Η ακτινογραφία της Πολιτείας Καινοτομίας: Ερευνητικά κέντρα, χώροι για συνέδρια, εκθέσεις, καταστήματα

Ανάδειξη του ακινήτου που βρισκόταν η ΧΡΩΠΕΙ και δημιουργία ενός Κέντρου Καινοτομίας Πρότυπου Πάρκου Έρευνας και Τεχνολογίας επιχειρείται με τον διαγωνισμό με τη μέθοδο ΣΔΙΤ που τρέχει το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων. Εδώ και πάνω από ένα μήνα έχει δημοσιοποιηθεί η Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, σύμφωνα με την οποία περιγράφεται αναλυτικά η πρόταση της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Καινοτομίας ως Φορέας Υλοποίησης.

Η παρέμβαση στο ακίνητο της οδού Πειραιώς 62 έχει ως βασικό άξονα τη δημιουργία Κέντρων έρευνας, θερμοκοιτίδων επιχειρήσεων και γραφείων. Παράλληλα προβλέπεται η δημιουργία εκθεσιακού χώρου, συνεδριακού κέντρου, λειτουργία εμπορικών καταστημάτων, αναψυκτηρίων, γυμναστήρια, καταλύματα (για ερευνητές και επισκέπτες), αλλά και δύο υπόγειων σταθμών στάθμευσης οχημάτων.

Ο διαγωνισμός για το Κέντρο Καινοτομίας

Στον διαγωνισμό που βρίσκεται σε εξέλιξη συμμετέχουν συνολικά 4 σχήματα με σημαντικές ελληνικές και ξένες οντότητες. Αυτές είναι:

-Σχήμα 1: Φορέας Υλοποίησης: DIMAND – ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ (κατασκευαστής)

Φορέας Καινοτομίας: Fundacio Privada Parc d’Innovacio tecnologica i empresarial La Salle (Τεχνολογικό Πάρκο Βαρκελώνης)

-Σχήμα 2: Φορέας Υλοποίησης: ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ

Φορέας Καινοτομίας: α) MANTIS BUSINESS INNOVATION β) Found.ation Maker’s Place Private Company (Θερμοκοιτίδα Επιχειρήσεων)

-Σχήμα 3: Φορέας Υλοποίησης: ΑΚΤΩΡ

Φορέας Καινοτομίας: ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΑΡΚΟ ΠΑΤΡΩΝ

– Σχήμα 4: Φορέας Υλοποίησης: INTRAKAT

Φορέας Καινοτομίας: FACTORY INTERNATIONAL S.A.R.L.

Το Κέντρο Καινοτομίας θα κατασκευαστεί σε έκταση 18 στρεμμάτων επί της οδού Πειραιώς. Στο ακίνητο στο οποίο στεγαζόταν στο παρελθόν η ΧΡΩΠΕΙ.  Στο πλαίσιο της Σύμπραξης Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα, ο Ιδιωτικός Φορέας Σύμπραξης θα υλοποιήσει τη μελέτη, κατασκευή, χρηματοδότηση, λειτουργία και συντήρηση των κτιριακών εγκαταστάσεων του Κέντρου Καινοτομίας στην Αθήνα, και θα αναλάβει την παροχή υπηρεσιών υποστήριξης και ανάδειξης της καινοτομίας, και εμπορικής εκμετάλλευσης των εν λόγω εγκαταστάσεων.

Το κτιριακό συγκρότημα βρίσκεται στην οδό Πειραιώς 62 και περιβάλλεται από τις οδούς Εμμανουηλίδη, Ανδρέα Μουράτη και Κατσουλάκου.

Στόχος της συγκεκριμένης παρέμβασης είναι η εξειδίκευση των χρήσεων στην περιοχή επέμβασης με σκοπό την δημιουργία Κέντρου Καινοτομίας, Έρευνας και Τεχνολογίας. Ως φορέας διαχείρισης του ανωτέρω ακινήτου και υλοποίησης δημοπράτησης του εν λόγω έργου ορίζεται η Γενική Γραμματεία Έρευνας και Καινοτομίας του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων (ΦΕΚ 3/Δ/2020).

Σκοπός της χρήσης, είναι η ανάπτυξή του ως πρότυπο Επιστημονικό και Τεχνολογικό Πάρκο. Το υπάρχον βιομηχανικό συγκρότημα κτηρίων είναι διατηρητέο, άρα οποιεσδήποτε επεμβάσεις θα γίνουν, οφείλουν να σέβονται τον αρχιτεκτονικό του χαρακτήρα και σχεδιασμό.

Εντός του οικοπέδου της περιοχής επέμβασης του ΕΠΣ, καταγράφονται 38 διακριτά υφιστάμενα κτίρια, τα οποία ομαδοποιούνται σε 17 κτίρια και συγκροτήματα κτιρίων. Τα εν λόγω κτίσματα έχουν ανεγερθεί σε διαφορετικούς χρόνους. Τα βασικά δομικά υλικά, είναι η πέτρα και το μπετόν, ενώ η επιστέγαση γίνεται με επίπεδα δώματα ή με ξύλινες δίρριχτες στέγες. Σύμφωνα με τα πρωτόκολλα αυτοψίας του ΤΑΣ, 13 από τα 17 συγκροτήματα κτιρίων κρίνονται κατεδαφιστέα.

Ποιες είναι οι χρήσεις της Πολιτείας Καινοτομίας

Σύμφωνα με το Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο, οι χρήσεις γης είναι παρακάτω:

Κύρια χρήση:
 Γραφεία / Κέντρα έρευνας / Θερμοκοιτίδες επιχειρήσεων.
Η κύρια χρήση αποτελεί κατ’ ελάχιστον το 50% της συνολικής δόμησης και στο πλαίσιό της επιτρέπεται η εγκατάσταση ερευνητικών εργαστηρίων, βιβλιοθήκης, χώρων εκπαίδευσης –
σεμιναρίων, χώρων διοίκησης του κέντρου και εκθεσιακού χώρου / χώρου παρουσιάσεων.

Συνοδές χρήσεις:
 Χώροι συνάθροισης κοινού / Συνεδριακά κέντρα
 Εμπορικά καταστήματα
 Καταστήματα παροχής προσωπικών υπηρεσιών (γυμναστήρια, κ.λπ.)
 Εστίαση
 Αναψυκτήρια
 Καταλύματα επισκεπτών – ερευνητών
 Αποθήκες χαμηλής όχλησης
 Επαγγελματικά εργαστήρια (άρθρο 17 του Ν.3982/2011) αποκλειστικά προηγμένης τεχνολογίας και παραγωγής καινοτόμων προϊόντων.
Επιτρέπεται επίσης και η κατασκευή δύο υπόγειων σταθμών για την χωροθέτηση βοηθητικών χώρων, ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων και στάθμευσης οχημάτων.

Ο μέγιστος επιτρεπόμενος συντελεστής δόμησης είναι 2,6% ενώ η επιτρεπόμενη δόμηση φτάνει τα 46.458,59 m2.  Το μέγιστο επιτρεπόμενο ποσοστό κάλυψης ανέρχεται σε 60% ενώ η επιτρεπόμενη κάλυψη: 10.721,21 m2. Το μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος κτιρίων μπορεί να είναι μέχρι 21,00 m.

Το Κέντρο Καινοτομίας

Στον χώρο προβλέπεται η η δημιουργία «Κέντρου Καινοτομίας Πρότυπου Πάρκου Έρευνας και Τεχνολογίας» με τον διακριτικό τίτλο «ΚΕΝΤΡΟ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ» στο σύνολο των κτιριακών εγκαταστάσεων του ακινήτου, η επισκευή, ο εκσυγχρονισμός, η στατική ενίσχυση, η εσωτερική διαρρύθμιση και η εν γένει αξιοποίηση ή/και αναδιάταξη των αρχικών κελυφών, όπου απαιτείται, η ανέγερση νέων κτιρίων εντός του ακινήτου και η προσθήκη νέων όγκων, ως προσθήκη κατ’ επέκταση ή/και καθ’ ύψος των διατηρούμενων όγκων και η δημιουργία ακάλυπτων χώρων εντός του ακινήτου με τις απαραίτητες διαμορφώσεις προς εξυπηρέτηση της λειτουργίας του, με σεβασμό στον αρχικό αρχιτεκτονικό χαρακτήρα και σχεδιασμό του συγκροτήματος.

Τα κτίρια τοποθετούνται υποχρεωτικά στις εγκεκριμένες οικοδομικές γραμμές του οικοδομικού τετραγώνου χωρίς τη δυνατότητα προαιρετικής υποχώρησης των όψεων των κτιρίων από αυτές και η δόμηση του οικοπέδου γίνεται με τέτοιο τρόπο ώστε οι προκύπτοντες ακάλυπτοι χώροι να ενοποιούνται στο εσωτερικό του οικοδομικού τετραγώνου. Τα ειδικά κτίσματα – τοπόσημα του συγκροτήματος (φουγάρο – υδατόπυργος) συντηρούνται και αναδεικνύονται.

Η αρχιτεκτονική πρόταση

Σύμφωνα με την αρχιτεκτονική πρόταση (η οποία δεν είναι δεσμευτική αλλά είναι μια πρώτη προσέγγιση), τα υφιστάμενα κτιριακά κελύφη αναδιατάσσονται κατά την ανακατασκευή τους, διατηρώντας το αποτύπωμα των περιμετρικών υφιστάμενων κτιρίων
τα οποία ακολουθούν τις οικοδομικές γραμμές, ενώ στο εσωτερικό του δημιουργείται ενιαίος ελεύθερος χώρος πρασίνου τηρώντας το υφιστάμενο θεσμοθετημένο ποσοστό κάλυψης.

Το αποτύπωμα των κτιρίων που κατεδαφίζονται στο κέντρο του οικοπέδου διατηρείται με την μορφή οριοθετημένων παρτεριών – χώρων πρασίνου, διατηρώντας έτσι και επανερμηνεύοντας αρχιτεκτονικά την αρχική διάταξη κανάβου του βιομηχανικού συγκροτήματος.

Στα κτίρια που βρίσκονται κεντρικά του συγκροτήματος, τοποθετούνται οι κοινόχρηστες χρήσεις (καφέ – εστιατόριο – αίθουσα συνεδριάσεων). Στα υπόλοιπα κτίρια τοποθετούνται οι
χώροι γραφείων με όλες τις απαιτούμενες συμπληρωματικές χρήσεις (χώροι γραφείων, χώροι ανάπαυσης και εκτόνωσης, lunch room, βιβλιοθήκες κ.α.).

Ο ελεύθερος χώρος στο κέντρο επιτρέπει επιπλέον την ανάδειξη των δύο ειδικών κτισμάτων του υφιστάμενου συγκροτήματος, τα οποία λόγω του ύψους τους λειτουργούν ως τοπόσημα στην περιοχή του ακινήτου, δηλαδή του φουγάρου και του υδατόπυργου.

Διαμορφώνεται με στοιχεία όπως το γρασίδι, οι πλακοστρώσεις, τα ξύλινα deck, οι διάτρητοι κυβόλιθοι, τα παρτέρια με χαμηλή βλάστηση, κ.λπ. και προστίθενται και στοιχεία νερού συσχετιζόμενα με τον υφιστάμενο υδατόπυργο.

Για την πρόταση αξιοποίησης του βιομηχανικού συγκροτήματος, προτείνεται δημιουργία δύο υπόγειων επιπέδων, ώστε να διαμορφωθούν περί τις 600 θέσεις στάθμευσης οχημάτων για τις ανάγκες εργαζομένων και επισκεπτών αλλά και χώροι Η/Μ εγκαταστάσεων.