Μάνος Μανουσάκης: Τον Απρίλιο ξεκινά η κατασκευή της «μεγάλης» διασύνδεσης Κρήτης

Mία άκρως ενδιαφέρουσα και γεμάτη ειδήσεις συνέντευξη παραχώρησε ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος του ΑΔΜΗΕ, Μάνος Μανουσάκης, στο ypodomes.com. Ο κος Μανουσάκης απάντησε για τις εξελίξεις σε όλα τα μεγάλα μέτωπα έργων που «τρέχουν» αυτή τη στιγμή από τον Διαχειριστή, δίνοντας αναλυτικά χρονοδιαγράμματα για τις νησιωτικές διασυνδέσεις, αρχής γενομένης από την ελληνική μεγαλόνησο, τις Κυκλάδες και την διασύνδεση Εύβοιας-Σκιάθου, η οποία όπως αποκάλυψε, συμβασιοποιείται άμεσα.

Αναφέρθηκε επίσης στις προοπτικές που διαγράφονται στο τοπίο της απολιγνιτοποίησης και της ενεργειακής μετάβασης, όσον αφορά τις αγορές που ανοίγονται για τον Διαχειριστή, δίνοντας ένα σαφές στίγμα για τον ενεργό ρόλο που διεκδικεί ο ΑΔΜΗΕ για την επόμενη ημέρα ενώ δεν παρέλειψε να σχολιάσει και το πώς μεταφράζεται για τη χώρα  μας, η ίδρυση του Περιφερειακού Κέντρου Ελέγχου Ενέργειας στη Θεσσαλονίκη.

Διαβάστε αναλυτικά:

Κε Μανουσάκη, οι διαγωνιστικές διαδικασίες για τη «μεγάλη» διασύνδεση Κρήτης σήμερα βρίσκονται σε πολύ προχωρημένο στάδιο. Πότε αναμένεται η συμβασιοποίηση του έργου και η εκκίνηση της κατασκευαστικής φάσης;

Να θυμίσω ότι έχουμε ολοκληρώσει την επιλογή των αναδόχων στα τρία καλωδιακά τμήματα του έργου. Προκειμένου να υπογράψουμε τη σύμβαση με τους αναδόχους των καλωδιακών τμημάτων ήταν απαραίτητο να εκδοθεί η ΑΕΠΟ. Σύμφωνα με την τελευταία πληροφόρηση που έχουμε από το Υπουργείο, αυτή θα έχει εκδοθεί μέχρι το τέλος του Φεβρουαρίου. Σε δύο με τρεις εβδομάδες αφότου εκδοθεί, σίγουρα θα είμαστε σε θέση να υπογράψουμε τις συμβάσεις. Άρα είναι ασφαλές να πούμε ότι μέσα στο Μάρτιο θα έχουμε τις υπογραφές για τα καλωδιακά τμήματα.

Παράλληλα, βρισκόμαστε προς στο τέλος της τεχνικής αξιολόγησης και για τους μετασχηματιστές, η οποία πιθανότατα θα έχει ολοκληρωθεί εντός του μήνα και έχοντας την ΑΕΠΟ μετά θα χρειαστούμε τυπικά έναν μήνα από το Ελεγκτικό Συνέδριο προκειμένου να υπογράψουμε τις συμβάσεις.

Άρα, εκτιμώ ότι οι συμβάσεις για τα καλώδια θα υπογραφούν μέσα στο Μάρτιο και για τους μετασχηματιστές μέσα στον Απρίλιο. Έχοντας πλέον υπογράψει τις συμβάσεις, αναμένεται άμεσα και η εκκίνηση της κατασκευαστικής φάσης.

Ο χρόνος για την αποπεράτωση και ηλέκτριση της διασύνδεσης Κρήτης-Αττικής εκτιμάται σε τρία χρόνια, το οποίο σημαίνει ότι εντός του πρώτου εξαμήνου του 2023 η «μεγάλη» διασύνδεση θα έχει ολοκληρωθεί.

Που βρισκόμαστε όσον αφορά τη «μικρή» διασύνδεση Κρήτης;

Τα έργα κυλούν ομαλά. Οι εξελίξεις είναι θετικές στα μέτωπα του υπόγειου καλωδίου τόσο στην Κρήτη, όσο και στην Πελοπόννησο όπου έχουμε και την κατασκευή του υποσταθμού, για τα οποία είχαμε επιφυλάξεις αν θα δημιουργηθεί κάποιο θέμα αλλά ευτυχώς υπάρχει απόλυτη συνεργασία με τις Τοπικές Αρχές. Το χερσαίο τμήμα στην Κρήτη αναπτύσσεται κατά μήκος του ΒΟΑΚ, όπου αυτή τη στιγμή μάλιστα έχει κλείσει μία λωρίδα για την κατασκευή.

Παραμένουμε σταθεροί σε αυτό που έχουμε πει, ότι δηλαδή μέσα στο 2020 θα έχουμε ηλεκτρίσει τη «μικρή διασύνδεση» Κρήτης, δεδομένου βέβαια ότι δεν θα προκύψουν απρόοπτα κατά την πόντιση του υποβρύχιου καλωδίου, αυτού του μήκους και σε αυτό το βάθος -που υπερβαίνει τα 1.000 μέτρα- το οποίο επιχειρείται για πρώτη φορά στον κόσμο και συνιστά από μόνο του μία πρόκληση.

Ωστόσο, οι ανάδοχοι του έργου, Prysmian και της Ελληνικά Καλώδια, με μεγάλο ιστορικό συνεργασίας με τον Διαχειριστή, έχουν αποδείξει ότι σε πολύ δύσκολες συνθήκες και σε απαιτητικά έργα είναι σε θέση να ανταποκριθούν. Είμαστε λοιπόν αισιόδοξοι ότι μέχρι το τέλος του 2020 θα έχουμε ηλεκτρίσει.

Πότε «πέφτουν» οι υπογραφές για την συμβασιοποίηση της ηλεκτρικής διασύνδεσης Σκιάθου-Εύβοιας;

Στο εν λόγω έργο, όλα πήγαν κατ’ ευχήν. Εδώ βέβαια να διευκρινίσουμε ότι το έργο είναι «χωρισμένο», καθότι σε ό,τι αφορά το καλωδιακό τμήμα, τον διαγωνισμό και τη σύμβαση τα αναλάβαμε εμείς ενώ σε ό,τι αφορά τον υποσταθμό κάναμε για πρώτη φορά προκήρυξη μαζί με τον ΔΕΔΔΗΕ, για όλα τα στοιχεία του, όχι μόνο την πλευρά που αφορά την Υψηλή Τάση.

Την Παρασκευή που μας έρχεται υπογράφουμε με τα Ελληνικά Καλώδια για τα καλώδια ενώ το αμέσως επόμενο διάστημα ακολουθούν οι υπογραφές, από κοινού με τον ΔΕΔΔΗΕ, με την ABB για τον υποσταθμό.

Πότε θα προκηρυχθεί ο διαγωνισμός για τη διασύνδεση Σαντορίνης-Νάξου και ποιος ο σχεδιασμός για τη δρομολόγηση της Δ’ Φάσης της ηλεκτρικής διασύνδεσης των Κυκλάδων;

Έχουμε προχωρήσει αρκετά σε ό,τι αφορά το μελετητικό κομμάτι και ο σκοπός είναι να βγει ο διαγωνισμός μέχρι το τέλος του έτους. Προηγουμένως, απαιτείται να έχουν ολοκληρωθεί οι μελέτες βυθού, οι χωροθετήσεις κ.ά., διαδικασίες που βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη. Το έργο, με βάση το σχεδιασμό, θα έχει συμβασιοποιηθεί μέχρι τα μέσα του 2021 και εντός του 2023 θα έχει ηλεκτριστεί.

Αμέσως μετά τη συμβασιοποίηση της διασύνδεσης Σαντορίνης-Νάξου, οι υπόλοιπες Νότιες Κυκλάδες θα διασυνδεθούν στο Σύστημα. Εκεί ακόμα εξετάζουμε το πώς θα σχεδιάσουμε τον διαγωνισμό με τον πιο αποδοτικό τρόπο, καθώς πρόκειται για ένα πολύπλοκο έργο με διάφορα καλωδιακά τμήματα.

Είναι πιθανή η επιτάχυνση των έργων διασύνδεσης των νησιών που έχουν ενταχθεί στο νέο Δεκαετές Πρόγραμμα Ανάπτυξης;

Ο λόγος που τα έργα τοποθετούνται «σειριακά» στο ΔΠΑ, δεν αφορά μόνο την πίεση που υφίσταται ο ΑΔΜΗΕ ως οργανισμός αλλά αφορά και την αγορά, η οποία πρέπει να κανονίσει, μεταξύ άλλων, τον ρυθμό παραγωγής των καλωδίων και την κατανομή των ανθρώπινων πόρων στα «ανοιχτά» μέτωπα των έργων, που δεν επιτρέπει να πραγματοποιούνται πάρα πολλά έργα παράλληλα.

Πλην όμως, όποτε αυτό είναι εφικτό, ο Διαχειριστής προχωρά σε επίσπευση των έργων, όπως στη περίπτωση της Γ΄ Φάσης της διασύνδεσης των Κυκλάδων, η οποία μετακινήθηκε δύο χρόνια πιο μπροστά.

Μία άλλη παράμετρος που λαμβάνεται υπόψιν είναι και η σειρά με την οποία θα επιβαρύνονται οι καταναλωτές από τα τέλη χρέωσης χρήσης συστήματος, σε σχέση με αυτό που γλιτώνουμε από τα ΥΚΩ. Υπάρχει μία σειρά των πραγμάτων.

Αυτή τη στιγμή έχουμε ένα Δεκαετές που θεωρούμε ότι ευθυγραμμίζεται με το νέο ΕΣΕΚ. Σε περίπτωση που χρειαστεί να επιταχύνουμε, έχουμε τη δυνατότητα να το κάνουμε.

Εμείς ακολουθούμε τις οδηγίες του βασικού μετόχου μας που είναι η Πολιτεία ενώ παράλληλα έχουμε και τη σύμφωνη γνώμη του έτερου μετόχου μας, της State Grid, ο οποίος δεν αντιμετωπίζει κοντόφθαλμα τις επενδύσεις και έχει κατανοήσει πλήρως την ανάγκη για την ανάπτυξη των διασυνδέσεων και την αλλαγή του ενεργειακού μείγματος της χώρας.

Σε ποιες νέες αγορές θα μπορούσε να δραστηριοποιηθεί ο ΑΔΜΗΕ στο τοπίο της ενεργειακής μετάβασης και τι πρόσθετες επενδύσεις μπορεί να σημάνει η απολιγνιτοποίηση για τον Διαχειριστή;

Η απολιγνιτοποίηση που συνδέεται με τη νέα «Πράσινη Συμφωνία» της Ευρώπης, μεταφράζεται σε συγκεκριμένη ανάπτυξη νέων κλάδων της Βιομηχανίας. Οι βασικοί κλάδοι της Βιομηχανίας, κατά τη δική μας εκτίμηση, για την Ελλάδα η οποία είναι μία νησιωτική χώρα, είναι η αποθήκευση ενέργειας, προφανώς η ηλεκτροκίνηση και  -λόγω των γεωγραφικών χαρακτηριστικών μας- η πιθανότητα δημιουργίας offshore αιολικών πάρκων, τα οποία θα μπορούσαν να αποτελέσουν και μία συμβιβαστική λύση με τις τοπικές κοινωνίες.

Η στρατηγική του ΑΔΜΗΕ είναι να έχει την ηγεσία στον κλάδο μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας, που σημαίνει ότι θέλει να ελέγχει τα κατασκευαστικά έργα που θα ενταχθούν στο Σύστημα Μεταφοράς, γι’ αυτό το λόγο είναι ήδη σε συζητήσεις με παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας για την πιθανότητα δημιουργίας offshore διασυνδέσεων ή ακόμη για την προσθήκη επιπλέον νησιών -από αυτά που είναι αυτή τη στιγμή ενταγμένα στο Δεκαετές- στο ΕΣΜΗΕ.

Μας ενδιαφέρει πάρα πολύ η αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας πάνω στα νησιά, εκεί που κάνουμε τη διασύνδεση γιατί όπως έχουν αποδείξει οι μελέτες, ο συνδυασμός της διασύνδεσης με μία αποθηκευτική μονάδα, στην πραγματικότητα αυξάνει την επάρκεια και τη χωρητικότητα της διασύνδεσης, παρέχοντας πρόσθετη ευελιξία.

Παρακολουθούμε τις εξελίξεις για την ηλεκτροκίνηση, η οποία κατανοούμε ότι σχετίζεται περισσότερο με το δίκτυο διανομής, για να δούμε πώς θα τοποθετηθούμε σε σχέση με αυτό. Για παράδειγμα, ο ομόλογος οργανισμός μας στη Βρετανία προσπαθεί να αποτελέσει μέρος αυτής της αγοράς.

Το μόνο σίγουρο είναι ότι ο ΑΔΜΗΕ δεν θέλει να είναι απλώς συμμετέχων αλλά και καταλύτης της νέας, ευρωπαϊκής «Πράσινης Συμφωνίας» στον ελληνικό χώρο, το οποίο σημαίνει ότι μπορεί μία εταιρεία η οποία πρέπει να επενδύει τα κέρδη της και να τα επιστρέφει στην κοινωνία, να μπει και σε καινούριους κλάδους, πέραν των παραδοσιακών με τους οποίους ασχολείται αυτή τη στιγμή.

Τι σημαίνει για τον ΑΔΜΗΕ η ίδρυση και λειτουργία του Περιφερειακού Κέντρου Ελέγχου Ηλεκτρικής Ενέργειας;

Εμείς το κοιτάμε από τη σκοπιά της περιφερειακής συνεργασίας μεταξύ των κρατών. Η ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας σχετίζεται και με τη δυνατότητά της να συνεργάζεται στο βέλτιστο βαθμό και με τους γείτονές της.

Άρα, το ότι καταφέραμε να συνεννοηθούμε με τη Ρουμανία, τη Ουγγαρία και Ιταλία και να γίνει το Περιφερειακό Κέντρο Ελέγχου στη Θεσσαλονίκη, είναι μία επιτυχία όλων των Διαχειριστών που συμμετείχαν σε αυτή τη συζήτηση.

Το δεύτερο βήμα αυτής της προσπάθειας είναι να συνεργαστούμε και με τις υπόλοιπες χώρες των Βαλκανίων, με τις οποίες η Ελλάδα διατηρεί στενές σχέσεις ενώ ταυτόχρονα αποτελεί και έναν στόχο να ενταχθούν οι χώρες αυτές -σε ό,τι αφορά την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας- στην ενοποιημένη αγορά.

Ο ρόλος των περιφερειακών ελέγχων αναμένεται μεσοπρόθεσμα να αναβαθμιστεί -σε σχέση με σήμερα- οπότε κατ’ αυτή την έννοια είναι σίγουρα ένα θετικό αποτέλεσμα που προάγει τη συνεργασία.