Η δική μου Ολυμπία Οδός- Η ιστορία εκ των έσω, Μέρος Α`

Μιχάλης Μπάρτζης
Technical Manager
ΟΛΥΜΠΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε.

Το Σεπτέμβρη 2007 ήμουν ένας από τους πραγματικά τυχερούς μηχανικούς, που οι κατασκευαστικές εταιρείες που είχαν κερδίσει το Μειοδοτικό Διαγωνισμό για την κατασκευή της Ολυμπίας Οδού, δηλαδή του οδικού άξονα Ελευσίνα-Κόρινθος -Πάτρα-Πύργος-Τσακώνα, επέλεξαν για να στελεχώσει το Τεχνικό τμήμα της υπό σύσταση τότε Κατασκευαστικής Κοινοπραξίας ΑΠΙΟΝ-ΚΛΕΟΣ.

Και λέω τυχερός, γιατί πέρα από το γεγονός ότι άνοιγε για μένα ένας νέος κλάδος συνεχούς απασχόλησης, είχα την ευκαιρία να βρεθώ σε ένα περιβάλλον με ιδιαίτερης ικανότητας, αξίας, ήθους αλλά και εμπειρίας συναδέλφους, προερχόμενους από κάθε γενιά και κάθε ειδικότητα του Τεχνικού Κόσμου (Γεωτεχνικούς, Υδραυλικούς, Τοπογράφους, Συγκοινωνιολόγους, Ηλεκτρολόγους Μηχανικούς, Δομοστατικούς) και μέσα από αυτό το περιβάλλον να συμβάλλω σε ένα από τα μεγαλύτερα έργα της χώρας μας, που μαζί με την υλοποίηση των υπόλοιπων οδικών αξόνων της (Ιόνια, Μαλιακός, Μορέας, Ε65) έκλεινε ένας μεγάλος κύκλος της ολοκλήρωσης των υποδομών που είχε από την δεκαετία του ‘90 εμπνευσθεί και προγραμματίσει η Δημόσια Διοίκηση και είχε για πρώτη φορά εισαχθεί στο σκεπτικό του Τεχνικού κόσμου ως το πρόγραμμα ολοκλήρωσης Υποδομών της Εθνικής Επικράτειας «Ελλάδα 2010».

Προσωπικά, ένιωθα ακόμα μεγαλύτερη συγκίνηση γιατί πέρα από το γεγονός ότι πριν από μία πενταετία από το ξεκίνημα των εργασιών, είχα συμμετάσχει στη διαμόρφωση της σχετικής πρότασης αναβάθμισης, θα δούλευα σε έναν δρόμο που από παιδί -ξεκινώντας από τις αρχές της δεκαετίας του ‘70 όταν η ελληνική οικογένεια άρχιζε σταθερά πια να ανακαλύπτει τις χάρες της μετακίνησης με το αυτοκίνητο και της επανασύνδεσης της πόλης με το χωριό, με τις οικογενειακές ρίζες και τις μυρωδιές και τις θύμησες μιας Ελλάδας που συνεχώς άλλαζε και σιγά σιγά έπαιρνε τη σημερινή μορφή της- είχα ταξιδέψει αμέτρητες φορές με την οικογένεια μου προκειμένου να φτάσουμε στον πατρογονικό τόπο μου, την Κορινθία.

Τον παλαιό δρόμο τον ήξερα από κάθε γωνιά, κάθε τόπο και κάθε στροφή του. Αμέτρητες φορές τον πήραμε για μια χαρούμενη συνήθως υπόθεση, για να φτάσουμε όπου μας άφηνε τα άπλωμά του επάνω στη Βόρεια πλευρά της Πελοποννήσου, εκεί που ο κάμπος και τα βουνά της καταλήγουν στα ακρογιάλια του Κορινθιακού, και που προτού ακόμα τα απαντήσουμε, τα ονόματά τους μας έκαναν συνειρμικά ευτυχισμένους: Πάτρα, Ξυλόκαστρο-Πευκιάς, Καλάβρυτα, Βραχάτι, Μελίσσι.

Αμέτρητες φορές, όμως, θυμάμαι τις ατελείωτες ουρές στις συνήθως μελαγχολικές καλοκαιρινές μας επιστροφές. Ουρές που χρόνια με τα χρόνια μεγάλωναν, καθώς εμείς που ταξιδεύαμε στο δρόμο γινόμασταν χρόνο με το χρόνο όλο και περισσότεροι. Ακόμα χειρότερα θυμάμαι τις φορές που αργόσυρτα περνούσε η πομπή των αυτοκινήτων μπροστά από συντρίμμια λαμαρινών, πρόσωπα αμήχανων τροχονόμων, θλιμμένων συγγενών αυτών που είχαν χάσει τη ζωή τους επάνω σε ένα δρόμο που χαρακτηρίζεται -από ένα κόσμο που επιμένει να προσδίδει ανθρώπινες ιδιότητες στα αντικείμενα και αγνοεί τις κακές ιδιότητες των έμψυχων (δηλαδή των δικών μας)- σαν «καρμανιόλα»….

Καθώς όμως εμείς δεν αλλάζουμε, και με το χρόνο «αυξανόμασταν και πληθαίναμε», έπρεπε αναγκαστικά να αλλάξει κι ο δρόμος που αντικειμενικά πια δεν άντεχε στις κάθε λογής επιθυμίες μας για μετακίνηση.
Είχε γίνει μικρός, εμείς πολλοί, άμυαλοι και απείθαρχοι κι αυτός πια δεν μπορούσε να μας παρέχει ασφάλεια, ευκολία, άνεση και σιγουριά.

Δουλέψαμε, λοιπόν, όλοι με ενθουσιασμό με πάθος για να φτιάξουμε κάτι ωραίο, με δίψα για να κερδίσουμε εμπειρία, και την αναγνώριση και εμπιστοσύνη όλων όσων μας έφεραν σ’ αυτό το Έργο και μας εμπιστεύτηκαν το σχεδιασμό και την κατασκευή του, πλάι στους συνάδελφους των Μελετητικών Γραφείων και της Επίβλεψης, και καθημερινά δίπλα σε αυτούς τους συνάδελφους της Λειτουργίας, που την ίδια στιγμή είχαν αναλάβει την ευθύνη να τον κρατούν καθημερινά ανοιχτό, ζωντανό και ασφαλή, όσο μεταμορφωνόταν από τον δρόμο των αναμνήσεών μας σε ένα νέο υπερσύγχρονο, άνετο και ασφαλή αυτοκινητόδρομο.

Δουλέψαμε και σε παράξενες συνθήκες πάντως, μέσα σε μία απρόσμενη κατάσταση οικονομικής κρίσης, η οποία πέρα από τις θύελλες που έφερε στην χώρα μας επηρέασε και εμάς τελικά, καθώς χρειάστηκε να διανύσουμε τη μισή σχεδόν ζωή του Έργου, μέσα σε μια κατάσταση αγωνίας για το μέλλον του (που σ’ αυτό ήταν πλέον δεμένο το δικό μας αλλά και των οικογενειών μας) και κάθε τόσο να ψάχνουμε να ερμηνεύσουμε τα βλέμματα, τα λόγια και τις διαθέσεις των επικεφαλής μας, για να μάθουμε πως πήγαιναν οι συνεννοήσεις με το Δημόσιο και τις Τράπεζες.

Σε κάποια στιγμή επιτέλους τα δεσμά λύθηκαν και τότε όλοι τρέξαμε με αγωνία να προλάβουμε προθεσμίες, να τελειώσουμε ό,τι είχε μείνει στη μέση, να ολοκληρώσουμε αυτό που μέρα με τη μέρα έμοιαζε να δημιουργείται σαν ένα μωρό στην μήτρα του μυαλού μας, στο Νέο Αυτοκινητόδρομο Κορίνθου-Πατρών, ένα υπέροχο έργο που υπερνικούσε ακόμα και αυτήν την πολυπτυχότητα του ανάγλυφου της γης, και μέσα από σήραγγες και εμβληματικά Γεφύρια, εξαφάνισε από τις μνήμες μας -με μιας που άνοιξε- το παρελθόν των καθυστερήσεων και των αργόσυρτων ταξιδιών, των θλιβερών συμβάντων, της ανασφάλειας και τις απώλειας και μας έκανε να νιώθουμε πως όλα πια από την Κόρινθο έως την Πάτρα είχαν φτάσει στην άκρη των δακτύλων μας.
Και μετά την ολοκλήρωση τι μένει?

Τρέχοντας να ολοκληρώσουμε ένα πολύπτυχο σε μορφή και δυσκολία Έργο και προσπαθώντας παράλληλα να κρατήσουμε ανοιχτή την πιο ζωτική οδική αρτηρία της Νότιας Ελλάδας την ίδια στιγμή που δίπλα της (πάνω της για την ακρίβεια!) κατασκευάζονταν Ανισόπεδοι Κόμβοι, Γέφυρες, χιλιόμετρα σηράγγων και κάθε λογής άλλων τεχνικών, απωθήσαμε στο πίσω μέρος του μυαλού μας την κάθε σκέψη που αφορά στο μέλλον του Τεχνικού Κόσμου που εργάστηκε -και μέχρι και αυτές τις στιγμές που μπαίνουν και οι τελευταίες «πινελιές»– εργάζεται επάνω στην κατασκευή αυτού του Έργου.

Και το ερώτημα «τι μένει πιά?» μοιάζει ακόμα πιο αδυσώπητο, καθώς οι έως τώρα πρακτικές της σύνδεσης της τύχης του Τεχνικού-Μελετητικού και Κατασκευαστικού κόσμου με τις διαθέσεις και τις δυνατότητες της Δημόσιας Διοίκησης μοιάζουν ατελέσφορες και να μην αποτελούν μία βιώσιμη οικονομική επιλογή, λόγω της αντικειμενικής οικονομικής δυσπραγίας του κράτους.
Κι όμως μέσα στο δύσκολο αυτό οικονομικό περιβάλλον φαίνεται να υπάρχουν κάποιες ευκαιρίες. Ευκαιρίες που μπορούν να αποδώσουν εάν οι κεφαλές της Δημόσιας Διοίκησης ενστερνιστούν τελικά και συνδράμουν τις καινοτόμες προσπάθειες που έχουν ήδη κατατεθεί από τους επικεφαλής εκπροσώπους του Τεχνικού Κόσμου (και δη των μεγάλων κατασκευαστικών εταιρειών) για την αναβάθμιση των υφιστάμενων Οδικών Υποδομών των μεγάλων Αστικών Κέντρων της Χώρας (και δη της Αθήνας) αλλά και για την υλοποίηση μίας πληθώρας επενδυτικών προτάσεων και έργων ενίσχυσης του Τουρισμού, του Πολεοδομικού και Χωροταξικού σχεδιασμού κ.α.

Πέρα όμως από τις παραπάνω ευκαιρίες, υπάρχουν κι αυτές που είναι ανεξάρτητες από την ανταπόκριση του Δημοσίου και συνδέονται με την ανάπτυξη ενός ολότελα νέου τομέα εργασίας, της Επιστημονικής Ανάλυσης και Κατασκευής, δηλαδή του τομέα της Διαχείρισης (επιθεώρησης, αξιολόγησης και συντήρησης) των εκτεταμένων πλέον σε όλη την Ελληνική Επικράτεια Οδικών Υποδομών.

Στα πλαίσια αυτά, έχει ξεκινήσει σε όλους σχεδόν τους Οδικούς άξονες Παραχώρησης μία εντυπωσιακή σε μέγεθος και καινοτομία, για τα ελληνικά δεδομένα, εργασία σύνταξης εγχειριδίων Αξιολόγησης, Στατικής Επάρκειας και Λειτουργικότητας πάσης φύσεως οδικών και γενικότερα Διαχείρισης υποδομών.
Μία εργασία κατ’ αντιστοιχία των όσων ο Τεχνικός Κόσμος του Δυτικού Κόσμου (Δυτ. Ευρώπη, Ηνωμένο Βασίλειο, ΗΠΑ, Καναδάς, Αυστραλία) έχει πράξει εδώ και δεκαετίες -μέσω της ανάπτυξης του τομέα του Asset Management- προκειμένου να αυξήσει με τον πιο αποτελεσματικό τεχνικοοικονομικά τρόπο, τη διάρκεια ζωής και το επίπεδο ασφάλειας και εξυπηρέτησης των χρηστών των υποδομών αυτών, και μέσα από την οποία έχει επιτύχει:

– Την άρτια διατήρηση των υποδομών με κόστος υποπολλαπλάσιο από αυτό που θα είχε προκύψει σε κάθε άλλη περίπτωση
– Να εκπαιδεύσει διαχρονικά και να μεταδώσει ανυπολόγιστης αξίας τεχνική εμπειρία σε ένα μεγάλο μέρος από τις νέες γενιές των Μηχανικών
– Να ανοίξει νέους δρόμους στην επιστήμη των υλικών, την επιστήμη και την τεχνολογία των αποτυπώσεων, στη διαχείριση των δεδομένων, στη Διοίκηση & Διαχείριση κ.α.
– Και παράλληλα να αξιοποιήσει το δυναμικό του Μελετητικού και Κατασκευαστικού Κόσμου με τρόπο τέτοιο που να επιτυγχάνεται μία win- win σχέση για τον Κύριο των Έργων (ήτοι για την Πολιτεία) και τον επιχειρηματικό (κατασκευαστικό & επιστημονικό) τομέα.

Είμαι βέβαιος πως όταν αυτή η εργασία που τώρα ξεκίνησε από τον Ιδιωτικό Τομέα και συγκεκριμένα από τις Παραχωρήσεις Αυτοκινητοδρόμων και η εμπειρία, που σύντομα θα αποκτηθεί, μεταδοθούν στις Τεχνικές Υπηρεσίες της κεντρικής Δημόσιας Διοίκησης, των Αποκεντρωμένων Υπηρεσιών, των Δήμων της Επικράτειας και τον επιστημονικό κόσμο, τότε θα είμαστε σε θέση να πούμε με βεβαιότητα πως ό,τι φτιάξαμε και αφήσαμε πίσω μας σαν Έργο θα έχει βγάλει πια ουσιαστικές ρίζες και θα έχει αλλάξει όχι μόνο την καθημερινότητα όσων το χρησιμοποιούν και το απολαμβάνουν, αλλά και θα έχει επηρεάσει θετικά τις ζωές των επίσης πολλών που καθημερινά διαχρονικά θα εργάζονται στη διαχείριση των κάθε φύσης Έργων σε όλη την Χώρα.

 

**Το ypodomes.com στα πλαίσια της ανάδειξης της αξίας των ανθρώπων που εργάστηκαν (και εργάζονται) στην κατασκευή του δικτύου των Αυτοκινητόδρομων της χώρας, ξεκινά ένα Αφιέρωμα και δίνει το λόγο  στους πρωταγωνιστές. Μάχιμοι επαγγελματίες από όλες τις βαθμίδες, έδωσαν ο καθένας την προσωπική του μάχη για να φτάσουμε στην ολοκλήρωση και λειτουργία των αυτοκινητόδρομων. Ιστορίες προσωπικές και πράγματα που δεν έχουν δει το φως της δημοσιότητας, με την προσωπική ματιά του καθενός. Ξεκινάμε με 3 ιστορίες από την Ολυμπία Οδό από 3 διαφορετικές θέσεις στην διάρκεια της κατασκευής. Είμαστε περήφανοι και θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε θερμά όλους αυτούς που μας εμπιστεύτηκαν και μας έδωσαν την ευκαιρία να βγάλουμε τη δική τους πλευρα, την δική τους εμπειρία… Άλλωστε είναι η δική τους Ολυμπία Οδός! Καλή Ανάγνωση.