Ολοκληρώνεται το παζλ στους αυτοκινητόδρομους της χώρας – Ποιες είναι οι 3 τελευταίες εκκρεμότητες

Ολοκληρώνεται το παζλ στους αυτοκινητόδρομους της χώρας μετά και την χθεσινή παράδοση δύο νέων τμημάτων του Ε65. Οι “Δρόμοι Ανάπτυξης” όπως είχαν παρουσιαστεί το 2005 από τον Γιώργο Σουφλιά είναι πλέον σε μεγάλο μέρος ολοκληρωμένοι καθώς εκείνο το σχέδιο έχει φτάσει σχεδόν σε μεγάλο στάδιο υλοποίησης.

Η πρώτη δόση λειτουργίας των μεγάλων αξόνων από το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών ξεκίνησε από το 2012 με τα πρώτα τμήματα του Μορέα, συνεχίστηκε το 2017 με την παράδοση του Ελευσίνα-Πάτρα, Αντίρριο-Ιωάννινα, Κόρινθος-Καλαμάτα και Λεύκτρο-Σπάρτη, Μεταμόρφωση-Σκάρφεια, Σκάρφεια-Ράχες, Ράχες-Κλειδί και το Ξυνιάδα-Τρίκαλα του Ε65.

Είχε προηγηθεί η μεγάλη κρίση στα μεγάλα οδικά έργα λόγω της οικονομικής κατάρρευσης της χώρας το 2011 με αποτέλεσμα το 2013 να μείνουν εκτός πλάνου τα τμήματα της Ολυμπίας Οδού, Πάτρα-Πύργος-Τσακώνα και του Ε65, Λαμία-Ξυνιάδα και Τρίκαλα-Εγνατία.

Αυτό το “μαχαίρι” δημιούργησε σημαντικές πληγές στις τοπικές κοινωνίες που ζητούσαν αυτούς τους αυτοκινητόδρομους ως στοιχείο ανάπτυξης και σύνδεσης με τα οδικά δίκτυα της χώρας. Το Πάτρα-Πύργος αποτέλεσε μια μεγάλη καρμανιόλα για τη χώρα και χρειάστηκαν πολλά χρόνια διαφορετικών επιλογών μέχρι να φτάσουμε το 2022 στην έναρξη της κατασκευής του.

Επίσης για τα τμήματα του Ε65 χρειάστηκε να καταβληθεί την περίοδο 2016-2018 μεγάλη προσπάθεια για να χρηματοδοτηθούν και τελικά να μπορέσει να ξεκινήσει το νότιο τμήμα. Καθοριστική ήταν και η συμβολή του Ταμείου Ανάκαμψης καθώς μέσω του σχεδίου απολιγνιτοποίησης έγινε εφικτό να είναι τραβήξει χρηματοδότηση το βόρειο τμήμα.

Σήμερα έχουμε φτάσει σε ένα πολύ υψηλό επίπεδο ολοκλήρωσης στα εμβληματικά οδικά έργα. Η λειτουργία του Ε65 από την Λαμία μέχρι την Καλαμπάκα, αφήνει ως εκκρεμότητα την ολοκλήρωση του τμήματος Καλαμπάκα-Γρεβενά για το 2026 όπου και θα λήξει οριστικά η αναμονή για τον τρίτο κάθετο άξονα της χώρας.

Στην Ολυμπία Οδό τα έργα επίσης τρέχουν στο Πάτρα-Πύργος. Γίνεται μεγάλη προσπάθεια για να υπάρξει παράδοση του τμήματος Γαστούνη-Πύργος εντός του έτους ενώ προγραμματισμένα θα δοθούν σταδιακά εντός του 2025 και τα τμήματα από το Μιντολόγλι μέχρι τη Γαστούνη το 2025.

Οι εκκρεμότητες

Στα μεγάλα οδικά έργα για τους αυτοκινητόδρομους του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών μπορούμε να διακρίνουμε τρεις εκκρεμότητες για να ολοκληρώσει η χώρα την μετάβαση στην εποχή της οδικής ασφάλειας στους υπεραστικούς οδικούς άξονες.

Η μεγαλύτερη εκκρεμότητα είναι πλέον ο ΒΟΑΚ. Σε αυτό το πλαίσιο, έχουμε ήδη υπό κατασκευή (χωρίς όμως να υπάρχει καμία αξιοσημείωτη πρόοδος) στα τμήματα Χερσόνησος-Νεάπολη-Άγιος Νικόλαος. Ανάδοχο σχήμα στο τμήμα μέχρι την Νεάπολη ειναι από ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ-ΑΚΤΩΡ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕΙΣ-ΙΝΤΡΑΚΑΤ ενώ η ΑΚΤΩΡ εκτελεί τα έργα στο τμήμα Νεάπολη-Άγιος Νικόλαος.

Σε προχωρημένο διαγωνισμό είναι το βασικό τμήμα του ΒΟΑΚ, από τα Χανιά μέχρι το Ηράκλειο και την Χερσόνησο. Ανάδοχος είναι η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και όπως φαίνεται έχουμε ακόμα δρόμο μπροστά μας για να ολοκληρωθεί, με μεγαλύτερες πιθανότητες να δούμε να κλείνει το 2025.

Για το πρόβλημα του Ταμείου Ανάκαμψης και της χρηματοδοτικής συμβολής του στο έργο, εξετάζονται διάφορα σενάρια με κυρίαρχο αυτό της μεταφοράς των χρημάτων σε ειδικό λογαριασμό, ούτως ώστε να υπάρχουν διαθέσιμα κατά τη διάρκεια της κατασκευής χωρίς τη Δαμόκλειο Σπάθη της λήξης χρόνου του ΤΑ.

Η δεύτερη εκκρεμότητα είναι στην Ολυμπία Οδό, από τον Πύργο μέχρι την Τσακώνα. Εδώ έχουμε μια πραγματικότητα που πρέπει να αντιμετωπιστεί ρεαλιστικά για να μπορέσει να υπάρξει υλοποίηση και σε αυτό το τμήμα. Είναι η πολύ χαμηλή κίνηση οχημάτων καθημερινά που πρακτικά κάνει αδύνατη την χρηματοδότηση του από κάποιο ευρωπαϊκό εργαλείο όπως το ΕΣΠΑ.

Στο ΕΣΠΑ πλέον υπάρχουν πολύ αυστηροί κανόνες αναφορικά με την χρηματοδότηση οδικών έργων που συνδέεται με την βιωσιμότητα τους, δηλαδή από το πόσο πολυσύχναστοι είναι. Η αναβάθμιση του τμήματος αυτού από την άλλη είναι μια σημαντική ανάγκη, όχι μόνο για να βελτιωθούν τα επίπεδα οδικής ασφάλειας, αλλά και για να συμπληρωθεί ο περίφημος οδικός δακτύλιος στην Πελοπόννησο.

Είναι ο άξονας που αποτελείται από τα τμήματα Κόρινθος-Πάτρα-Πύργος-Τσακώνα-Τρίπολη και καταλήγει εκ νέου στην Κόρινθος.

Η τρίτη και τελευταία εκκρεμότητα είναι η υλοποίηση της αναβάθμισης του Ιωάννινα-Κακαβιά. Ο διαγωνισμός για το έργο αυτό είναι σε προχωρημένο στάδιο και λογικά μέσα στο καλοκαίρι είναι πιθανόν να πέσουν και οι υπογραφές. Απομένει η ένταξη του έργου στο ΕΣΠΑ για να ολοκληρωθεί η διαγωνιστική διαδικασία.

Με την ολοκλήρωση του Ιωάννινα-Κακαβιά ολοκληρώνεται και τυπικά η Ιόνια Οδός, από το Αντίρριο μέχρι τα Ελληνοαλβανικά σύνορα, μετουσιώνοντας ένα όνειρο δεκαετιών των Ηπειρωτών. Ο σημερινός δρόμος είναι εξαιρετικά επικίνδυνος και με πολύ χαμηλά στάνταρ στην οδική ασφάλεια.

Είναι προφανές ότι τα χρόνια των μεγάλων επενδύσεων στους αυτοκινητόδρομους είναι στη λήξη του. Πέρα από προφανείς προσθήκες όπως η παράκαμψη Χαλκίδας, το Μπράλος-Άμφισσα ή τοπικούς άξονες όπως η Αττική Οδός και η Περιφερειακή Θεσσαλονίκης, η περίοδος που μας απασχολούσσαν τα μεγάλα οδικά έργα έχει παρέλθει, έχοντας κλείσει παράλληλα και τους λογαριασμούς με το παρελθόν.