Γιατί η αγορά ζητά τις επεκτάσεις της Αττικής Οδού – Ο ρόλος των μεγάλων επενδύσεων στην Αττική

Όταν ξεκίνησε η κουβέντα για τις επεκτάσεις της Αττικής Οδού ήδη από τα μέσα της δεκαετίας του 2000, ο κύριος λόγος ήταν η αυξανόμενη κίνηση στους δρόμους της Αθήνας και η περαιτέρω συμβολή της ΑΟ στην ανακούφιση του κυκλοφοριακού.

Στη συνέχεια ήρθε η κρίση που για πολλά χρόνια εγκλώβισε την υλοποίηση μεγαλόπνοων έργων υποδομής και η υπόθεση των επεκτάσεων της Αττικής Οδού ήρθε σταδιακά στην επιφάνεια από το 2020.

Το 2023 ήταν όμως μια χρονιά-σταθμός για την ζύμωση των επεκτάσεων καθώς κατατέθηκαν οι περίφημες Πρότυπες Προτάσεις για τα έργα που αφορούν τις επεκτάσεις προς Ραφήνα, Λαύριο, την Σήραγγα Ηλιούπολης και τον άξονα Ελευσίνα-Οινόφυτα.

Το πολύ ενδιαφέρον σημείο στην κουβέντα που έχει ανοίξει για την υλοποίηση αυτών των επεκτάσεων δεν είναι η προφανής ανάγκη για την αντιμετώπιση του κυκλοφοριακού αλλά το ενδιαφέρον της αγοράς για την υλοποίηση αυτών των επεκτάσεων.

Ίσως είναι η πρώτη φορά στην προετοιμασία ενός μεγάλου έργου όπως οι επεκτάσεις της Αττικής Οδού που το ενδιαφέρον αυτό εκφράζεται με ένταση από σημαντικούς επενδυτές στην περιοχή της Αττικής.

Μόνο το τελευταίο διάστημα είχαμε την περίπτωση της Lamda Development όπου διά του στόματος του Διευθύνοντος Συμβούλου της, Οδυσσέα Αθανασίου, έγινε γνωστό ότι έχουν κατατεθεί στο υπουργείο Υποδομών εδώ και ένα διάστημα οι μελέτες για την υλοποίηση της Σήραγγας Ηλιούπολης και της ανισοπεδοποίησης της Λεωφόρου Βουλιαγμένης.

Οι μελέτες αυτές έγιναν μέσω ενός μνημονίου που είχε υπογραφεί μεταξύ του υπουργείου ΥΠΟΜΕ και της Lamda Development και μάλιστα ως δωρεά προς το Δημόσιο. Όπως ανάφερε ο κ.Αθανασίου, με την λεωφόρο Βουλιαγμένης να είναι κορεσμένη αρκετές ώρες την ημέρα, η λύση της Σήραγγας Ηλιούπολης και της ανισοπεδοποίησης της Βουλιαγμένης είναι σημαντική.

Λίγες ημέρες αργότερα από το βήμα συνεδρίου ο εκπρόσωπος του fund HIG CAPITAL στην Ελλάδα, Κωνσταντίνος Μπήτρος αλλά και άλλοι εκπρόσωποι του βιομηχανικού real estate ανέφεραν την επιθυμία τους να υλοποιηθεί ο νέος άξονας Ελευσίνα-Οινόφυτα που θα συνδέσει την Αττική οδό στο δυτικό της τμήμα με την Βοιωτία επιτυγχάνοντας την λεγόμενη Παράκαμψη Αττικής.

Όπως ανέφερε ο κ.Μπήτρος ο άξονας αυτός θα βοηθήσει στην διακίνηση εμπορευμάτων κυρίως από το λιμάνι του Πειραιά προς βορρά και την αποσυμφόρηση της περιοχής του Θριασίου που όσο περνά ο καιρός μετατρέπεται σε ένα mega logistics hub. Μόνο η επένδυση της ΗΙG μέσω της OB Streem αγγίζει τα 300 εκατ. ευρώ.

Παράλληλα το ΤΑΙΠΕΔ στους διαγωνισμούς που διεξάγει για τα λιμάνια του Λαυρίου και της Ραφήνας έχει σαφή αναφορά στα θετικά των προοπτικών των λιμένων αυτών τις επεκτάσεις της Αττικής Οδού που ομολογουμένως θα βοηθήσει στην πιο άνετη μεταφορά επιβατών και εμπορευμάτων.

Μέσα στο καλοκαίρι στην κοινή παρουσίαση της Dimand και της Πειραιώς για επενδύσεις στον χώρο του real estate ένα από τα σημεία που υπήρχαν στην απόφαση για την μεγάλη επένδυση στην περιοχή του Λαυρίου ύψους περίπου 300 εκατ. ευρώ ήταν και η εύκολη πρόσβαση στην περιοχή μέσω των επεκτάσεων της Αττικής Οδού (και του Προαστιακού Σιδηροδρόμου).

Ο ρόλος των μεγάλων επενδύσεων

Πέρα από το προφανές αποτέλεσμα που θα έχουν οι επεκτάσεις της Αττικής Οδού στο κυκλοφοριακό της Αθήνας και της Αττικής, έχουμε εισέλθει πλέον σε μια νέα εποχή όπου τα έργα αυτά δεν είναι μόνο μια ανάγκη για την πιο εύρυθμη κίνηση των ι.χ. οχημάτων αλλά στην διευκόλυνση και την καλύτερη απόδοση των μεγάλων επενδύσεων που εκτελούνται ή θα εκτελεστούν στην Αττική.

Είναι προφανές ότι τα 3 και πλέον δισεκατομμύρια που πέφτουν στο Ελληνικό μόνο για την πρώτη φάση της αξιοποίησης και ανάπλασης του χώρου, θα προσελκύουν σε καθημερινή βάση δεκάδες χιλιάδες επισκέπτες. Με την Λεωφόρο Βουλιαγμένης να παρουσιάζει σημάδια κυκλοφοριακής συμφόρησης η επιπλέον επιβάρυνση θεωρητικά θα δυσκολέψει ακόμα περισσότερο την κατάσταση.

Η παρουσία του Μετρό στη Λ.Βουλιαγμένης και του Τραμ στην Λ.Ποσειδώνος είναι στα πλεονεκτήματα αλλά δεν φαίνεται να λύνουν δραστικά το πρόβλημα, εξ ου και η θέληση της LD στην εκπόνηση μελετών για την προώθηση μια σήραγγας που θα ενώνει την Δυτική Περιφερειακή Υμηττού με την Λ.Βουλιαγμένης στο ύψος του Αγίου Δημητρίου και την επακόλουθη ανισοπεδοποίηση της μέχρι το ύψος του Ελληνικού.

Αυτό το έργο από πολλούς θεωρείται πως μπορεί να συνδράμει αποφασιστικά στην αναδιοργάνωση της κίνησης από τα νότια προς τα βόρεια προάστια και στην κίνηση από/προς το αεροδρόμιο Ελ.Βενιζέλος σε πολύ σύντομους χρόνους. Κατά κάποιους το έργο αυτό συνεχίζει έναν ελεύθερο από φανάρια οδικό δακτύλιο που ξεκινά από τον Κηφισό, συνεχίζει στην Αττική Οδό και φτάνει μέχρι την Λ.Βουλιαγμένης μέσω της Σήραγγας Ηλιούπολης.

Στην Δυτική πλευρά της Αττικής, η πρόταση για τον άξονα Ελευσίνα-Οινόφυτα, έχει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και πλεονεκτήματα για την διακίνηση εμπορευμάτων. Την στιγμή που στο Θριάσιο έχουμε καταιγισμό επενδύσεων real estate logistics, η κίνηση των φορτηγών έχει πολλαπλασιαστεί και αναμένεται περαιτέρω αύξηση.

Μεγάλο ποσοστό από αυτή την κίνηση προέρχεται από το λιμάνι του Πειραιά. Η κίνηση των εμπορευμάτων είναι σε μεγάλο βαθμό στην διαδρομή Πειραιάς-Θριάσιο-Αττική Οδός-Ε.Ο.Αθηνών-Θεσσαλονίκης.

Με την δρομολόγηση του νέου άξονα, όπως σημειώνουν παράγοντες της αγοράς, θεωρείται πως θα ανακουφιστεί σημαντικά η κίνηση στον Κηφισό, ενώ με την νέα αυτή διαδρομή επιταχύνεται κατά περίπου 40-50 χιλιόμετρα η διαδρομή μέχρι τα βόρεια σύνορα της χώρας, αποφεύγεται η χρήση ενός κορεσμένου άξονα και επιτυγχάνονται πολύ καλύτεροι χρόνοι.

Στην ανατολική πλευρά της Αττικής, οι επεκτάσεις προς Ραφήνα και Λαύριο δεν έχουν πλέον μονοδιάστατο χαρακτήρα για την ανάπτυξη των λιμένων που είναι η προφανής αιτία.

Η δρομολόγηση μεγάλων επενδύσεων όπως αυτές που αναφέρθηκαν παραπάνω λειτουργεί συνοδευτικά με την αίρεση των επεκτάσεων της Αττικής Οδού και των ευεργετικών συνεπειών που θα έχει στην πρόσβαση σε αυτές τις δύο περιοχές. Ειδικά στην περιοχή του Λαυρίου φαίνεται να υπάρχει μεγάλη δραστηριότητα σε επενδύσεις real estate, ενώ και η βιομηχανική περιοχή δείχνει να έχει σημαντικές δυνατότητες.

Το θεσμικό πλαίσιο

Από την πλευρά του υπουργείου ΥΠΟΜΕ, σε πρόσφατο συνέδριο ο υφυπουργός Υποδομών, Νίκος Ταχιάος, μίλησε για ακόμα μια φορά για την ανάγκη προτεραιοποίησης νέων έργων υποδομής στην περιοχή της Αττικής αναγνωρίζοντας τις μεγάλες ανάγκες που έχουν συσσωρευτεί.

Σε παλαιότερες δηλώσεις, είχε επίσης αναφερθεί η πρόθεση να βελτιωθεί το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο για τις Πρότυπες Προτάσεις για να γίνουν πιο λειτουργικές με τροπολογία στη Βουλή.

Μέχρι σήμερα έχει γίνει γνωστή η κατάθεση τέτοιων προτάσεων για τις επεκτάσεις προς Ραφήνα, Λαύριο και Σήραγγα Ηλιούπολη (συνοδευόμενες από προμελέτες) από το σχήμα ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ-ΑΚΤΩΡ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕΙΣ-ΑΒΑΞ ενώ η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ έχει καταθέσει πρόταση για τον άξονα Ελευσίνα-Οινόφυτα.

Είναι αξιοσημείωτο το γεγονός πως η αγορά ζητά με τόση ζέση την υλοποίηση των επεκτάσεων βλέποντας τις ως αναπτυξιακά εργαλεία των επενδύσεων που γίνονται και μάλιστα μαζικά από πολλές διαφορετικές πλευρές.

Είναι βέβαιο πως το θέμα των επεκτάσεων θα μας απασχολήσει στο κοντινό μέλλον καθώς η υλοποίηση του προϋποθέτει την εύρεση κονδυλίων πάνω από 1,5 δισ. ευρώ με το βασικό στοίχημα την δημόσια συμμετοχή που θα χρειαστεί.

Αυτό που μάλλον θα χρειαστεί είναι ευρηματικότητα για να μπορέσει αυτό το cluster έργων που συζητιέται εδώ και 20 χρόνια και που φαίνεται ως ένα από τα hot topics στην κατασκευαστική και επενδυτική κοινότητα να μπορέσει να πάρει το πράσινο φως που θα τις κάνει πραγματικότητα σε 5-10 χρόνια από σήμερα.