έναν πόλεμο τιμών με τα φέρρυ που θα εγκυμονούσαν κινδύνους για την συνέχιση της λειτουργία τους, με ότι αυτό συνεπάγεται.
Όσο δε για το κέρδος επιτρέψτε μου να σας αναφέρω ότι οι μέτοχοι της εταιρείας που συνεισέφεραν το μετοχικό κεφάλαιο το 1997, και οι οποίοι έχουν να πάρουν μέρισμα από το 2009, 20 χρόνια μετά όχι κέρδος δεν έχουν βγάλει αλλά ούτε απόσβεση της αρχικής τους επένδυσης δεν έχουν κάνει ακόμα.
Η ΝΑΥΠΑΚΤΙΑ
Η φίλη μας η Ναύπακτος διαβουλεύεται μαζί σας, διεκδικώντας φθηνότερο τιμολόγιο. Παλεύονται τα αιτήματά της;
Παλεύεται το εφικτό, το λογικό, το νόμιμο. Μην ξεχνάμε ότι στη συνάντηση που είχαμε με τον Δήμο Ναυπάκτου, εξηγήσαμε ότι κάποια από τα αιτήματα τους είναι υπό εξέταση, κάποια ικανοποιούνται έμμεσα, κάποια απαιτούν νομοθετικές ρυθμίσεις και κάποια είναι ανέφικτα, λαμβάνοντας υπόψη μεταξύ άλλων ότι ο νόμος δεν επιτρέπει την διακριτή μεταχείριση των Ελλήνων πολιτών.
Ο διάλογος πάντως θα φέρει αποτελέσματα καθώς μέσα από τον διάλογο, το εφικτό μπορεί να υλοποιηθεί προς όφελος της τοπικής κοινωνίας. Αντιθέτως, για ένα παραχωρησιούχο, το «διαβουλεύομαι» δεν σημαίνει «διαπραγματεύομαι». Η πρωτοβουλία για τη διαπραγμάτευση της σύμβασης και για οτιδήποτε εκπηγάζει από αυτήν, ανήκει στο ελληνικό Δημόσιο. Δείτε το χαρακτηριστικό παράδειγμα της ελεύθερης διέλευσης των ΑμεΑ.
Έχω προσωπικά δηλώσει ότι δεν έχουμε καμία αντίρρηση για κάτι τόσο εξόχως ανθρωπιστικό, όσο αυτό το ζήτημα. Η οριστική επίλυση του ζητήματος απαιτεί σχετικές νομοθετικές ρυθμίσεις και αποφάσεις από τα συναρμόδια Υπουργεία. Στο μεσοδιάστημα πάντως θα εφαρμόσουμε για την διέλευση των ΑμεΑ την ίδια τιμολογιακή πολιτική που εφαρμόζουμε ήδη για τους νεφροπαθείς.
Επίσης ιδίως σε ότι αφορά την Ναυπακτία, θα ήθελα να υπενθυμίσω μεταξύ άλλων ότι:
Παρέχουμε, από την έναρξη λειτουργίας, στα ΚΤΕΛ σημαντικές εκπτώσεις της τάξης του 32,2%, αναγνωρίζοντας τον κοινωνικό χαρακτήρα του έργου που αυτά επιτελούν. Στο δε ΚΤΕΛ Αιτωλοακαρνανίας η έκπτωση είναι της τάξης του 51,1%.
Στηρίζουμε μέσω του προγράμματος χορηγιών τοπικούς Συλλόγους ΑμεΑ, Πολιτιστικούς – Μορφωτικούς συλλόγους, Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, Κοινωνικούς φορείς.
Ενισχύουμε τις τοπικές επιχειρήσεις μέσω κοινών δράσεων και πρωτοβουλιών (ΠΥΛΩΝΕΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ) με τις τοπικές επαγγελματικές ενώσεις που προκύπτουν από το διάλογο μαζί τους.
Το Έργο, αποτέλεσε κατασκευαστικό επίτευγμα σε παγκόσμια κλίμακα. Υπολογίζαμε ότι αφ’ εαυτού θα αποτελούσε αξιοθέατο, προκαλώντας έως και επισκεψιμότητα εκ μέρους του διεθνούς τεχνοκρατικού κόσμου. Συνέβη αυτό; Απέδωσε φήμη και οφέλη, εξ ανακλάσεως, στην περιοχή μας;
Ως κατασκευαστικό επίτευγμα σε παγκόσμια κλίμακα, η Γέφυρα αποτελεί σημείο αναφοράς και πόλο έλξης επιστημονικού ενδιαφέροντος. Επιστήμονες απ’ όλο τον κόσμο το επισκέπτονται καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Τα μεγαλύτερα διεθνή δίκτυα (NATIONAL GEOGRAPHIC, DISCOVERY CHANNEL, BBC κλπ) έρχονται και ξαναέρχονται. Η τελευταία τέτοια διεθνής παραγωγή που γυρίστηκε τον Φεβρουάριο, έκανε πρεμιέρα πριν μία εβδομάδα, ενώ πίσω από αυτήν ακολουθούν και άλλα αφιερώματα. Δεν έχει περάσει πολύς καιρός από τότε που ένας αστροναύτης ανέβασε στα social media φωτογραφία της από το διάστημα με τη φράση «Να χτίζετε γέφυρες, αντί για τείχη» δημιουργώντας ένα από τα πιο δημοφιλή posts εκείνης της περιόδου.
Ακόμη και χωρίς την επιστημονική οπτική, η Γέφυρά μας αποτελεί παγκόσμιο αξιοθέατο, το οποίο σε συνδυασμό με το γεγονός ότι βρίσκεται στο μέσον της διαδρομής Δελφών – Ολυμπίας, θα μπορούσε να την καταστήσει τουριστικό πόλο έλξης για τη Δυτική Ελλάδα. Σε αυτή την κατεύθυνση είμαστε ανοιχτοί σε προτάσεις «συναξιοποίησης». Ήδη από φέτος ξεκινήσαμε και μία στρατηγική προσπάθεια αύξησης της επισκεψιμότητας στην περιοχή, μέσα από μεγάλα events, το σημαντικότερο από τα οποία είναι το “THE BRIDGE EXPERIENCE” που θα λάβει χώρα στις 8&9 Ιουλίου.
Η Γέφυρα αποτέλεσε και γέφυρα συνεργασίας μεταξύ Ελλήνων και Γάλλων επιστημόνων, κάτι που προσέλαβε μονιμότερα χαρακτηριστικά, μέσω της εμπλοκής της VINCI στην Ολυμπία Οδό. Τα 20 χρόνια της μιας παραχώρησης συμπίπτουν με την κατασκευαστική ολοκλήρωση της άλλης. Τι σημαίνει αυτό;
Είναι αλήθεια ότι για να αποκτήσουν οι Έλληνες τη Γέφυρά τους, χρειάστηκε η συνεισφορά τεχνογνωσίας των Γάλλων ειδικών. Αυτή η συνεργασία έκανε επιστημονικά πλουσιότερους τους Έλληνες μηχανικούς που συμμετείχαν στην κατασκευή του έργου
Ένας από αυτούς τους μηχανικούς είμαι και εγώ που όταν ξεκίνησα να ασχολούμαι με τη Γέφυρα στο μελετητικό ακόμη στάδιο το 1997, δεν φανταζόμουν ότι θα γινόμουν Τεχνικός Διευθυντής της κατασκευής της, Πρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος της παραχωρησιούχου εταιρείας, και εντέλει Διευθύνων Σύμβουλος της ΟΛΥΜΠΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε.
Πιο σημαντικό όμως είναι ότι οι ρόλοι έχουν πλέον αντιστραφεί και είναι η τεχνογνωσία των μηχανικών της Γέφυρας «Χαρίλαος Τρικούπης» που εξάγεται και δίνει τα φώτα της σε ξένους μηχανικούς που κατασκευάζουν «απαιτητικές» γέφυρες σε άλλα σημεία του κόσμου.
Η παραχώρηση της Γέφυρας Ρίου – Αντίρριου που οραματίστηκε το 1889 ο Χαρίλαος Τρικούπης είναι ένα έργο μακράς πνοής και διάρκειας. Αυτός ακριβώς ο μακροπρόθεσμος χαρακτήρας του, καθοδηγεί τις δράσεις, την πολιτική και τις δεσμεύσεις μας απέναντι στους χρήστες, την τοπική κοινωνία και την χώρα μας.
Πηγή: pelop.gr
ΜΗΝ ΞΕΧΑΣΕΤΕ
- Ακολουθήστε το ypodomes.com στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις για τις υποδομές στην Ελλάδα
- Δείτε την εταιρική μας σελίδα στο LinkedIn
- Εγγραφείτε στο Newsletter μας, για να λαμβάνετε κάθε εβδομάδα στο email σας τα δημοφιλή άρθρα μας