ΙΕΝΕ: Η ενεργειακή κρίση, η ενίσχυση της ελληνικής βιομηχανίας και το νέο νομοθετικό πλαίσιο για ΑΠΕ

Η ενεργειακή κρίση και ο αντίκτυπός της σε βιομηχανία και καταναλωτές, η ενεργειακή μετάβαση και οι κυβερνητικές πρωτοβουλίες στην πορεία προς την κλιματική ουδετερότητα, οι πράσινες επενδύσεις και ο ρόλος της Ελλάδας στη διεθνή και περιφερειακή ενεργειακή αγορά ήταν μερικά από τα ζητήματα που απασχόλησαν τη συζήτηση με θέμα «Ενέργεια και Ανάπτυξη μια Αδιάρρηκτη Σχέση», η οποία άνοιξε τις εργασίες του Ετήσιου Εθνικού Συνεδρίου «Ενέργεια & Ανάπτυξη 2021», που διοργανώνει για 25η χρονιά το Ινστιτούτο Ενέργειας ΝΑ Ευρώπης (ΙΕΝΕ) υπό την αιγίδα του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας στις 1-2 Δεκεμβρίου 2021.

Στη συνεδρία συμμετείχαν, μεταξύ άλλων, με τοποθετήσεις τους οι Υπουργοί Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Κώστας Σκρέκας και Άδωνις – Σπυρίδων Γεωργιάδης, ο Γενικός Γραμματέας Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων και Εξωστρέφειας του ΥΠΕΞ και πρόεδρος του Enterprise Greece, Γιάννης Σμυρλής, ο Πρόεδρος της ΡΑΕ, Δρ. Αθανάσιος Δαγούμας και ο Βουλευτής Β’ Θεσσαλονίκης και Τομεάρχης Περιβάλλοντος και Ενέργειας του ΣΥΡΙΖΑ, Σωκράτης Φάμελλος. Μέσα από τις παρεμβάσεις τους, οι συμμετέχοντες στη συνεδρία κατόρθωσαν να δώσουν μια σφαιρική, πλουραλιστική εικόνα των εξελίξεων και των προκλήσεων που υφίστανται σήμερα στον τομέα της Ενέργειας στη χώρα μας.
Άδωνις Γεωργιάδης: «Πιστεύουμε ότι, το επόμενο διάστημα, η Ελλάδα μπορεί να πρωταγωνιστήσει στην πράσινη ενέργεια»
Ο Υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων και Αντιπρόεδρος της ΝΔ, Άδωνις Γεωργιάδης, αναφέρθηκε εμφατικά στη σημασία που έχει για τη χώρα η απόφαση της απολιγνιτοποίησης και της σύμπλευσης με τον πανευρωπαϊκό στόχο για τη δραστική μείωση των εκπομπών CO2, τονίζοντας την ανάγκη επιτάχυνσης στον τομέα της αποθήκευσης ενέργειας. Ο Υπουργός αναφέρθηκε ακόμη στην έκρηξη των τιμών ενέργειας, σημειώνοντας πως η επίσπευση των στόχων της Ε.Ε. για την Ενεργειακή Μετάβαση πιέζει το σύστημα, κάνει πιο πολύτιμο το φυσικό αέριο και μεγιστοποιεί τη δυνατότητα των παρόχων φυσικού αερίου να αυξάνουν τις τιμές.
«Πρέπει να πάμε όσο το δυνατό γρηγορότερα στην παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ. Είναι σύμφυτο με την ευρωπαϊκή πολιτική και βάζει την Ελλάδα στην πρώτη ταχύτητα, ενώ είναι σύμφυτο και με τις αντικειμενικές δυνατότητες της χώρας μας που έχει αφθονία ηλιακού και αιολικού δυναμικού. Όσο αυξάνεται η παρουσία των ΑΠΕ στο μίγμα τόσο θα μειώνονται οι τιμές και τόσο λιγότερο θα εξαρτόμαστε από τις εισαγωγές φυσικού αερίου», υπογράμμισε ο κ. Γεωργιάδης. «Όλοι οι στόχοι του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, του νέου ΕΣΠΑ, του νέου αναπτυξιακού νόμου και του νέου νόμου περί στρατηγικών επενδύσεων, περιστρέφονται γύρω από την πράσινη ενέργεια και σε αυτήν πιστεύουμε ότι η Ελλάδα μπορεί να πρωταγωνιστήσει το επόμενο διάστημα», είπε.
Τέλος, ανέφερε ότι στόχος της κυβέρνησης είναι να ενισχύσει την ελληνική βιομηχανία με σκοπό την αύξηση της ελληνικής προστιθέμενης αξίας, ιδίως στις εγκαταστάσεις αιολικών και φωτοβολταϊκών έργων.

Κώστας Σκρέκας: «Ετοιμάζεται νέο νομοθετικό πλαίσιο για απλοποίηση έργων ΑΠΕ, ανάπτυξη υπεράκτιων αιολικών πάρκων και έργων αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας»
Στο μήνυμα με το οποίο χαιρέτισε τις εργασίες του Συνεδρίου, ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας, αναφέρθηκε στην κρίση τιμών, καθώς και στα άμεσα, όπως τα χαρακτήρισε, αντανακλαστικά της κυβέρνησης για την άμβλυνση των συνεπειών της ενεργειακής κρίσης που απειλεί, όπως είπε, να ναρκοθετήσει το εγχείρημα της ενεργειακής μετάβασης. «Είμαστε οι μοναδικοί στην Ευρώπη που αξιολογούμε σε μηνιαία βάση τις τιμές στις διεθνείς αγορές ενέργειας και προσαρμόζουμε, ανάλογα τα μέτρα», τόνισε ο Υπουργός.
Αναφερόμενος στον κλιματικό νόμο που έχει ήδη τεθεί σε δημόσια διαβούλευση, σημείωσε πως αυτός αποτελεί τον οδικό χάρτη της χώρας για την μετάβασή της στην κλιματική ουδετερότητα έως το 2050.

Ο κ. Σκρέκας ανακοίνωσε πως το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ετοιμάζει νέο νομοθετικό πλαίσιο για την περαιτέρω απλοποίηση έργων ΑΠΕ, την ανάπτυξη υπεράκτιων αιολικών πάρκων και έργων αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας. «Σε συνδυασμό με τις συμφωνίες που έχουμε υπογράψει με Κύπρο, Ισραήλ και Αίγυπτο για ηλεκτρικές διασυνδέσεις, καθώς και τις συνέργειες στην αγορά φυσικού αερίου, ενισχύουμε την ενεργειακή ασφάλεια και τη γεωπολιτική θέση της χώρας στην ΝΑ Ευρώπη. Θέλουμε η Ελλάδα να πρωταγωνιστήσει στην αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης και να συμβάλει καθοριστικά στο ευρωπαϊκό όραμα για κλιματική ουδετερότητα έως το 2050», κατέληξε.
Γιάννης Σμυρλής: «Η χώρα αναδεικνύεται σε κόμβο για ασφαλή ενεργειακό σχεδιασμό»

Ο Γ.Γ. Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων και Εξωστρέφειας του ΥΠΕΞ και πρόεδρος του Enterprise Greece, Γιάννης Σμυρλής, μίλησε για στρατηγική απόφαση του Πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, να θέσει ως πρωταρχικό στόχο τη μετάβαση της χώρας σε μια νέα εποχή και την αναπροσαρμογή της σε αυτά τα νέα δεδομένα και εξήγησε πως αυτό θα γίνει με μια ευρεία, προσεκτικά σχεδιασμένη, στοχευμένη και εκτεταμένη μεταρρύθμιση, που θα τροφοδοτεί τη χώρα με τα κατάλληλα εργαλεία και που θα την κάνει ισχυρή και ανταγωνιστική για το μέλλον. «Με προσεκτικό σχεδιασμό και υλοποίηση διεθνών διασυνδέσεων υψηλού δυναμικού ρεύματος και φυσικού αερίου, η χώρα αναδεικνύεται σε κόμβο για ασφαλή ενεργειακό σχεδιασμό και διακίνηση ενεργειακών προϊόντων μεταξύ Ευρώπης, Βαλκανίων, Μέσης Ανατολής και Β. Αφρικής», τόνισε. «Αποστολή μας στο ΥΠΕΞ υπήρξε τα τελευταία χρόνια, η αναμόρφωση της οικονομικής διπλωματίας της χώρας στα πρότυπα των πιο δυναμικών και σύγχρονων χωρών», συμπλήρωσε.
Δρ. Αθανάσιος Δαγούμας: «Χαμηλότερες οι τιμές του φυσικού αερίου τον Δεκέμβριο σε σχέση με τον Νοέμβριο»
Ο Πρόεδρος της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ) εκτίμησε ότι οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας τον Δεκέμβριο θα είναι χαμηλότερες σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα Νοέμβριο. Τα συμβόλαια για την προμήθεια φυσικού αερίου στη χώρα μας – η οποία επηρεάζει, όπως είπε, καθοριστικά το κόστος ηλεκτροπαραγωγής – βασίζονται στο μοντέλο month-ahead, δηλαδή στις διεθνείς τιμές του προηγούμενου μήνα. Έτσι, τον Νοέμβριο οι τιμές του ρεύματος αυξήθηκαν επειδή βασίστηκαν στις υψηλές τιμές του αερίου για τον Οκτώβριο, ενώ τον Δεκέμβριο, οι τιμές θα είναι χαμηλότερες. «Αντίθετα», ανέφερε, «δεν υπάρχουν προβλέψεις για μείωση των τιμών των δικαιωμάτων εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου». Μίλησε ακόμη για τις τιμές λιανικής, λέγοντας πως οι προμηθευτές μετακυλούν το κόστος στον τελικό καταναλωτή, εφόσον έχουν ρήτρες. «Διαφορετικά θα είχαν χρεωκοπήσει», τόνισε χαρακτηριστικά. Ο Δρ. Δαγούμας σημείωσε ότι η ΡΑΕ εξετάζει πιθανές αντί-ανταγωνιστικές πρακτικές ενώ τόνισε πως, παρά τις αντιδράσεις, η Αρχή θα προχωρήσει στην υιοθέτηση των νέων προτύπων για τους λογαριασμούς και τις αιτήσεις προσφοράς ρεύματος καθώς και για την κατάργηση υπό προϋποθέσεις της ρήτρας αποχώρησης των καταναλωτών. Ο κ. Δαγούμας επικεντρώθηκε επιπλέον στο θέμα του εκσυγχρονισμού του πλαισίου που διέπει τη λειτουργία των Διαχειριστών και δεσμεύτηκε ότι η ΡΑΕ θα παρέχει κίνητρα ώστε να συμβάλει στη βελτίωσή τους.
Τέλος, υπογράμμισε ότι οι υψηλές τιμές των δικαιωμάτων εκπομπών CO2 «ήρθαν για να μείνουν», κάτι που θα επιταχύνει την Ενεργειακή Μετάβαση.
Σωκράτης Φάμελλος: «Να αξιολογηθούν οι συνέπειες του Target Model στις αυξήσεις τιμών στην Ενέργεια»

Ο Βουλευτής Β’ Θεσσαλονίκης και Τομεάρχης Περιβάλλοντος και Ενέργειας του ΣΥΡΙΖΑ άσκησε κριτική στην κυβέρνηση για τις αυξήσεις τιμών στην ενέργεια και υποστήριξε ότι αυτές δεν οφείλονται μόνο στη διεθνή κρίση. «Έχουμε ολιγοπωλιακή αγορά και χειραγώγηση τιμών, όπως καταγγέλλει και η βιομηχανία», ανέφερε, για να σημειώσει ότι η αρνητική πρωτιά της Ελλάδας στην τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας τον Νοέμβριο, όταν ανήλθε στα 229 ευρώ ανά μεγαβατώρα, θα επηρεάσει τους καταναλωτές το επόμενο δίμηνο και ζήτησε να αξιολογηθούν οι συνέπειες της νέας δομής της αγοράς (Target Model) η οποία εφαρμόστηκε πέρυσι. Ο βουλευτής της αξιωματικής αντιπολίτευσης οποίος άφησε αιχμές για τον κλιματικό νόμο στον οποίο απέδωσε «μέτρια χαρακτηριστικά» και κατέληξε λέγοντας πως η Πολιτεία πρέπει να σχεδιάσει την Μετάβαση και να την εγγυηθεί για όλους.

Αναφερόμενος στην 25ετή πορεία του «Ενέργεια & Ανάπτυξη» και τις συνθήκες στις οποίες πραγματοποιείται το φετινό συνέδριο, ο Πρόεδρος και Εκτελεστικός Διευθυντής του ΙΕΝΕ, Κωστής Σταμπολής, δήλωσε: «Το 1996, όταν πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά το Συνέδριο, το φυσικό αέριο είχε μόλις εισαχθεί στην Ελλάδα, η παραγωγή, διανομή και διάθεση ηλεκτρικής ενέργειας ήταν μια αυστηρά μονοπωλιακή υπόθεση της ΔΕΗ και η προοπτική απελευθέρωσης της αγοράς ήταν καταδικαστέα απ´ όλα σχεδόν τα πολιτικά κόμματα, ενώ μόλις είχε ξεκινήσει η παραγωγή ηλεκτρισμού από αυτοπαραγωγούς ΑΠΕ, μικρά αιολικά πάρκα στην Κρήτη, χωρίς την παραμικρή συμμετοχή τους στο διασυνδεδεμένο σύστημα. Σήμερα, η ενεργειακή κατάσταση της χώρας μας έχει αλλάξει άρδην, χάρη στη σημαντική διαφοροποίηση του ενεργειακού μας ισοζυγίου, με διείσδυση του φυσικού αερίου στο 20% το 2019 και των ΑΠΕ στο 13% της ακαθάριστης εγχώριας κατανάλωσης και με ταυτόχρονη μείωση της συμμετοχής του λιγνίτη, λόγω της ακολουθούμενης πολιτικής απολιγνιτοποίησης. Οι σύγχρονες προκλήσεις είναι τελείως διαφορετικές και έχουν σχέση κυρίως με την ενεργειακή μετάβαση σε ένα περιβάλλον καθαρών καυσίμων, με τη χρήση νέων τεχνολογιών, χωρίς υπέρμετρη επιβάρυνση των τιμών και με απόλυτη εξασφάλιση ενεργειακής ασφάλειας για όλους».