Μανιάτης: «Ο ορυκτός πλούτος πυλώνας του ασφαλιστικού συστήματος και της απασχόλησης»

Ομιλία απηύθυνε ο βουλευτής Αργολίδας της ΔΗ.ΣΥ. και Υπεύθυνος Κ.Ο. για Ενέργεια, Περιβάλλον, Υποδομές, κος Γιάννης Μανιάτης στο 2^ο Συνέδριο Πετρελαίου του Πανελλήνιου Σωματείου Εργαζομένων στα ΕΛΠΕ «Ελλάδα: Τα αποθέματα πετρελαίου και φυσικού αερίου μπορούν να αποτελέσουν βασικό μοχλό ανάπτυξης της χώρας» στο Divani Caravel, χθες 8 Ιουνίου 2017 αλλά και στην αντίστοιχη Ημερίδα της ΔΗΣΥ στη Βουλή μια ημέρα νωρίτερα. Αναλυτικά οι τοποθετήσεις  του κου Μανιάτη:

Φίλες και φίλοι,

το 2010  σ’ αυτήν εδώ την αίθουσα, εσείς ως Σωματείο κι εγώ ως πολιτικά υπεύθυνος στον τομέα της ενέργειας συμφωνήσαμε ότι η χώρα χρειάζεται Εθνικό Φορέα Υδρογονανθράκων για τη δημιουργία του οποίου δεσμεύτηκα μπροστά σας τότε. Σήμερα, χαίρομαι που μιλώντας στο 2^ο Συνέδριο μπορώ να πω ότι μπορούμε επιτέλους να  δώσουμε απάντηση στο κορυφαίο ερώτημα της ελληνικής κοινωνίας: Εάν μετά από 7 χρόνια μνημονίων μπορεί να υπάρχει ελπίδα, προοπτική και χαμόγελο σ’ αυτό τον τόπο. Κι επειδή εμείς έχουμε μάθει να μιλάμε μόνο με την αλήθεια, η σημερινή εκδήλωση είναι μια ακόμη απόδειξη ότι στο ερώτημα αν υπάρχει ελπίδα, η απάντηση είναι ένα μεγάλο ΝΑΙ. ΝΑΙ υπάρχει ελπίδα σ’ αυτό τον τόπο, όπου όμως  πρέπει επιτέλους να πάψουμε να συζητούμε μόνο για τον αριθμητή του κλάσματος του χρέους, δηλ. μόνο για το ύψος του χρέους. Ασφαλώς ο απόλυτος αριθμός του χρέους είναι μια σημαντική παράμετρος, δεν αποτελεί όμως το ιερό δισκοπότηρο της εθνικής στρατηγικής για το ξεπέρασμα της κρίσης. Πρέπει επιτέλους να μιλήσουμε σοβαρά και για τον παρανομαστή του κλάσματος. Να μιλήσουμε για το ΑΕΠ, για το μεγάλωμα της πίτας, για το πώς μπορούμε να δημιουργήσουμε νέα δημόσια έσοδα, νέες θέσεις εργασίας, νέες προοπτικές περιφερειακής ανάπτυξης, νέες δυνατότητες αξιοποίησης των ελληνικών Πανεπιστημίων μέσα απ’ αυτή την διαδικασία κι εδώ οι ελληνικοί Υδρογονάνθρακες πράγματι αποτελούν βασικό θεμέλιο του νέου Παραγωγικού Μοντέλου της χώρας.

Πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ότι ανάπτυξη κι έξοδος από τα μνημόνια δεν είναι απολίτικες έννοιες και στρατηγικές. Είναι βαθύτατα πολιτικές και γι’ αυτό ακριβώς και η μεθοδολογία και οι απαντήσεις που θα δώσουμε πρέπει να έχουν ξεκάθαρο πολιτικό στίγμα. Πρέπει να είναι Προοδευτικές, πρέπει να έχουν Κοινωνική Αλληλεγγύη, πρέπει να είναι βαθύτατα εθνικά κι ευρωπαϊκά Πατριωτικές και να απαντούν στο μεγάλο ερώτημα στο οποίο καλείται να απαντήσει και η ευρωπαϊκή Σοσιαλδημοκρατία: Όχι πώς μοιράζουμε δίκαια τον πλούτο, αυτό άλλωστε ξέρουμε να το κάνουμε καλά, αλλά να απαντήσουμε σ’ ένα πρωθύστερο ερώτημα, δηλ. στο πώς γεννάμε καινούριο πλούτο, πώς οι αγορές – οικονομικές δομές που έπαψαν πια να παράγουν υπεραξίες για τους φτωχοποιημένους των χωρών του νότου, μπορούν να δημιουργήσουν νέο πλούτο.

Οι σταθμοί της προοδευτικής μας προσπάθειας για να αξιοποιήσουμε τον ορυκτό πλούτο της χώρας:

– Το 2011 κάναμε το πρώτο μεγάλο βήμα. Θεσμοθετήσαμε, με καταψήφιση από τον ΣΥΡΙΖΑ, το πιο σύγχρονο, το πιο προοδευτικό, το πιο ελκυστικό για τους επενδυτές, το πιο αυστηρό για το περιβάλλον και το πιο χρήσιμο για τα δημόσια έσοδα και την ελληνική κοινωνία, πλαίσιο για προσέλκυση μεγάλων επιχειρήσεων – επενδυτών για να αξιοποιήσουν τα κοιτάσματα των ελληνικών Υδρογονανθράκων. Θυμίζω ότι αυτή η προσπάθεια το 2011 χαρακτηρίστηκε ως γραφική. Χαρακτηρίστηκε από την τότε Αντιπολίτευση και τη σημερινή κυβέρνηση ως ένα κόλπο για να ξεφύγουμε από τα μνημόνια και τη λιτότητα που είχε αρχίσει να εμφανίζεται στον ελληνικό λαό. Και σήμερα έρχεται η ίδια η ζωή για να δικαιώσει τη δική μας προσπάθεια.

– Το 2012 έγινε το δεύτερο μεγάλο βήμα. Προκηρύξαμε μετά από πολλά χρόνια, τον 1^ο διεθνή γύρο παραχωρήσεων για τα τρία (3) οικόπεδα, Πατραϊκό, Κατάκολο και Ιωάννινα. Φέραμε επενδυτές, διαμορφώσαμε θεσμικό πλαίσιο, ξεπεράσαμε τα προβλήματα και από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους και από το Ελεγκτικό Συνέδριο. Διαμορφώσαμε πλαίσιο σ’ έναν εξαιρετικά ανταγωνιστικό τομέα, στον οποίον η χώρα είχε πάψει για πολλά χρόνια να έχει την κάποτε κτηθείσα εμπειρία.

– Το 2013 έγινε η μεγάλη τομή. Θεσμοθετήσαμε το νόμο 4162/2013 για τον Ειδικό Λογαριασμό Κοινωνικής Αλληλεγγύης Γενεών. Θα είχε ενδιαφέρον να ψάξετε να βρείτε από τα πρακτικά της Βουλής στην τότε συζήτηση με πόση ευτέλεια αντιμετώπισαν κάποιες πολιτικές δυνάμεις την απόπειρά μας να διασφαλίσουμε ότι θα δημιουργήσουμε έναν εθνικό κουμπαρά, προκειμένου να λύσουμε τον Γόρδιο δεσμό της χώρας, που είναι η βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος.

Με το ν.4162/2013 αποφασίσαμε ότι κανένας Υπουργός Οικονομικών, κανένας Πρωθυπουργός, κανένας προϋπολογισμός, οποιοσδήποτε κι αν κυβερνά αυτό τον τόπο, δεν θα απλώσει το χέρι σε δημόσια έσοδα που δεν πρέπει να πάνε στη σημερινή γενιά, αλλά πρέπει να πάνε στις επόμενες γενιές, στο πλαίσιο της στρατηγικής για διαγενεακή αλληλεγγύη.

Αντιγράψαμε τις καλύτερες διεθνείς πρακτικές, το νορβηγικό μοντέλο για μας ήταν καθοδηγητής και προσαρμόσαμε τη νορβηγική εμπειρία στις ελληνικές συνθήκες. Θυμάμαι τα σχόλια σ’ ένα από τα άρθρα αυτού του συνοπτικού νόμου, όταν θεσμοθετήσαμε το Συμβούλιο Επιχειρηματικής Ηθικής, όπου επιβάλλαμε στο συγκεκριμένο Ταμείο, όταν αρχίσει να έχει τα έσοδά του, να μην τα διανέμει ή να μην τα επενδύει σε δράσεις που είναι έξω από την επιχειρηματική ηθική.

Έλεγαν τότε: «Ακόμη δεν τον είδαμε, Γιάννη τον βαφτίσαμε» και ήρθε το σήμερα και βλέπουμε την Exxon Mobil, την Total, την Edison, την Repsol, πετρελαϊκούς κολοσσούς να εμπιστεύονται την πατρίδα μας, το θεσμικό πλαίσιο που διαμορφώσαμε, τις διαδικασίες υπογραφής συμβάσεων που για πρώτη φορά ανοίξαμε και διασφαλίσαμε τη διαφάνειά τους, τον τρόπο με τον οποίο θεσμοθετούμε διαδικασίες προστασίας του περιβάλλοντος, να εμπιστεύονται το πώς θα γίνεται η κατανομή των κονδυλίων.

– Το 2014 ήταν η κορύφωση αυτής της εθνικής προσπάθειας. Ξεκινήσαμε με τον μεγάλο διαγωνισμό για τα τρία (3) χερσαία οικόπεδα στη Δυτική Ελλάδα που πρόσφατα, μετά από 2,5 χρόνια καθυστέρησης, εδέησε η κυβέρνηση να υπογράψει τις συμβάσεις. Μια διαδικασία που θα μπορούσε να είχε κλείσει μέσα σε τρεις μήνες, γιατί τα πρότυπα των συμβάσεων είναι έτοιμα, έχουν περάσει από Ελεγκτικό Συνέδριο, Γενικό Λογιστήριο του Κράτους κι έχουν κυρωθεί από τη Βουλή των Ελλήνων. Θα μπορούσε κάλλιστα σήμερα να έχει εγκατασταθεί ανάδοχος και στα 3 αυτά οικόπεδα, για τα οποία ακόμη δεν έχουν έρθει οι συμβάσεις τους στο εθνικό κοινοβούλιο για κύρωση.

– Το 2014 έγινε μια μεγάλη εθνική πατριωτική τομή. Αξιοποιώντας το άρθρο 156 του ν.4001/2011 για την ελληνική Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ), ένα πανίσχυρο όπλο στα χέρια της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής, προκηρύξαμε το μεγάλο διαγωνισμό για τα θαλάσσια οικόπεδα στο Ιόνιο και νότια της Κρήτης. Είδαμε πώς πριν 1-2 χρόνια η ίδια η μάνα φύση, ο υποθαλάσσιος πλούτος της Μεσογείου, μετά την ανακάλυψη του κοιτάσματος ZOHR στην Αίγυπτο που άλλαξε όλη τη γεωπολιτική ισορροπία της Μεσογείου, πώς ήρθε να δικαιώσει εκείνη την προσπάθεια.

Αγαπητοί φίλοι,

θέλω να βάλω στον προβληματισμό σας μια νέα προσέγγιση. Συνήθως όταν μιλάμε για τα πετρέλαια και το φυσικό αέριο, το ερώτημα είναι πόσα λεφτά θα έρθουν και πότε θα έρθουν. Θέλω να σας καλέσω, γιατί θα απαντήσουμε και σ’ αυτό, να σκεφτείτε κάτι άλλο. Θυμηθείτε τη δεκαετία του ’70, όταν η Ελλάδα ξεκινούσε διστακτικά να φτιάξει μια νέα αγορά, να δημιουργήσει μια νέα οικονομία, δηλ. την αγορά και την οικονομία του τουρισμού, κάτι που ήταν άγνωστο νωρίτερα στην Ελλάδα.

Σήμερα, στη δεκαετία του 2010, ξεκινήσαμε και διαμορφώνουμε μια άλλη αγορά, μια νέα οικονομία στο πλαίσιο των οικονομικών δυνατοτήτων της πατρίδας μας, δηλ. την οικονομία και την αγορά της αξιοποίησης του ορυκτού πλούτου της χώρας. Εθνικά κοιτάσματα Υδρογονανθράκων, Υπόλοιπες Ορυκτές Πρώτες Ύλες, Αγωγοί Φυσικού Αερίου που ήδη διαμορφώνουν ένα πλαίσιο.

Το επόμενο ακριβώς βήμα, η επόμενη πρόταση που καταθέτουμε στο δημόσιο διάλογο, με δεδομένο ότι έχουμε πολύ σοβαρά κοιτάσματα που προσελκύουν επενδυτές, με δεδομένο ότι η χώρα έχει αρχίσει πια και γίνεται με προσπάθειες της Δημοκρατικής Συμπαράταξης, Κέντρο (Hub) ενεργειακής τροφοδοσίας όλης της νότιας Ευρώπης και όλων των Βαλκανίων, με τον αγωγό TAP, με τον αγωγό EastMed, με τον αγωγό IGB. Σ’ ένα πλαίσιο που έρχεται να συμβάλει και η εθνική Ναυπηγοεπισκευαστική Βιομηχανία και η εθνική Βαριά Μεταλλική Βιομηχανία.

Κι έρχεται το επόμενο μεγάλο βήμα, το όραμα αυτού του νέου κλάδου της εθνικής οικονομίας. Η Ελλάδα να μετασχηματιστεί στη μεγαλύτερη Τεχνική Βάση υποστήριξης και αξιοποίησης των κοιτασμάτων Υδρογονανθράκων και των αγωγών φυσικού αερίου όλης της Μεσογείου. Εκατοντάδες εξέδρες υπάρχουν και λειτουργούν, δεκάδες αγωγοί υπάρχουν ή και δημιουργούνται, η δική μας υποδομή στη χώρα μας από πλευράς ανθρώπινου δυναμικού και υποδομών στα ζητήματα της ναυπήγησης, της συντήρησης, της επιδιόρθωσης εξεδρών άντλησης είναι τεράστια. Η υποδομή της χώρας στη Βαριά Μεταλλική Βιομηχανία, παρά τις δυσμενείς συνθήκες, είναι τέτοια που μας επιτρέπει περήφανα να λέμε ότι έχουμε κάποιες ανάμεσα στις πέντε καλύτερες Βιομηχανίες του κόσμου. Η γεωγραφία μάς προίκισε με το να είμαστε περίπου στο κέντρο της Μεσογείου. Αυτή είναι η μεγάλη πρόκληση για την πατρίδα. Πετρέλαια, Ορυκτές Πρώτες Ύλες, Αγωγοί και η Ελλάδα να μετασχηματιστεί σ’ ένα μεγάλο ενεργειακό κέντρο ολόκληρης της Μεσογείου για την τεχνική υποστήριξη όλων των δραστηριοτήτων Upstream και αγωγών αερίου.

Οι απαντήσεις μας όμως, πρέπει να έχουν και τη διάσταση της γεωπολιτικής. Είναι η πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια, που η Ελλάδα δικαιούται να κοιτά στα μάτια τους δανειστές και να λέει ότι έχω μια αδύναμη οικονομία που συνεχίζει να χρειάζεται δόσεις και δανεικά, όμως ταυτόχρονα, είμαι ένας τόπος που προσφέρω ενεργειακή ασφάλεια στην Ευρώπη. Προσφέρω τη διασφάλιση ότι τα κοιτάσματα Υδρογονανθράκων της Κύπρου, της Ελλάδας, του Ισραήλ, της Αιγύπτου, οι αγωγοί που περνούν από το δικό μας έδαφος, μπορούν να αποτελέσουν μια νέα, πολύ σπουδαία πηγή διασφάλισης της ενεργειακής ασφάλειας ολόκληρης της Ευρώπης των 27 Κρατών – Μελών. Κι αυτό είναι ένα πανίσχυρο γεωπολιτικό, διπλωματικό και οικονομικό όπλο στα πλαίσια της ελληνικής διαπραγματευτικής ομάδας, αν έχει τη στοιχειώδη σωφροσύνη να εκμεταλλευθεί αυτό το όπλο.

Έχουν κατατεθεί πολλές φορές εκτιμήσεις για το ποιες και πόσες είναι οι Ορυκτές Πρώτες Ύλες της χώρας. Μετά από μια σπουδαία προσπάθεια που κόστισε μηδέν (0) στο ελληνικό δημόσιο, μετά από σκληρή δουλειά οι υπηρεσίες του ΥΠΕΚΑ και του ΙΓΜΕ, κατέγραψαν για πρώτη φορά στην ιστορία του νεώτερου ελληνικού κράτους, πού και πόσα κοιτάσματα έχουμε και προχώρησαν σε μια ιεράρχηση – αξιολόγηση πόσα και ποια απ’ αυτά μπορούμε να βγάλουμε τώρα σε διεθνείς διαγωνιστικές διαδικασίες και να προσελκύσουμε επενδυτές. Έχουμε καταθέσει το πόρισμα της μελέτης που δείχνει ότι από το 2015 μπορούσαν να είχαν προκηρυχθεί είκοσι (20) μεγάλοι διαγωνισμοί, για 20 Δημόσιους Μεταλλευτικούς Χώρους (ΔΜΧ) που θα γεννούσαν δουλειές, θα έφερναν επενδύσεις, θα στήριζαν το ασφαλιστικό σύστημα της χώρας. Δυστυχώς, αδράνεια, ιδεοληψία, ανικανότητα και πολλά άλλα μόνο αρνητικά της σημερινής κυβέρνησης, είναι αυτά που δεν μας επιτρέπουν να προχωρήσουμε.

Κλείνοντας θα αναφερθώ στη στήριξη της επόμενης γενιάς. Στο ν. 4162/2013 προβλέπεται ότι το 75% θα πάει έτσι κι αλλιώς στο εθνικό ασφαλιστικό σύστημα. Το εναπομένον 25% θα πάει στις τοπικές κοινωνίες, στις τοπικές Περιφέρειες, στους τοπικούς Δήμους για έργα προστασίας περιβάλλοντος και περιφερειακής και τοπικής ανάπτυξης. Ένα κομμάτι έως 5% απ’ αυτό θα αφιερωθεί για να χρηματοδοτήσει Προπτυχιακά και Μεταπτυχιακά Προγράμματα σε θέματα αξιοποίησης εθνικού πλούτου της χώρας. Μηχανικοί, δικηγόροι, οικονομολόγοι, περιβαλλοντολόγοι, γεωλόγοι, δεκάδες ειδικότητες μπορούν να αντιστρέψουν το κλίμα της μιζέριας και της απαξίωσης, να βρουν χρηματοδότηση, να συμβάλλουν οι Προπτυχιακές και Μεταπτυχιακές σπουδές στο brain gain και όχι στο brain drain. Να χρηματοδοτήσουμε έναν πλήρη προοδευτικό, σύγχρονο ανασχεδιασμό δεκάδων προπτυχιακών και μεταπτυχιακών προγραμμάτων στα ελληνικά ΑΕΙ/ΑΤΕΙ.

Αγαπητοί φίλοι,

Θα τελειώσω με μια πολιτική προειδοποίηση προς την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ. Εγώ και ο Κωστής Μαθιουδάκης, ο πρ. Γ.Γ. Ενέργειας, ζήσαμε δύσκολες στιγμές στη διάρκεια των διαπραγματεύσεων για θέματα ενέργειας και περιβάλλοντος. Μια από τις πιο δύσκολες στιγμές ήταν όταν ετίθετο το ερώτημα «Πόσα πετρέλαια έχετε;». Το ερώτημα αυτό έχει τεθεί πολλές φορές από την τρόικα σε πολύ υψηλό πολιτικό επίπεδο. Η απάντησή μας ήταν μία και σταθερή: Έχουμε όσα ξέρουν οι Έλληνες πολίτες μέσα από τα Δελτία Τύπου του Υπουργείου. Δεν υπάρχει καμία επιπλέον πληροφόρηση για την τρόικα ή για οποιονδήποτε άλλον, γιατί τα λεφτά από τα πετρέλαια και το φυσικό αέριο δεν ανήκουν σ’ εμάς, αλλά στις επόμενες γενιές.

Το α΄ εξάμηνο του 2015 έγινε ένα εθνικό ολίσθημα. Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ για πρώτη κι ελπίζω μοναδική φορά, έδωσε γραπτή αναφορά στην τρόικα και στους δανειστές πώς εξελίσσονται οι έρευνες Υδρογονανθράκων. Το καταγγείλαμε αμέσως τότε κι ελπίζω ότι συνειδητοποίησαν τι ήταν αυτό που έκαναν. Σήμερα, ενδείξεις «ερωτημάτων» αρχίζουν να ξαναεμφανίζονται στον ορίζοντα. Τα ερωτήματα τίθενται από ηγέτες. Η απάντηση όλων μας πρέπει να είναι καθαρή κι αυτό πρέπει να είναι επίσης ένα μήνυμα αυτής της συνάντησης.

Τα μελλοντικά έσοδα από τους Υδρογονάνθρακες δεν θα τα ακουμπήσει κανένας και δεν θα ενταχθούν σε καμία τρέχουσα υποχρέωση της χώρας, γιατί δεν ανήκουν σ’ εμάς. Ανήκουν στο μέλλον της πατρίδας, ανήκουν στις επόμενες γενιές και κυρίως αποτελούν βασικό πυλώνα ενός άλλου νέου Παραγωγικού Μοντέλου που γεννάει έσοδα, δουλειές, προστατεύει το περιβάλλον, αναβαθμίζει γεωπολιτικά τη χώρα, σε μια Ελλάδα που μπορεί να ξαναχαμογελάσει, μπορεί να ξανασηκωθεί όρθια, μπορεί να είναι ξανά αισιόδοξη.

Σας ευχαριστώ πολύ.