Σημαντικό διαχειριστικό κέντρο της παγκόσμιας ναυτιλίας ο Πειραιάς και το 2022

Η ανάλυση των πρόσφατων στοιχείων σχετικά με το μέγεθος και τα βασικά χαρακτηριστικά του στόλου των ναυτιλιακών επιχειρήσεων που βρίσκονται στον Πειραιά επιβεβαιώνει ότι ο Πειραιάς και το 2022 αποτέλεσε σημαντικό διαχειριστικό κέντρο της παγκόσμιας ναυτιλίας και κύριο επιχειρηματικό hub του ελληνόκτητου στόλου. 

Στο πλαίσιο αυτό, η ερευνητική ομάδα των Ναυτικών Χρονικών, με την επιστημονική συμβολή του Καθ. Γιάννη Θεοτοκά (Τμήμα Ναυτιλιακών Σπουδών, Πανεπιστήμιο Πειραιώς), εκπόνησε έρευνα με στόχο τη σκιαγράφηση του προφίλ των διαχειριστριών εταιρειών με παραρτήματα στον Πειραιά και την Αθήνα. 

Με κριτήριο το μέγεθος, οι εταιρείες κατηγοριοποιούνται ως εξής:

• Μικρές εταιρείες: Στόλος έως πέντε πλοία 
• Μεσαίες εταιρείες: Στόλος από έξι έως δεκαπέντε πλοία 
• Μεγάλες εταιρείες: Στόλος δεκαέξι πλοίων και άνω

Οι 563 εταιρείες που εξετάζονται στην ανάλυση διαχειρίζονται στόλο 5.191 πλοίων (χωρητικότητας μεγαλύτερης των 1.000 gt). Στην ανάλυση δεν περιλαμβάνονται οι επιχειρήσεις της επιβατηγού ναυτιλίας, τα χαρακτηριστικά των οποίων διαφέρουν πλήρως και απαιτούν ιδιαίτερη ανάλυση. 

Παρακάτω παρουσιάζονται κάποια σημαντικά ευρήματα της έρευνας:

Κατανομή των διαχειριστριών εταιρειών βάσει του μεγέθους τους: Περισσότερες από τις μισές εταιρείες (57% – 322 εταιρείες) είναι μικρού μεγέθους, ένα σημαντικό ποσοστό (28% – 155 εταιρείες) είναι μεσαίου μεγέθους, ενώ οι μεγάλες εταιρείες φτάνουν τις 86 και αποτελούν το 15% του συνόλου.

Κατανομή του στόλου ανά μέγεθος εταιρείας: Οι 322 μικρές εταιρείες αποτελούν την πλειοψηφία του αριθμού των επιχειρήσεων (57%) και διαχειρίζονται στο σύνολό τους 835 πλοία, αριθμός που συνιστά μόλις το 16,1% του συνολικού αριθμού πλοίων του στόλου του Πειραιά/Αθήνας. Οι 155 εταιρείες μεσαίου μεγέθους αποτελούν το 28% του συνολικού αριθμού των εταιρειών και διαχειρίζονται σχεδόν αντίστοιχο ποσοστό πλοίων, αφού τα 1.440 πλοία που συγκροτούν τον στόλο τους αποτελούν το 27,7% του συνολικού αριθμού των πλοίων. Οι 86 εταιρείες μεγάλου μεγέθους, αν και αποτελούν το 15% του συνολικού αριθμού, διαχειρίζονται 2.916 πλοία, τα οποία αποτελούν το 56,2% του συνολικού στόλου.

Κατανομή των εταιρειών βάσει του πλοίου: Τρεις στις τέσσερις εταιρείες (75%) διαχειρίζονται στόλους με έναν τύπο πλοίου, είτε αμιγώς bulk carriers είτε αμιγώς δεξαμενόπλοια. Αποκλειστικά bulk carriers διαχειρίζονται 289 εταιρείες (51%), ενώ αποκλειστικά δεξαμενόπλοια διαχειρίζονται 137 εταιρείες (24%). Το ποσοστό των εταιρειών που διαχειρίζονται αποκλειστικά containerships ή υγραεριοφόρα είναι σαφώς μικρότερο. Δέκα εταιρείες διαχειρίζονται αποκλειστικά containerships, οκτώ εταιρείες αποκλειστικά LNG carriers και επτά εταιρείες αποκλειστικά LPG carriers. Παράλληλα, ένα σημαντικό μέρος των εταιρειών (15% – 83 εταιρείες) διαχειρίζονται διαφοροποιημένους στόλους και, συνεπώς, δραστηριοποιούνται σε πολλαπλές αγορές. Σημειώνεται ότι 29 εταιρείες διαχειρίζονται αποκλειστικά πλοία άλλου τύπου. 

Γεωγραφική κατανομή των εταιρειών: 222 από τις 563 επιχειρήσεις (39%) είναι επιχειρήσεις που λειτουργούν από το μεγάλο λιμάνι της χώρας, στοιχείο που καταδεικνύει τον πρωταγωνιστικό του ρόλο για τις δραστηριότητες των ναυτιλιακών εταιρειών της ευρύτερης περιοχής. Στην εκτίμηση της επιρροής του Πειραιά θα πρέπει κανείς να λάβει υπόψη ότι το μεγαλύτερο ποσοστό των επιχειρήσεων που χαρακτηρίζονται και ως «παραναυτιλιακές», οι οποίες παρέχουν τις υπηρεσίες τους και υποστηρίζουν τις ναυτιλιακές επιχειρήσεις, είναι επίσης εγκατεστημένες στον Πειραιά. Τη δεύτερη μεγαλύτερη ομάδα αποτελούν οι 130 (23%) επιχειρήσεις που λειτουργούν στα Νότια Προάστια. Στον Άξονα Κηφισίας και στα Βόρεια Προάστια υπάρχουν αθροιστικά 124 εταιρείες (22% του συνόλου), ενώ στον Άξονα Συγγρού και στο Κέντρο της Αθήνας αθροιστικά 67 εταιρείες (12% του συνόλου). 

Κατανομή του στόλου ανά τύπο πλοίου: Ο συνολικός στόλος των 563 εταιρειών αριθμεί 5.191 εμπορικά πλοία –μεγαλύτερα των 1.000 gt και πλην εκείνων της επιβατηγού ναυτιλίας– αθροιστικής χωρητικότητα που ξεπερνά τα 441 εκατ. dwt. Ο κύριος όγκος του στόλου από bulk carriers (2.589 πλοία – 50% του στόλου) και δεξαμενόπλοια (1.670 πλοία – 32% του στόλου). Ακόμη, το 9% του στόλου αποτελείται από containerships ενώ το υπόλοιπο 9% από υγραεριοφόρα και πλοία άλλου τύπου. 

Εταιρείες 50+ πλοίων: Υπάρχουν 16 εταιρείες στον Πειραιά/ Αθήνα που διαχειρίζονται έκαστη τουλάχιστον 50 πλοία. Αθροιστικά, αυτές οι εταιρείες διαχειρίζονται στόλο 1.103 πλοίων, συνολικής χωρητικότητας 125,1 εκατ. dwt. Συνεπώς, οι 16 αυτές εταιρείες διαχειρίζονται το 21,2% του στόλου του Πειραιά/Αθήνας σε αριθμό πλοίων (1.103 από τα 5.191 πλοία) και το 28,4% σε όρους χωρητικότητας (125,1 εκατ. dwt από τα 441,1 εκατ. dwt).