ΤΕΕ/ΤΚΜ: Κυκλική Οικονομία-Εργαστήρια επιχειρηματικότητας για μηχανικούς-επιστήμονες στο πλαίσιο του ENGINE-HUBs

H Ελλάδα ανακυκλώνει μόλις το 21% των αστικών αποβλήτων, ενώ η Ευρώπη το 49.6% με τον αντίστοιχο στόχο για το 2030 να είναι 65%. Επιπλέον, οι επενδύσεις σε τομείς που εμπίπτουν στο πεδίο της κυκλικής οικονομίας ανέρχεται στο 0,02% του ΑΕΠ, όταν ο μέσος όρος της ΕΕ είναι 0,12% με την Ελλάδα να παρουσιάζει το χαμηλότερο ποσοστό επενδύσεων στον τομέα αυτό μεταξύ των χωρών της Ε.Ε. Τα στοιχεία αυτά -που αναδεικνύουν τη σημασία υιοθέτησης και ανάπτυξης σχετικών στρατηγικών- παρουσιάστηκαν στη σημερινή συνέντευξη Τύπου για τα Εργαστήρια επιχειρηματικότητας στον τομέα της Κυκλικής Οικονομίας για μηχανικούς και επιστήμονες στο πλαίσιο του έργου “ENGINE-HUBs”, που πραγματοποιήθηκε υπό το βαρύ κλίμα της τραγωδίας των Τεμπών. 

Το ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑΔΑΣ – ΤΜΗΜΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ (ΤΕΕ/ΤΚΜ) συμμετέχει ως επικεφαλής εταίρος στο έργο «Creating “Circular” Business by young ENGINEers at the cross-border area of Greece-Bulgaria» με ακρωνύμιο “ENGINE-HUBs”, το οποίο συγχρηματοδοτείται από το Πρόγραμμα Ευρωπαϊκής Εδαφικής Συνεργασίας Interreg VA «Ελλάδα-Βουλγαρία 2014-2020». 

Το έργο έχει προϋπολογισμό για το συνολικό εταιρικό σχήμα 682.991,00 € και συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και από εθνικούς πόρους των χωρών που συμμετέχουν. Η διάρκεια του έργου είναι 24 μήνες (8/11/2021 – 7/11/2023). 

Στο πλαίσιο του έργου, από κοινού με το ΣΥΝΔΕΣΜΟ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ (ΣΒΕ), που είναι επίσης εταίρος του έργου, υλοποιούν εργαστήρια επιχειρηματικότητας στον τομέα της Κυκλικής Οικονομίας. Τα εργαστήρια απευθύνονται σε μηχανικούς και επιστήμονες, που κατοικούν ή/και δραστηριοποιούνται επιχειρηματικά στις Περιφερειακές Ενότητες Θεσσαλονίκης, Σερρών, Καβάλας, Δράμας. 

Αντίστοιχα εργαστήρια θα πραγματοποιηθούν στις περιοχές Blagoevgrad και Smolyan της Βουλγαρίας, από τους εταίρους του έργου UNION OF CIVIL ENGINEERS IN BULGARIA (Ένωση Πολιτικών Μηχανικών της Βουλγαρίας) και CHAMBER OF COMMERCE AND INDUSTRY GOTSE DELCHEV (Βιομηχανικό και Εμπορικό Επιμελητήριο του GOTSE DELCHEV.)

Ο Πρόεδρος του ΤΕΕ/ΤΚΜ, κ. Γεώργιος Τσακούμης στη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου  επεσήμανε ότι η ύφεση έπληξε καίρια τις δουλειές των μηχανικών ασχέτως απασχόλησης, με αποτέλεσμα ο νέοι μηχανικοί να αναζητήσουν το μέλλον τους εκτός συνόρων. Ωστόσο, σημείωσε ο Πρόεδρος, η αφαίμαξη στελεχών ήταν ένα πρόβλημα για τη Θεσσαλονίκη και γενικά για τη Μακεδονία και προ κρίσης, λόγω της  αποβιομηχάνισης της περιοχής και της απορρόφηση από το κέντρο κάθε δυναμικής οικονομικής δραστηριότητας.  Γι΄αυτό, είναι πολύ σπουδαίο για την κοινωνία και την οικονομία της περιοχής μας να αξιοποιήσουμε όσο πιο αποτελεσματικά τα προγράμματα διασυνοριακής συνεργασίας. 

Ο Πρόεδρος αναφέρθηκε στη δραστηριοποίηση του  ΤΕΕ/ΤΚΜ  ήδη  από το 2013 για την εξοικείωση και κατεύθυνση των νέων μηχανικών προς το επιχειρείν. 

Σήμερα, συνέχισε ο κ. Τσακούμης το ΤΕΕ/ΤΚΜ συνεργάζεται και πάλι με τον ΣΒΕ σε αυτό το πρόγραμμα που αφορά την επιχειρηματικότητα στην πλέον σύγχρονη, καινοτόμο και εξωστρεφή της μορφή, την Κυκλική οικονομία και μάλιστα υπό πολύ ευνοϊκές συνθήκες:

• Στην Περιφέρεια, με επίκεντρο τη Θεσσαλονίκη έχει δημιουργηθεί ένα ήδη σημαντικό και μελλοντικά πολλά υποσχόμενο Οικοσύστημα Καινοτομίας. Αρχικός πυρήνας ήταν ένα ντόπιο, πολύ κινητικό  ιδιωτικό δυναμικό, κυρίως μικρομεσαίας προέλευσης, που στράφηκε στην καινοτομία και στις νέες τεχνολογίες, αξιοποιώντας το επιστημονικό και ερευνητικό δυναμικό της περιοχής. Στη συνέχεια εμφανίστηκε το επενδυτικό ενδιαφέρον επιχειρηματικών ομίλων παγκόσμιας εμβέλειας (Pfizer, Deloitte, D.Telechom κα)
• Είμαστε στην αρχή της νέας Προγραμματικής περιόδου, με σημαντικά κονδύλια να στοχεύουν προς την επιχειρηματικότητα, στις πράσινες τεχνολογίες , στην καινοτομία και στην κυκλική τεχνολογία.  

Τέλος αναφέρθηκε στα εγγενή συγκριτικά πλεονεκτήματα της περιοχής αναφοράς: Ότι πρόκειται για μια ευρύτερη περιοχή, που φιλοξενεί όλες τις ανθρωπογενείς δραστηριότητες της χώρας καθώς και το μεγαλύτερο Πανεπιστήμιο της χώρας και σημαντικά ερευνητικά και ανώτατα ιδρύματα, μια μικρή Ελλάδα όπως είπε χαρακτηριστικά 

Από την πλευρά του ο Διευθυντής Τεκμηρίωσης και Μελετών του ΣΒΕ, κος. Χρήστος Γεωργίου υπογράμμισε μεταξύ άλλων: «Πλέον δεν χρειάζεται να λέμε ότι η πράσινη μετάβαση και η υιοθέτηση επιχειρηματικών μοντέλων κυκλικής οικονομίας μπορεί να αποτελέσει βασική αναπτυξιακή επιλογή. Είναι βασική στρατηγική. Από το Green Deal μέχρι τις δράσεις των επιχειρησιακών προγραμμάτων της νέας προγραμματικής περιόδου, παντού πλέον βλέπουμε δράσεις με τίτλο «Πράσινη Μετάβαση» ή «Κυκλική Οικονομία».

Ειδικά για μια χώρα όπως η Ελλάδα, το πεδίο αυτό παρουσιάζει σημαντικά περιθώρια  για επενδύσεις και ανάπτυξη νέων επιχειρηματικών δραστηριοτήτων. Η ευκαιρία αυτή έχει δημιουργηθεί λόγω της υστέρησης που παρουσιάζει η χώρα μας στο πεδίο αυτό, καθώς:

• η Ελλάδα ανακυκλώνει το μόλις φτωχό 21% των αστικών αποβλήτων, ενώ η Ευρώπη το 49.6%. Ο αντίστοιχος στόχος για το 2030 είναι 65%. 
• το ποσοστό των υλικών που ανακτώνται και επαναχρησιμοποιούνται στην οικονομία (δείκτης “circular economy use rate” της EUROSTAT) διαμορφώνεται σε 3,4% για την Ελλάδα, ενώ ο αντίστοιχος Ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι 11,7%.
• οι επενδύσεις (αναφερόμαστε σε ακαθάριστες επενδύσεις πάγιου κεφαλαίου) σε τομείς που εμπίπτουν στο πεδίο της κυκλικής οικονομίας ανέρχεται στο 0,02% του ΑΕΠ, όταν ο μέσος όρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι 0,12%. Η Ελλάδα παρουσιάζει το χαμηλότερο ποσοστό επενδύσεων στον τομέα αυτό μεταξύ των χωρών της Ε.Ε..

Στο ΣΒΕ θεωρούμε ότι μεταξύ των προϋποθέσεων για την αποτελεσματική υλοποίηση των σχετικών πολιτικών είναι η κατάρτιση και επανακατάρτιση του ανθρώπινου δυναμικού. Και αυτό καθώς περίπου το 40% των θέσεων εργασίας εκτιμάται ότι θα επηρεαστεί (είτε θετικά, είτε αρνητικά) από την πράσινη μετάβαση».

Το έργο – Οι Δράσεις

Το έργο ENGINE-HUBs έχει ως στόχο να προωθήσει το επιχειρηματικό μοντέλο της Κυκλικής Οικονομίας και να ενδυναμωθούν οι μηχανικοί και επιστήμονες στη διασυνοριακή περιοχή αναφοράς του έργου, ώστε να διαμορφώσουν, να αναπτύξουν και να υλοποιήσουν την επιχειρηματική τους ιδέα στον τομέα της Κυκλικής Οικονομίας.

Διευκρινίζοντας σχετικά η Μηχανικός Περιβάλλοντος, Χριστιάνα Πολύζου της εταιρείας  «Lever – Σύμβουλοι Ανάπτυξης ΑΕ», μέλος του Ομίλου «Σαμαράς & Συνεργάτες», που είναι ο τεχνικός σύμβουλος υποστήριξης για τη διαχείριση και το συντονισμό του έργου, επισήμανε: «Το έργο ENGINE-HUBs έχει ως στόχο να προωθήσει το επιχειρηματικό μοντέλο της Κυκλικής Οικονομίας και να ενδυναμωθούν οι μηχανικοί και επιστήμονες στη διασυνοριακή περιοχή Ελλάδας-Βουλγαρίας, ώστε να διαμορφώσουν, να αναπτύξουν και να υλοποιήσουν την επιχειρηματική τους ιδέα στον τομέα της Κυκλικής Οικονομίας. Μέσω της δρομολόγησης της υλοποίησης των εργαστηρίων κυκλικής επιχειρηματικότητας έχουμε μια μοναδική ευκαιρία για την υποστήριξη ιδεών κυκλικής οικονομίας και για τη δημιουργία ανταγωνιστικών επιχειρήσεων, λαμβάνοντας υπόψη τις ανάγκες της εποχής μας.

Στην τρέχουσα οικονομία μας, παίρνουμε σημαντικούς πόρους και υλικά από τη Γη, φτιάχνουμε προϊόντα, τα χρησιμοποιούμε και τελικά τα απορρίπτουμε ως απόβλητα – η διαδικασία είναι γραμμική. Στην κυκλική οικονομία διατηρούμε τα υλικά, προϊόντα και τις υπηρεσίες σε χρήση – κυκλικότητα για όσο το δυνατόν περισσότερο, ελαχιστοποιώντας την εξόρυξη νέων πρώτων υλών, τη δημιουργία απορριμμάτων και τις εκπομπές στην ατμόσφαιρα.

Η κυκλική οικονομία αντιμετωπίζει παγκόσμιες προκλήσεις όπως η κλιματική αλλαγή, η απώλεια της βιοποικιλότητας, τα απόβλητα και η ρύπανση. Δύναται να συνεισφέρει στο μετριασμό της κλιματικής αλλαγής. Ας επισημάνουμε ότι υιοθετώντας το μοντέλο της κυκλικής οικονομίας μπορούμε να μειώσουμε τα αέρια του θερμοκηπίου κατά 45%. Για αυτό είναι τόσο σημαντικό να προωθεί και να υιοθετηθεί ως μοντέλο παραγωγής – κατανάλωσης προϊόντων και παροχής υπηρεσιών, πλέον της μετάβασης σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας».

Οι κύριες δράσεις του έργου που έχουν έως σήμερα υλοποιηθεί για τους Έλληνες εταίρους είναι: 

• Η δημιουργία δομών ENGINE-HUBs στις εγκαταστάσεις του ΤΕΕ/ΤΚΜ και του ΣΒΕ και ο εξοπλισμός τους με την κατάλληλη υλικοτεχνική υποδομή. Τα ENGINE-HUBs θα λειτουργήσουν ως “one stop shop” παρέχοντας στους δυνητικούς επιχειρηματίες χώρο φιλοξενίας, εκπαιδεύσεις, καθοδήγηση, συμβουλευτικές υπηρεσίες, δικτύωση με φορείς της αγοράς, άλλες υπηρεσίες υποστήριξης.
• Η εκπόνηση μελέτης ανάλυσης της αγοράς (market analysis) και μελέτης ανάλυσης ελλείψεων (gap analysis) στους αναδυόμενους τομείς της Κυκλικής Οικονομίας στην επιλέξιμη Ελληνική διασυνοριακή περιοχή (περιοχή μελέτης).

Αναφορικά με τη μελέτη ανάλυσης της αγοράς (market analysis), εντοπίστηκαν οι αλυσίδες αξίας των κλάδων της οικονομίας που προσφέρουν ευκαιρίες ανάπτυξης επιχειρήσεων προώθησης της κυκλικής οικονομίας, όπως ενδεικτικά οι κλάδοι της βιομηχανίας, ενέργειας, διαχείρισης απορριμμάτων, κατασκευών κ.λπ.).

Σχετικά με την ανάλυση ελλείψεων (gap analysis), αποτυπώθηκαν σε μορφή έκθεσης όλοι οι πιθανοί κίνδυνοι και οι ελλείψεις στους αναδυόμενους τομείς της κυκλικής οικονομίας στην περιοχή μελέτης.

Τα εργαστήρια

Στο πλαίσιο του «ENGINE-HUBs» οργανώνονται για μέγιστο αριθμό 60 ωφελούμενων δωρεάν σεμινάρια και διαλέξεις, εκπαιδεύσεις, δράσεις συμβουλευτικής και καθοδήγησης, δικτύωση με φορείς της αγοράς και επισκέψεις μελέτης, ενώ θα παρέχεται πλήρης και ανοιχτή πρόσβαση σε υλικό και πληροφορίες για την προετοιμασία των επιχειρηματικών των σχεδίων αλλά και την υποστήριξη της υλοποίησής τους. 

Ήδη τρέχει η πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος για τη συμμετοχή των ενδιαφερόμενων – δυνητικά ωφελούμενων στο σύνδεσμο http://tkm.tee.gr/τελευταία-νέα/πρόσκληση-εκδήλωσης-ενδιαφέροντος-γ-4/ 

Οι αιτήσεις γίνονται δεκτές έως τις 15/3.

Αξίζει να σημειωθεί ότι στα 5 καλύτερα επιχειρηματικά σχέδια θα απονεμηθούν Βραβεία που θα συνοδεύονται από χρηματικό έπαθλο αξίας 1000 €.

Πιο συγκεκριμένα, τα εργαστήρια Κυκλικής Επιχειρηματικότητας απευθύνονται σε μηχανικούς ή επιστήμονες:

• που σκοπεύουν να ξεκινήσουν δραστηριότητα στο πεδίο της Κυκλικής Oικονομίας,
• που έχουν ξεκινήσει μια νέα επιχειρηματική δραστηριότητα στο πεδίο της Κυκλικής Oικονομίας, 
• που έχουν υπό ίδρυση επιχειρήσεις  ή νεοφυείς επιχειρήσεις ή υφιστάμενες επιχειρήσεις και σκοπεύουν να εντάξουν την Κυκλική Οικονομία στη δραστηριότητά τους. 

Τα εργαστήρια θα πραγματοποιηθούν δια ζώσης, κυρίως απογευματινές ώρες, στη Θεσσαλονίκη, στα HUBs του ΤΕΕ/ΤΚΜ  (Μεγ. Αλεξάνδρου 49, Θεσσαλονίκη, ΤΚ 54643) και του ΣΒΕ (26ης Οκτωβρίου 21, Θεσσαλονίκη , ΤΚ 546 27), για μέγιστο αριθμό 60 ωφελούμενων στην Α’ Φάση και 45 ωφελούμενων στη συνέχεια. Μέρος των εργαστηρίων δύναται να πραγματοποιηθεί διαδικτυακά. 

Η Α’ Φάση , Β’ Φάση και Γ’ Φάση θα έχουν ολοκληρωθεί μέχρι τέλη Ιουνίου.

Ειδικότερα η δράση περιλαμβάνει τέσσερις φάσεις, όπως περιγράφονται παρακάτω :

• Α’ Φάση – Εκπαίδευση (Training)
• Σεμινάριο Κυκλικής Επιχειρηματικότητας για 60 ωφελούμενους. Η διάρκεια του σεμιναρίου είναι 2 ημέρες. Τη διοργάνωση αναλαμβάνει το ΤΕΕ/ΤΚΜ. Τα θέματα του σεμιναρίου είναι τα παρακάτω:

1. Αρχές και επιχειρηματικά μοντέλα Κυκλικής οικονομίας
2. Market & Gap Analysis της Κυκλικής οικονομίας στην περιοχή του έργου
3.  Πώς να αναπτύξετε το δικό σας επιχειρηματικό σχέδιο (business plan).

• Συναντήσεις P2P ανά ωφελούμενο για την υποστήριξή τους στην προετοιμασία των επιχειρηματικών τους σχεδίων. Η διάρκεια είναι έως 2 ώρες και την διοργάνωση αναλαμβάνει ο ΣΒΕ. Η δράση αφορά 60 ωφελούμενους. Στο πέρας της διαδικασίας, θα δοθεί βεβαίωση παρακολούθησης σε όσους δεν επιθυμούν να συνεχίσουν.
• Κατάθεση επιχειρηματικών σχεδίων από τους ενδιαφερόμενους.
• Επιλογή 45 ωφελουμένων προκειμένου να προχωρήσουν στη Β’ φάση. Η επιλογή εφόσον υπάρχουν παραπάνω ενδιαφερόμενοι, γίνεται από με συγκεκριμένα κριτήρια αξιολόγησης από ειδική επιτροπή αξιολόγησης με εμπειρία στην επιχειρηματικότητα που θα συγκροτηθεί από το ΤΕΕ/ΤΚΜ  για τον παραπάνω σκοπό.
• B’ Φάση – Επισκέψεις μελέτης (Study visits)

Επισκέψεις σε υπάρχουσες επιχειρήσεις Κυκλικής οικονομίας στη διασυνοριακή περιοχή Ελλάδας-Βουλγαρίας. Οι δαπάνες μετακίνησης καλύπτονται από το έργο και περιλαμβάνουν 2 ημέρες: 1 ημέρα στην Ελλάδα και 1 ημέρα στη Βουλγαρία. Τη διοργάνωση αναλαμβάνει το ΤΕΕ/ΤΚΜ.

• Γ’ Φάση – Καθοδήγηση (Mentoring) για την υλοποίηση των επιχειρηματικών σχεδίων 
• Τέσσερα (4) σεμινάρια, διάρκειας 6 ωρών. Τη διοργάνωση αναλαμβάνει ο ΣΒΕ.

Το περιεχόμενο των σεμιναρίων είναι το παρακάτω:

1.  Προμήθειες
2.  Πωλήσεις
3.  Marketing
4.  Νομοθεσία 
5.  Οικονομική διαχείριση

• Σεμινάριο τεχνολογιών Κυκλικής Οικονομίας των 4 ομάδων, διάρκειας 6 ωρών /ομάδα στα παρακάτω αντικείμενα. Η δράση αφορά 45 ωφελουμένους. Τη διοργάνωση αναλαμβάνει  το ΤΕΕ/ΤΚΜ.

1. Τεχνολογίες Κυκλικής οικονομίας
2. Καλές πρακτικές στον τομέα της Κυκλικής Oικονομίας (πρόσκληση επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται επιτυχώς στην Κυκλική Οικονομία).

• Διοργάνωση 4 ωριαίων ατομικών συνεδριών ανά επιχειρηματία για 45 ωφελούμενους για την υλοποίηση των Επιχειρηματικών Σχεδίων τους. Τη διοργάνωση αναλαμβάνει ο ΣΒΕ.
• Δ’ Φάση – Δικτύωση (Networking) 

Διοργάνωση δύο εκδηλώσεων διασύνδεσης και συναντήσεων B2B που θα απευθύνονται σε επενδυτές, προμηθευτές, επιχειρηματίες και άλλους σχετικούς φορείς και ιδιώτες

• E’ Φάση – Βραβεία 

Βραβεία επιχειρηματικών σχεδίων (Awards) για τα 5 καλύτερα επιχειρηματικά σχέδια (business plans)  (5 x 1000€). Η αξιολόγηση θα γίνει στην τελική φάση από την ειδική επιτροπή αξιολόγησης με εμπειρία στην επιχειρηματικότητα που θα συγκροτηθεί από το ΤΕΕ/ΤΚΜ .