Μετρό Αθήνας: σε αναζήτηση χρηματοδότησης για να “τρέξουν” 8 μελλοντικές επεκτάσεις

Εναλλακτικούς τρόπους χρηματοδότησης αναζητά η Ελληνικό Μετρό για να μπορέσει να υλοποιήσει επεκτάσεις και νέες γραμμές στην Αθήνα. Έχοντας σε κατασκευή την γραμμή 4 και σε διαγωνισμό την επέκταση της γραμμής 2 προς Ίλιον, η Ελληνικό Μετρό έχει στα σχέδια της οκτώ επεκτάσεις.

Για να μπορέσουν να τρέξουν αυτά τα έργα θα πρέπει να ενταχθούν σε ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά προγράμματα όπως το ΕΣΠΑ, πράγμα που σημαίνει ότι για να δούμε να υλοποιούνται όλες αυτές οι επεκτάσεις είναι μάλλον πιθανόν να φτάσουμε στο 2050.

Εξάλλου τα χρήματα που απαιτούνται για την υλοποίηση όλων αυτών των επεκτάσεων πιθανόν να ξεπερνά τα 4 δισ. ευρώ πράγμα που σημαίνει ότι θα πρέπει να απλωθούν σε βάθος χρόνου για να βρούν πόρους και να οδεύσουν προς χρηματοδότηση.

Την ίδια ώρα το κυκλοφοριακό πρόβλημα στην Αθήνα επιδεινώνεται διαρκώς και ειδικά μετά το 2021 πολλοί βασικοί άξονες της πόλης αλλά και τοπικοί πλέον άξονες στα πρόαστια παρουσιάζουν εικόνα κορεσμού στις ώρες αιχμής. Οι συγκοινωνιολόγοι για την αντιμετώπιση των κυκλοφοριακών προβλημάτων είναι πάντα σαφείς ότι μια από τις ενδεδειγμένες λύσεις είναι η επέκταση των μέσων σταθερής τροχιάς (και εν γένει της δημόσιας συγκοινωνίας).

Αυτό φαίνεται ότι δραστηριοποίησε την ΔΕΚΟ του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών να διερευνήσει τρόπους χρηματοδότησης επεκτάσεων και νέων γραμμών. Με πρόσφατη απόφαση δόθηκε το πράσινο φως για την απευθείας ανάθεση της σύμβασης με την οποία θα διενεργηθεί η προκαταρκτική μελέτη που θα δώσει μια πρώτη ένδειξη για το πως μπορεί να κινηθεί χρηματοδοτικά η εταιρεία.

Η PLANET είναι η εταιρεία που αναλαμβάνει την συγκεκριμένη μελέτη με ποσό 29.500 ευρώ. Η εταιρεία συμβούλων-μηχανικών θα πρέπει να έχει ολοκληρώσει το αντικείμενο της σύμβασης μέσα σε τρεις μήνες από την υπογραφή της σχετικής σύμβασης.

Ποιες είναι οι επεκτάσεις που εξετάζει η Ελληνικό Μετρό

Οι 8 επεκτάσεις που εξετάζονται είναι χωρισμένες σε αυτές που έχουν ήδη ξεκινήσει διαδικασίες ωρίμανσης και σε αυτές που είναι πιο μελλοντικές. Πιο αναλυτικά οι επεκτάσεις που ωριμάζουν αυτή την εποχή και βρίσκονται σε διαφορετικό στάδιο προτεραιοποίησης η κάθε μια είναι:

-η επέκταση της γραμμής 2 προς Γλυφάδα με 3 σταθμούς

-η επέκταση της γραμμής 4 προς δυτικά προς Πετρούπολη με 6 σταθμούς

-ο νέος κλάδος της γραμμής 1 Θησείο-Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος με το Μετρό με 4 σταθμούς

-ο κλάδος της γραμμής 4 (ή η νέα γραμμή 5) από τον Ευαγγελισμό μέχρι την ΠΥΡΚΑΛ με 3 σταθμούς.

-η επέκταση της γραμμής 4 προς Μαρούσι-Λυκόβρυση με 10 σταθμούς στα βόρεια

-η υπογειοποίηση της γραμμής 1 στο τμήμα Φάληρο-Πειραιάς

-η περαιτέρω επέκταση της γραμμής 2 από τον Άγιο Νικόλαο μέχρι το Μενίδι με 3 σταθμούς

-η επέκταση της γραμμής 1 από την Κηφισιά μέχρι την Ε.Ο. στον κόμβο Βαρυμπόμπης με 2 σταθμούς.

Στόχος είναι το Δίκτυο Μετρό που θα διαθέτει να ξεπεράσει τους 110 σταθμούς στην Αθήνα και μαζί με την υπό κατασκευή γραμμή 4 και την υπό δημοπράτηση επέκταση της γραμμής 2 προς Ίλιον να προσθέσουν 50 νέους σταθμούς.

Η γραμμή 2 πάει Ίλιον και Γλυφάδα

Η επέκταση είναι σε δημοπράτηση και χρηματοδοτικά αναμένεται να ενταχθεί στο ΕΣΠΑ 2021-2027. Για το υπουργείο Υποδομών και την Ελληνικό Μετρό μπήκε ως πρώτη προτεραιότητα η βόρειο-δυτική επέκταση από την Ανθούπολη (Περιστέρι) να φτάσει στον σταθμό Άγιος Νικόλαος στο Ίλιον.

Οι 3 σταθμοί ΠΑΛΑΤΙΑΝΗ, ΙΛΙΟΝ, ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ θα δημιουργήσουν καλύτερες συνθήκες στις αστικές συγκοινωνίες και την σύνδεση του δικτύου Μετρό στις πολυπληθείς περιοχές της Πετρούπολης, του Ιλίου και του Καματερού. Η προκήρυξη του διαγωνισμού βγήκε στον αέρα στις αρχές του μήνα. Το έργο αναμένεται να χρηματοδοτηθεί από το ΕΣΠΑ 2021-2027.

Στα νότια ωριμάζει το έργο για την τελική επέκταση του μέσου μέχρι το κέντρο της Γλυφάδας με τρεις σταθμούς: ΑΝΩ ΓΛΥΦΑΔΑ, ΓΡ.ΛΑΜΠΡΑΚΗ, ΓΛΥΦΑΔΑ. Ο τερματικός σταθμός χωροθετείται στην πλατεία Αγίου Κωνσταντίνου στο εμπορικό κέντρο της Γλυφάδας. Όσο και αν φαίνεται περίεργο, το 2000 όταν λειτούργησαν τα πρώτα τμήματα των γραμμών 2 και 3, ο στόχος ήταν το 2006 το μέσο να έχει επεκταθεί μέχρι τη Γλυφάδα.

Οι επεκτάσεις της γραμμής 4

Από τον Ιούνιο του 2021 το πρώτο τμήμα της γραμμής 4 από το Άλσος Βεϊκου μέχρι το Γουδή με 15 σταθμούς είναι υπό κατασκευή και σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα θα τεθεί σε λειτουργία στο τέλος της τρέχουσας δεκαετίας. Στον σχεδιασμό της Αττικό Μετρό πλέον περνούν και οι επεκτάσεις προς Πετρούπολη, Λυκόβρυση και ΠΥΡΚΑΛ.

Ως προτεραιότητα φαίνεται να περνά η επέκταση από το Άλσος Βεϊκου στην Πετρούπολη με 6 σταθμούς: ΝΕΑ ΙΩΝΙΑ, ΠΕΥΚΑΚΙΑ, ΝΕΑ ΦΙΛΑΔΕΛΦΕΙΑ, ΠΥΡΓΟΣ ΒΑΣΙΛΙΣΣΗΣ, ΙΛΙΟΝ, ΠΕΤΡΟΥΠΟΛΗ. Θα καλύψεις σημαντικές περιοχές της βόρειο-δυτικής Αθήνας και θα συνδέσει τη γραμμή 4 με τη γραμμή 1 στα Πευκάκια και με τον Προαστιακό στον Πύργο Βασιλίσσης. Οι πρώτες μελέτες είναι σε εξέλιξη.

Σε σειρά υλοποίησης όμως φαίνεται ότι περνάει και ο νέος κλάδος από τον Ευαγγελισμό μέχρι το υπό σχεδιασμό Κυβερνητικό Πάρκο στις πρώην εγκαταστάσεις της ΠΥΡΚΑΛ. Η επέκταση περιλαμβάνει τους σταθμούς Παγκράτι, Βύρωνας, ΠΥΡΚΑΛ και εξετάζεται και η σύνδεση με την γραμμή 2. Ουσιαστικά μιλάμε για μια νέα γραμμή με κάποιους κοινούς σταθμούς με τη γραμμή 4, όμως το τελικό οκ, θα δώσει και τον τελικό σχεδιασμό γύρω από αυτή την πολύ ενδιαφέρουσα γραμμή Μετρό.

Η μεγαλύτερη όμως επέκταση είναι αυτή που θα καλύψει την Κηφισίας η οποία μοιάζει όλο και πιο συχνά με πάρκινγκ αυτοκινήτων.

Οι  τοπογραφικές μελέτες για την επέκταση της γραμμής 4 προς βόρεια. Μέσω Κηφισίας θα φτάσει Μαρούσι και από εκεί μέσω Πεύκης και Λυκόβρυσης θα φτάσει κοντά στην Εθνική Οδό. Οι σταθμοί που προβλέπονται είναι οι: ΚΑΤΕΧΑΚΗ, ΦΑΡΟΣ, ΦΙΛΟΘΕΗ, ΣΙΔΕΡΑ, ΟΛΥΜΠΙΑΚΟ ΣΤΑΔΙΟ, ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ, ΟΤΕ, ΜΑΡΟΥΣΙ, ΠΕΥΚΗ, ΛΥΚΟΒΡΥΣΗ.

Πρόκειται για μία μεγάλη επέκταση με 10 νέους σταθμούς που θα ολοκληρώσουν την σύνδεση των βορείων προαστίων με το δίκτυο Μετρό της πόλης.

Για πρώτη φορά θα συνδεθούν περιοχές όπως η Πεύκη και η Λυκόβρυση και το μετρό θα “ακουμπήσει” την Εθνική Οδό Αθηνών-Λαμίας όπου θα γίνει ένα μεγάλο hub για όσους θα έχουν πορεία προς την πόλη. Τα τρία αυτά έργα προς το παρόν χρειάζονται ωρίμανση.

Οι επεκτάσεις της γραμμής 1

Στα σχέδια του υπουργείου Υποδομών και της Αττικό Μετρό όμως υπάρχουν ακόμα τρία έργα όπως φαίνεται από τον νέο χάρτη της Αττικό Μετρό.

Το πρώτο είναι η υπογειοποίηση της γραμμής 1 από Φάληρο μέχρι Πειραιά. Είναι ένα μεγάλο αίτημα του Δήμου Πειραιά για να βελτιωθεί η κυκλοφοριακή σύνδεση με το λιμάνι και τις γύρω περιοχές. Στο αντικείμενο περιλαμβάνεται και η προσθήκη ενός σταθμού με την ονομασία ΚΑΜΙΝΙΑ. Οι μελέτες χρειάζονται επικαιροποίηση για το έργο που έχει προενταχθεί στο ΕΣΠΑ 2021-2027.

Ο δεύτερος στόχος είναι το Μετρό να φτάσει στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Πρόκειται για μία δέσμευση της ελληνικής πολιτειας προς το ΙΣΝ, ένα πάγιο αίτημα από την έναρξη κατασκευής του συγκροτήματος που σήμερα αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα σημεία της πόλης για κατοίκους αλλά και επισκέπτες.

Σε αυτή την περίπτωση έχει προκριθεί ένας νέος κλάδος της γραμμής 1 με εκκίνηση τον σταθμό ΘΗΣΕΙΟ και μέσω της οδού Θησέως προγραμματίζεται να φτάσει στο ΚΠΙΣΝ. Οι σταθμοί που έχουν περιληφθεί είναι οι: ΧΑΜΟΣΤΕΡΝΑΣ, ΔΑΒΑΚΗ, ΤΖΙΤΖΙΦΙΕΣ και ΚΕΝΤΡΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΙΔΡΥΜΑ ΣΤΑΥΡΟΣ ΝΙΑΡΧΟΣ.  Οι μελέτες είναι υπό εξέλιξη και όπως όλα δείχνουν το έργο ίσως μπορέσει να μπει σε σειρά υλοποίησης μέσα στην τρέχουσα δεκαετία.

Τέλος μια ακόμα επέκταση που εξετάζεται είναι η βόρεια επέκταση της γραμμής 1 από την Κηφισιά μέχρι τη Βαρυμπόμπη στον κόμβο της Εθνικής Οδού. Είναι μια επέκταση μεγάλης σημασίας καθώς θεωρείται ότι μπορεί να “ανακουφίσει” κυκλοφοριακά τον Κηφισό και να δώσει πρόσβαση στο δίκτυο Μετρό στις αναπτυσσόμενες αστικά περιοχές στα βόρεια της Αθήνας. Περιλαμβάνονται δύο σταθμοι: ΝΕΑ ΕΡΥΘΡΑΙΑ και ΚΟΜΒΟΣ ΒΑΡΥΜΠΟΜΠΗΣ.