Μανουσάκης (ΑΔΜΗΕ): Εντός του Ιουνίου ο διαγωνισμός για τη Γ’ Φάση της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κυκλάδων

Ομιλία παρέθεσε ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ΑΔΜΗΕ, κ. Μάνος Μανουσάκης κατά τη δεύτερη ημέρα του συνεδρίου του Economist. Ο κ. Μανουσάκης προανήγγειλε, μεταξύ άλλων, επενδύσεις 2,3 δισ. ευρώ σε ορίζοντα δεκαετίας στον τομέα των δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας, ενώ έκανε ειδική αναφορά στην πορεία και τον σχεδιασμό των, ιδιαίτερα σημαντικών, ηλεκτρικών διασυνδέσεων των νησιών με το ηπειρωτικό σύστημα. «Δεν αντιμετωπίζουμε φοβικά το ενδεχόμενο συμπράξεων», είπε σχετικά με την υλοποίηση της «μεγάλης» διασύνδεσης Κρήτης με την Αττική, σχολιάζοντας ωστόσο ότι ο ΑΔΜΗΕ θα είναι εκείνος που θα βρίσκεται στο τιμόνι του εμβληματικού αυτού έργου. 

Αναλυτικά η ομιλία του κου Μανουσάκη:

Κυρίες και κύριοι,

Είναι μεγάλη τιμή και χαρά μου να συμμετάσχω φέτος στο συνέδριο του Economist, που λαμβάνει χώρα για 22η χρονιά. Φέτος, η διοργάνωσή του συμπίπτει με μια κομβική στιγμή για την ελληνική οικονομία, που έχει σχεδόν ολοκληρώσει τον επίπονο “Μαραθώνιο” τριών Μνημονίων και πλησιάζει στη γραμμή του τερματισμού.

Προαπαιτούμενο για την επιστροφή της χώρας σε τροχιά βιώσιμης ανάπτυξης είναι η κατάρτιση ενός νέου μοντέλου λειτουργίας της οικονομίας, με τις επενδύσεις στο επίκεντρό του. Κατά την δεκαετία 2007-2017, οι επενδύσεις μειώθηκαν από 60 δισ. ευρώ το 2007 σε 22,4 δισ. ευρώ το 2017 (αν και από το 2016 καταγράφεται αναστροφή της πτωτικής τάσης) Για το κλείσιμο του επενδυτικού κενού απαιτούνται επενδύσεις με θετικό πρόσημο για την ανάπτυξη και την απασχόληση.

Κι ο ΑΔΜΗΕ έχει σημαντικό ρόλο να διαδραματίσει στο πεδίο αυτό: Με όχημα την αλλαγή της ιδιοκτησιακής του δομής εδώ και έναν χρόνο, ο Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας πρωταγωνίστησε σε μια από τις μεγαλύτερες άμεσες ξένες επενδύσεις στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια. Η State Grid Corporation of China, ο μεγαλύτερος ενεργειακός όμιλος του κόσμου επένδυσε 323 εκατ. ευρώ για να αποκτήσει το 24% του ΑΔΜΗΕ και να καταστεί ο δεύτερος μεγαλύτερος μέτοχος μετά το Ελληνικό Δημόσιο.

Έγινε έτσι ένας μακροπρόθεσμος, στρατηγικός επενδυτής που συνεισφέρει στην επίτευξη του στρατηγικού στόχου του ΑΔΜΗΕ, την διασφάλιση της ηγετικής του θέσης στη νέα εποχή των ηλεκτρικών διασυνδέσεων, εγχώριων και διεθνών στη νέα εποχή των Καθαρών Πηγών Ενέργειας και των “έξυπνων” δικτύων. Ο ΑΔΜΗΕ μετασχηματίζεται σε μια εταιρεία που αποδεικνύει ότι «γίνεται και αλλιώς»:

Ότι δηλαδή, ο δημόσιος έλεγχος μπορεί να συνυπάρξει με την αποδοτική λειτουργία. Μέσω της εισηγμένης ΑΔΜΗΕ Συμμετοχών που κατέχει το 51% του ΑΔΜΗΕ, οι επενδυτές από Ελλάδα και εξωτερικό μπορούν να συμμετέχουν στην υλοποίηση του επενδυτικού σχεδίου του Διαχειριστή που προβλέπει μεγάλα έργα συνολικού ύψους 1 δισ. ευρώ έως το 2021 και 2,3 δισ. ευρώ σε ορίζοντα δεκαετίας.

Στο σχέδιο αυτό, κομβική θέση καταλαμβάνουν οι νησιωτικές διασυνδέσεις που θα οδηγήσουν σε μεγάλη μείωση των ΥΚΩ για τους καταναλωτές όλης της χώρας, σε φθηνότερη, πιο αξιόπιστη και φιλική προς το περιβάλλον ηλεκτροδότηση για τα νησιά και σε αξιοποίηση του δυναμικού ΑΠΕ που διαθέτουν. Ο ΑΔΜΗΕ έχει “ανοίξει” τον κύκλο τριών μεγάλων νησιωτικών διασυνδέσεων, των Κυκλάδων, της Κρήτης και των Δωδεκανήσων.

Η πρώτη φάση της Διασύνδεσης των Κυκλάδων, έργο προϋπολογισμού 245 εκατ. ευρώ ολοκληρώθηκε πρόσφατα. Έντεκα νησιά των Κυκλάδων, μεταξύ των οποίων η Σύρος, η Πάρος και η Μύκονος ηλεκτροδοτούνται πλέον από το ηπειρωτικό Σύστημα, με όλες τις ευεργετικές συνέπειες που αυτό συνεπάγεται για τον τουρισμό και την οικονομική δραστηριότητα.

Το έργο πραγματοποιήθηκε με συγχρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΕΣΠΑ και με δανειοδότηση από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Η μέγιστη αξιοποίηση του χρηματοδοτικού εργαλείου του ΕΣΠΑ 2014-2020 αποτελεί βασική συνιστώσα για την υλοποίηση του επενδυτικού προγράμματος του ΑΔΜΗΕ, ενώ και η ΕτΕΠ διαχρονικά στηρίζει τα αναπτυξιακά έργα υποδομής στο Δίκτυο Μεταφοράς.

Σε εξέλιξη βρίσκεται και η Β’ Φάση της Διασύνδεσης των Κυκλάδων, που αναμένεται να ολοκληρωθεί έως το τέλος του 2019. Πρόκειται για έργο ύψους 70 εκατ. ευρώ που περιλαμβάνει τη διασύνδεση της Νάξου και την αναβάθμιση των υφιστάμενων διασυνδέσεων μεταξύ Τήνου, Άνδρου και Εύβοιας. Οι ανάδοχοι για τα υποθαλάσσια καλώδια έχουν ήδη επιλεγεί και σύντομα αρχίζουν οι κατασκευαστικές εργασίες.

Εντός του Ιουνίου “στον αέρα” βγαίνει και ο διαγωνισμός για την Γ’ Φάση. Ένα project 102 εκατ. ευρώ που θα διασφαλίσει πλήρως την τροφοδότηση μεγάλου μέρους των Κυκλάδων για τις επόμενες δεκαετίες, με την πόντιση δεύτερου υποβρυχίου καλωδίου μεταξύ Σύρου και Λαυρίου και την πλήρη απεξάρτηση από τους αυτόνομους σταθμούς παραγωγής. Το έργο αυτό έχει ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2020.

Έχει επιταχυνθεί κατά δυο χρόνια σε σχέση με τον αρχικό προγραμματισμό, αντανακλώντας το στρατηγικό στόχο του ΑΔΜΗΕ για επιτάχυνση όλων των έργων του στο βαθμό του εφικτού. Στο νέο Δεκαετές Πρόγραμμα Ανάπτυξης έχει ενταχθεί και η Τέταρτη Φάση της Διασύνδεσης των Κυκλάδων που περιλαμβάνει τη Σέριφο, τη Μήλο, τη Φολέγανδρο και τη Σαντορίνη, με προϋπολογισμό 386 εκατ. ευρώ και προβλεπόμενη ολοκλήρωση το 2024. Στη γραμμή αφετηρίας έχει εισέλθει και το έργο της διπλής διασύνδεσης της Κρήτης με το ηπειρωτικό Σύστημα, μέσω Πελοποννήσου και Αττικής.

Οι διαγωνισμοί για τη διασύνδεση της Κρήτης με την Πελοπόννησο, έργο αξίας 330 εκατ. ευρώ έχουν προκηρυχθεί και η προθεσμία για την κατάθεση προσφορών εκπνέει πολύ σύντομα, πριν το τέλος του μήνα. Η περάτωση του έργου, προϋπολογισμού 330 εκατ. ευρώ εντός του πρώτου εξαμήνου του 2020 θα αποτελέσει σημαντικό βήμα για την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού της Κρήτης.

Η οποία θα διασφαλιστεί πλήρως με την διασύνδεση Κρήτης-Αττικής, ένα project προϋπολογισμού της τάξης του 1 δισ. ευρώ. Για το οποίο διερευνούμε όλες τις πιθανές συνέργειες ώστε να υλοποιηθεί το ταχύτερο δυνατό. Δεν αντιμετωπίζουμε φοβικά το ενδεχόμενο συμπράξεων, όμως σε κάθε περίπτωση ο ΑΔΜΗΕ θα είναι εκείνος που θα βρίσκεται στο τιμόνι του εμβληματικού αυτού έργου, του μεγαλύτερου στην ιστορία του Εθνικού Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας.

Ο ΑΔΜΗΕ εξάλλου εισηγήθηκε πρόσφατα στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας τη διασύνδεση των Δωδεκανήσων με το Ηπειρωτικό Σύστημα μέσω Κορίνθου και με σημείο σύνδεσης στην Κω ή την Ρόδο.

Το έργο αυτό θα ενταχθεί στο Προκαταρκτικό Δεκαετές Πρόγραμμα Ανάπτυξης για την περίοδο 2020-2029 που θα κατατεθεί στο Ρυθμιστή στο τέλος του τρέχοντος έτους. Πέρα από τις εγχώριες διασυνδέσεις, κρίσιμο σκέλος του επενδυτικού προγράμματος της εταιρείας μας είναι οι διεθνείς διασυνδέσεις, οι οποίες –μεταξύ άλλων- -Αποτελούν το μέσο για τη σύζευξη των εθνικών αγορών ηλεκτρικής ενέργειας -Επιτρέπουν αυξημένη διείσδυση ΑΠΕ.

– Ενισχύουν το διασυνοριακό εμπόριο οδηγώντας σε αύξηση του ανταγωνισμού με θετικό αντίκτυπο για τις διαφορές και τη μεταβλητότητα των τιμών της ενέργειας στις χώρες της ΕΕ

– Ενθαρρύνουν την περιφερειακή συνεργασία Στην παρούσα φάση, το βάρος έχει πέσει στη Διασυνδετική Γραμμή 400 kV Νέα Σάντα-Μαρίτσα που θα δημιουργήσει μια ακόμη “γέφυρα” μεταξύ των Συστημάτων Μεταφοράς Ελλάδας και Βουλγαρίας, αυξάνοντας την ικανότητα μεταφοράς ηλεκτρικού ρεύματος στον άξονα Βορρά-Νότου.

Η αναφορά στις επενδύσεις του ΑΔΜΗΕ δεν θα ήταν πλήρης χωρίς μνεία στο μοντέλο-στόχο (target model), το νέο μοντέλο λειτουργίας της χονδρεμπορικής αγοράς ενέργειας που θα «τρέξει» μέσω του Ελληνικού Χρηματιστηρίου Ενέργειας, η συμβολαιογραφική πράξη ίδρυσης του οποίου υπογράφεται σήμερα.

Ο Διαχειριστής διαχειρίζεται μια από τις τέσσερις αγορές του target model, την Αγορά Εξισορρόπησης. Αυτή διασφαλίζει ότι η προσφορά ηλεκτρικής ενέργειας ισούται με τη ζήτηση, κοντά και εντός πραγματικού χρόνου, εξασφαλίζοντας παράλληλα την ασφάλεια εφοδιασμού με το ελάχιστο κόστος. Η μετάβαση στο μοντέλο στόχο αποτελεί κλειδί όχι μόνο για την ενοποίηση της αγοράς ενέργειας της ΕΕ, αλλά και για την προσέλκυση περισσότερων επενδύσεων στον κλάδο.

Εν κατακλείδι, ο ΑΔΜΗΕ υλοποιεί ένα πολύπλευρο επενδυτικό πρόγραμμα που θα λειτουργήσει ως εφαλτήριο ανάπτυξης όχι μόνο των υποδομών Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας, αλλά και γενικότερα της οικονομίας. Και επιδιώκει να το φέρει εις πέρας με τον ταχύτερο και πλέον αποδοτικό τρόπο, αξιοποιώντας την εμπειρία και τεχνογνωσία του και επενδύοντας στο ανθρώπινο δυναμικό του, που αποτελεί και το σημαντικότερο κεφάλαιό του.