Ήπειρος: Συνάντηση Χαρίτση με την Τοπική Αυτοδιοίκηση για τα συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα

Σύσκεψη με τον Περιφερειάρχη, τους Αντιπεριφερειάρχες και τους Δημάρχους της Ηπείρου, (παρόντων και βουλευτών της Π.Ε. Ιωαννίνων), είχε σήμερα στην αίθουσα του Περιφερειακού Συμβουλίου Ηπείρου ο Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομίας και Ανάπτυξης κ. Αλέξανδρος Χαρίτσης, κατά την οποία έγινε εκτενής συζήτηση για ζητήματα που αφορούν τη νέα προγραμματική περίοδο και τα μεγάλα έργα της περιοχής.

Στην εισαγωγική του τοποθέτηση ο Περιφερειάρχης κ. Αλέξανδρος Καχριμάνης, αφού καλωσόρισε στην Ήπειρο τον Αναπληρωτή Υπουργό, υπενθύμισε την πολύ καλή συνεργασία που είχαν τον Αύγουστο του 2015, όταν ο κ. Χαρίτσης ήταν Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου, για την επιτάχυνση υλοποίησης του ΕΣΠΑ 2007-2013, μεταξύ άλλων, έκανε σύντομο απολογισμό για το προηγούμενο επιχειρησιακό πρόγραμμα και ενημέρωσε για την πορεία του τρέχοντος.

Συγκεκριμένα: Για το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Θεσσαλίας-Στερεάς Ελλάδας–Ηπείρου 2007-2013, είπε ότι το ύψος της χρηματοδότησης του της Ηπείρου ανερχόταν σε 241,5 εκ € και υλοποιήθηκαν έργα στους τομείς: μεταφορών, περιβάλλοντος, αγροτικής ανάπτυξης, αστικής ανάπτυξης, εκπαίδευσης, έρευνας και τεχνολογίας, πολιτισμού, τουρισμού και υγείας-πρόνοιας. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΥΔ Περιφέρειας Ηπείρου οι Άξονες Προτεραιότητας του «Ε.Π. Θεσσαλίας-Στερεάς Ελλάδας-Ηπείρου 2007-2013» που διαχειρίζεται η ΕΥΔ Ηπείρου αναμένεται να κλείσουν με 241 έργα συνολικής συγχρηματοδοτούμενης δημόσια δαπάνης 258,9 εκατ. €, που αντιστοιχεί σε 107% της εκχωρημένης Δημόσιας Δαπάνης των συγκεκριμένων αξόνων (υπερδέσμευση 7%).

Από τα ανωτέρω 241 έργα, τα 4 έργα αποτελούν έργα phasing και έχουν ήδη ενταχθεί στο Ε.Π. Περιφέρειας Ηπείρου 2014-2020, προκειμένου να ολοκληρωθεί η Β’ Φάση τους. Επίσης ένα (1) έργο πρόκειται να δηλωθεί ως ημιτελές, με εκκρεμότητα τη διευθέτηση συστάσεων πρόσφατου ελέγχου της ΕΔΕΛ. Στην παρούσα φάση η ΕΥΔ της Περ. Ηπείρου ολοκληρώνει τη διαδικασία του διαχειριστικού κλεισίματος των έργων αρμοδιότητάς της. Έως τις 26/1/2017 έχουν ολοκληρωθεί διαχειριστικά (στο ΟΠΣ) 190 έργα (περίπου το 80% του συνόλου). Το κλείσιμο των υπολοίπων έργων βρίσκεται σε εξέλιξη και ολοκληρώνεται εντός του Φεβρουαρίου 2017.

Σε ότι αφορά τους εθνικούς πόρους, σημειώνεται ότι σχεδόν το σύνολο των έργων είχε ολοκληρωθεί έως το τέλος του 2015, με αποτέλεσμα οι ανάγκες σε εθνικό ΠΔΕ για τη διετία 2016-2017 να μην ξεπερνούν συνολικά τα 3,3 εκ €. Για την ολοκλήρωση των 4 έργων που εκκρεμούν και την αποπληρωμή απαλλοτριώσεων ενός ακόμη έργου του Ε.Π., οι εθνικοί πόροι που θα απαιτηθούν το 2017 είναι της τάξης του 1 εκατ. €.

Σημειώνεται επίσης, ότι κατά την περίοδο 2012 έως 2015, η Περιφέρεια Ηπείρου συνέβαλε στην αποφυγή απώλειας Κοινοτικών πόρων από άλλα Ε.Π. του ΕΣΠΑ 2007-2013 με τη μεταφορά 9 έργων του Ε.Π. Θ-Στ-Η με δαπάνες 27,2 εκ €. Τα έργα αυτά μεταφέρθηκαν στα Ε.Π. Αλιείας, Ε.Π. Εδαφικής Συνεργασίας Ελλάδα-Αλβανία, Ε.Π. Εδαφικής Συνεργασίας Ελλάδα-Ιταλία και ΕΠΠΕΡΑΑ.

Η πορεία του Ε. Π. «Ήπειρος 2014-2020»

«Το ΕΠ «Ήπειρος 2014-2020» -ανέφερε ο Περιφερειάρχης- χρηματοδοτείται με 325,8 εκατ. € από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) 283εκατ. € και το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ) 42,7 εκατ. €. Μέχρι σήμερα έχουν εκδοθεί 32 προσκλήσεις, έχουν ενταχθεί 78 πράξεις προϋπολογισμού 188,5εκατ. € που αντιστοιχούν στο 57,8% του Προγράμματος, έχουν υπογραφεί συμβάσεις 48,5εκατ. € που αντιστοιχούν στο 14,9% του Προγράμματος και έχουν πραγματοποιηθεί δαπάνες 24,5εκατ. € που αντιστοιχούν στο 7,5% του Προγράμματος.

Οι σημαντικότερες παρεμβάσεις που υλοποιούμε ήδη αφορούν:

– Την κατασκευή των έργων συλλογής, μεταφοράς, επεξεργασίας και διάθεσης λυμάτων οικισμών στον Αμβρακικό κόλπο και στα παράλια Ιονίου προστατεύοντας ένα ευαίσθητο οικοσύστημα και ολοκληρώνοντας τις υποδομές στα παράλια της Ηπείρου.
– Την κατασκευή νέας οδού σύνδεσης της Ιόνιας οδού (Α/Κ Τερόβου) με την περιοχή των Τζουμέρκων (2η Επαρχιακή οδό Ιωαννίνων-Γέφυρα Πλάκας). Αναμένεται η δικάσιμος για τον καθορισμό τιμής μονάδας των απαλλοτριώσεων.
– Την αναστήλωση και αποκατάσταση των αρχαίων θεάτρων της Ηπείρου (Δωδώνη, Γίτανα, Νικόπολη, Κασσώπη και μικρό θέατρο Αμβρακίας) στο πλαίσιο υλοποίησης της Ολοκληρωμένης Χωρικής Επένδυσης (ΟΧΕ) «Πολιτιστική διαδρομή για τα αρχαία θέατρα της Ηπείρου». Στα δύο πρώτα εξ αυτών έχουν ήδη ξεκινήσει οι εργασίες. Πρόκειται για έργα που συνδυασμένα ενισχύουν και τον πρωτογενή τομέα.
– Την ολοκλήρωση των μονάδων υγείας & πρόνοιας (Πενταόροφο κτίριο στο Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Ιωαννίνων, Πολυδύναμο Κέντρο Αντιμετώπισης Αλκοολικών και της Κρίσης των Χρηστών Ναρκωτικών στο Νοσοκομείο Χατζηκώστα, Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών ΤΕΠ του Νοσοκομείου Φιλιατών στην Ηγουμενίτσα, Στέγη Υποστηριζόμενης Διαβίωσης ΣΥΔ), η κατασκευή των οποίων έχει ολοκληρωθεί (με χρηματοδότηση κυρίως από το Ε.Π. Θ-Στ-Η 2007-2013) και απομένει ο εξοπλισμός των μονάδων (μέρος του εξοπλισμού έχει ήδη παραληφθεί και για τα υπόλοιπα βρίσκονται σε εξέλιξη ή δρομολογούνται στο επόμενο διάστημα διαγωνισμοί).
– Την ολοκλήρωση του πολυδύναμου κτιρίου για τη στέγαση νέων τμημάτων Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, η κατασκευή του οποίου έχει ολοκληρωθεί (με χρηματοδότηση κυρίως από το ΕΠ Θ-Στ-Η 2007-2013) ενώ πρόσφατα παραλήφθηκε και ο εξοπλισμός.
– Χρηματοδοτούνται Κέντρα Κοινότητας σε όλους τους Δήμους με πληθυσμό πάνω από 10.000 κατοίκους, υπνωτήριο αστέγων στον Δήμο Ιωαννιτών και δομές παροχής βασικών αγαθών (Παντοπωλείο, Συσσίτιο, Φαρμακείο) στους μεγαλύτερους οικισμούς της Περιφέρειας.

Όσον αφορά τις Ολοκληρωμένες Χωρικές Επενδύσεις (ΟΧΕ) μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος θα χρηματοδοτηθεί η υλοποίηση δύο σχεδίων:

– Το πρώτο σχέδιο αφορά στην Βιώσιμη Αστική Ανάπτυξη (ΒΑΑ) που θα εφαρμοστεί κατά κύριο λόγο μέσω Ολοκληρωμένων Χωρικών Επενδύσεων και εφόσον κριθεί σκόπιμο μέσω Τοπικής Ανάπτυξης με την Πρωτοβουλία Τοπικών Κοινοτήτων (ΤΑΠΤΟΚ) . Η μοναδική περιοχή εφαρμογής, που πληροί τις προβλεπόμενες προϋποθέσεις του εγκεκριμένου ΣΕΣ 2014 – 2020, για την κάλυψή της με Στρατηγική ΒΑΑ, είναι ο αστικός χώρος της πρωτεύουσας της Περιφέρειας.
– Το δεύτερο σχέδιο αφορά στην Ολοκληρωμένη Χωρική Επένδυση (ΟΧΕ) που πρόκειται να χρησιμοποιηθεί με στόχο την αξιοποίηση των αποτελεσμάτων της Περιφερειακής RIS3, στοχεύοντας στη δημιουργία «Πολιτιστικής διαδρομής για τα αρχαία θέατρα της Ηπείρου».
Μέχρι σήμερα έχει εγκριθεί η μεθοδολογία αξιολόγησης και έχει εκδοθεί η πρόσκληση προς τους Φορείς Στρατηγικής (Περιφέρεια Ηπείρου και Δήμος Ιωαννιτών), έχει υποβληθεί το σχέδιο «Πολιτιστικής διαδρομής για τα αρχαία θέατρα της Ηπείρου» και αξιολογείται ενώ μέχρι τις 30/1/2017 θα πρέπει να υποβληθεί και το σχέδιο ΒΑΑ του Δήμου Ιωαννιτών».

Δράσεις επιχειρηματικότητας

Έχουν ήδη εγκριθεί από την αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Ανάπτυξης (Ειδική Υπηρεσία Κρατικών Ενισχύσεων) 2 προκηρύξεις για έρευνα και επιχειρηματικότητα και αναμένεται άμεσα η έγκριση και μιας τρίτης. Οι προκηρύξεις αφορούν τις δράσεις:

– Ενίσχυση Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων για ερευνητικά έργα στους τομείς αγροδιατροφής, υγείας και βιοτεχνολογίας, προϋπολογισμού 5,7εκατ. €
– Υποστηρικτικοί μηχανισμοί για την προώθηση της καινοτομίας στην τοπική επιχειρηματικότητα, προϋπολογισμού 2,1εκατ. €
– Ενίσχυση υφιστάμενων ΜΜΕ για την ανάπτυξη καινοτόμων προϊόντων και υπηρεσιών, προϋπολογισμού 4,0 εκατ. €

Άμεσα ολοκληρώνεται η διαδικασία ορισμού Ενδιάμεσου Φορέα Διαχείρισης για την υλοποίηση των δράσεων αυτών της Δ/νσης Αναπτυξιακού Προγραμματισμού της Περιφέρειας. (Οι προκηρύξεις αυτές εντός του πρώτου δεκαπενθήμερου του Φεβρουαρίου θα αποσταλούν στον Αναπληρωτή Υπουργό Οικονομίας και Ανάπτυξης κ. Χαρίτση για υπογραφή).

«Πρέπει -συνέχισε ο Περιφερειάρχης- η ΜΟΔ Α.Ε. να δημιουργήσει τα υποσυστήματα στο Πληροφοριακό Σύστημα Κρατικών Ενισχύσεων (ΠΣΚΕ) για τις προκηρύξεις αυτές ώστε να δημοσιευτούν άμεσα. Από την εμπειρία που αποκομίσαμε μέχρι σήμερα προκύπτει ότι όσον αφορά τις δράσεις έρευνας και επιχειρηματικότητας, με δεδομένη την πολύμηνη καθυστέρηση που παρατηρείται στην έκδοση και έγκριση των προκηρύξεων, αλλά και στην προσαρμογή του πληροφοριακού συστήματος στα δεδομένα της κάθε πρόσκλησης, απαιτείται άμεσα η έκδοση από το Υπουργείο πρότυπων προκηρύξεων για τις βασικές δράσεις επιχειρηματικότητας και η ταυτόχρονη προσαρμογή του πληροφοριακού συστήματος (ΠΣΚΕ) ώστε να είναι δυνατή μέχρι τον Ιούνιο του 2017 η ενεργοποίηση των δράσεων αυτών σε μεγάλο βαθμό.

Σε αντίθετη περίπτωση με την συνέχιση της σημερινής τακτικής όπου κάθε Επιχειρησιακό Πρόγραμμα σχεδιάζει από το μηδέν τις δικές του προκηρύξεις και για κάθε μία από αυτές απαιτείται η δημιουργία νέων υποσυστημάτων στο πληροφοριακό σύστημα (ΠΣΚΕ) εκτιμάται ότι πολύ σύντομα το πρόβλημα που σήμερα παρατηρείται θα διογκωθεί και θα είναι σχεδόν αδύνατη για τεχνικούς λόγους η έκδοση νέων προκηρύξεων. Επίσης είναι απαραίτητο να υπάρξει συντονισμός ανάμεσα στο ΕΠΑνΕΚ (Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία) και στα Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα ώστε να μην προκηρύσσονται οι ίδιες δράσεις την ίδια χρονική περίοδο και πιθανόν με διαφορετικούς όρους προκαλώντας σύγχυση και ενημέρωση για τον σχεδιασμό και εφαρμογή των χρηματοδοτικών εργαλείων».

Ανοιχτός Καταπιστευτικός Λογαριασμός-Escrow Account

Ο Περιφερειάρχης ζήτησε να δοθεί η δυνατότητα και στους συμμετέχοντες των προκηρύξεων επιχειρηματικότητας και των Περιφερειακών Επιχειρησιακών Προγραμμάτων να μπορούν να επωφεληθούν από την δυνατότητα που παρέχει ο Ανοιχτός Καταπιστευτικός Λογαριασμός που τώρα αφορά το ΕΠΑνΕΚ καθώς η διαδικασία που περιγράφεται γίνεται μέσω του ΕΦΕΠΑΕ (Ενδιάμεσου Φορέα) του ΕΠΑνΕΚ.

Το «Ταμείο Εξοικονομώ ΙΙ»

Ανακοινώθηκε από τον Αναπληρωτή Υπουργό Οικονομίας Αλέξης Χαρίτση στο espa.gr η ένταξη στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) του Ταμείου Εξοικονομώ ΙΙ. Ο Υπουργός αναφέρει: «Για το Ταμείο Εξοικονομώ ΙΙ θα διατεθούν 68 εκατ. ευρώ για την καταβολή δανείων από το Εθνικό Ταμείο Επιχειρηματικότητας και Ανάπτυξης (ΕΤΕΑΝ) προς ιδιοκτήτες με χαμηλά εισοδήματα. Ο συνολικός θα ανέλθει σε 500 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων 248 εκατ. ευρώ θα διατεθούν από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα, Καινοτομία» (ΕΠΑνΕΚ) του ΕΣΠΑ 2014-2020 και τα υπόλοιπα από ιδιωτικές συμμετοχές.»

Στο Ε.Π. Ήπειρος 2014-2020 -είπε ο Περιφερειάρχης- υπάρχουν δεσμευμένα 4,5 εκατ. €, όπως και σε όλα τα Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα, για την «Αναβάθμιση κτιρίων και βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης στον οικιακό κτιριακό τομέα» που θα διατεθούν μέσω του ΕΤΕΑΝ, ζητώντας αυτό το ποσό να μην περιλαμβάνονται στα 500 εκατ. ευρώ που είναι ο συνολικός προϋπολογισμός του «Εξοικονομώ κατ’ οίκον ΙΙ». Eπίσης ο κ. Καχριμάνης, έθεσε και ζητήματα που αφορούν την υλοποίηση του νέου προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης.

Στη συνέχεια η Αντιπεριφερειάρχης Αναπτυξιακού Σχεδιασμού της Περιφέρειας Ηπείρου (και Π.Ε. Ιωαννίνων) κ. Τατιάνα Καλογιάννη ενημέρωσε τον Αναπληρωτή Υπουργό για τις πρωτοβουλίες της Περιφέρειας Ηπείρου για την άντληση κονδυλίων απ όλα τα ευρωπαϊκά προγράμματα, αναφέροντας μεταξύ άλλων το ELENA και στο CEF μέσω του οποίου εντάχθηκε η χρηματοδότηση του Εμπορευματικού Κέντρου Θεσπρωτίας.