Με νέα νομοθεσία καθιερώνεται τεχνικός έλεγχος των μηχανημάτων έργου

Είναι γενικά αποδεκτό σε όλους τους επαγγελματικούς κύκλους ότι η Ελληνική Νομοθεσία αντιμετωπίζει το θέμα της σύννομης κυκλοφορίας των Μηχανημάτων Έργου σε ένα πλαίσιο γενικά ελλιπές και σε αρκετές των περιπτώσεων ασαφές ή δαιδαλώδες, με αποτέλεσμα τελικά να κυκλοφορούν μηχανήματα χωρίς τις απαραίτητες προδιαγραφές ασφάλειας τόσο για τους εργαζόμενους – χειριστές όσο και για την ασφάλεια του οδικού δικτύου. Η κατάσταση αυτή, εκτός των κινδύνων για την ασφάλεια των εργαζομένων, που χρησιμοποιούν ή κινούνται σε χώρους, όπου λειτουργούν τα μηχανήματα αυτά, αφήνει εκτεθειμένες τις επιχειρήσεις σε περιπτώσεις ελέγχων από τις αρμόδιες αρχές και αντιμέτωπες με σοβαρές κυρώσεις.

Μια σημαντική παράμετρος, που έμμεσα διασφαλίζει την ασφαλή χρήση και κυκλοφορία των μηχανημάτων Έργου, είναι η θέσπιση ενός τεκμηριωμένου τεχνικού ελέγχου τους, με συνέπεια, σήμερα, να μην υπάρχουν σαφείς και αναλυτικές απαιτήσεις για την χρήση των μηχανημάτων στους χώρους εργασίας, αλλά και την κυκλοφορία τους στο οδικό δίκτυο. Σύμφωνα με τον Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας Ν. 2696/1999 και τις σχετικές τροποποιήσεις τους (N. 3542/2007), μηχάνημα έργου θεωρείται τo μηχανoκίνητo όχημα, πoυ πρooρίζεται για την κατασκευή και συντήρηση oδικών ή άλλων τεχνικών έργων. Χαρακτηριστικό τους γνώρισμα οι λεγόμενες «κίτρινες» πινακίδες, που απαντώνται σε πολλές κατηγορίες γνωστών μηχανημάτων, μεταξύ άλλων εκσκαφείς, φορτωτές, οδοστρωτήρες, περονοφόρα ανυψωτικά κ.α..

Ως γνωστό, το σύνολο των οχημάτων ιδιωτικής και δημοσίας χρήσης, που κυκλοφορούν στο οδικό δίκτυο υποχρεούνται στην περιοδική επιθεώρηση και πιστοποίηση της ασφαλούς λειτουργίας τους, καθώς και των επιπτώσεων τους στο περιβάλλον -μέσω ελέγχου των καυσαερίων.

Η επιθεώρηση αυτή υλοποιείται από τα κέντρα τεχνικού ελέγχου οχημάτων, τα γνωστά μας ΚΤΕΟ, και τεκμηριώνεται μέσω της έκδοσης δελτίων τεχνικού ελέγχου. Όμως στον Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας δεν προβλέφθηκαν απαιτήσεις για την επιθεώρηση και πιστοποίηση της ασφάλειας των μηχανημάτων έργου, παρά το γεγονός ότι τα μηχανήματα έργου αφενός θεωρούνται οχήματα και έχουν την δυνατότητα κυκλοφορίας τους στο οδικό δίκτυο και αφετέρου η χρήση τους ενέχει περισσότερους κινδύνους για τους χειριστές και λοιπούς εργαζόμενους από τις άλλες κατηγορίες οχημάτων.

Μέχρι σήμερα, η μόνη υποχρέωση για τον ιδιοκτήτη ενός μηχανήματος είναι η συντήρηση – έλεγχος του μηχανήματος από προσωπικό που διαθέτει τα απαιτούμενα προσόντα και σύμφωνα με τις οδηγίες του κατασκευαστή. Συνεπώς, όλα επαφίενται στις καλές προθέσεις του ιδιοκτήτη, χωρίς καμιά διαδικασία έξωθεν ελέγχου.

Το νομοθετικό αυτό κενό, ήρθε να καλύψει το άρθρο 57 του Ν. 4663/2020 «Ίδρυση, λειτουργία και εκμετάλλευση αεροδρομίων επί υδάτινων επιφανειών, ρυθμίσεις μεταφορών και άλλες διατάξεις», όπου ορίζεται για πρώτη φορά η υποχρέωση για περιοδικό έλεγχο τεχνικής επάρκειας του κάθε μηχανήματος έργου, που έχει ταξινομηθεί στην Ελληνική επικράτεια σε θέματα ασφάλειας λειτουργίας και κυκλοφορίας. Μάλιστα, προβλέπεται περιοδική επανάληψη του ελέγχου κάθε πέντε έτη από την έκδοση της αρχικής άδειας κυκλοφορίας.

Η διενέργεια του περιοδικού ελέγχου τεχνικής επάρκειας προβλέπεται να διενεργείται από Φορείς, οι οποίοι θα λαμβάνουν σχετική έγκριση από το Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων και θα είναι διαπιστευμένοι για τον σκοπό αυτό σύμφωνα με το Πρότυπο ISO ΕΝ 17020, όπως κάθε φορά ισχύει. Το προσωπικό του Φορέα, που θα διενεργεί τους ελέγχους πρέπει να είναι μηχανικοί τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

Επιπλέον, με το ανωτέρω νομοθέτημα, θεσπίζεται και η ανάπτυξη μιας διαδικτυακής εφαρμογής Ηλεκτρονικού Μητρώου όλων των μηχανημάτων έργων, που κυκλοφορούν στην Ελληνική επικράτεια. Στην Εφαρμογή προβλέπεται να καταχωρούνται και να τηρούνται στοιχεία, που αφορούν τα μηχανήματα έργου και μεταξύ άλλων περιλαμβάνουν και στοιχεία, που θεωρητικά προβλέπονταν η τήρηση τους και στο υφιστάμενο Μητρώο Μηχανημάτων Έργων.

Βέβαια, προς το παρόν το άρθρο 57 του Ν. 4663/2020 δεν έχει εφαρμοστεί, καθώς δεν έχουν εκδοθεί οι σχετικές υπουργικές αποφάσεις που απαιτούνται, επιβεβαιώνοντας για ακόμα μια φορά ότι στην χώρα μας δεν αρκεί να συνταχθεί ένας νόμος και να ψηφιστεί από τη Βουλή, αυτό πολλές φορές είναι εύκολο, το δύσκολο είναι να εφαρμόζονται οι νόμοι που θεσπίστηκαν.

Όμως έστω και με τις γνωστές καθυστερήσεις και αβελτηρίες, γίνεται πλέον αντιληπτό ότι επιτέλους σταδιακά οδεύουμε σε ένα πλαίσιο εναρμόνισης της Εθνικής νομοθεσίας με την αντίστοιχη Ευρωπαϊκή σχετικά με την χρήση των μηχανημάτων έργου. Σύντομα, θα εκδοθούν οι υπουργικές αποφάσεις και η τήρηση του νόμου θα καταστεί υποχρέωση όλων.

Οι επιχειρήσεις και γενικά όλοι οι ιδιοκτήτες μηχανημάτων έργου πρέπει να ενημερωθούν για τις αλλαγές στη νομοθεσία και να προετοιμαστούν, ώστε να είναι σύννομοι με βάσης τις νέες απαιτήσεις. Η ΣΑΜΑΡΑΣ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ ΕΠΕ διαθέτοντας πολύ μεγάλη εμπειρία & εξειδίκευση σε θέματα ασφάλειας και υγείας στην εργασία και παρακολουθώντας αδιαλείπτως τις εξελίξεις στη νομοθεσία, είναι σε θέση να παρέχει έγκαιρα και τεκμηριωμένα ενημέρωση και για τη νέα νομοθεσία σχετικά με την χρήση και κυκλοφορία των μηχανημάτων έργου.