“Γέμισαν” και πάλι με προσφυγές τα μεγάλα έργα – Ποια projects είναι αντιμέτωπα με καθυστερήσεις

Αντιμέτωπα σε σωρεία προσφυγών είναι πλέον τα περισσότερα μεγάλα νέα έργα της χώρας. Μετά από ένα διάστημα περίπου δύο ετών όπου οι προσφυγές σε διαγωνισμούς και νέα έργα είχαν υποχωρήσει αισθητά, έχουμε περάσει σε μια νέα έξαρση.

Το ξεκίνημα αυτής της νέας περιόδου σηματοδοτήθηκε από τις προσφυγές για τη γραμμή 4 του Μετρό και ακολούθησαν η επέκταση της Λεωφόρου Κύμης, το Ιωάννινα-Κακαβιά, το flyover, o BOAK και αρκετά ακόμα μεγάλα έργα.

Στην παρόμοια μοίρα ακολουθούν και ιδιωτικά έργα με πιο χαρακτηριστική περίπτωση την επένδυση για το Voria στο Μαρούσι.

Στη γραμμή 4 του Μετρό οι προσφυγές αφορούν τον σταθμό Μετρό στα Εξάρχεια και τον σταθμό Ευαγγελισμό. Την περασμένη Δευτέρα απορρίφθηκαν από το Πρωτοδικείο Αθηνών τα ασφαλιστικά μέτρα για την μεταφύτευση κάποιων δέντρων, και τώρα αναμένεται η επέκταση του εργοταξίου. Παράλληλα περιμένουμε την κυρίως δίκη για αυτό το θέμα.

Σχετικά με τον σταθμό Ευαγγελισμός προχωρά η νέα ΤΕΠΕΜ σύμφωνα με τις επιταγές της απόφασης του ΣτΕ για να μπορέσει να προχωρήσει η υλοποίηση του σταθμού, ωστόσο και εκεί φαίνεται πως δεν έχουμε φτάσει σε κάποιο σημείο λήξης και αναμένουμε τις επόμενες κινήσεις για το μέλλον του κεντρικότερου σταθμού της γραμμής 4. Προς το παρόν δεν μπορούν να γίνουν εργασίες.

Μένοντας στο Μετρό δεν πρέπει να ξεχνάμε και τις δεκάδες προσφυγές που δέχθηκε ο σταθμός Βενιζέλου στο Μετρό Θεσσαλονίκης και που στοίχισαν μεγάλο χρονικό διάστημα στην υλοποίηση του έργου.

Σε νέο “Μετρό Θεσσαλονίκης” όμως φαίνεται πως εξελίσσεται και το έργο για το flyover της Περιφερειακής Θεσσαλονίκης. Το έργο με το καλημέρα δέχθηκε τρεις προσφυγές και έγινε πεδίο πολιτικής αντιπαράθεσης σε τοπικό και κεντρικό επίπεδο ακόμα για το αν πρέπει το έργο να συνεχίσει, να αναβληθεί μέχρι την ολοκλήρωση του Μετρό ή και ακόμα να ακυρωθεί.

Πιο πρόσφατη εξέλιξη ήταν η αίτηση αναστολής των έργων που είχε καταθέσει ο Σύνδεσμος Κατοίκων Συνοικισμού Κωνσταντινοπολιτών η οποία απερρίφθη. Τώρα αναμένουμε την εκδίκαση της κύριας προσφυγής τον Μάιο. Η προσφυγή αυτή δεν είναι η μοναδική καθώς υπάρχουν και άλλες ενάντια στο μεγάλο έργο του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών.

Στην περίπτωση του έργου επέκτασης της Λεωφόρου Κύμης, της πρώτης επέκτασης της Αττικής Οδού, θα χρειαστεί επίσης να περιμένουμε την προσφυγή που έχει κάνει ο Δήμος Ηρακλείου Αττικής που διεκδικεί να επεκταθεί η Λεωφόρος Κύμης με “σκεπαστό” το κομμάτι της συνέχειας της λεωφόρου που θα διέρχεται από το Ηράκλειο ώστε να αποφευχθεί, όπως υποστηρίζεται, η διχοτόμηση της πόλης στο τμήμα αυτό. Η συζήτηση για την προσφυγή αυτή που έχει ως κύριο στόχο να αλλάξει η περιβαλλοντική μελέτη θα πραγματοποιθεί στο ΣτΕ τον Μάιο.

Το έργο του flyover αν και υπόσχεται πως θα αυξήσει κατά πολύ την χωρητικότητα της περιφερειακής αμβλύνοντας την κυκλοφοριακή συμφόρηση στον άξονα, δεν φαίνεται να πείθει μερίδα Θεσσαλονικέων που θεωρούν πως το έργο δεν ωφελεί την πόλη.

Το 2023 διπλή δικαστική μάχη δόθηκε στον διαγωνισμό για το οδικό έργο Ιωάννινα-Κακαβιά αυτή τη φορά μεταξύ του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών και συμμετεχόντων στον διαγωνισμό αυτό. Και στις δύο περιπτώσεις από την προσφυγή στην ΕΑΔΗΣΥ επικράτησε η προσφυγή με αποτέλεσμα να ακυρωθεί ο διαγωνισμός δυο φορές και να χρειαστεί μια τρίτη προσπάθεια για να μπορέσει να προχωρήσει.

Βέβαια, ο φόβος φυλάει τα έρημα λέει ο σοφός λαός και τώρα ελπίζουμε να μην μεταφερθεί η δικαστική διαμάχη από τον διαγωνισμό, στην αμφισβήτηση του έργου και της υλοποίησης του.

Πολλαπλές προσφυγές έχουμε όμως και στον διαγωνισμό του ΒΟΑΚ για το τμήμα Χανιά-Ηράκλειο-Χερσόνησος που αποτελεί και το κεντρικό τμήμα του Κρητικού άξονα. Στις 15 Μαΐου 2024 εκδικάζονται οι προσφυγές στο Συμβούλιο της Επικρατείας που έχουν κατατεθεί από τους Δήμους Ηρακλείου και Μαλεβιζίου, διεκδικώντας ουσιαστικά να γίνουν υπόγεια τα τμήματα του νέου ΒΟΑΚ που θα διέρχεται από το Ηράκλειο και το Γάζι.

Ανάλογες προσφυγές μπορούμε να διακρίνουμε και σε άλλα μικρότερα έργα, είναι χαρακτηριστική όμως της τάσης που υπάρχει. Είδαμε για παράδειγμα προσφυγής στην διαγωνιστική διαδικασία για την ιδιωτικοποίηση του Λιμένα Βόλου η οποία όμως δεν είχε τύχη. Μένοντας στο ΤΑΙΠΕΔ να θυμηθούμε πως προσφυγή υπήρξε και στον διαγωνισμό της Αττικής Οδού και πάλι όμως ανεπτιτυχής.

Στο κάδρο της αντιπαλότητας απέναντι σε έργα δεν είναι μόνο δημόσια έργα άλλά και ιδιωτικά. Πιο πρόσφατο παράδειγμα είναι η μετεγκατάσταση του καζίνο της Πάρνηθας στο Μαρούσι. Για το project υπάρχουν αντιδράσεις έξι Δήμων, πολιτών, συλλόγων και φορέων, οι οποίοι πιστεύουν πως το εγχείρημα αυτό δεν θα φέρει ωφέλη στην περιοχή. Η επένδυση ύψους 250 εκατ. ευρώ είναι πολύ κοντά στην υλοποίηση μιας και έχει εκδοθεί σχετικό ΠΔ.

Εδώ είμαστε σε επίπεδο ΣτΕ καθώς το ζητούμενο είναι η ακύρωση του Προεδρικού Διατάγματος που επιτρέπει να γίνει η επένδυση της North Star στο Μαρούσι που περιλαμβάνει ξενοδοχείο, υπόγειο παρκινγκ και το καζίνο αλλά και κυκλοφοριακά έργα (συνοδά της κύριας επένδυσης).

Στο ερώτημα αν οι προσφυγές είναι αρνητικές ή όχι για ένα έργο, η απάντηση μάλλον είναι υποκειμενική. Το δίκιο ή όχι κρίνεται από το δικαστικό σώμα αλλά και από τους αρμόδιους φορείς σε διαγωνισμούς όπως η ΕΑΔΗΣΥ. Σε περιπτώσεις που οι προσφυγέντες δικαιωθούν γίνονται οι απαραίτητες τροποποιήσεις στα έργα καθώς έχει διαπιστωθεί έλλειψη. Ωστόσο δεν γίνεται να μην αναρωτηθούμε τι γίνεται όταν ένα έργο καθυστερήσει πολύ λόγω προσφυγών και τελικά δεν δικαιωθούν οι προσφυγέντες, αν το έργο δικαιώνεται για την καθυστέρηση αυτή.