Ήπειρος: Ερώτηση Αμυρά για την μόλυνση του ποταμού Καλαμά στα Ιωάννινα

Ο ποταμός Καλαμάς, ο μεγαλύτερος της Ηπείρου, από ποτάμι της χαράς κινδυνεύει να μετατραπεί σε υγρή χωματερή των Ιωαννίνων. Χοιροστάσια, βουστάσια, ιχθυοτροφεία, μεταλλοβιομηχανίες, τυροκομεία, μονάδες παραγωγής ζωοτροφών, πλυντήρια, συνεργεία ρίχνουν ουσιαστικά τα απόβλητά τους στο ποτάμι. Το ίδιο συμβαίνει με τα αστικά απόβλητα της πόλης των Ιωαννίνων, λόγω της ελλιπούς λειτουργίας του σταθμού βιολογικού καθαρισμού, αλλά και των παραποτάμιων χωριών και οικισμών.

Με ερώτησή του ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του Ποταμιού Γιώργος Αμυράς προς τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γεώργιο Σταθάκη ζητά να μάθει αν το υπουργείο σκοπεύει να προβεί σε συστηματική, επιστημονική  και αντικειμενική καταγραφή όλων όσων ρυπαίνουν και μολύνουν τον Καλαμά, δηλαδή όλους τους βιομηχανικούς, αστικούς και γεωργοκτηνοτροφικούς παράγοντες.

Τέλος ο Γιώργος Αμυράς προτείνει το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας να οργανώσει δράσεις σε τοπικό, εθνικό και διεθνές επίπεδο για την πληροφόρηση και δραστηριοποίηση των πολιτών που να διασφαλίζουν τη συνέχιση της ζωής στον τόπο καθώς και την ανάδειξη του Καλαμά σε βασικό και αναντικατάστατο παράγοντα ανάπτυξης της περιοχής. Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης:

ΘΕΜΑ: Οικολογική καταστροφή στον ποταμό Καλαμά

Ο Καλαμάς, ο μεγαλύτερος ποταμός της Ηπείρου κι ο έβδομος μεγαλύτερος της Ελλάδας που πηγάζει από το όρος Δούσκο και εκβάλλει στο Ιόνιο Πέλαγος, είναι ένας γενναιόδωρος ποταμός. Δίνει ζωή σε μια μεγάλη έκταση, αρδεύει πόλεις και χωριά, ποτίζει καλλιέργειες, δημιουργεί βιότοπους και πολύτιμα καταφύγια για τα άγρια ζώα και τα φυτά.  

Ωστόσο, τις τελευταίες δεκαετίες αποτελεί παράδειγμα υποβάθμισης του φυσικού περιβάλλοντος εξ αιτίας της αλόγιστης ανθρώπινης δραστηριότητας. Παράγοντες όπως οι γεωργοκτηνοτροφικές δραστηριότητες, τα αστικά και βιομηχανικά λύματα καθώς και η έλλειψη διαχειριστικού σχεδίου και συντονισμού των αρμόδιων φορέων οδήγησαν σε ποιοτική υποβάθμιση και ελάττωση της αισθητικής αξίας του οικοσυστήματος.

Η μεγαλύτερη εστία ρύπανσης είναι η τάφρος Λαψίστας που οδηγεί τα λύματα της πόλης και της βιομηχανικής ζώνης των Ιωαννίνων στον ποταμό. Σε μετρήσεις που έγιναν, η ρύπανση στα ύδατα που μετέφερε η τάφρος ήταν τόσο υψηλή, που τα ειδικά μηχανήματα αδυνατούσαν να την μετρήσουν.

Επισημαίνεται ότι, μέρα με τη μέρα, το ποτάμι μετατρέπεται από πηγή ζωής, αναψυχής, πολιτισμού και ανάπτυξης σε εστία περιβαλλοντικής απαξίωσης και καταστροφής της μεγάλης λεκάνης απορροής του, αλλά και των γειτονικών προς αυτή περιοχών. Όλες σχεδόν οι μονάδες του λεκανοπεδίου των Ιωαννίνων, χοιροστάσια, βουστάσια, ιχθυοτροφεία, μεταλλοβιομηχανίες, τυροκομεία, μονάδες παραγωγής ζωοτροφών, πλυντήρια, συνεργεία ρίχνουν ουσιαστικά τα απόβλητά τους στο ποτάμι. Το ίδιο συμβαίνει με τα αστικά απόβλητα της πόλης των Ιωαννίνων, λόγω της ελλιπούς λειτουργίας του σταθμού βιολογικού καθαρισμού, αλλά και των παραποτάμιων χωριών και οικισμών.

Επιπλέον στις αιτίες της ρύπανσης, που οξύνουν το πρόβλημα του ποταμιού, προστίθεται και η μόλυνση από τα φυτοφάρμακα, την αλόγιστη χρήση λιπασμάτων, την απόρριψη των αντίστοιχων συσκευασιών, το ξέπλυμα μηχανημάτων και εργαλείων, τον λαθεμένο τρόπο άρδευσης των χωραφιών. Η κατάσταση αυτή έχει μετατρέψει ολόκληρη την περιοχή σε έναν απέραντο σκουπιδότοπο, ενώ έχει επιδράσει καθοριστικά στη γενικότερη απαξίωση και εγκατάλειψή της από τους κατοίκους. 

Κατόπιν των ανωτέρω, ερωτάσθε:

1. Έχετε προβεί στους απαραίτητους ελέγχους και ποια τα αποτελέσματα αυτών;

2. Έχετε ελέγξει αν οι νόμοι, οι αποφάσεις, οι όροι και οι άδειες που διέπουν τη λειτουργία πάσης φύσεως δραστηριοτήτων εντός της λεκάνης απορροής του ποταμού εφαρμόζονται άτεγκτα;

3. Σκοπεύετε να προβείτε σε συστηματική, επιστημονική και αντικειμενική καταγραφή όλων όσων ρυπαίνουν και μολύνουν τον Καλαμά, δηλαδή όλους τους βιομηχανικούς, αστικούς και γεωργοκτηνοτροφικούς παράγοντες;

4. Προτίθεστε να αναλάβετε πρωτοβουλίες και να οργανώσετε δράσεις σε τοπικό, εθνικό και διεθνές επίπεδο για την πληροφόρηση και δραστηριοποίηση των πολιτών που να διασφαλίζουν τη συνέχιση της ζωής στον τόπο καθώς και την ανάδειξη του Καλαμά σε βασικό και αναντικατάστατο παράγοντα ανάπτυξης της περιοχής;