Γιάννης Φωτεινος: Γιατί είναι η «έξυπνη» στάθμευση απαραίτητη για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής στις πόλεις μας;

Τα τελευταία χρόνια ακούμε ότι όλο και περισσότερες πόλεις παγκοσμίως να προσπαθούν να γίνουν «έξυπνες» διερευνώντας και εφαρμόζοντας νέες τεχνολογίες στη διαχείριση των υποδομών τους ή στην παροχή υπηρεσιών προς τους πολίτες. Η παγκόσμια αυξανόμενη συγκέντρωση πληθυσμού στα αστικά κέντρα και οι σχετικές στατιστικές εξηγούν το γιατί.

Σύμφωνα με μελέτες της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ εκτιμάται ότι κάθε εβδομάδα περίπου 1 εκατομμύριο άνθρωποι προστίθενται σε αστικές περιοχές, ενώ έως το 2030, περίπου 5 δις από τα 8 δις του παγκόσμιου πληθυσμού, δηλαδή περισσότερο από 60%, θα διαμένει σε αστικές περιοχές 1 . Έτσι, οι αστικές υποδομές αναπτύσσονται με αργότερο ρυθμό από τον πληθυσμό που θα έπρεπε να εξυπηρετούν. Επομένως, η χρήση έξυπνων τεχνολογιών γίνεται όλο και πιο απαραίτητη για τη διαχείριση των διαθέσιμων υποδομών και πόρων, όπως η ενέργεια, το νερό και οι μεταφορές.

Η διαχείριση των πόλεων του μέλλοντος θα γίνεται μέσω του Internet of Things (IoT) και των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών (ICT, Information and Communication Technologies), με εκτιμώμενα τα έσοδα από αυτές τις υπηρεσίες να φτάσουν τα $977 δις έως το 2022.

Ακούμε συχνά ότι βασικό συστατικό μιας έξυπνης πόλης είναι η έξυπνη στάθμευση που έχει ως όφελος την διαχείριση του πολύτιμου δημόσιου χώρου. Αλλά πόσο σημαντική είναι; Σύμφωνα με έρευνα του Διεθνούς Ινστιτούτου Μεταφορών εκτιμάται ότι ανά πάσα στιγμή περίπου 30% των αυτοκινήτων που κυκλοφορούν στο δρόμο αναζητούν θέση στάθμευσης, ενώ στις μεγάλες πόλεις η αναζήτηση αυτή μπορεί να πάρει 20 λεπτά ή και περισσότερο. Επίσης, με βάση τελευταίες έρευνες, κατά μέσο όρο, τα αυτοκίνητα σταθμεύουν το 95% του χρόνου τους. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την περαιτέρω συμφόρηση της κυκλοφορίας στις ήδη βεβαρυμμένες μεγάλες πόλεις, τον εκνευρισμό των οδηγών, το χάσιμο χρόνου από παραγωγικές δραστηριότητες, την αύξηση της εκπομπής ρύπων και την κατανάλωση ενέργειας. Εάν οι παράμετροι αυτοί αντιστοιχηθούν σε χρηματικά ποσά γίνεται προφανής η αναγκαιότητα σχετικών τεχνολογικών παρεμβάσεων και τα σημαντικά οφέλη τους.

Η βασική και ευρέως γνωστή τεχνολογική λύση για τα συστήματα στάθμευσης σήμερα είναι η εγκατάσταση αισθητήρων, με τους οποίους, μέσω σχετικών εφαρμογών που έχουν αναπτυχθεί, μπορούν οι οδηγοί να ενημερώνονται στο κινητό τους τηλέφωνο με ακρίβεια για τα σημεία που υπάρχουν διαθέσιμες θέσεις, καθώς και το πώς θα φτάσουν σε αυτές, ώστε να μειώνεται σημαντικά ο χρόνος αναζήτησής τους. Με τον ίδιο τρόπο, οι οδηγοί μπορούν επίσης να αναζητούν θέσεις στάθμευσης εκ των προτέρων, ανάλογα με τον προορισμό και τις προτιμήσεις τους, και να κάνουν κράτηση με αντίστοιχη προπληρωμή.

Παράλληλα, τέτοιες λύσεις επιτρέπουν στους δήμους τόσο τη βελτιστοποίηση του συστήματος στάθμευσης μέσω της δυναμικής διαχείρισης της στάθμευσης (συστηματική καθοδήγηση των οδηγών σε πραγματικό χρόνο) όσο και την παροχή της δυνατότητας πρόβλεψης. Η μεθοδική άντληση στατιστικών δεδομένων σχετικά με τη στάθμευση, μέσω της κατάλληλης επεξεργασίας τους, μπορεί να αξιοποιηθεί στην αποτελεσματικότερη διαχείριση των υφιστάμενων θέσεων στάθμευσης, των αντίστοιχων εσόδων, καθώς και στον περιορισμό των παραβάσεων. Επιπλέον, μπορεί να δίνεται η πληροφορία σχετικά με τις διαθέσιμες θέσεις στάθμευσης στις επόμενες ημέρες, αλλά ακόμη και να γίνεται πρόβλεψη κυκλοφοριακής συμφόρησης, σε συνδυασμό με άλλα κυκλοφοριακά δεδομένα, μιας πόλης ώστε να λαμβάνονται τα απαιτούμενα μέτρα διαχείρισης της κυκλοφορίας και τέλος ανάπτυξη πολιτικής για την τιμολόγηση της στάθμευσης ανάλογα με τη ζήτηση, τις κλιματικές συνθήκες, τις κυκλοφοριακές συνθήκες ή κοντινές εκδηλώσεις.

Η έξυπνη στάθμευση μπορεί να μειώσει λοιπόν σημαντικά τον κυκλοφοριακό φόρτο, τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, να βελτιώσει την άνεση των πολιτών, ακόμα και να βελτιστοποιήσει τα έσοδα ενός δήμου μέσω της δυναμικής χρέωσης. Ένα άλλο παράδειγμα εφαρμογής είναι η μείωση του κόστους στάθμευσης για τους πολίτες, χρησιμοποιώντας μια κοινή τεχνολογική πλατφόρμα με χώρους στάθμευσης εμπορικών κέντρων ή επιχειρήσεων, οι οποίοι μπορούν να χρησιμοποιούνται για να καλύπτουν τις ελλείψεις των δημοσίων θέσεων στάθμευσης.

Στη SALFO θεωρούμε ότι τα έξυπνα συστήματα μεταφορών είναι το επόμενο μεγάλο βήμα ανάπτυξης των υποδομών με σημαντικά οφέλη για όλους. Γι’ αυτό έχουμε ήδη εμπλακεί στα δύο πρώτα σχετικά έργα ΣΔΙΤ στην Ελλάδα που αφορούν το πρώτο στην εγκατάσταση των «έξυπνων» στάσεων λεωφορείων της Αθήνας και το δεύτερο στην εγκατάσταση του ηλεκτρονικού συστήματος συλλογής κομίστρου στις συγκοινωνίες της Αθήνας.

Η μεγάλη μας όμως πρόσφατη επιτυχία ήταν η ανάληψη της εκπόνησης του εθνικού σχεδίου διαχείρισης στάθμευσης της Σαουδικής Αραβίας που αφορά στις 20 μεγαλύτερες πόλεις της χώρας. Πιστεύουμε ότι το έργο αυτό είναι σημαντικό, τόσο για τη χώρα, καθώς θα ερευνήσουμε όλα τα θέματα που σχετίζονται με τη συμπεριφορά στάθμευσης έτσι ώστε να αναπτυχθεί ένα εθνικό κεντρικό σύστημα διαχείρισης και ελέγχου, αλλά και για τη SALFO, η οποία θα μελετήσει και θα αξιολογήσει όλα τα συστήματα στάθμευσης, συμπεριλαμβάνοντας τα έξυπνα συστήματα, που εφαρμόζονται παγκοσμίως σήμερα.

Θα αποκτήσουμε έτσι μια σημαντική βάση δεδομένων, τόσο όσον αφορά στη συμπεριφορά και στις προτιμήσεις των χρηστών, καθώς και στα αποτελέσματα από την εφαρμογή των πιο προηγμένων τεχνολογικά συστημάτων στάθμευσης παγκοσμίως. Ευελπιστούμε λοιπόν να εκμεταλλευτούμε αυτή την τεχνογνωσία και να την επεκτείνουμε τόσο στην Ελλάδα, όσο και σε άλλες χώρες τους εξωτερικού όπου δραστηριοποιούμαστε.