Φάμελλος: «Νέες πρωτοβουλίες περιβάλλοντος για το 2019»

Σε συνέντευξη εφ’ όλης της ύλης που παραχώρησε στην ηλεκτρονική εφημερίδα Green Agenda και δημοσιεύεται σήμερα o Αν. ΥΠΕΝ, Σωκράτης Φάμελλος, αναφέρει μεταξύ άλλων ότι την τελευταία τετραετία, παρά τις μνημονιακές πιέσεις και περιορισμούς, έγιναν μεγάλες μεταρρυθμίσεις και προοδευτικές αλλαγές στον τομέα της περιβαλλοντικής πολιτικής αναφέροντας εν συντομία τη Στρατηγική για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή, τον Εθνικό Σχεδιασμό Απορριμμάτων και τα Περιφερειακά Σχέδια, την Αναθεώρηση Σχεδίων Διαχείρισης Υδάτων, την Κύρωση των πρώτων Σχεδίων Διαχείρισης Κινδύνου Πλημμύρας, τους Δασικούς Χάρτες, την Οριοθέτηση των περιοχών Natura 2000 και συγκρότηση Φορέων Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών σε όλη την Ελλάδα, τη Στρατηγική για την Κυκλική Οικονομία, τη Δασική Στρατηγική, το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα, το Εθνικό Σχέδιο Υποδομών Υγρών και Στερεών Αποβλήτων, τον νέο νόμο για την Ανακύκλωση, τις πρωτοβουλίες για τα πλαστικά μιας χρήσης και την πλαστική σακούλα, την περιβαλλοντική διπλωματία, κ.ά.

Επίσης, κάνει λόγο για τους στόχους του ΥΠΕΝ για το 2019 με προτεραιότητα στην υλοποίηση δράσεων της Κυκλικής Οικονομίας με την πλήρη διαλογή στην πηγή και την ανακύκλωση και των οργανικών αποβλήτων, την ψήφιση του νόμου για τις οικιστικές πυκνώσεις, που επιλύει μια πολύχρονη κακοδαιμονία ως προς τη δόμηση σε δασικές εκτάσεις, με σκοπό την πλήρη αποτροπή αυθαίρετων καταστάσεων και κατασκευών και εφαρμογή των δασικών χαρτών στο 100% της χώρας, την υλοποίηση της δασικής στρατηγικής, με ιδιαίτερη βαρύτητα στον άξονα πρόληψης των δασικών πυρκαγιών, την ολοκλήρωση των περιφερειακών σχεδίων προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή και την ένταξη έργων υγρών και κύρια στερεών αποβλήτων, ώστε να προφυλαχθεί αποτελεσματικά το περιβάλλον της χώρας αλλά και να σταματήσουν τα πρόστιμα της ΕΕ.

Όσον αφορά τη Θεσσαλονίκη ο Σωκράτης Φάμελλος σημειώνει ότι η ολοκλήρωση των Ειδικών Χωρικών Σχεδίων θα χαρακτηρίζουν τη Θεσσαλονίκη της επόμενης ημέρας, όπως του πρώην στρατοπέδου Παύλου Μελά, της ανάπλασης της Έκθεσης και του κέντρου της Θεσσαλονίκης και του νέου γηπέδου του ΠΑΟΚ στην Τούμπα. Επίσης, και η τοποθέτηση της νέας διοίκησης του Φορέα του Θερμαϊκού Κόλπου, που θα δημοσιευθεί αυτές τις μέρες σε ΦΕΚ, θα συμβάλλει στη διευρυμένη λειτουργία του Φορέα για την πρόληψη της ρύπανσης, και στις πρώτες ενέργειες περιλαμβάνεται η εκπόνηση ενός ειδικού masterplan για το Θερμαϊκό Κόλπο.

Στο ερώτημα εάν το Σώμα Επιθεωρητών Περιβάλλοντος θα ενισχυθεί σε προσωπικό ο Αν. ΥΠΕΝ απαντά ότι οι μνημονιακοί κανόνες αλλά και οι επιλογές των προηγούμενων κυβερνήσεων μείωσαν υπερβολικά το δυναμικό του Σώματος Επιθεωρητών Περιβάλλοντος, γεγονός που αποδεικνύει ότι δεν είχαν σε προτεραιότητα ούτε τον περιβαλλοντικό έλεγχο, ούτε τους φυσικούς πόρους και την ποιότητα ζωής αλλά ούτε και την ισονομία στην επιχειρηματικότητα, που δημιουργεί ένα στελεχωμένο και δυνατό Σώμα Επιθεωρητών.

“Αντίθετα εμείς θεσπίσαμε και δημιουργήσαμε την Ειδική Γραμματεία Επιθεώρησης στο ΥΠΕΝ, αναγνωρίζοντας τον ειδικό ρόλο του περιβαλλοντικού ελέγχου για την ανάπτυξη και το περιβάλλον στη χώρα μας”, επισημαίνει, προσθέτοντας ότι οι περιορισμοί των μνημονίων, μέχρι πριν λίγους μήνες, δυσχέραιναν τον προγραμματισμό προσλήψεων.

Για το λόγο αυτό, έγινε αρχικά μια προσπάθεια πλήρωσης θέσεων μέσω αποσπάσεων από άλλες υπηρεσίες της δημόσιας διοίκησης η οποία έχει αποδώσει μέχρι στιγμής έξι καινούργιους επιθεωρητές περιβάλλοντος στη Βόρεια Ελλάδα και δύο στη Νότια Ελλάδα.

Παράλληλα με τον προγραμματισμό προσλήψεων, την ειδική πρόσκληση που απηύθυνε το ΥΠΕΝ και την αξιοποίηση θεσμών που δημιούργησε, όπως η κινητικότητα, “στοχεύουμε και στη δημιουργία οικονομικών κινήτρων για αυτή την υπηρεσία, τα οποία υπήρχαν παλαιότερα και καταργήθηκαν”, ωστόσο “οι ανάγκες είναι πολύ μεγαλύτερες από τον αριθμό των επιθεωρητών που έχουμε”.

Στην κατεύθυνση λοιπόν της ενίσχυσης του Σώματος δρομολογείται η εναρμόνιση της νομοθεσίας που αφορά στο ελεγκτικό έργο όλων των υπηρεσιών που υπάγονται στο Σώμα Επιθεώρησης Βορείου και Νοτίου Ελλάδος, όχι μόνο δηλαδή στους επιθεωρητές περιβάλλοντος, σύμφωνα με τις επιταγές του πρόσφατα εκδοθέντος νόμου 4512/2018, ο οποίος θεσπίζει τις γενικές αρχές για την άσκηση εποπτείας και τη διαδικασία ελέγχου όλων των δραστηριοτήτων και προϊόντων και φυσικά περιλαμβάνει και την προστασία του περιβάλλοντος.

Ο Σωκράτης Φάμελλος αναφέρει επίσης ότι ήδη από τις αρχές του 2018 έχει ολοκληρωθεί επιχειρησιακό σχέδιο επιθεωρήσεων για την τήρηση των περιβαλλοντικών αδειοδοτήσεων (ΑΕΠΟ) και γενικά του θεσμικού πλαισίου περιβάλλοντος, το οποίο ήδη υλοποιείται. Στο σχέδιο αυτό περιλαμβάνονται όλες οι δραστηριότητες και οι επιχειρήσεις, σε όλη την Ελλάδα, και τις επιθεωρήσεις οφείλουν να υλοποιούν όχι μόνο οι κεντρικές υπηρεσίες του υπουργείου αλλά και οι υπηρεσίες των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων και των Περιφερειακών Αυτοδιοικήσεων, που έχουν βάσει νόμου και τη σχετική αρμοδιότητα.

“Η κύρια προτεραιότητά μας είναι η ενσωμάτωση της πρόληψης των περιστατικών ρύπανσης στην περιβαλλοντική αδειοδότηση”, υπογραμμίζει ο Αν. ΥΠΕΝ γι’ αυτό και το κύριο βάρος μας δίνεται στην εφαρμογή εργαλείων πληροφορικής, όπως το Ηλεκτρονικό Περιβαλλοντικό Μητρώο.

Ταυτόχρονα, στο ίδιο αρχείο ο Δήμος, οι φορείς αλλά και οι πολίτες θα παρακολουθούν την περιβαλλοντική επίδοση και τους ελέγχους κάθε επιχείρησης ή δραστηριότητας, ενώ αντίστοιχο εργαλείο πρόληψης της ρύπανσης και της «μαύρης αγοράς» αποβλήτων είναι το Ηλεκτρονικό Μητρώο Αποβλήτων, το οποίο και συνδέεται με τις πρωτοβουλίες που υλοποιεί το ΥΠΕΝ για την καταπολέμηση του περιβαλλοντικού εγκλήματος.

Τέλος, ο Αν. ΥΠΕΝ αναφερόμενος στο σχεδιασμό του ΥΠΕΝ για την κομποστοποίηση, πληροφορεί ότι από το περασμένο καλοκαίρι έχει ζητήσει από τις Περιφέρειες την ενεργοποίηση ειδικού μέτρου 187 εκατομμυρίων ευρώ, που υπάρχουν συνολικά σε όλα τα Περιφερειακά Προγράμματα (ΠΕΠ) για την χρηματοδότηση του καφέ κάδου, ειδικών απορριμματοφόρων και της κομποστοποίησης για τους Δήμους.

Στην περιοχή της Κεντρικής Μακεδονίας το ΥΠΕΝ ενεργοποίησε πρωτοβουλία του ΦΟΔΣΑ ΚΜ από την αρχή του 2019, ώστε να παραλαμβάνει χωριστά συλλεχθέντα οργανικά απόβλητα από όλους τους ΟΤΑ σε προσωρινές αδειοδοτημένες μονάδες, ενώ στην υπόλοιπη Ελλάδα αντίστοιχες μονάδες βιοαποβλήτων-οργανικών άρχισαν να λειτουργούν (Δυτ. Μακεδονία), άλλες ολοκληρώνονται (Ήπειρος, Σέρρες, Φωκίδα, Βοιωτία), και πολλές δημοπρατούνται (Αρχάνες, Ζάκυνθος, Χερσόνησος, Ρέθυμνο, Αλεξανδρούπολη, Παρανέστι). Αντίστοιχη πρωτοβουλία αναλήφθηκε από το ΥΠΕΝ στην ενότητα Θεσσαλονίκης για την ανακύκλωση και επαναχρησιμοποίηση των χριστουγεννιάτικων δέντρων.

Ειδικά για τους Δήμους της Αττικής, λειτουργεί μονάδα βιοαποβλήτων στο ΕΜΑΚ Λιοσίων, έχουν ήδη ενταχθεί σε χρηματοδότηση για διαχείριση βιοαποβλήτων και την οικιακή κομποστοποίηση ο Δήμος Γλυφάδας, ο Δήμος Βάρης-Βούλας-Βουλιαγμένης και ο Δήμος Αιγάλεω, ενώ υπό άμεση ένταξη είναι οι Δήμοι Ν. Σμύρνης, Περιστερίου και Βριλησσίων. Επιτυχημένα παραδείγματα χωριστής συλλογής οργανικών και βιοαποβλήτων σε ΟΤΑ έχουν ήδη οδηγήσει σε σημαντική μείωση του κόστους καθαριότητας και των δημοτικών τελών. Παράλληλα αναπτύσσονται κι άλλες πρωτοβουλίες (χώροι εστίασης, λαχαναγορές, δημόσιες υπηρεσίες, πιλοτικά προγράμματα, τουριστικές μονάδες).

Και βέβαια “σημαντική μεταρρύθμιση σε αυτή την κατεύθυνση συνιστά η τιμολογιακή πολιτική των ΦΟΔΣΑ που έχει αναρτηθεί προς διαβούλευση. Τα τέλη των δήμων θα καθορίζονται πλέον σε συνάρτηση με την απόδοση και της εκτροπής οργανικών αποβλήτων από την υγειονομική ταφή και αυτό θα αποτελεί ένα ακόμα κίνητρο”, επισημαίνει ο Αν. ΥΠΕΝ.​