Γιάννης Μυλόπουλος: Το Μετρό στις ράγες της βιώσιμης ανάπτυξης

Σε λίγο καιρό ολοκληρώνεται ένας κοινωνικά και οικονομικά επώδυνος κύκλος για τη χώρα. Η έξοδος από την επιτροπεία τον Αύγουστο θα επιτρέψει την ανάκτηση μεγαλύτερων βαθμών ελευθερίας για το μέλλον, ώστε η Ελλάδα να βρει το δρόμο για μια αυτοδύναμη και δίκαιη ανάπτυξη.

Προϋπόθεση για ένα καλύτερο μέλλον είναι η υπέρβαση κάθε πολιτικής που έρχεται από το παρελθόν, κάθε πολιτικής δηλαδή που οδήγησε την Ελλάδα στην οικονομική κρίση και βύθισε την ελληνική κοινωνία στη φτώχεια, την ανεργία και την ύφεση. Για την επίτευξη αυτού του στόχου απαιτείται ένα νέο παραγωγικό μοντέλο που δεν θα θυμίζει σε τίποτε τις νεοφιλελεύθερες και εκ του αποτελέσματος κρίνοντας, αποτυχημένες επιλογές του παρελθόντος. Το νέο αυτό αναπτυξιακό μοντέλο θα πρέπει να στηρίζεται στην αξιοποίηση των πολλαπλών συγκριτικών πλεονεκτημάτων της χώρας και άρα θα είναι αυτοδύναμο, θα απευθύνεται ισότιμα σε όλους και συνεπώς θα είναι δίκαιο και ακόμη θα έχει διάρκεια στο χρόνο και γι’ αυτό θα είναι βιώσιμο.

Ποια είναι όμως σήμερα η απάντηση απέναντι στο ακραία νεοφιλελεύθερο, άδικο και ληξιπρόθεσμο, όπως η ιστορία απέδειξε, αναπτυξιακό μοντέλο που μέχρι σήμερα εφαρμόστηκε;

Η απάντηση υπάρχει και δοκιμάζεται ήδη εδώ και 2 χρόνια από την Αττικό Μετρό ΑΕ.Πρόκειται για τη νέα πολιτική με τον κωδικό «Και Αρχαία και Μετρό», μια βιώσιμη αναπτυξιακή πολιτική συνδυασμένης αξιοποίησης των μέχρι πρότινος ανταγωνιστικών μεταξύ τους πλεονεκτημάτων της τεχνολογίας και του πολιτισμού. Μια πολιτική που ξαναέβαλε στις ράγες το μεγαλύτερο έργο υποδομής που εκτελέστηκε ποτέ στη Θεσσαλονίκη, ένα έργο ταλαιπωρημένο από τις καθυστερήσεις, το οποίο σταμάτησαν τελικά οι νεοφιλελεύθερες ιδεοληψίες που ήθελαν να επιβάλουν το δόγμα: «Ή Αρχαία ή Μετρό» και είχαν τη γνωστή κατάληξη: «Ούτε Αρχαία ούτε Μετρό».

Η νέα αυτή βιώσιμη αναπτυξιακή πολιτική που εφαρμόζεται από το 2016, στηρίζεται στην ολοκληρωμένη αξιοποίηση των πλεονεκτημάτων τόσο της τεχνολογίας, όσο και της ιστορίας και του πολιτισμού της Θεσσαλονίκης, που μέσα από τα αρχαιολογικά ευρήματα αποκαλύπτονται εξ αιτίας της κατασκευής του Μετρό και έχει πολλαπλασιαστικά οφέλη που υπερβαίνουν κατά πολύ το άθροισμα των επιμέρους κερδών από τη μεμονωμένη αξιοποίηση ενός καθενός από αυτά.

Αντίθετα με τα όσα επί δεκαετίες συνέβησαν στη Θεσσαλονίκη, όταν το παλαιοκομματικό κατεστημένο που οδήγησε την Ελλάδα στην πτώχευση σταματούσε την ανάπτυξη που έφερνε η κατασκευή του Μετρό, για να συντηρήσει αλώβητο τον κρατικοδίαιτο, όσον αφορά στα έσοδα, πλην όμως ιδιωτικό, όσον αναφέρεται στη διανομή της δημόσιας επιχορήγησης, ΟΑΣΘ, το έργο του Μετρό επανεκκίνησε και προχωρεί σήμερα με ρυθμούς τρεις φορές πιο γρήγορους σε σχέση με το παρελθόν, έχοντας για πρώτη φορά σαφή ορίζοντα ολοκλήρωσης.
Από την άλλη μεριά ο ΟΑΣΘ, η σύμβαση του οποίου με το ελληνικό δημόσιο και πριν σταματήσουν τα έργα του Μετρό, είχε συνδεθεί κατά τρόπο αόριστο, αντίθετα με κάθε έννοια νομιμότητας και δεοντολογίας, με την ολοκλήρωση του Μετρό, χωρίς να διευκρινίζεται αν η αναφερόμενη ολοκλήρωση συμπεριλάμβανε και τις επεκτάσεις, σήμερα λειτουργεί υπό δημόσιο έλεγχο, θέτοντας τέρμα στο μεγαλύτερο σκάνδαλο διασπάθισης δημόσιου χρήματος στη Θεσσαλονίκη.

Η βιώσιμη, λοιπόν, ανάπτυξη, μια κοινωνικά δίκαιη διαδικασία μεταφοράς του πλούτου από ομάδες οργανωμένων συμφερόντων σε ολόκληρη την κοινωνία, απαίτησε τη ρήξη με το παρελθόν και την ανατροπή του γνωστού παλαιοκομματικού κατεστημένου.

Αυτή η κοινωνική απαίτηση αλλαγής σελίδας μετουσιώθηκε στην περίπτωση του Μετρό Θεσσαλονίκης σε ασκούμενη πολιτική, με αναμφισβήτητα πλέον αποτελέσματα. Χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας, άμεσες και έμμεσες, μεγάλος κύκλος εργασιών για προμηθευτές και εκπροσώπους του κατασκευαστικού κλάδου, υψηλή απορροφητικότητα σε κονδύλια, που ξεπέρασε τα 200 εκατομμύρια ευρώ μόνο για το 2017, εκτίναξη της κτηματαγοράς σε περιοχές πέριξ των σταθμών και βέβαια εκατομμύρια πολίτες, η καθημερινότητα και η ποιότητα της ζωής των οποίων θα αλλάξει με τη λειτουργία του έργου.

Στους συρμούς του μετρό θα συνυπάρχουν η ανάπτυξη, η τεχνολογία, η ιστορία και η τέχνη, τη στιγμή που το ενδιαφέρον από πλευράς διεθνούς κοινότητας για ένα τεχνικό έργο που ταυτόχρονα φιλοξενεί μοναδικής αξίας ανοικτούς αρχαιολογικούς χώρους, δίνει μια πρόγευση για τα επιπλέον οφέλη στην οικονομία και συγκεκριμένα στον τουρισμό, την αγορά, το εμπόριο και τις επιχειρήσεις.

Η Θεσσαλονίκη που επί σειρά δεκαετιών έμεινε πίσω σε υποδομές, ανάπτυξη και όραμα για το μέλλον της, βρίσκεται σήμερα στον πυρήνα της αναπτυξιακής διαδικασίας και προοπτικής, καθώς αξιοποιεί κατά τρόπο συνδυαστικό και ολοκληρωμένο τα ισχυρά συγκριτικά της πλεονεκτήματα.

Το Μετρό της Θεσσαλονίκης δεν θα είναι απλώς ένα μεγάλο συγκοινωνιακό έργο.

Θα είναι το πρώτο έργο μιας νέας περιόδου βιώσιμης ανάπτυξης, όπου τα έργα υποδομής δεν θα αντιμετωπίζονται απλώς ως ένα τεχνοκρατικό αντικείμενο, αλλά ως μια μεγάλη ευκαιρία για την οικονομική, κοινωνική, περιβαλλοντική και πολιτιστική ανάπτυξη της χώρας.

* Το άρθρο του Καθηγητή Γιάννη Α. Μυλόπουλου, Προέδρου της Αττικό Μετρό Α.Ε.,δημοσιεύθηκε στις 20 Μαίου 2018, στη “ΝΕΑ ΣΕΛΙΔΑ”.