Η πρώτη αντίστροφη μέτρηση για το Μετρό Θεσσαλονίκης: 2 χρόνια πριν τη λειτουργία

Δύο χρόνια απέμειναν για να δούμε τους πρώτους συρμούς να διατρέχουν την πρώτη, τη βασική γραμμή του Μετρό Θεσσαλονίκης. Σύμφωνα με το ανακοινωμένο χρονοδιάγραμμα στις 20 Νοεμβρίου 2020, θα δοθεί σε εμπορική λειτουργία η γραμμή που θα ξεκινά από τον Νέο Σιδηροδρομικό Σταθμό και θα καταλήγει στη Νέα Ελβετία.

Όταν, φτάσουμε σε εκείνο το χρονικό ορόσημο, θα έχουν περάσει 14,5 χρόνια από την υπογραφή της σύμβασης κατασκευής. Για όσους έχουν δυνατή μνήμα θα πρέπει να θυμίσουμε ότι ήταν στις 14 Απριλίου 2006, όταν ο τότε Υπουργός ΠΕΧΩΔΕ, Γιώργος Σουφλιάς υπέγραφε με την κοινοπραξία AEΓΕΚ-Seli-Impregillo-Ansaldobreda, ένα συμβόλαιο διάρκεια 6,5 ετών. Τόσο ήταν προγραμματισμένο να διαρκέσει, καθώς η έναρξη είχε τοποθετηθεί για τον Οκτώβριο του 2012.

Οικονομικά ενώ η προκήρυξη του διαγωνισμού είχε ορίσει το ποσό των 1,1δισ.ευρώ η ανάδοχος κοινοπραξία με έκπτωση ρεκόρ για έργο-μετρό έδωσε έκπτωση 30,45% δηλαδή ποσό περίπου 750εκατ.ευρώ. Σε αυτά θα πρέπει να προσθέσουμε σύμφωνα με πρόχειρες εκτιμήσεις και ένα ποσό 150-180εκατ.ευρώ από τις 100 και πλέον διαιτησίες που έλαβαν χώρα λόγω των ατελείωτων αλλαγών της μελέτης που αποδείχθηκε διάτρητη.

Σταθμοί που χωροθετήθηκαν σε σεισμικά ρήγματα, σε ρέματα, που δεν είχε υπολογισθεί ο γύρω χώρος (χαρακτηριστική περίπτωση ο σταθμός ΑΝΑΛΗΨΗ που οι γερανοί έβρισκαν στα μπαλκόνια), ενώ το έργο ταλάνισαν όλες οι κλασσικές αρρώστιες των δημόσιων έργων της χώρας: απαλλοτριώσεις, αρχαιολογικά ευρήματα (που κράτησαν μέχρι πριν λίγες μέρες), προβλήματα με τους αναδόχους, εμπλοκή σχεδόν όλων των φορένων της πόλης, η κρίση, τα capital controls και άλλα πολλά.

Το παράδοξο στην μακρόχρονη κατασκευή της βασικής γραμμής του Μετρό Θεσσαλονίκης είναι πως ποτέ δεν είχε πρόβλημα χρηματοδότησης! Το έργο ήταν πάντα εξασφαλισμένο χρηματοδοτικά από τα εκάστοτε ΕΣΠΑ. Είναι ίσως το μοναδικό έργο (μοναδική εργολαβία καλύτερα) που έχει πάρει χρήματα από τρία στη σειρά ΕΣΠΑ δείχνοντας την σημασία και την κρισιμότητα του έργου.

Το πλέον σοβαρό πρόβλημα ήταν τα αρχαιολογικά στο σταθμό ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ. Η αντιπαράθεση γύρω από το σταθμό, κόστισε σχεδόν 3 χρόνια παγωμένων έργων, κόντεψε να τινάξει όλο το έργο στον αέρα και να αφήσει την πόλη χωρίς Μετρό και σήμερα είναι παραδεκτό ότι ο σταθμός θα είναι έτοιμος το 2022 ή το 2023, εφόσον κατά τη διάρκεια της κατασκευής του (που χαρακτηρίζεται από την αγορά ως χειρουργική) όλα πάνε καλά.

Η “σκοτεινή” περίοδος για τα έργα ανήκει όμως στο παρελθόν. Πλέον, οι σήραγγες έχουν διανοιχθεί, οι σταθμοί έχουν σχεδόν ολοκληρωθεί, η επιδομή στρώνεται εντατικά και οι συρμοί θα αρχισούν να έρχονται στη Θεσσαλονίκη από το δεύτερο τρίμηνο του 2019 για να ξεκινήσουν με την ολοκλήρωση των Η/Μ συστημάτων την δοκιμαστική περίοδο λειτουργίας.

Η πρώτη αντίστροφή μέτρηση είναι λοιπόν γεγονός και μόνο ένα πολύ δυσάρεστο γεγονός θα μπορούσε να φέρει νέα καθυστέρηση. Πιθανότατα τότε θα λειτουργήσουν 11 σταθμοί: ΝΕΟΣ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ, ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΣΥΝΤΡΙΒΑΝΙ, ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ, ΠΑΠΑΦΗ, ΑΝΑΛΗΨΗ, ΦΛΕΜΙΓΝΚ,ΒΟΥΛΓΑΡΗ, ΝΕΑ ΕΛΒΕΤΙΑ. Μεγάλη προσπάθεια γίνεται και για το σταθμό ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ να προλάβει το χρονικό ορόσημο αλλά θα είναι δύσκολο ενώ όπως αναφέρθηκε και παραπάνω ο σταθμός ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ θα λειτουργήσει αργότερα.

Αυτό το έργο, πρόκειται να μεταμορφώσει την πόλη, να την κάνει πιο πράσινη, να μειώσει τα λεωφορεία που κινούνται στο κέντρο της και να βοηθήσει στην αστική βιώσιμη κινητικότητα που θα αναδείξει τη Θεσσαλονίκη ως μία καλύτερη πόλη για να ζεις. Μαζί με τον κλάδο Καλαμαριάς που θα λειτουργήσει το 2021 θα αποτελέσουν τον κορμό των αστικών μεταφορών και η ανάμνηση από τις λαμαρίνες των εργοταξίων που κόστισε την επαγγελματική καριέρα εκατοντάδων Θεσσαλονικέων θα περάσει στο χρονοντούλαπο της ιστορίας. 24 μήνες απέμειναν.

Νίκος Καραγιάννης-ypodomes.com