Νέα διάσταση στην εμπειρία επίσκεψης αρχαιολογικών χώρων και μουσείων με το APSIM

Όταν η τεχνολογία της επαυξημένης πραγματικότητας (ΑR) συναντά τους χώρους του πολιτισμού, η εμπειρία περιήγησης μας στα μνημεία του ελληνικού πολιτισμού αποκτά μια νέα διάσταση. Το έργο APSIM «APplications of situated SIMulations» (Εφαρμογές εντοπισμένης προσομοίωσης), έχει θέσει στόχο να αναδείξει τον ελληνικό πολιτισμό αξιοποιώντας και αναπτύσσοντας τις νέες τεχνολογίες, βοηθώντας έτσι το ευρύ κοινό και ειδικά τη νέα γενιά να γνωρίσουν και να αγαπήσουν τον αρχαιολογικό πλούτο της Ελλάδας.  

Οι επισκέπτες επιλεγμένων αρχαιολογικών χώρων και μουσείων, κάνοντας χρήση της εφαρμογής που αναπτύσσεται στο πλαίσιο του έργου, θα μπορούν να απολαύσουν μία εντελώς διαφορετική εμπειρία επίσκεψης, που θα θυμίζει video gaming!. Μέσω της επαυξημένης πραγματικότητας θα μπορούν να περιηγηθούν στο χώρο περιστρέφοντας την έξυπνη συσκευή τους, και να γνωρίσουν το έκθεμα που επιλέγουν στην άρτια του μορφή.

Στο έργο ενώνουν την τεχνογνωσία τους 6 ελληνικοί φορείς: το ΕΠΙΣΕΥ του ΕΜΠ, η Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, η Πανεπιστημιακή ανασκαφή του Δίου (Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης) το Επιγραφικό Μουσείο των Αθηνών και οι εταιρείες Comic ΙΚΕ και ΓΕΩΑΝΑΛΥΣΗ ΑΕ. Το APSIM συντονίζει η ερευνητική  ομάδα ISENSE του Ερευνητικού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου Συστημάτων Επικοινωνιών και Υπολογιστών (ΕΠΙΣΕΥ) του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, η οποία έχει στο ιστορικό της περισσότερα από 200 επιτυχημένα ερευνητικά έργα τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

«Τα μουσεία και οι αρχαιολογικοί χώροι μας έχουν την τύχη να είναι θεματοφύλακες μιας πλούσιας και πολυποίκιλης πολιτιστικής κληρονομιάς που απαρτίζεται από φυσικά αντικείμενα -αλλά και από άυλα χαρακτηριστικά-, εκθέματα που έχουμε το χρέος όχι μόνο να τα διατηρήσουμε προς όφελος των μελλοντικών γενεών αλλά και να τα εμπλουτίσουμε. Η προσπάθεια να έρθει το ευρύ κοινό πιο κοντά με τα τεκμήρια της πολιτιστικής κληρονομιάς αποτελούσε πάντα μια κοινωνική πρόκληση. Σήμερα, οι τεχνολογίες επαυξημένης πραγματικότητας προσφέρουν μια σειρά από άνευ προηγουμένου δυνατότητες σε αυτή την κατεύθυνση. Η εφαρμογή που αναπτύσσεται στο πλαίσιο του APSIM δίνει τη δυνατότητα στον επισκέπτη να χρησιμοποιήσει την κινητή έξυπνη συσκευή του για να περιηγηθεί σε πλήθος από ψηφιακές πληροφορίες και εικονικά στοιχεία στις 3 διαστάσεις που διευρύνουν την πραγματικότητα μπροστά του και δίνουν ‘νέα ζωή΄ στο έκθεμα. Το ΕΠΙΣΕΥ βρίσκεται στην ευχάριστη θέση να συντονίζει το έργο που αποτελεί ένα ακόμα σημαντικό βήμα στην πορεία μας για την ψηφιοποίηση της πολιτιστικής κληρονομιάς της χώρας μας» δηλώνει ο Δρ Άγγελος Αμδίτης, συντονιστής του έργου και Διευθυντής Έρευνας και Ανάπτυξης στο ΕΠΙΣΕΥ/ΕΜΠ. 

Το έργο θα βρει εφαρμογή σε δύο εμβληματικούς αρχαιολογικούς χώρους της Ελλάδας, το Δίον Πιερίας και τη Δήλο των Κυκλάδων, καθώς επίσης και το Επιγραφικό Μουσείο Αθηνών, ενώ τα εκθέματα που έχουν επιλεχθεί για την αναπαράσταση τους μέσω της εφαρμογής του APSIM είναι το ιερό του Απόλλωνα και τα Προπύλαια από τον Αρχαιολογικό χώρο της Δήλου, η λεγόμενη Επισκοπική Βασιλική από τον Αρχαιολογικό Χώρο του Δίου και η Σκευοθήκη του Φίλωνα από το Επιγραφικό Μουσείο Αθηνών.

Για τον εντοπισμό και την καταγραφή των αναγκών και των προτιμήσεων των χρηστών της εφαρμογής σχεδιάστηκαν 3 ερωτηματολόγια. Η  κοινοπραξία  του ΑPSIM προσκαλεί όσους επιθυμούν να συμβάλλουν στο εγχείρημα, να συμπληρώσουν τα παρακάτω ερωτηματολόγια που θα βοηθήσουν στην χαρτογραφήση των αναγκών των χρηστών. Για την Πανεπιστημιακή ανασκαφή του Δίου δείτε το ερωτηματολόγιο εδώ, για τον Αρχαιολογικό χώρο της Δήλου, το ερωτηματολόγιο είναι διαθέσιμο εδώ, και το ερωτηματολόγιο για το Επιγραφικό Μουσείο Αθηνών μπορείτε να το βρείτε εδώ.

Το APSIM υλοποιείται στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας Ελλάδα 2.0 με τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης – NextGenerationEU. Η ερευνητική δράση του έργου ξεκίνησε τον Μάιο του 2022 και αναμένεται να ολοκληρωθεί τον Νοέμβριο του 2024. Στις 30 Ιουνίου του 2022, το έργο πραγματοποίησε την εναρκτήρια συνάντηση της κοινοπραξίας στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο όπου οι εταίροι παρουσίασαν τους οργανισμούς και τις επιχειρήσεις που εκπροσωπούν και συζήτησαν αναλυτικά τους στόχους, τις δράσεις αλλά και τα αναμενόμενα αποτελέσματα του APSIM.