Οι δύο Βιολογικοί που θα λύσουν το πρόβλημα των λυμάτων στην Ανατολική Αττική

Μία ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα συνέντευξη παραχώρησε στο notioanatolika.gr η αναπληρώτρια γενική διευθύντρια έργων της ΕΥΔΑΠ στην Ανατολική Αττική, Τζίνα Στεφανάκου.

Η συνέντευξη αφορά το σύνολο του σχεδιασμού της Εταιρείας στην Ανατολική Αττικής αλλά εστιάζει και στα ζητήματα που έχουν θέσει τόσο ο Δήμος Μαρκοπούλου όσο και όλοι όσοι διαμαρτύρονται τόσο για τη μεταφορά των λυμάτων του παραλίου μετώπου του Δήμου Σαρωνικού στο ΚΕΛ Παιανίας – Κορωπίου όσο και για τον αγωγό της Χαμολιάς.

Η κα Στεφανάκου απαντά σε κρίσιμα ερωτήματα τα οποία επανειλημμένα έχουν επισημανθεί από πολίτες του Μαρκοπούλου και το Πόρτο Ράφτη και είναι ίσως η πρώτη φορά που δημοσιοποιείται η άποψη της ΕΥΔΑΠ επί αυτών.

notioanatolika.gr: Ποια είναι τα πλάνα της ΕΥΔΑΠ για την περιοχή της Ανατολικής Αττικής;

Τζ. Στεφανάκου: Στη χώρα μας, για διάφορους λόγους και αιτίες δυστυχώς έχουμε μείνει πίσω, σε κρίσιμα θέματα και βασικές υποδομές, όπως και το αποχετευτικό δίκτυο. Ήδη επιβαρύνεται η χώρα μας και κατά συνέπεια ο Έλληνας φορολογούμενος, με πρόστιμα 3,6 εκ. ευρώ/6μηνο, ενώ σοβαρότερες και πολλαπλάσιες είναι οι περιβαλλοντικές και υγειονομικές συνέπειες για τους πολίτες της περιοχής.

Τα τελευταία χρόνια η περιοχή ευθύνης της ΕΥΔΑΠ επεκτάθηκε και στην Ανατολική Αττική, όπου αναλάβαμε τις διαδικασίες επίλυσης ενός χρόνιου προβλήματος με την υλοποίηση των δικτύων αποχέτευσης και των Κέντρων Επεξεργασίας Λυμάτων που θα εξυπηρετήσουν την περιοχή.

Στο νέο μας επενδυτικό πρόγραμμα ύψους ενός δισ. ευρώ , προτάσσεται η αειφόρος ανάπτυξη, με ιδιαίτερη έμφαση στην περιοχή της Ανατολικής Αττικής, στην οποία θα αξιοποιηθεί το μεγαλύτερο μέρος του προγράμματος.

Ήδη έχουμε ολοκληρώσει το σχεδιασμό δύο νέων Κέντρων Επεξεργασίας Λυμάτων (ΚΕΛ) καθώς και των δικτύων ακαθάρτων, που θα εξυπηρετήσουν τις περιοχές των Δήμων Ραφήνας- Πικερμίου και Σπάτων-Αρτέμιδος και του Δήμου Μαραθώνα. Η συνολική επένδυση των έργων αυτών που είναι ενταγμένα στο ΕΣΠΑ ανέρχεται σε 400 εκ ευρώ περίπου.

Επιπρόσθετα της κατασκευής των δύο αυτών νέων ΚΕΛ και δικτύων, αναλαμβάνουμε και τη διαχείριση του ΚΕΛ Κορωπίου-Παιανίας, που κατασκευάζεται, μετά την ολοκλήρωσή του.
Επίσης αξίζει να σας πω ότι, ήδη κατασκευάζουμε, με προϋπολογισμό 9,6 εκατομμύρια ευρώ, το δίκτυο αποχέτευσης ακαθάρτων στα Γλυκά Νερά και στο Φούρεσι του Δήμου Παιανίας, που περιλαμβάνει πρωτεύον και δευτερεύον δίκτυο μαζί με τις εξωτερικές διακλαδώσεις για τη σύνδεση των ακινήτων στο δίκτυο.

Τα επόμενα χρόνια πρόκειται να ολοκληρώσουμε έργα αποχέτευσης και κατασκευής νέων δικτύων αποχέτευσης ακαθάρτων μήκους περίπου 1250 χιλιομέτρων, τα οποία θα εκτείνονται από το Μαραθώνα μέχρι την Παλλήνη και ως το Δήμο Σαρωνικού. Με απλά λόγια, λοιπόν, η ΕΥΔΑΠ έρχεται να οργανώσει και να τακτοποιήσει με κανόνες σύγχρονης τεχνολογίας και βιώσιμης ανάπτυξης, μια από τις βασικότερες υποδομές για την λειτουργία του αστικού χώρου.

notioanatolika.gr: Η ΕΥΔΑΠ πρόσφατα πήρε απόφαση για τη μεταφορά των λυμάτων του παράκτιου μετώπου του Δήμου Σαρωνικού και Κρωπίας στο ΚΕΛ Κορωπίου. Αναφερθήκατε σε πρόσφατη συνέντευξή σας ότι από το νέο σχεδιασμό, ο Δήμος Μαρκοπούλου δυνητικά μπορεί να έχει τις μεγαλύτερες ωφέλειες. Θέλετε να είστε περισσότερο περιγραφική σχετικά;

Τζ. Στεφανάκου: Θα πρέπει κατ’ αρχήν να τονίσω ότι τα ΚΕΛ που κατασκευάζονται σήμερα με σύγχρονη τεχνολογία και περιβαλλοντικές προδιαγραφές, αποτελούν κόσμημα και πολύτιμη ωφέλεια για τον τόπο. Περιβάλλονται από πάρκα και χώρους πρασίνου, έχουν χώρους ενημέρωσης και επιμόρφωσης σε περιβαλλοντικά θέματα και κυρίως, αποδίδουν πολύτιμο, καθαρό νερό, ενισχύοντας την καλλιεργητική αλλά και καλλωπιστική φροντίδα της ευρύτερης περιοχής τους.

Αδιαμφισβήτητα ο Δήμος Μαρκοπούλου θα έχει τις μεγαλύτερες ωφέλειες. Με βάση τον νέο σχεδιασμό τα νερά που θα προκύπτουν από την επεξεργασία στο ΚΕΛ Κορωπίου – Παιανίας και που θα καταλήγουν στον υποθαλάσσιο αγωγό σε βάθος 50 μ. μέσα στη θάλασσα, σε απόσταση 1 χλμ. από την ακτή, θα είναι λιγότερα σε ποσότητα και καθαρότερα σε σχέση με προηγούμενους σχεδιασμούς. Κυρίως όμως η ωφέλεια θα είναι από τις δυνατότητες που ανοίγονται με την επαναχρησιμοποίηση του ανακυκλωμένου νερού.

Ο ίδιος ο Δήμος Μαρκοπούλου αναγνωρίζοντας την έλλειψη σε νερό άρδευσης προχώρησε σε μελέτη σχετικά με τις δυνατότητες επαναχρησιμοποίησης ανακυκλωμένου νερού στην ευρύτερη περιοχή, κυρίως σε αμπέλια και ελιές. Όμως, όπως διαπιστώνεται πέραν των καλλιεργειών που πραγματοποιούνται σε αμπέλια και ελιές, η περιοχή του Δήμου Μαρκοπούλου διαθέτει σημαντικές, δυναμικές δενδροκαλλιέργειες σε σύκα και φιστίκια τα οποία χρειάζονται σημαντικές ποσότητες νερού. Η παροχή υψηλής ποιότητας ανακυκλωμένου νερού ανοίγει νέες δυνατότητες για τις καλλιέργειες, δεδομένου ότι η ευρύτερη περιοχή, όπως και άλλες, έχει σημαντικά ποιοτικά ζητήματα με τον υπόγειο υδροφορέα.

notioanatolika.gr: Τι απαντάτε σ’ όλους αυτούς που ισχυρίζονται ότι η περιοχή έχει επάρκεια ποσοτήτων ποιοτικού νερού;

Τζ. Στεφανάκου: Προσωπικά εμπιστεύομαι τα δεδομένα όπως προκύπτουν μέσα από τεκμηριωμένη επιστημονική ανάλυση. Ο αείμνηστος Καθηγητής Σπ. Λέκκας ο οποίος ήταν και κάτοικος στην περιοχή, είχε ασχοληθεί εκτενώς με το θέμα των υδάτων της περιοχής. Επίσης ο ομότιμος Καθηγητής Γεωλογίας Η. Μαριολάκος έχει καταθέσει λεπτομερή έκθεση σχετικά με το ζήτημα των υδάτων της περιοχής. Πέραν όμως της επιστημονικής τεκμηρίωσης η καθημερινότητα είναι αδιάψευστος μάρτυρας, οι αγρότες βιώνουν την έλλειψη και ευτυχώς είναι πολλοί πλέον αυτοί που το αντιλαμβάνονται και προβληματίζονται. Θα πρέπει επίσης να αναφερθούν και οι δυσμενείς προβλέψεις της κλιματικής αλλαγής, που αναμένεται, στο εγγύς μέλλον, να περιορίσουν ακόμη περισσότερο την επάρκεια νερού.
Δεν έχουμε την πολυτέλεια να πετάμε νερό.

notioanatolika.gr: Πολλοί υποστηρίζουν ότι το συγκεκριμένο νερό περισσότερο κακό θα κάνει παρά καλό στις καλλιέργειες. Τι έχετε να πείτε;

Τζ. Στεφανάκου: Και πάλι, ως επιστήμονας, θα μου επιτρέψετε να αναφερθώ στα επιστημονικά δεδομένα και βέβαια σε ιστορικά γεγονότα που τα τεκμηριώνουν. Δεν ανακαλύψαμε εμείς τον τροχό, απλά αργήσαμε να τον χρησιμοποιήσουμε! Στη Γαλλία εδώ και περίπου ένα αιώνα αξιοποιούν το ανακυκλωμένο νερό για άρδευση γύρω από την περιοχή του Παρισιού, στην Ιταλία και στην Ισπανία επίσης αρδεύουν τεράστιες εκτάσεις ενώ το ίδιο συμβαίνει σε πολλές χώρες σε παγκόσμιο επίπεδο.

Ωστόσο, το καλό είναι ότι στη χώρα μας, που αργήσαμε να αξιοποιήσουμε το ανακυκλώμενο νερό, πλέον μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε για την παραγωγή του τη βέλτιστη τεχνολογία, αξιοποιώντας την εμπειρία άλλων. Στην ΕΥΔΑΠ ο σχεδιασμός δημιουργίας και λειτουργίας των νέων ΚΕΛ προβλέπει τη χρήση τριτοβάθμιας επεξεργασίας, στην αιχμή της τεχνολογίας, επιτυγχάνοντας το βέλτιστο αποτέλεσμα. Παράλληλα, ως ΕΥΔΑΠ έχουμε αναπτύξει σε συνεργασία με το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο, ερευνητικό πρόγραμμα, προκειμένου να προσδιορίσουμε επακριβώς, αλλά και να ενισχύσουμε τις ωφέλειες στην πρωτογενή παραγωγή.

notioanatolika.gr: Ο Δήμος Μαρκοπούλου σας κατηγορεί όμως ότι δεν τον έχετε ενημερώσει προχωρώντας στην εκτέλεση μίας ειλημμένης τελικά απόφασης…

Τζ. Στεφανάκου: Δεν είναι ακριβώς έτσι. Από την πρώτη στιγμή επικοινωνήσαμε με όλους τους εμπλεκομένους φορείς στην ευρύτερη περιοχή, προκειμένου μεταξύ άλλων να κατανοήσουμε τις ανάγκες και τις ανησυχίες, κάθε πλευράς, όπως αυτές εκφράστηκαν. Παράλληλα κατά τη διάρκεια του σχεδιασμού και πριν την απόφαση, εστάλη επίσημη πρόσκληση σε διάλογο προς τους 4 εμπλεκόμενους Δήμους, την οποία αποδέχθηκαν οι τρεις Δήμοι ενώ ο Δήμος Μαρκοπούλου απέρριψε, προχωρώντας εν συνεχεία σε αρνητική απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου και σε κινητοποιήσεις.

Ωστόσο η ΕΥΔΑΠ, παραμένει διαθέσιμη για κάθε ενημέρωση και συνεργασία μαζί του, όπως συνεργάστηκε και συνεχίζει να συνεργάζεται στενά με τις αρμόδιες Αρχές, Περιφέρεια Αττικής, τα Υπουργεία Αγροτικής Ανάπτυξης, Υποδομών & Μεταφορών, Περιβάλλοντος και άλλους, έχει ήδη ενημερώσει όλα τα εμπλεκόμενα μέρη και θα συνεχίσει να ενημερώνει κάθε ενδιαφερόμενο.

notioanatolika.gr: Με ποια κριτήρια λάβατε την απόφαση να μεταφερθούν τα λύματα του παράκτιου μετώπου Κορωπίου και Σαρωνικού στο ΚΕΛ Κορωπίου- Παιανίας;

Τζ. Στεφανάκου: Καταρχήν, όπως αναφέρθηκε και πρωτύτερα η χώρα μας καταβάλει τεράστια πρόστιμα για τη μη συμμόρφωση με τις διατάξεις της κοινοτικής οδηγίας 91/271/ΕΟΚ, για την συλλογή και επεξεργασία των λυμάτων. Σε ότι αφορά στους Δήμους Κρωπίας και Σαρωνικού, οι περιοχές Καλύβια και Κουβαράς του Δήμου Σαρωνικού αποχετεύονται στο ΚΕΛ Μαρκοπούλου, ενώ τα λύματα της περιοχής του Κορωπίου θα επεξεργάζονται στο ΚΕΛ Κορωπίου-Παιανίας, όταν αυτό ολοκληρωθεί.

Έμενε λοιπόν να δοθεί άμεσα λύση και για την επεξεργασία των λυμάτων του παράκτιου μετώπου των παραπάνω δήμων. Για το λόγο αυτό, προχωρήσαμε στην εκπόνηση μελέτης, η οποία εξέτασε εννέα διαφορετικές λύσεις με κριτήρια όχι μόνο τεχνικά και οικονομικά, αλλά και χωροταξικά, οικιστικά, περιβαλλοντικά και κοινωνικής αποδοχής. Για όλα αυτά έχουν ενημερωθεί όλοι οι ενδιαφερόμενοι.

Κατά τη διάρκεια λοιπόν της όλης διαδικασίας, σε μία λογική συμπόρευσης με την τοπική κοινωνία, πραγματοποιήσαμε σειρά συναντήσεων και συζητήσεων με όλους τους εμπλεκομένους. Στη διαδικασία αυτή προέκυψε και το αίτημα των Αγροτικών Συνεταιρισμών που εστάλη σε οκτώ παραλήπτες (μεταξύ των οποίων και η ΕΥΔΑΠ) για τη χρήση του παραγόμενου από τα ΚΕΛ νερού και τη στήριξη των αγροτών της περιοχής, αίτημα που εναρμονίζεται και με τη βασική επιδίωξη της Ε.Ε. να υιοθετούνται οι αρχές της κυκλικής οικονομίας στα έργα που χρηματοδοτεί. Από αυτή τη σκοπιά το ΚΕΛ Κορωπίου-Παιανίας αν και από τεχνοοικονομική αξιολόγηση του κόστους επένδυσης και συντήρησης-λειτουργίας (CAPEX και OPEX) δεν αποτελούσε τη βέλτιστη επιλογή, εντούτοις είναι αυτό που βρίσκεται σε κοντινότερη απόσταση με τις αγροτικές περιοχές Παιανίας, Κορωπίου και Μαρκοπούλου, απ’ ότι για παράδειγμα το ΚΕΛ Μαρκοπούλου.

Εκείνο που ενδιαφέρει την ΕΥΔΑΠ είναι να επιλέγεται η λύση που εγγυάται την μικρότερη επεμβατικότητα και την καλύτερη αποτελεσματικότητα, πράγμα που ισχύει και εν προκειμένω.

notioanatolika.gr: Στη λαϊκή συνέλευση στο Μαρκόπουλο ακούστηκε ότι το ΚΕΛ Παιανίας – Κορωπίου δεν θα υποβάλει τα λύματα σε τριτοβάθμια επεξεργασία καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου. Ισχύει κάτι τέτοιο;

Τζ. Στεφανάκου: Κατηγορηματικά δεν ισχύει. Η ΕΥΔΑΠ έχει υιοθετήσει τις πλέον σύγχρονες τεχνολογίες, η λειτουργία των οποίων δεν περιορίζεται χρονικά, αλλά λειτουργεί σταθερά καθ’ όλη τη διάρκεια ζωής της εγκατάστασης. Ειδικότερα όσον αφορά το ανακυκλωμένο νερό που θα προκύψει από την παράκτια ζώνη του Σαρωνικού με βάση το νέο σχεδιασμό, θα διοχετεύεται εξ ολοκλήρου, είτε άμεσα είτε έμμεσα, για τις ανάγκες του κάμπου των Μεσογείων. Η δε τριτοβάθμια επεξεργασία που προβλέπεται να εφαρμοσθεί στο ΚΕΛ Κορωπίου Παιανίας είναι πολύ πιο εξελιγμένη σε σχέση με την υφιστάμενη επεξεργασία στο ΚΕΛ Μαρκοπούλου.

notioanatolika.gr: Λέγεται κατ’ επανάληψη ότι η απόφαση για τη μεταφορά των λυμάτων του παραλιακού μετώπου του Δήμου Σαρωνικού είναι πολιτική και όχι τεχνική απόφαση. Ισχύει κάτι τέτοιο;

Τζ. Στεφανάκου: Το θέμα της αποχέτευσης της νότιας ακτής Σαρωνικού δεν είναι τωρινό. Συζητιέται τα τελευταία 20 χρόνια, έχουν γίνει ουκ ολίγες μελέτες και προτάσεις, έχουν υπάρξει αντιδράσεις και πολλά πισωγυρίσματα.

Η ΕΥΔΑΠ, μακριά από πολιτικές, με στόχο να λυθεί οριστικά αυτό το χρόνιο πρόβλημα και να εφαρμοστεί η βέλτιστη λύση, ανέθεσε μελέτη για την αξιολόγηση όλων των λύσεων που είχαν προταθεί στο παρελθόν. Η αξιολόγησή τους έγινε με τη μέθοδο της διακριτής ανάλυσης με βαρύνουσα άθροιση και για την επιλογή της βέλτιστης χρησιμοποιήθηκαν 16 διαφορετικά κριτήρια/υποκριτήρια.

Ο νέος σχεδιασμός για τη μεταφορά των λυμάτων του παράκτιου μετώπου των Δήμων Σαρωνικού και Κρωπίας προέκυψε από τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης, καθώς επίσης και από ανάλυση που διεξήχθη των κοινωνικών επιπτώσεων (social analysis & social impact) και βέβαια λαμβάνοντας υπόψη τις αρχές της κυκλικής οικονομίας.

notioanatolika.gr: Να μιλήσουμε με απλούς αριθμούς; Τι θα χύνεται στον Ευβοϊκό από τον αγωγό της Χαμολιάς;

Τζ. Στεφανάκου: Χαίρομαι γιατί η συγκεκριμένη ερώτηση εστιάζει στην ουσία της όλης διαδικασίας. Στην περιοχή της Χαμολιάς, με βάση το νέο σχεδιασμό, θα διοχετεύεται λιγότερο και ποιοτικά καλύτερο ανακυκλωμένο νερό σε σύγκριση με παλαιότερους σχεδιασμούς. Με βάση το νέο σχεδιασμό της ΕΥΔΑΠ επιτυγχάνεται μείωση πάνω από 30% των ποσοτήτων ανακυκλώμενου νερού που θα φτάνουν στον αγωγό διάθεσης της Χαμολιάς, ενώ υπό προϋποθέσεις και με τη συνεργασία του Δήμου Μαρκοπούλου υπάρχει δυνατότητα περαιτέρω μείωσης άνω του 65% προς όφελος κυρίως της πρωτογενούς παραγωγής. Το ανακυκλωμένο νερό που θα προέρχεται από το ΚΕΛ Κορωπίου – Παιανίας είναι ποιοτικά ανώτερο από αυτό που θα παραγόταν με βάση τον παλαιότερο σχεδιασμό, οπότε βασικός μας στόχος είναι ούτε σταγόνα του καθαρού νερού που θα προέρχεται από τα λύματα του παράκτιου μετώπου να μην πηγαίνει χαμένη.

Βασική μας επιδίωξη σταδιακά είναι η πλήρης αξιοποίηση του ανακυκλωμένου νερού, ώστε να μην χάνεται ούτε γραμμάριο από το ανακυκλώμενο νερό προς τον υπάρχοντα αγωγό διάθεσης στη Χαμολιά. Και αυτό διότι η ποιότητα του νερού αυτού είναι εξαιρετική για την άρδευση και συνιστά απώλεια η απόρριψη χωρίς τη χρήση του.

Κλείνοντας θα ήθελα να πω προς τους αναγνώστες σας και προς τον κόσμο που πρέπει να ενημερωθεί, ότι αυτό που ερχόμαστε να κάνουμε είναι κάτι καλό, ερχόμαστε να βελτιώσουμε την πραγματικότητα και το περιβάλλον των κατοίκων και όχι να το επιβαρύνουμε.

Πηγή: https://www.irafina.gr/i-evdap-apanta-se-krisima-erotimata-gia-to-kel-koropiou-peanias-ke-ton-agogo-chamolias/